Mineraller 1
Mineraller vücudumuzdaki fonsiyonların devamlılığı için bulunması gereken mikrobesin ögeleridir. Mineraller vücutta üretilemezler bundan dolayı beslenme ile yeterli alımlarının sağlanması gerekmektedir.
Farklı minerallerin farklı görevleri olmakla birlikte ana görevleri genel olarak vücutta yaşamsal faaliyetleri gerçekleşebilmesi şeklinde tanımlanabilir. Gelin farklı minerallere yakından göz atalım :)
Demir (Fe)
Vücuttaki ana görevi kan üretimidir. Demirden fakir bir beslenme sonucunda demir eksikliği anemi oluşmaktadır. Anemi (kansızlık) durumunda bireylerde yorgunluk halsizlik uyku hali vücut ten renginde solgunluk baş dönmesi el ve ayaklarda üşüme belirtilerine sık rastlanır. Beslenmede demirin ana kaynakları; kırmızı et tavuk eti yumurta kurubaklagiller ıspanak gibi koyu yeşil yapraklı sebzelerdir. Vücuda hayvansal besinler ile alınan demirin emilimi bitkisel kaynaklara göre daha yüksek biyoyararlılığa sahiptir. Ayrıca demirin emilimini C vitamini içeren besinler arttırırken kalsiyum içeren besinler baskılamaktadır. Bundan dolayı demir içeriği yüksek besinlerin yanında süt ve süt ürünleri tüketimi bireyde demir eksikliği oluşumuna neden olabilmektedir.
Kalsiyum (Ca)
Kalsiyum vücutta kemik ve diş sağlığı üzerinde önemli etkilere sahip olan bir mineraldir. Kas kasılması ve gevşemesi ile vücutta sinir iletimi üzerinde görevleri bulunmaktadır. Kanda bulunan kalsiyum seviyesi ekstra bir etmen olmadığı sürece oldukça dengelidir bundan dolayı kalsiyum eksikliği nadiren meydana gelir ve eksikliğinde kas krampları ve kemik sağlığı ile ilgili problemler meydana gelmektedir. Kemikte bulunan kalsiyum ise fosfor ile dengede bir işleyişe sahiptir. Kalsiyumun beslenmedeki ana kaynağı süt ve süt ürünleridir ayrıca yeşil yapraklı sebzelerde de bulunsa da biyoyararlılığı düşüktür.
Fosfor (P)
Fosfor minerali böbrek kas ve kemik sağlığı açısından vücutta önemli görevlere sahiptir. Fosfor kalsiyum ile beraber vücutta çalışarak kemiklerin oluşumunu sağlamaktadır. Fosfor eksikliği yaşayan bireylerde yorgunluk kas ağrıları ve kemik-iskelet sisteminde problemlerle sık karşılaşılmaktadır. Fosforun beslenmedeki ana kaynakları; süt balık ve kurubaklagillerdir.
Çinko (Zn)
Vücutta ana görevi birçok enzimin kofaktörü oluşudur. Özellikle üreme sağlığı ve cilt sağlığı üzerine etkisi bulunmaktadır. Antioksidan seviyesi yüksek olduğu için bağışıklık sistemi üzerine de önemli etkilere sahiptir. Çinko eksikliğinde bireylerde saç dökülmeleri ciltte pullanma-kuruma gibi cilt sağlığında bozulmalar ve enfeksiyon hastalıklarına yakalanma riskinde artış meydana gelmektedir. Çinkonun beslenmedeki ana kaynakları kırmızı et kümes hayvanları ve kabuklu deniz ürünleridir.
Selenyum (Se)
Selenyum minerali vücutta üreme fonksiyonları üzerinde DNA sentezinde ve güçlü antioksidan kapasitesi ile oksadatif hasardan korunmada görevlidir. Selenyum eksikliği ile sık karşılaşılmamakla beraber enfeksiyon hastalıklarına yakalanma riskinde artış meydana gelmektedir. Selenyumun beslenmedeki ana kaynakları; deniz ürünleri kırmızı et ve sakatatlardır.