Sinir hücreleri ve beynin çalışması için gerekli olan serotonin, vücutta üretilen kimyasal bir maddedir. Vücutta normalden fazla serotonin olması, titreme, ishal, kas sertliği, ateş gibi semptomlara neden olabilir. Böyle bir durumda hızlıca tedavi uygulanması gerekir, zira tedavisi ihmal edilen serotonin sendromu hastada hayati riske neden olabilir. Hafif serotonin sendromuna neden olan ilaçlar bırakıldıktan sonra hasta birkaç gün içinde normale dönebilirken, bazı durumlar da ise hastanın serotonini bloke eden ilaçlar kullanması gerekebilir. Sağlık Destek Sitesi Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü uzmanları, serotonin sendromunun nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Serotonin sendromu, içeriğinde serotonin bulunan ilaç ve takviyelerin normalden fazla tüketimi sonucu vücutta olması gerekenden fazla serotonin birikmesinden kaynaklanan ve hayati riske neden olabilen bir reaksiyonudur.
Serotonin maddesi, beyin ve vücudun diğer bölgelerindeki sinir hücreleri tarafından üretilerek sindirim süreci, kan akışı, nefes alma, davranışlar ve vücut ısısının düzenlenmesini sağlar.
Serotonin eksikliği doktor kontrolünde reçete edilen ilaçlarla normal seviyelere getirilebilir. Ancak yeni bir ilaç alınması veya serotonin seviyesini artıran ilaçların dozunun artırılması durumu serotonin sendromuna neden olur. Günümüzde serotonin seviyesini etkileyen birçok ilaç vardır. Bu ilaçların kontrolsüz kullanılması da serotonin sendromu vakalarının artmasına neden olmaktadır.
Serotonin sendromunun belirtileri genellikle yeni bir ilaç veya kullanılan ilaçların dozunun artırılmasından birkaç saat sonra başlar.
Hafif serotonin sendromu belirtileri şunlardır;
Hayati riske neden olabilen şiddetli serotonin sendromunun belirtileri ise şunlardır;
Reçeteli ya da reçetesiz ilaçlar, bitkisel veya diyet takviyeleri, yasa dışı maddeler ve ilaçlar serotonin sendromu riskini artırır. Her yaştan insanda görülebilen serotonin sendromu bazı durumlarda tek bir ilacın alınmasıyla görülürken bazı durumlarda da belirli ilaçlar birleştirdiğinde ortaya çıkar. Migren ilacıyla birlikte alınan antidepresanlar ya da bir ağrı kesici ile antidepresanın alınması serotonin sendromuna neden olabilir. Serotonin sendromu risk faktörlerini şu durumlar artırır;
Serotonin sendromunun kesin olarak teşhis edilmesini sağlayan bir test yoktur. Ancak doktorun fiziki muayenesi, hastadaki belirtiler ve kullandığı ilaçların sorgulanması ile teşhis konulabilmektedir. Hastanın kullandığı ilaçların düzeylerini ölçmek için kan ve idrar testleri istenebilir.
Hafif serotonin sendromunun tedavisi hastanın kullandığı ilacı sonlandırmak veya dozunu değiştirerek yapılabilir. Orta şiddette serotonin sendromunda hasta bir gün doktor kontrolünde hastaneye yatırılarak vücutta biriken serotonin seviyelerine neden olan ilaçlar ya da dışarıdan alınan takviyeler kontrol altına alınır. Şiddetli serotonin sendromunda ise hasta vücut ve organ fonksiyonlarını yakından izlenebileceği yoğun bakım ünitesine yatırılır. Kas sertliği ve nöbet benzeri hareketler gibi semptomları hafifletmek sakinleştirici, yüksek ateşi kontrol altına almak için serum ve kandaki oksijen seviyelerini iyileştirmek için bir maske aracılığıyla oksijen, kalp atış hızını ve kan basıncını kontrol eden ilaçlar kullanılır. Serotonin sendromunun tedavisi hastalığın şiddetine göre belirlenir.
Yeni bir ilaca başladıktan veya kullandığı ilacın dozunu artırdıktan sonra serotonin sendromundan şüphelenen hastanın hızlı bir şekilde uzmana başvurması gerekir.
Serotonin sendromunu önlemek için bu konuda bilinçli olunması gerekir. Serotonin maddesi içeren birden fazla ilaç ya da kullanılan ilacın dozunu artırmak serotonin sendromu riskini artırır. Bu nedenle hangi ilacın alınacağı ve ilacın listesi doktorla birlikte yapılmalıdır. Aile hikayesinde serotonin sendromu olan kişiler bu konuyu mutlaka doktoruyla paylaşması gerekir. Birden fazla doktora tedavi oluyorsanız kullandığınız ilaçları doktorunuzla paylaşın.
Ciddi bir ilaç reaksiyonu olan serotonin sendromu semptomları yaşayan hastanın hızlı bir şekilde tedavi edilmesi gerekir. Çünkü serotonin sendromu tedavi edilmediği takdirde bilinç kaybı ve ölüme neden olabilir.
Sağlık Destek Sitesi tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 2 Ekim 2024
Yayınlanma Tarihi: 24 Mart 2023
Sağlık Destek Sitesi
Sağlık kütüphanesi içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlı ve kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmıştır. Sağlığınızla ilgili tüm sorularınız, endişeleriniz, teşhis veya tedavi için mutlaka doktorunuza veya sağlık kuruluşuna başvurunuz.