CANDİDA; Vücutta doğal olarak oluşan bir maya türüdür. Özellikle ağız boğaz bağırsaklar vajina ve deride bulunur. Kandida sağlık için gereklidir: besinleri emmede ve bağırsak yolunu enfeksiyonlardan korumada rol oynar. Faydaları olmasına rağmen kandida aşırı büyümesi birçok sağlık sorununa neden olabilir.

CANDİDA MANTARI BELİRTİLERİ

1. Yorgunluk

Kandida aşırı büyümesi doğrudan besin eksikliklerine neden olmasa da çalışmalar oral kandidiyazisin durumu kötüleştirebilecek yetersiz beslenme ile ilişkili olabileceğini göstermektedir. Ayrıca mukozal lezyonlar enerji alımını etkileyebilir bu da kartopu etkisi yaratabilir ve durumu daha da kötüleştirebilir.  Demir çinko folat B12 ve C vitaminlerindeki eksikliklerin tümü enerjinin azalmasına ve yorgunluğa katkıda bulunur.

2. Tekrarlayan Maya Enfeksiyonları

Vajinal kandidiyaz olarak da bilinen mantar enfeksiyonları bakteriyel vajinal enfeksiyonlardan sonra en sık görülen vajinal enfeksiyon türüdür. Vajinada kandidiyaz aşırı büyümesi meydana geldiğinde ortaya çıkarlar. Semptomlar kaşıntı kısırlık kötü koku ağrılı cinsel ilişki kızarıklık şişme ve kalın beyaz bir akıntıyı içerebilir. 

• Erkeklerde ise; genital kaşıntı cinsel istekte azalma ereksiyon problemleri görülebilir.

3. Sindirim Sorunları

Bağırsak trilyonlarca bakteriye ev sahipliği yapar. Bakterilerin bazı kullanımları şunları içerir:

• Bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olur

• Safra asitlerini işler

• Besinlerden enerji çeker

• Asetat propiyonat ve bütirat gibi kısa zincirli yağ asitleri (SCFA'lar) üretir.

Sindirim problemleri; ishal kabızlık karın bölgesinde şişkinlik ve ağrı gaz dışkıda  mukus gibi sorunlar şeklinde nüksedebilir. Bağırsaktaki zararlı bakterilerin sayısı iyi bakterilerden fazlaysa sağlık sorunları ortaya çıkar. Zararlı bakterilerin bağırsakları ne ölçüde etkilediği konusunda çalışmalar devam etmektedir. Candida aşırı büyümesi üzerine yapılan araştırmalar şunları keşfetti:

İnce bağırsakta aşırı mantar büyümesi: SIFO olarak da bilinen bu durum ince bağırsakta gastrointestinal semptomlarla ilişkili birçok mantar organizması olarak tanımlanır. Çalışmalar kandidiyazisin antibiyotik steroid alan veya bağışıklığı baskılanmış veya bağışıklık sistemi zayıf olan hastalarda GI semptomlarına neden olabileceğini göstermektedir. Yaygın semptomlar arasında gaz mide bulantısı ishal geğirme şişkinlik ve hazımsızlık sayılabilir. 

İshal: İshalin yaygın semptomları arasında gevşek sulu dışkı ve karın krampları bulunur. İshalin yaygın nedenleri arasında laktoz intoleransı ilaçlar virüsler ve bakteriler bulunur. Candida bazı klinik çalışmalarda da ishale neden olmuştur. 

4. İnflamatuar Bağırsak Hastalığı (IBH)

Sindirim sisteminde iltihaba neden olan bağırsak bozuklukları inflamatuar bağırsak hastalığı olarak bilinir. Semptomlar ateş yorgunluk ishal dışkıda kan şişkinlik ve diğerlerini içerebilir. IBH'li 126 kişi üzerinde yapılan bir araştırma hastaların % 84'ünün gastrointestinal kanalda C. albicans olduğunu buldu. 

5. Mantar Enfeksiyonları

Kandidiyaz C. albicans'ın neden olduğu en yaygın mantar enfeksiyonlarından biridir. Candida aşırı büyümesi genellikle atlet ayağı saçkıran ve ayak tırnağı mantarına neden olur.

6. Şeker Bağımlılığı Sorunu

Bağımlılık derecesinde şeker ekmek makarna gibi yüksek karbonhidrat içeren gıdaları fazla tüketme isteğine sahip olma durumu.

7. Diğer Belirtiler

 Ağızda görülen yaralar ve ağrılar aft nefesin kötü kokması ağız içinde (dil üzerinde) beyaz lekeler 

CANDİDA TEDAVİSİ

Candida diyeti candida enfeksiyonlarının semptomlarını hafifletmek için uygulanan katı bir diyet modelidir. Bu diyet şeker gluten alkol bazı süt ürünleri ve zararlı katkı maddelerinin kullanımını yasaklarken; düşük şeker oranlarına sahip meyveler nişastalı olmayan sebzeler ve glutensiz yiyeceklerin tüketimine izin veriliyor. Diyette özellikle bağırsak mikrobiyotasına zarar verebileceği nedeniyle gluten kullanımı kesinlikle önerilmiyor. Yüksek oranlarda rafine şeker alımı bağışıklık sistemi zayıflamış insanlarda candida enfeksiyonlarını kötüleştirebiliyor. Yüksek karbonhidrat içeren diyetler bazı kişilerde candida sayısını arttırabiliyor. 

CANDİDA TEDAVİ SÜRESİ 

Candida mantarının olumsuz etkisi ortadan kaldırılana kadar uygulanır. Kişiden kişiye değişmekle birlikte bir ay boyunca diyetin yapılması beklenir. Özellikle rafine şekerin sonrasında da beslenmeden çıkarılması candida mantarıyla ilgili problemlerin nüksetmesinin önüne geçebilmektedir.

Candida Diyeti’nde Yasaklı Olan Besinler

Yüksek Şekerli Meyveler: Muz hurma üzüm
Glüten İçeren Tahıllar: Buğday çavdar arpa içeren yiyecekler
Bazı Etler: Salam sosis sucuk gibi işlenmiş etler ve çiftliklerde yetiştirilen balıklar
Rafine Yağlar: Kanola yağı soya fasulyesi yağı ayçiçeği yağı veya margarin
Çeşniler: Ketçap soya sosu beyaz sirke barbekü sosu yaban turpu ve mayonez
Bazı Süt Ürünleri: Peynir süt ve krema

Şeker ve Yapay Tatlandırıcılar: Aspartam agave şeker kamışı mısır şurubu bal akçaağaç şurubu pekmez ve sofra şekeri
Yağlı Tohumlar: Yer fıstığı kaju fıstığı ve Antep fıstığı
Kafein Alkol ve Şekerli İçecekler: Kafeinli çaylar kahve enerji içecekleri soda meyve suyu bira şarap veya alkollü içecekler

Candida İçin En İyi Besinler

• Otlar ve Baharatlar: Tarçın dereotu zerdeçal kekik biberiye karabiber  

• Kuruyemişler ve Tohumlar: Badem ayçiçeği tohumu keten tohumu

• Sağlıklı Yağlar: Zeytin rafine edilmemiş hindistancevizi yağı sızma zeytinyağı susam yağı.

• Protein: Yumurta tavuk hindi

• İçecekler (Kafeinsiz): Filtrelenmiş su badem sütü hindistan cevizi sütü (katkı maddesi olmadan) bitki çayları

• Süt Ürünleri: Tereyağı sade yoğurt kefir

• Tatlandırıcılar: Ksilitol stevia eritritol

• Diğer: Elma sirkesi çörek otu yağı