Hamilelik süreci ve sonrası çoğu anne adaylarını korkutan bir dönemdir. Hamilelik sürecinde çok kilo alır mıyım? Aldığım kiloları verebilecek miyim? Doğum öncesi kiloma dönebilecek miyim? Bu soruların cevabını bilemeyen ve bu cevaplardan korkan birçok anne adayı çocuk sahibi olmaktan bile vazgeçebiliyor. Çok doğal olan bu korkular büyütülmemeli öncelikle sağlıklı beslenerek fazla kilo almadan hamilelik süreci geçirilmesi hedeflenmelidir. Çünkü hiçbir korku annelik duygusunu yaşamayı engellememelidir.
Gebelik döneminde alınan fazla kilolar beraberinde Gestasyonel Diabet Hipertansiyon ve Preeklemsi gibi sağlık problemlerini beraber getirmektedir. Bu sebeple gebelik döneminde kilo artışı kontrol altında tutulmalıdır. Gebelik kilo alımı 9-15 kilo aralığında olmalıdır. İdeal kilonun üstünde hamile kalan bayanlar için bu kilo Aralığı 7-9 kg a düşmektedir.
Hamilelik döneminde sağlıklı beslenme hem sağlıklı bir hamilelik geçirmek hem de hamilelik sonrasında kalan kiloların hızlı verilmesinde önemlidir. Vücut kendini doğum sonrasında bebeğe süt yapmak için hazırladığından hamilelik dönemini yağ depolayarak geçirir. Ayrıca hamilelikte hormonların etkisiyle iştah artar hareketlerin yavaşlaması ve kısıtlanmasıyla metabolizma yavaşlar. Bu sebepler hamilelikte kilo artışını hızlandırır. Beklenen kilo artışını kontrol etmek için günlük karbonhidrat yağ protein alımına dikkat edilmelidir
Doğum sonrası bebek ve anne için ikinci önemli dönem başlar ki bu dönem emziklilik dönemi olarak adlandırılır. Anne sağlıklı beslenerek anne sütünü artırırken doğumda aldığı kiloları hızlı bir şekilde verir. Emziklilik dönemi kilo vermek için en ideal zamandır. Anne bu dönemde süt verdikçe spor yapmış kadar enerji harcar. Fakat harcadığı bu enerjiden fazlasını besinlerle alırsa bu kilo verimi durur. Anne emziklilik döneminde kilo vermiyor aksine kilo alıyorsa yanlış besleniyor demektir.
Emziklilik Döneminde Sağlıklı Beslenme Önerileri
Sağlıklı beslenmenin olmazsa olmazı az ve sık beslenme emziklilik döneminde bir kat daha önem kazanır. Az ve sık yemek yeme metabolizmayı hızlandırırken annenin kan şekerini dengelediğinden iştahı kontrol altına alır. Uzun süre açlıklar beraberinde emzirme annenin şekere ve tatlıya olan ihtiyacını artırır. Bu ihtiyacı baskılamak için birinci kural 2-2 5 saatte bir sağlıklı besinler tüketmektir.
Süt ve yoğurt yağ yıkımını hızlandıran kalsiyum açısından zengin besin grubudur. Bu besin grubundan ana öğünlerde veya ara öğünlerde en az 2 su bardağı kadar tüketilmeli bebekte gaz sıkıntısı varsa sütten kaçınılmalıdır. İçerik olarak ise kaymaklı olanların yerine yarım yağlı tercih edilmelidir ki günlük alınan yağ miktarı azalsın.
Metabolizmayı hızlandırmak ve süt yapımını artırmak için günlük 2 5-3 litre su içilmelidir. Sütüm artsın düşüncesiyle içilen bol şekerli komposto hoşaf taze sıkılmış meyve sularından uzak durulmalıdır. Bu tür içecekler kalori yüksek olması sebebiyle emziklilikte kilo verimini azaltırken glisemik indeksi yüksek olduğundan beraberinde açlık hissini getirecektir. Ayrıca emziklilik döneminde fazla şeker ve tuz kullanımı vücutta ödem artışına neden olmaktadır.
Sağlıklı beslenmede günlük alınması gereken kalorinim % 50 si karbonhidrattan gelmelidir. Bu sebeple en sağlıklı karbonhidrat kaynağı ekmek öğünlerde tüketilmelidir. Ekmek kilo aldırır düşüncesiyle ekmek tüketilmediğinde vücut ihtiyaç duyduğu enerjiyi basit karbonhidrattan karşılacağından tatlı istemi ve tüketimi artar. Bu artış beraberinde kalori alımını da artırır. Çünkü ekmek sadece karbonhidrat içerirken tatlı çeşitleri içinde yağ da bulundurabilmektedir. Ayrıca ekmek tokluk hissi vererek yemek yemeği baskılardan tatlı tüketimi yemek yeme istediğini artırır. Ekmek çeşidi olarak glisemik indeksi düşük çavdar kepek ve tam buğday ekmek tercih edilmelidir.
Sebze ve meyvelerden alınan posanın metabolizmayı hızlandırıcı etkisi vardır. Günlük posa ihtiyacı ana öğünlerde salata öğünlerden birini sebze yemeği tüketerek ve ara öğünlerde meyve tercih ederek karşılanabilir. Ancak salataları bol yağlı tüketmek sebze yemeklerinin kızartarak yapılması ve meyve miktarının fazlalığı kalori alımını artıracağından kilo vermede olumsuz etkisi vardır.
Birçok anne acaba emziklilik döneminde sağlıklı besleniyor muyum sorusunu birçok kez kendine sorabiliyor. Bu sorunun cevabı şöyledir; bebek haftalık veya aylık beklenen kilosunda mı? anne ilk kırk günde en az 3-4 kilo sonrasında haftalık yarım kilo veriyor mu? bu soruların cevabı evet ise anne sağlıklı besleniyor demektir. Aksine bebek emdiği halde sürekli ağlıyor yeterli kiloya ulaşamadı anne sürekli kendini aç hissediyor ve tatlı ihtiyacının önüne geçemiyor kilo veremiyorsa demek ki anne yanlış besleniyor demektir. Böyle bir durumda annenin beslenme desteği alması hem kendi hem de bebeği için çok faydalı olacaktır. Emziklilik döneminde diyet yapılmaz düşüncesi değişmezi gereken bir düşüncedir.