Zengin protein yağ ve lif içeriği ile Aztekler’in en önemli besin kaynağı olan chia tohumunun kökeni Meksika ve Guetemala’nın bereketli topraklarında yetişen bir adaçayı türünün (Salvia hispanica) tohumlarıdır. Bitkinin tohumları bitkisel omega-3 bakımından zengin; yani alfa-linolenik asit (ALA) taşıyor. Keten tohumu dâhil olmak üzere tüm bitkiler arasında en yüksek oranda omega-3 yağ asitleri içerdiği gibi omega 3 deposu olarak bilinen somondan da daha yüksek oranda omega 3 içerir.

CHİA TOHUMU BESİN DEĞERİ

 Bu besinin 100 gramında 486 kcal kalori ayrıca besinin 1 Çorba Kaşığı yani 10 gramlık miktarında Chia Tohumu 49 kalori bulunmaktadır.

CHİA TOHUMU FAYDALARI

-Chia Tohumları Çok Az Kaloriyle Büyük Bir Besin Miktarı Sağlıyor

-Chia Tohumları Antioksidanlarla Yüklüdür

Antioksidanlar tohumlardaki hassas yağların çürümeden korunmasını sağlar.

Antioksidanlar hücre moleküllerine zarar veren ve kanser gibi yaşlanma ve hastalıklara katkıda bulunan serbest radikallerin üretimi ile savaşır.

-Neredeyse İçindeki Bütün Karbonhidratlar Liflerdir

Lifler kan şekerini yükseltmezler. Karbonhidrat ailesine ait olmasına rağmen sağlık etkileri nişasta ve şeker gibi sindirilebilir karbonhidratlardan oldukça farklıdır.

Yüksek çözünür lif içeriğinden dolayı chia tohumları suda ağırlıklarının 10-12 katını emebilir jel haline dönüşür ve midenizde büyüyebilir.

Teorik olarak bu midenizin doluluk oranını arttırır yemeğinizin yavaş emilimini sağlar ve otomatik olarak daha az kalori tüketmenize yardımcı olur.

Lifler ayrıca bağırsaklarınızdaki dost bakterileri besler ve bu önemlidir - bağırsak florasını iyi beslemeniz sağlık açısından kesinlikle çok önemlidir.

Chia tohumu ağırlığının % 40’ı liftir bu da onları dünyada en iyi lif kaynaklarından biri haline getirir.

-Chia Tohumları Kaliteli Bir Proteindir

Chia tohumları iyi miktarda protein içerir.

Ağırlık itibariyle çoğu bitki ile karşılaştırıldığında çok yüksek olan yaklaşık %14 protein içerir.

Aynı zamanda esansiyel amino asitlerin iyi bir dengesine sahiptirler böylece vücudunuz protein içeriğinden faydalanabilir.

Protein çeşitli sağlık yararları vardır ve bugüne kadar en fazla kilo kaybı dostu diyet besinidir.

Yüksek protein alımı iştahı düşürür ve gıda ile ilgili obsesif düşünceleri % 60 oranında azalttığı ve gece boyunca atıştırma isteğinin % 50 oranında azaldığı gösterilmiştir.

Chia tohumları az tüketen veya hiç hayvansal ürün tüketmeyenler için mükemmel bir protein kaynağıdır.

-Chia Tohumlarındaki Yüksek Lif ve Protein İçeriği Kilo Vermenize Yardımcı Olabilir

Birçok çalışma glukommanı incelemiştir. Glukomman chia tohumuyla aynı işlevi görmektedir ve kilo kaybına yardımcı olduğu gözlemlenmiştir.

Ayrıca chia tohumlarındaki protein iştahı ve besin alımını azaltmaya yardımcı olabilir.

Aslında bir çalışmada kahvaltıda chia tohumlarının tüketilmesinin kısa vadede tokluk ve gıda alımının azalttığı bulunmuştur.

Bununla birlikte kilo kaybı için chia tohumlarının etkinliğini inceleyen çalışmalar hayal kırıklığı yaratan sonuçlar vermiştir.

90 kilolu insanda yapılan bir çalışmada 12 hafta boyunca günde 50 gram chia tohumunun vücut ağırlığı veya sağlık belirteçleri üzerinde hiçbir etkisi olmadığı görülmüştür.

Bir farklı çalışmaya göre 62 kadın üzerinde 10 haftalık bir çalışmada chia tohumlarının vücut ağırlığı üzerinde hiçbir etkisi olmamış ancak kandaki omega-3 yağ miktarını arttırdığı görülmüştür.

Diyetinize chia tohumu eklemenin kilo vermesine neden olmamasına rağmen birçok uzman kilo verme diyetine faydalı bir katkı olabileceğini düşünüyor.

Kilo kaybıyla ilgili diyet yalnız gıdalardan daha fazlasıdır. Tüm diyetin yanı sıra uyku ve egzersiz gibi diğer yaşam tarzı davranışları sayılır.

Gerçek gıda bazlı diyet ve sağlıklı bir yaşam tarzı ile kombine edildiğinde chia tohumları kesinlikle kilo vermeye yardımcı olabilir.

-Chia Tohumu Omega-3 Yağ Asitleri Açısından Yüksektir

Chia tohumları gram olarak somondan daha fazla omega-3 içerir.

Ancak omega-3'lerin çoğunlukla ALA (alfa-linolenik asit) olduğunu aklınızda bulundurmanız önemlidir ki bu sizin düşünebileceğiniz kadar faydalı değildir.

Vücudunuz kullanmadan önce ALA'nın aktif formlara eikosapentaenoik asit (EPA) ve dokosahekzaenoik asit (DHA) haline dönüştürülmesi gerekir.

Maalesef insanlar ALA'yı bu aktif formlara dönüştürmede yetersiz kalıyorlar.

Çalışmalar chia tohumlarının özellikle de öğütülürlerse - ALA ve EPA'nın kan seviyelerini artırabileceğini ancak DHA'nın arttırmadığını göstermiştir.

-Chia Tohumları Kalp Hastalığı Riskinizi Düşürebilir

Chia tohumlarının lif protein ve omega-3 açısından yüksek olduğu göz önüne alındığında kalp hastalığı riskinizi azaltabilir.

Fare çalışmaları chia tohumlarının trigliseritler enflamasyon insülin direnci ve göbek yağı gibi belirli risk faktörlerini azaltabildiğini göstermiştir. Ayrıca “iyi” HDL kolesterolünü yükseltebildiği de görülmüştür.

Birkaç çalışma chia tohumlarının hipertansiyonu olan kişilerde kan basıncını önemli ölçüde azalttığını göstermektedir ki bu da kalp hastalığı için güçlü bir risk faktörüdür.

-Chia Tohumları Kan Şekeri Düzeylerini Azaltabilir

Hayvan çalışmaları chia tohumlarının yemeklerden sonra kan şekeri seviyesini stabilize ederek insülin duyarlılığını ve kan şekerini kontrol edebildiğini bulmuştur.

--CHİA TOHUMUNUN BAZI YAN ETKİLERİ--

-Çok Fazla Chia Tohumu Yemek Sindirim Sorunlarına Neden Olabilir

Chia tohumu lif açısında oldukça zengindir. Çok fazla lif alımı bazı insanlar için sorunlara neden olabilir.

Aşırı lif alımı karın ağrısı kabızlık ishal şişkinlik ve gaz gibi sorunlara neden olabilir.

Bu durum yüksek bir lif alımının yetersiz hidrasyon ile eşleştirilmesi durumunda da meydana gelebilir çünkü suyun sindirim sisteminden geçmesine yardımcı olmak için su gereklidir.

Çoğu insan için yüksek lif alımından kaynaklanan negatif semptomlar lif alımını yavaşça artırarak ve vücuttan geçmesine yardımcı olmak için bolca su içerek önlenebilir.

-CHİA TOHUMU YEMEK BOĞULMA RİSKİNİZİ ARTTIRABİLİR

Özellikle yutma güçlüğünüz varsa bunları dikkatli bir şekilde tükettiğinizden emin olun.

Bu risk kuru chia tohumlarının şişmesi ve suya maruz kaldıklarında sıvı içerisindeki ağırlığının yaklaşık 10-12 katı emmesinden kaynaklanmaktadır.

Bu jelleşme özellikleri yararlı olabilir ancak chia tohumlarının kolayca şişip boğaza gömülebileceği için güvensiz olma potansiyeli vardır.

Bir vaka çalışması bir çorba kaşığı kuru tohum yiyen ve daha sonra bir bardak su içtiğinde chia tohumlarıyla tehlikeli bir olay geçiren 39 yaşındaki bir erkeği tartıştı.

Tohumlar özofagusunda genişlemiş ve bir tıkanıklığa neden olmuş ve acil servisten çıkması için oradan ayrılması gerekmiştir.

-Bazı Kişiler Chia Tohumlarına Alerjik Olabilir

Gıda alerjisi semptomları kusma ishal ve dudak veya dilin kaşınmasını içerebilir.

Şiddetli vakalarda gıda alerjileri boğazda ve göğüste solunum ve sıkışma zorluğuna neden olan hayatı tehdit eden bir durum olan anaflaksiye bile yol açabilir.

Bir vakada 54 yaşında bir erkek kolesterolü düşürmek için chia tohumlarını yemeye başladı. Ancak sadece birkaç gün sonra baş dönmesi nefes darlığı kurdeşen ve şişlik görülmeye başladı.

-Çok Fazla Chia Tohumu Yiyeceği Bazı İlaçlarla Etkileşimlere Neden Olabilir

Chia tohumları çoğu insan için güvenli olmasına rağmen kan şekeri veya tansiyon ilaçları alıyorsanız alımınızı hafifletmeniz gerekebilir.

Çünkü çok fazla chia çekirdeği tüketmek bu ilaçların bazılarının etkileriyle potansiyel olarak etkileşime girebilir.

Diyabet İlaçları

Bazı çalışmalar chia tohumlarının kan şekeri düzeylerini anlamlı ölçüde düşürebildiğini göstermiştir.

Bunun nedeni muhtemelen kandaki şekerin emilimini yavaşlatan ve kan şekeri düzeylerini düşürebilen chia tohumlarında yüksek miktarda lifin bulunmasıdır.

Fazla miktarda chia çekirdeği almak kan şekeri seviyelerinin düşmesine neden olabilir ve diyabet ilacınızın dozajında yeniden ayarlamalar gerektirebilir.

Tansiyon İlaçları

Kan şekerini düşürmenin yanı sıra chia tohumları kan basıncını düşürmede de etkilidir.

Bir çalışmada 12 hafta boyunca chia tohumlarını yiyerek kan şekeri ve inflamasyon belirteçleri ile birlikte kan basıncınında düştüğü gözlemlenmiştir.

Yüksek tansiyonu olan 90 kişide yapılan bir çalışmada sekiz hafta boyunca omega-3 yağ asidi takviyesi alınmasının sistolik kan basıncını 22.2 mm Hg ve diyastolik kan basıncını 11.95 mm Hg azalttığı bulunmuştur.

Ancak bu çalışmadaki insanlar da diyalizdelerdi bu nedenle bu sonuçlar genel popülasyona uygulanamayabilir.

Yüksek tansiyonu olanlar chia tohumlarının kan basıncını azaltma kabiliyetini bulabilir. Bununla birlikte chia tohumları hipotansiyona veya düşük tansiyona yol açabilen tansiyon ilaçlarının aktivitesini arttırabilir.