Vücudumuzun Güneşe hasret kaldığı bu aylarda son zamanların popüler vitaminlerinden biri D vitamini akıllara geliyor. Peki D vitamininden nasıl yararlanabiliriz bizim için neden bu kadar önemli ve ne işe yarıyor ?

• D vitamini güneş ışınları sayesinde %95 ‘i deride sentezlenir kalsiyum ve fosforun bağırsaklardan emilmesini sağlar.

• D vitamini kalsiyum ve fosforun emilmesini sağlayarak özellikle büyüme ve gelişme çağındaki çocuklarda oldukça önemli bir yere sahiptir.

• D vitamini kemiklerin korunması ve yapımı için kalsiyumdan daha önemlidir Çünkü D vitamini eksikliğinde ne kadar kalsiyum alınırsa alınsın bağırsaklardan emilemez .Bu nedenle  yeterli D vitamini alımı kemik erimesini engeller.

• D vitamini pankreasta insülin üreten hücrelerin insülin üretimini uyarır. Bu şekilde insülin rezistansını azaltır.  Bu sebeple  tip 2 diyabetin(şeker hastalığının) önlenmesinde ve tedavisinde yardımcı olmaktadır.

• Güneşlenme derecesi ile serotonin düzeyleri arasında da olumlu bir ilişki olduğu bilinmektedir. Düşük D vitamini düzeyi kronik yorgunluğa ve depresyona neden olabilir.  D vitamini eksik olduğu durumlarda yeterli miktarda takviye edilerek özellikle kış aylarında görülen depresyonu ortadan kaldırır.

• Kanser hücrelerinin büyümesini ve çoğalmasını önler. Yapılan çalışmalarda özellikle prostat meme ve kolon kanserinden koruyucu özelliği olduğu kanıtlanmıştır.

• Bireylerde D vitamini düzeyinin düşük olması obeziteye neden olmaktadır. D. vitamini eksikliği ile birlikte adipoz doku (yağ dokusu) artışı ve dislipideminin (kandaki anormal yağ miktarının artışı ) görülmesi bunu kanıtlamaktadır.

• D vitamini Renin –Anjiotensin-Aldosteron sistemini inhibe ederek yüksek kan basıncını(hipertansiyonu ) önler böbrek hastalıklarından korur kalp damar hastalıklarına (koroner arter hastalıkları ) yakalanma risikini azaltır.

• D vitamini bağışıklık sistemi üzerinde oldukça önemli etkiye sahiptir. Bu nedenle D vitamini astım romatoid artrit (iltihaplı eklem hastalığı ) Tip 1 diyabet Chrohn hastalığı(iltihaplı sindirim sistemi hastalığı ) ve Multiple Skleroz (MS) gibi immune bozuklukların engellenmesinde ve tedavisinde etkin kullanılmaktadır.

Vitamin D Kaynakları: Karaciğer balık( sardalya ve somon) kırmızı et yumurta sarısı balık yağı tereyağı süt yogurt peynir tam tahıllı ekmek mantar içerisinde en fazla vitamin D buşunduran besinlerdendir.

Günlük ihtiyaç: 

0-30 yaş arası için 200 IU  

31-50 yaş arası için 300 IU  

51-70 yaş arası için 400 IU ve 71 yaş ve üzeri için 600 IU’dir. 

Esas kaynak ;kollar bacaklar ve yüzün koruyucu olmadan günde 20 dakika gün ışığına maruz kalmasıyla karşılanabilir.

Genelde yeteri kadar güneşlenmek  vitamin D  eksikliğini engellemektedir. Yalnız güneşin deriye ulaşmasındaki yüksek rakım veya enlem boylarında bulunması gibi sorunlar hava kirliliği yaratan durumlar ve yaşlılıkta yoksunluk tabloları veya bazı hastalıklara yatkınlık D vitamini eksikliğine neden olur. Bu sebeple sağlık üzerine bütün bu önemli etkileri düşünülürse her bireyin önerilen dozlarda uzman kontrolünde Vitamin D alması gerekmektedir.