D Vitamini Nedir? Faydaları Zararları Nelerdir? Hangi Besinlerde D Vitamini Bulunur?

D vitamini; kalsiyum emilimine yardımcı olan kemiklerin büyümesini ve mineralizasyonunu destekleyen yağda çözünen bir vitamindir. Ayrıca bağışıklık sindirim dolaşım ve sinir sistemlerinin çeşitli işlevlerinde yer alır.

Yapılan araştırmalar D vitaminin depresyon diyabet kanser ve kalp hastalığı gibi çeşitli hastalıkları önlemeye yardımcı olabileceğini düşündürtmektedir.

D vitaminin belki de en hayati olan işlevi kalsiyum fosfor emilimini düzenlemek ve bağışıklık sistemini kuvvetlendirmektir.

Yeterli D vitamini almak kemiklerin ve dişlerin büyümesi ve gelişmesi hastalıklara karşı direncin artması için önemlidir.

1.D vitamini Hastalıklarla Savaşabilir

Multipl Skleroz (MS) riskini azaltır. 2018 tarihinde yapılan bir çalışmada düşük D vitamini düzeylerinin artan MS riski ile bağlantılı olduğunu gözlemlenmiştir.

Kalp hastalığı olasılığını azaltır. Düşük D vitamini seviyeleri hipertansiyon kalp yetmezliği ve felç gibi hastalıkların riskinin artmasıyla ilişkilendirilmiştir.

Grip/COVID-19 hastalık olasılığını azaltır. D vitamini şiddetli grip ve COVID-19 enfeksiyonlarını önlemeye yardımcı olabilir.

Bağışıklığı güçlendirir. Yeterli D vitamini düzeyine sahip olmayan kişiler enfeksiyon romatoid artrit tip 1 diyabet ve inflamatuar bağırsak hastalığı gibi otoimmün hastalıklar açısından yüksek risk altında olabilir.

2. D vitamini Ruh Halini Düzenleyebilir ve Depresyonu Azaltabilir

7.534 kişi üzerinde yapılan bir çalışmada depresif ruh hali olan kişilerde D vitamini takviyesi kullanıldığında semptomların iyileştiği gözlemlenmiştir.

Başka bir çalışmada ise düşük D vitamini düzeylerine sahip olan bireylerin daha şiddetli fibromiyalji semptomları anksiyete ve depresyon için risk grubunda olduğunu tanımladı.

3.Kilo Kaybını Destekleyebilir

Daha yüksek vücut ağırlığına sahip kişilerde D vitamini seviyesinin düşük olma olasılığı daha yüksektir.

Kilo verme diyetlerinde ek olarak kullanılan D vitamini takviyesi (Kan tahlili yapıldıktan sonra) daha fazla kilo ve yağ kütlesi kaybetmeye yardımcı olacaktır. 

D vitamini Eksikliği

Güneşten yeterince yararlanamadığınız özel durumlarda D vitamini eksikliği görülebilir. 

• Özel Durumlar; Güneş kremi kullanmak kapalı alanda uzun saatler geçirmek binaların güneş ışığını engellediği büyük bir şehirde yaşamak daha koyu bir cilde sahip olmak (Melanin seviyeleri ne kadar yüksekse cildiniz o kadar az D vitamini emebilir.) örtülü olmak. 

D vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

Yetişkinlerde D vitamini eksikliğinin belirtileri;

• Yorgunluk ağrılar

• Saç dökülmesi

• Sürekli üşüme

• Göz altı morlukları  

• Uykusuzluk

• Şiddetli kemik kas ağrısı veya zayıflığı

• Bacaklarda pelviste ve kalçada stres kırıkları

Fazla D vitamini Almanın Riskleri 

Aşırı miktarda D vitamini takviyesi toksisiteye (zehirlenmeye) sebep olabilir.

• Mide bulantısı

• Kusma

• Karın ağrısı

• Susuzluk hissi

• Bilinç Bulanıklığı

D vitaminin Besinsel Kaynakları

• Somon

• Yumurta sarısı

• Karides

• Mantar

• Sardalye

• Ringa

• Konserve ton balığı

• Morina karaciğeri yağı

• Sığır Karaciğeri

Her gün güneşlenmek ve yukarıda sıralanan besinleri tüketerek D vitamini almak zor olabilir. Bu nedenle kan tahlili yaptırdıktan sonra doğru dozajda D vitamini takviyesi almak uygun olacaktır.

Günlük İhtiyacınız Ne Kadar?

• Bebekler (0-12 ay): 10 mcg (400 IU)

• Çocuklar ve gençler: 15 mcg (600 IU)

• 18-70 yaş arası yetişkinler: 15 mcg (600 IU)

• 70 yaş üstü yetişkinler: 20 mcg (800 IU)

• Hamile veya emziren kadınlar: 15 mcg (600 IU)

Özetle; D vitamini vücut fonksiyonlarımızın doğru çalışabilmesi için çok kıymetlidir. Rutin kan tahlillerinizde mutlaka baktırmalı ve eksikliğe göre takviye almanızı tavsiye ederim.

Sağlıklı günler.