Hepatik steatoz karaciğerde yağ birikmesi anlamını taşır. Son yapılan araştırmalar sonucunda Türkiye’de karaciğer yağlanmasının hızla arttığı ve hatta yeni doğan bebeklerde dahi görüldüğü tespit edilmiştir. Bugün her 4 kişiden birinde karaciğer yağlanması olduğu bilinmektedir. Önlem alınmadığında ya da tedavi edilmediğinde hapatite kadar neden olabilen bu durum için neler yapılmalı bir bakalım.
Öncelikle teknolojinin ilerlemesine paralel olarak hareketliliğin azalması metropol yaşama ayak uydurma çabasında hazır gıdalara eğilimin artması artık inkar edilemez düzeye gelen gıda terörü dünyayı şişmanlatıyor. Hadi şişmanlık bir yere kadar ancak kabul edilebilir (balık etli dediğimiz : ) ) düzeyin üzerinde bir şişmanlıktan bahsediyorum aslında. Yani bildiğimiz obezite.Obezite için şu anda hayatımızın merkezinde diyebiliriz. Arkadaşlarımızla buluştuğumuzda gezip dolaşmak yerine kafelere gidiliyor malum toplantılarda salata yenmiyor tabi ki ağır menüler basit karbonhidratlardan oluşan yemekler (basit dediğim zararsız anlamında değil tam tersine oldukça zararlı ) bazen alkol yanında kuruyemişler gibi..
Karaciğer yağlanmasının diğer nedenleri olarak;
-aşırı alkol tüketimi
-kontrolsüz ilaç kullanımı
-ağır kimyasallara maruz kalma
-hızlı kilo verme sayılabilir.
Aslında hepimizin karaciğerinde çok az miktarda da olsa yağ vardır ancak bu yağ miktarı arttığında karaciğer dokuları bozulmaya başlar ve karaciğerimiz hamaratça her gün gerçekleştirdiği 5000 görevini yaparken zorlanmaya başlar. Karaciğerin fonksiyonları kısıtlanır ve bazı yapısal değişimler oluşur. Karaciğerinizi görmediğiniz için özellikle ilk aşamalarda bunu elbette bilemezsiniz ancak bir süre sonra sinyaller vücudumuzda belirmeye başlar. Sinyaller demişken;
Karaciğer yağlanmasında klinik belirtiler
•Midede şişkinlik
•Hazımsızlık
•Kilo ve güç kaybı
•Mide Bulantısı
•Kusma
•Göz beyazında sararma ve hatta kızarma
•Vücut ısısında düşüş
•İştahta azalma
•Ciltte Kaşıntı
•Ciltte kızarıklık
•Boyun ve koltuk altında görülen renk değişimleri
•Halsizlik-yorgunluk
•Nefes ve vücutta oluşan kötü kokular
Karaciğer yağlanmasında beslenme önerileri
1-Vücut kitle endeksi normal olacak. Vücut kitle endeksinin ideal değerleri yaşa ve cinsiyete göre değişmekle beraber aşağıdaki tabloda uygun aralıklar ortalama olarak verilmiştir.
2-Günlük hareketlerin çok ağır olmamak kaydı ile arttırılmasında fayda var. Hiçbir şey yapamıyorsanız günde 7000-7500 adım atabilirsiniz değil mi : )
3-Alkolden şekerden basit karbonhidratlardan fazla miktarda meyve tüketmekten kaçınılmalı.
4-Her türlü hazır gıdadan uzak durulmalı.
5-Bitkisel yağlar tercih edilmeli.
6-Kuru yemişlere dikkat hele kavrulduysa kaçın oradan.
7-Sarı ve yeşil sebze ve meyveleri günde en az iki kez yemeye çalışın.
8-Karaciğerde yağlanma ve insülin direnci kardeş gibidir. Bu nedenle insülin direnci tedavisinde söylediğim aynı şekilde burada da geçerli. Sebzeleri az pişmiş yada çiğ formatta (salata olarak) tercih edin.
9-Son zamanlarda söylenenin aksine uzun aralıklarla değil 3 -4 saat gibi aralıklarla beslenin. Aman dikkat kastettiğim her 3-4 saatte bir tıka basa yemek değil tabi ki. Küçük masum ara öğünler ve biraz daha fazlası ara öğünler ideal.
10-Uyku karaciğer için önemli günde 7 – 8 saat uyumaya özen gösterin.
11-Asitli içecekleri fazla tüketmeyin ( soda dahil )
12-Sirke turşu yoğurt gibi probiyotikleri öğünlerinizde mutlak bulundurun.
Kısacası karaciğerinize iyi bakın ve unutmayın sizde ondan yalnızca sadece bir tane var : )