Günümüzde birçok hastalıkla ilişkisi olduğu düşünülen Gluten başta buğday olmak üzere arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bitkisel proteindir.

Gluten ile ilişkili hastalıkların başında ilk olarak ÇÖLYAK HASTALIĞI gelmektedir. Çölyak Hastalığı olan bireylerde Gluten içeren gıdaların çok az miktarda tüketimi bile özellikle sindirim sistemi üzerinde belirgin rahatsızlıklara(karın ağrısı karın şişkinliği gaz ishal ya da kabızlık vb.) neden olurken glutensiz  beslenme ile bu rahatsızlıkların önüne geçilmektedir. Bu nedenle Çölyak tanısı alan kişilerde ömür boyu  Glutensiz Diyet önerilmektedir.  

Gluten alerjisi/hassasiyeti durumunda ise gluten alımı ile hemen ortaya çıkan aşırı duyarlılık dışında geç  başlayan belirtiler de söz konusudur. Bu belirtiler arasında yorgunluk bacak ağrıları başağrısı döküntü   zihin bulanıklığı dikkat eksikliği ve depresyon yer almaktadır. Diyetten unlu gıdaların çıkarılması ile  iyileşme olması ve tekrar verildiğinde ise belirtilerin tekrarlaması görülür. Çölyak hastalığından farklı  olarak gluten alerjisi yıllar içinde iyileşir .  

Çölyak'ta durum bu kadar netken asıl kafa karışıklığına neden olan durum gluten hassasiyeti /gluten  alerjisi durumudur. 

Bu durumun önüne geçmek için glutenin ilişkili olduğu sağlık sorunlarını bilmek glutensiz beslenme  konusunda size fikir verebilir. 

Gluten ile ilişkili olan hastalıkların başında otoimmün hastalıklar gelmektedir. Bu hastalıklar : 

• İrritabl Barsak Sendromu 

• Romatoid Artrit 

• Multipl skleroz (MS)  

• Tip 1 Diyabet 

• Sedef Hastalığı 

• Graves Hastalığı 

• Hashimoto tiroiditi 

Olarak sıralanabilir.  

Otoimmün bir hastalık varlığında ya da yukarıda bahsedilen belirtiler ile birlikte Gluten Alerjisi'den  bahsedilebilir. Bu durumda glutensiz beslenme belirtilerin ortadan kalkmasını sağlarken hastalığın  seyrini olumlu yönde etkilemektedir.  

Glutensiz beslenme en basit tanımı ile Gluten içeren gıdaları diyetimizden çıkarmaktır.  Glutensiz Beslenme de diyetten çıkarılması gereken besinler  

 ●Buğday arpa çavdar ve bunlardan yapılan tüm besinleri(Ekmek Makarna Bulgur Pasta Börek   Un ilave edilen Çorbalar Soslar Hazır Gıdaların tümü vb. ) içermektedir.  

Glutensiz beslenmedeki en büyük zorluk mutfak kültürümüzde geniş yer tutan bu tahılları  beslenmeden çıkarmak olmaktadır. Ancak Glutensiz beslenirken Buğday Arpa Çavdar yerine  tüketebileceğimiz birçok gıda bulunmaktadır.  

Glutensiz beslenenler; 

●Pirinç Mısır  

●Nohut Mercimek Fasülye gibi kurubaklagiller  

●Kara Buğday  

●Amaranth 

●Kinoa 

‘Glutensiz’ ibaresi bulunan un makarna şehriye çikolata kraker ve irmik  gibi besinleri tercih edilebilirler.