Suda Çözünen Vitaminler
Geçen haftaki blog yazısında vitaminleri iki grup şeklinde değerlendirebileceğimizden bahsedip yağda çözünen vitaminleri konuşmuştuk. Bu haftanın blog yazısında ise suda çözünen vitaminlere değinelim.
Suda çözünen vitaminler B kompleks (B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B9 B12) ve C vitamininden oluşmaktadır. Bu vitaminler vücut içerisinde depolanmadığı için günlük yeterli alımlarına dikkat edilmesi gerekmektedir.
B1 Vitamini
Tiamin olarak da bilinen B1 vitaminin vücutta enerji metabolizması üzerinde önemli role sahiptir. Sinir sistemi üzerinde de çeşitli görevleri olan ve eksikliğine nadiren rastlanan B1 vitamini eksikliğinde 'Beriberi' olarak bilinen ve ağır sinir sistemi problemleri yaratan durum gelişir. B1 vitaminin beslenmedeki ana kaynakları; tam tahıllar karaciğer kurubaklagiller ve yumurtadır.
B2 Vitamini
Riboflavin olarak da adlandırılan B2 vitamini de vücuttaki iki önemli koenzim yapısında bulunarak enerji metabolizması üzerine etkiye sahiptir. Suda çözünen vitaminlerden olan B2 vitamini ışık ve suya duyarlıdır ve inaktif hale gelebilir. B2 vitamin eksikliğinde enerji metabolizmasında problemlerle karşılaşılır dudak ve ağız çevresi yaralarına sık rastlanılır. B2 vitamininin beslenmedeki ana kaynakları; kırmızı et süt yumurta ve yeşil yapraklı sebzelerdir.
B3 Vitamini
Diğer adı niasin olan B3 vitamini vücutta karbonhidratların eneji metabolizması işleyişide ana bir göreve sahiptir. Ayrıca cilt hücreleri üzerinde de önemli etkiye sahiptir. Bundan kaynaklı B3 vitamin eksikliğinde 'Pellegra' olarak adlandırılan ve ciltte çatlamış pul pul olmuş bir görüntü oluşur. B3 vitamininin beslenmedeki ana kaynakları; et tavuk balık tahıllar yeşil yapraklı sebzelerdir.
B4 Vitamini
Kolin olarak da bilinen B4 vitamini diğer B kompleks vitaminleri gibi vücutta enerji metabolizmasında özellikle de karaciğer üzerinde önemli görevlere sahiptir. B4 vitamin eksikliğinde sinir sistemi hastalıkları ve siroz görülebilir. B4 vitamininin beslenmedeki ana kaynakları; yumurta karaciğer ve karnabahardır.
B5 Vitamini
Besinlerden enerji elde edilmesinde önemli role sahip olan ve pantotenik asit olarak da bilinen B5 vitamini suda çözünen vitaminler arasında bulunmaktadır. B5 vitamini eksikliğinde sinir sistemi ile ilgili problem ve kas sisteminde bozulmalar oluşabilmektedir. B5 vitamininin beslenmedeki ana kaynakları; tam tahıllar ve brokolidir.
B6 Vitamini
Pridoksin adıyla da bilinen B6 vitamini birçok enzim metabolizmasında koenzim görevi yaparak enerji metabolizmasında görevlidir. B6 vitamin eksikliğinde sinir sistemi ve sindirim sistemi ile ilgili problemler oluşabilmektedir. B6 vitamininin beslenmedeki ana kaynakları; sakatatlar balık tam tahıllar ve kurubaklagillerdir.
B7 Vitamini
Vitamin H ya da biotin olarak da bilinen B7 vitamini saç ve cilt sağlığı üzerinde önemli role sahiptir. Biotin eksikliğine nadir rastlanmakla beraber eksikliği durumunda sinir sistemi ile ilgili problemler meydana gelmektedir. B7 vitamininin beslenmedeki ana kaynakları; karaciğer yumurta sarısı ve bademdir.
B9 Vitamini
Adını çoğunlukla folik asit olarak duyduğumuz B9 vitamini DNA ve RNA mekanizmalarında önemli role sahiptir. Özellikle gebelik öncesi ve gebelikte erken dönemde folik asit alımı 'Nöral Tüp Defekt' olarak bilinen bir anomaliden korumaktadır. B9 vitamin eksikliğinde büyüme ve gelişme problemleri megaloblastik anemi ile karşılaşılmaktadır. Folik asitin beslenmedeki ana kaynakları; karaciğer kurubaklagiller ve koyu yeşil yapraklı sebzelerdir.
B12 Vitamini
Bir diğer deyişle kobalamin olarak da bilinen B12 vitamini sinir ve kan hücreleri üzerinde önemli role sahiptir.Diğer B kompleks vitaminlerden farklı olarak karaciğerde depolanmaktadır bundan dolayı eksikliğinin oluşumu daha uzun sürmektedir. B12 vitamin eksikliğinde halsizlik yorgunluk iştah kaybı ve anemi görülebilmektedir. B12 vitamininin beslenmedeki ana kaynakları; karaciğer kırmızı et ve yumurtadır.
C Vitamini
Askorbik asit olarak da bilinen C vitamini suda çözünen vitaminlerden biridir. Güçlü bir antioksidan olması nedeniyle bağışıklık sistemi üzerinde önemli role sahiptir. Sigara içenlerde ve enfeksiyon hastalığı mevcut olan bireylerde günlük alımının arttırılması tavsiye edilmektedir. C vitamini eksikliğinde 'İskorbüt' denilen diş eti hastalığı oluşmaktadır. C vitaminin beslenmedeki ana kaynakları; biber maydanoz kivi çilek portakal limondur.