Bronşiolit, özellikle soğuk havalarda görülen çocuklarda akciğerlerin küçük hava yollarını hedef alan viral bir enfeksiyon türüdür. Öksürük, hafif ateş ve hırıltı gibi belirtilerle ortaya çıkan bronşiolit, nefes almasa zorluk yaşanmasına neden olur. Bebekleri de etkileyen bir hastalık olan bronşiolit, genellikle hafif bir şekilde seyreden fakat ilerlediği durumda ciddi hastalıklara sebebiyet veren hastalık türüdür. Bronşiolit tedavisi semptomların hafifletilmesine odaklanır. Bu nedenle semptomların belirlenmesinin ardından tedavi sürecin başlanır.

Bronşiolit Nedir​?

Bronşiolit, 2 yaş altındaki bebeklerde ve çocuklarda yaygın olarak görülen akciğer enfeksiyonu olarak gelişen bir enfeksiyondur. Akciğerlerdeki hava yollarının yani bronşiollerin daralmasına neden olarak nefes almanın zorlaşmasına neden olan bir durumdur. Çocuklarda bu enfeksiyon görüldüğü durumda solunum hırıltılı bir şekilde meydana gelir. Bunun yanında soğuk algınlığına benzer belirtilerle kendini gösterir. Bronşiolit enfeksiyonu mevsimsel olarak özellikle kış ve bahar aylarından görülme olasılığı yüksektir. Bronşiolit semptomları ortaya çıkmasından itibaren 1 ila 2 hafta sürebilir ancak bazı durumlarda daha uzun sürebilir.

Bronşiolit Belirtileri​ Nelerdir?

Bronşiolit enfeksiyonu soğuk algınlığına benzer olan burun akıntısı, öksürük, burun tıkanıklığı gibi belirtilerle kendini gösterir. Kişide ateş olması enfeksiyonun bronşiolitin en belirgin belirtisidir. Birkaç gün içerisinde de öksürük şiddetlenerek hırıltılı bir solunuma dönüşebilir.

Bronşiolitin erken belirtileri ve semptomları şöyle sıralanabilir:

• Burun akıntısı ve tıkanıklığı
• Hafif ateş
• Öksürük
• Tükenmişlik
• Huzursuzluk veya sinirlilik hali

Bronşiolit enfeksiyonu çocuklarda hava yollarını hedef alarak ve nefes almasını etkileyen belirtilerle görülebilir:

• Hızlı ya da yetersiz solunum
• Hırıltı
• Nefes alıp verirken homurtu sesleri
• Burun deliklerinde genişleme

Çocuk nefes almada zorluk çekiyorsa veya şiddetli bronşiolit aşağıdaki belirtilerin fark edildiği durumda doktora başvurmak önemlidir:

• Beslenirken zorlanma ve yutma güçlüğü
• Nefes alırken burun deliklerinde genişleme
• Nefes alma sırasında göğüs kafesi içeri doğru çekilmesi
• Dudaklarında, parmaklarında veya ayak parmaklarında mavi, gri veya soluk cilt tonu
• Ağızda kuruluk, idrar yapamama
• Gözyaşı üretmeden ağlama

Bebeklerde bronşiolit belirtileri​ nelerdir?

Bebeklerde bronşiolit belirtileri, burunda akıntı, tıkanıklık ve hafif bir öksürük şeklinde görülebilir. Bu belirtilerin yanında hafif ateş de ortaya çıkar. İlerlediği durumda ise öksürük şiddetli şekilde kendini gösterir.

Bebeklerde bronşiolit belirtileri şöyle sıralanabilir:

• Hafif öksürük
• Ateş
• Burunda tıkanıklık ve akıntı
• Hırıltılı solunum
• İştahın kesilmesi
• Solunumda hırıltı
• Karın ağrısı
• Olağan dışı uyku hali

Bronşiolit Neden Olur?

Bronşiolit, genellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda ortaya çıkarak hava yollarının iltihaplanmasına sonucunda görülen bir durumdur. Viral enfeksiyonlar nedeniyle gelişen bu durum çeşitli faktörlere bağlı olarak görülebilir.

Bronşiolitin başlıca nedenleri şöyle sıralanabilir.

RSV (Respiratuar Sinsityal Virus)

Bronşiolitin en yaygın nedeni olarak bilinen RSV (Respiratuar Sinsityal Virüs), özellikle bebeklerde ciddi solunum yolları enfeksiyonlarına neden olur.

Adenovirüs, parainfluenza, metapnömovirüs gibi diğer virüsler

RSV dışında, parainfluenza, influenza virüsleri, adenovirüsler ve koronavirüsler de bronşiolite yol açabilen virüsler arasında yer alır. Bu da enfeksiyonla beraber görülen belirtilere sebebiyet verir.

Bakteriyel enfeksiyonlar

Vücutta meydana gelen bakteriyel enfeksiyonlar da bronşiolitin nedenleri arasında yer alır. Nadir olarak görülen bir durum olsa da viral enfeksiyon sonucunda meydana gelebilir.

Bağışıklık sisteminin zayıf olması ve kronik hastalıklar

Prematüre doğum, bağışıklık sistemi zayıflayan çocuklarda, kronik kalp veya akciğer hastalıkları gibi durumlar bronşiolit riskini artırabilir.

Sigara dumanına bağlı kalma ve hava kirliliği

Sigara dumanına maruz kalma ve hava kirliliği, çocukların akciğerlerinin gelişimini olumsuz etkileyebilen durumlar arasında yer alır. Bu da bronşiolit enfeksiyonunun gelişimine zemin hazırlar.

Genetik yatkınlık

Ailenin hastalık geçmişinde astım veya alerjik hastalık öyküsü varsa o ailenin çocuklarında, bronşiolit gelişme riski bulunur.

Bronşiolit risk faktörleri nelerdir?

Bronşiolit genellikle 2 yaşından altındaki çocukları etkileyen bir enfeksiyon türüdür. Yetişkinler de nadir de olsa bronşiyolit geçirebilir. Şiddetli bronşiyolit geliştirme riski çocuklarda şu durumda gerçekleşebilir:

• 37. gebelik haftasından önce doğmuş olan prematüre bebekler
• Doğuştan akciğer veya kalp rahatsızlığı olanlar
• Bağışıklık sistemi zayıf olan çocuklar
• Kreş gibi ortamlarda bulunan bebek ve çocuklar

Bronşiolit Nasıl Teşhis Edilir?

Çocuk doktoru, fiziksel muayene ve testlerin ardından bronşiolit teşhisi koyabilir. Muayene esnasında doktor, çocuğun belirtileri ve vücut sıcaklığını ölçer. Bunun yanında çocuğun kandaki oksijen miktarını belirler. Bunların yanında burun içinden virüsleri tespit etmek için burun sıvısı kültürü örneği alabilir. Çocukta şiddetli semptomlar varsa, göğüs röntgeni istenebilir.

Bronşiolit Tedavisi Nasıl Olur?

Bronşiolit tedavisi kişinin semptomlarının hafifletilmesine ve bu semptomların iyileştirilmesine odaklanır. Bu nedenle bronşiolit tedavisinde şu yöntemlerden yararlanılabilir:

• Ateş düşürücü ilaçlar
• Antiviral ilaçlar

Bazı durumlarda bronşiolit tedaviye ihtiyaç duymayabilir, bu nedenle belirtiler varsa doktora danışmak gerekir.

Evde bronşiolit tedavisi nasıl olur?

Çocuklarda bronşiolit görülmesinin ardından solunumu gün içerisinde takip edilmelidir. Çocuğun evde kendini daha rahat hissetmesi için şu yöntemlerden yararlanılabilir:

• Çocuk bol bol dinlendirilmeye teşvik edilir
• Çocuk tam bir öğün yemesi için iştahı yoksa gün içerisinde küçük öğünler verilebilir
• Çocuğun susuzluğunu önlemek için bol sıvı takviyesi yapılmalıdır.
• Çocuğunuzun yanına bir nemlendirici bulundurarak, nemli, ıslak hava mukusun gevşemesine yardımcı olmak gerekebilir
• Burun tıkanıklığını gidermek için tuzlu burun damlaları ve burun aspiratöründen yararlanılabilir

Bronşiolitten Korunmanın Yolları Nelerdir?

• Grip hastası aile büyüklerinin, bebeklerden ve çocuklardan mümkün olduğunca uzak durması bronşiolite karşı koruyucudur. Bu gibi durumlarda, hasta kişiler ev içerisinde koruyucu maske kullanmalıdır.
• Ev ortamının sık sık havalandırılması, çocukların soluduğu havanın temizlenmesi çok önemlidir.
• Genel hijyen kurallarına uyulmalı ve ev düzenli olarak temizlenmelidir.
• Üst solunum yolu enfeksiyonu olan kişilerden uzak durmak için, özellikle çocukların kapalı mekanlarda uzun süre kalması engellenmelidir.
• Çocuğun sigara dumanına maruziyetine kesinlikle izin verilmemelidir.
• Anne sütü ile beslenme desteklenmelidir. Bebeklerin özellikle ilk 6 ay anne sütü almalarına dikkat edilmelidir.
• Çocukların bol sıvı alması, günlük taze sebze ve meyve tüketmeleri sağlanmalıdır. Çocukluk çağından itibaren sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmalarına yardım edilmelidir.
• Çocukların yanında parfüm ve deodorant gibi kimyasal maddelerin kullanımı minimum düzeye indirilmelidir.
• Hastalığın salgın yaptığı dönemlerde, çocukları kreş gibi ortamlardan uzak tutmalıdır.
• Aile bireylerinin, bronşiolite ve bulaş yollarına karşı bilinçlendirilmesi, gerekli önlemleri almaları sağlanmalıdır.

Bronşiolit Hakkında Sık Sorulan Sorular

Bronşiolit ve bronşit aynı mı?

Bronşiolit ve bronşit farklı enfeksiyon çeşitleri olarak görülür. Bronşiolit, küçük çocuklarda ve bebeklerde görülen, küçük hava yolları olan bronşiyollerin iltihaplanmasıdır. Bronşit ise daha büyük hava yolları olan bronşların iltihaplanmasıyla ortaya çıkar ve genellikle yetişkinlerde görülür.

Bronşiolit birden fazla kez geçirilebilir mi?

Bronşiolit birden fazla kez geçirilebilen bir enfeksiyondur. Her enfeksiyon, vücutta farklı virüsler tarafından tetiklenebilir. Bu nedenle bağışıklık sistemi her defasında farklı bir virüse karşı koruma geliştirdiğinden tekrar enfekte olma durumu mümkündür.

Bebeklerde bronşiolit ne iyi gelir?

Bebeklerde bronşiolit, doktorun önerdiği tedavilerle birlikte bol sıvı alımı, nemli hava ve rahatlatıcı yöntemlerle tedavi edilebilir. Bunun yanında ebeveynlerin çocuklarını sigara dumanından uzak tutmaları ve hijyen kurallarına uymaları önemlidir.

Bronşiolit ne kadar sürer?

Bronşiolit genellikle 1-2 hafta süren bir enfeksiyon türüdür ve iyileşme süresi kişiden kişiye değişebilir. Semptomlar birkaç gün içinde kötüleşebilir ve sonrasında yavaşça iyileşmeye başlar. Bu süre genellikle enfeksiyonun şiddetine ve çocuğun sağlık durumuna bağlı olarak değişiklik gösterir.

Sağlık Destek Sitesi tarafından hazırlanmıştır.