GDO Nedir? Zararları neler?

Genetiği Değiştirilmiş Organizma (GDO) modern biyoteknolojik yöntemler kullanılarak yapıları iyileştirilip geliştirilen ürünler için kullanılan bir deyimdir. Daha iyi anlaşılması bakımından en genel anlamıyla biyoteknolojiyi “canlı organizmaları ya da bunlardan elde edilen ürünleri kullanarak yeni ürün ve hizmetlerin üretilmesi” olarak tanımlayabiliriz. Genetik müdahale yöntemleriyle genetik yapısına bitki bakteri virüs vb. herhangi bir başka canlıdan alınan gen veya genlerin aktarılmasıyla elde edilen yeni organizmalardır.

Peki bilmeden yediğimiz bu GDO’lu ürünler hangileri?

Gofret çikolata kola gazlı içecek kahvaltı gevreği hazır çorba hazır kek sucuk salam sosis renkli yoğurt aromalı kahve ketçap mayonez bisküvi kraker şekerleme renkli içecek ekmek üstüne sürülen ezme cips vb. paketli gıda ürünlerinde şu aşağıdaki listeden bir hammadde varsa GDO’lu olma ihtimali yüksektir:

• Mısır şurubu

• Yüksek fruktozlu mısır şurubu (nişasta bazlı sıvı şeker – NBSŞ)

• Mısır nişastası

• Mısır yağı

• Bitkisel yağ

• Margarin

• Soya unu

• Soya proteini

• Soya yağı

• Dokulu bitkisel protein

• Dekstroz

• Maltodekstrin

• Fruktoz

• Sitrik asit

• Laktik asit

• Kanola yağı

• Pirinç

• Pamuk yağı

Üretilen GDO’lar

• Zararlılara dayanıklı mısır pamuk patates vb. bitkisel ürünler

• Bitkisel yağ kalitesinin artırılmış ayçiçeği soya yerfıstığı vb. bitkisel ürünler

• Olgunlaşması geciktirilmiş ve raf ömrü uzatılmış domates çilek vb. bitkisel ürünler

• Aroması artırılmış domatesler

• Taneleri parlak sarı-yeşil renkte olan ve “altın pirinç” adı verilen Beta karoten üreten gen aktarılmış pirinçler

• Sütünde bol miktarda faktör-9(insanlarda eksikliğinde hemofiliye neden olan kan pıhtılaştırıcı) üreten insan geni aktarılmış kuzular

• Büyüme hormonu üretimini teşvik eden gen aktarılmış inekler

• Düşük kolesterollü yumurta üreten kümes hayvanları

• Soğuk koşullara dayanıklılık artışı sağlayan genler aktarılmış sazan kedi balığı somon kiremit balığı

• Enzim ve gıda katkı maddesi olarak amino asit elde etmek için kullanılan ekmek bira peynir bağcılık ürünleri vb. çeşitli üretimlerde mikroorganizmalar (bakteriler mayalar ve küfler)

1.GDO'nun Sağlığa Zararları

• GDO'lar öldürücü alerjilere neden olabilir.

• GDO'lu yemler hayvanlarda antibiyotik direncini artırır antibiyotiklerin etkisini azaltır.

• GDO ekim tarlalarında kullanılan yabani ot ilaçları memeliler için toksik etki ve insanlarda hormonal dengeyi bozma riski taşıyor.

2.GDO'nun Çevreye Zararları

• GDO üretimi dayanıklı böcek ve yabani bitki türleri yaratır. Bu türlerin varlığı ekosisteme ve tarıma büyük tehdit oluşturur.

• GDO'lar tozlaşma yoluyla doğal türlere bulaşarak biyoçeşitliliğe zarar verir.

• Zehir salgılayan GDO'lar kelebekler gibi zararsız canlıların ölümüne neden olur.

• Zehir salgılayan GDO'lar zehirlerini köklerinden toprağa geçirirler. Zaman içerisinde bu zehirlerin birikimi çevre için tehlike içerir.