Hamstring kası sakatlığı ilgili kas grubunda oluşan sorunlarla meydana çıkar.

Bu kas grubu uyluk kemiğinin arka bölümünde bulunur ve isimleri semitendinosus, semimembranosus ve biceps femoristir.

Bu üç tip kas, kuadrisepsin ters kasları ismiyle de bilinir. 

Kuadrisepsin ters kaslarında sakatlıklara başta futbol ve basketbol olmak üzere birçok spor dalında sıkça rastlanır.

Gruptaki kasların birinde sorun olabildiği gibi birçoğunda aynı anda da problem yaşanabilir.

Sakatlık yaşamamak adına özellikle üst bacağın güçlendirilmesi önemlidir.

Kuadrisepsin ters kaslarındaki sakatlıklar ciddi boyutta ise hareket kabiliyetini büyük ölçüde kısıtlayabilir. 

Hamstring Nedir?

Hamstring ne demek dendiğinde sözcük anlamına bakmak aydınlatıcı bilgi verir. Kelime analizinde “ham” sözcüğü “uyluğun arkası” anlamına gelir, “string” ise kas demektir.

Ham ve string sözcüklerinin birleşimi de dolayısıyla uyluğun arkasındaki kaslar demektir. 

Bacağın diz üstü bölümünde olan uyluk kemiği arkasındaki kaslar farklı fiziksel eylemler için önemlidir.

Örneğin bu kasların tümü yürüme esnasında kalçanın salınımını ve dizin hareketinin sağlıklı olmasını destekler.

Bacak ve uyluk kemiği sabit iken hamstring kasları yardımıyla gövde açılıp esneyebilir. 

Hamstring Kasları Nerede Bulunur?

Hamstring kas grubu, bacağın arkasında, diz kapağı üstünden başlayarak kalçaya kadar uzanan alanda bulunur.

Üç çeşit kası kapsayan geniş kas grubu dizler üstüne çökerken ve bacağı öne atarken aktifleşir.

Bacağın ana üst kemiği olan uyluk ile bağlatışı olan kas lifleri hamstring problemlerinde en sık etkilenen yerler arasındadır.  

Hamstring Sakatlığı Nedir?

Hamstring sakatlığına halk arasında arka adale çekmesi de denir. Sakatlıkların çoğunda ana sorun kas yırtıkları olur.

Hamstringde sorun yaşayan kişiler genelde amatör ya da profesyonel sporculardır. 

Yapılan araştırmalara göre sakatlıklar daha çok gerilme ve çok hızlı koşma sırasında yaşanan yaralanmalarla oluşmaktadır.

Özellikle atletizm, futbol ve basketbol gibi hızlı koşmanın önemli olduğu spor dallarıyla ilgilenenlerin hamstringde sorun yaşama riski yüksektir.

Dans, dövüş sporları ve rugby gibi gerilme hareketlerinin ağırlıklı olduğu aktiviteler de sakatlık riskinin yoğun olduğu alanlardır. 

Karmaşık bir yapıya sahip olan hamstring kaslarında yaşanan sorunlar da karmaşık hareket problemlerine neden olabilir.

Lifler ne kadar güçlendirilir ve hareketler kontrollü gerçekleşirse problem yaşama ihtimal o kadar düşer.

Hamstring Kası Yırtılması Nasıl Anlaşılır?

Hamstring yırtılmasında hareket esnasında ciddi bir ağrı ve sızlama hissedilir. Arka bacakta şişlik ve morarma yavaş yavaş oluşmaya başlar.

Bölgesel olarak hissedilen rahatsızlık hissi diz ve ayak hareketlerinde artma eğiliminde olur.

Doktor muayenesinde yapılan testlerle sorunlu bölgenin tam tespiti sağlanır. Konum belirlendikten sonra kas liflerinin kemiklerle bağlantı yerleri de incelenir.

Fiziksel analiz MRI ve ultrason gibi görüntüleme teknikleri sonuçları ile birlikte değerlendirilir ve kesin tanı konur.  

Hamstring sakatlığında iki türden bahsetmek mümkündür. İlki kas yırtılmasıyla olan sakatlık, ikincisi ise yırtılma ve çekmenin olduğu sakatlıktır.

Sakatlığın şiddeti hafif, orta ya da yüksek olabilir. Tam yırtılma olduysa iyileşme süresi ortalama 1,5-2 ayı bulur. 

Hamstring Sakatlığı Belirtileri Nelerdir?

Hamstring sakatlığında öncelikle bacak üst bölgesinde keskin bir ağrı yaşanır.

Ağrı ve acı ile birlikte şişlik, morarma, kas spazma ve yürüme zorluğu da kendini gösterir. 

Sakatlıkta oluşabilecek belirtiler şöyle sıralanabilir. 

• Arka bacak kaslarında ağrı ve acı 
• Morarma, şişlik
• Yürümede ve bacak hareketlerinde zorlanma
• Eğilirken ya da gerinirken zorlanma
• Arka üst adaleye dokunulduğunda batma ve çekme hissi
• Yaralanma sırasında çıkan anlık bir ses
• Kas spazmı

Hamstring Kas Yaralanmalarında Derecelendirme Nasıl Olur?

• 1. Derece: Hafif kas yaralanmalarıdır. Kaslarda yırtık olmaz sadece gerilme nedeniyle hafif hasarlar mevcuttur.
• 2. Derece: Orta seviyedeki kas sorunlarıdır. Kasların bir bölümünde yırtık olur.
• 3. Derece: Ciddi yaralanmalardır. Kaslarda kopmalar ve bazı durumlarda kemiklerde sorunlar olur. Özellikle buz pateni ve halter gibi riskli sporları yapan kişilerde görülür. 

Hamstring Sakatlığı Nasıl Tedavi Edilir?

Hamstringteki sakatlıklar genelde ameliyat gerektirmez. Tedavinin odağında kasları koruma ve tekrar eski işlevin kazanılması için egzersizler bulunur. Başlangıçta uzman kontrolü sonrasında tedavi programı belirlenir ve ilk müdahaleler yapılır. Ardından hafif ve orta tempoda fizik tedavi uygulamalarına geçilir. Kas liflerinin hasar gördüğü yerlerde esnetme, gevşetme, dinlenip tekrar hareketlere devam etme döngüsü şeklinde önerilen rahatlatıcı egzersizler tedavinin ortasından son döneme kadar önerilir.

Tedavi süreci için adım adım sunulan öneriler şöyle sıralanabilir:

• İlk günlerde ağrı ve ödem için gün içinde aralıklı olarak 6-7 kez buz kompresi uygulamak ve bacağı yukarıda tutarak şişmeyi olabildiğince engellemek
• Şişme ve ödem için bandajlama veya sporcu taytı kullanmak
• Kası zorlamamak adına zorlayıcı hareketlerden, yoğun germelerde ve spordan bir süreliğine uzak durmak
• Ciddi ağrılar söz konusuysa doktorun yönlendirmesine göre ağrı kesici ve krem kullanmak
• Tek bacaktaki sorunlarda koltuk değneği gibi bir destekleyici kullanmak 
• Yırtığın biraz uzağına friksiyon masajı uygulayarak ara ara vücudu rahatlatmak
• Ultrason ile birlikte PRP enjeksiyonuyla tedaviyi desteklemek
• Kasları güçlendirici hafif egzersizler yapmak
• Hiperbolik oksijen tedavisi gibi alternatif uygulamalarla iyileşme sürecini hızlandırmak 

Hamstring Yaralanmaları Nasıl Önlenir?

Hamstringteki sakatlıkları ciddi fiziksel kısıtlara neden olabilir. Zorlukları hiç yaşamamak adına alınabilecek bazı basit önlemler vardır. 

• Vücudu iyi tanımak ve bacakları zorlayıcı aktivitelerden, çok ağır cisimleri kaldırmaktan kaçınmak
• Özellikle kadın sporcuların yaşı ilerledikçe hamstringte sakatlık riski arttığı için bu gruptaysanız özellikle dikkatli olmak 
• Kilo kontrolü sağlamak 
• Kalsiyum, magnezyum ve fosfor gibi kaslar için önemli mineralleri içeren gıda ve sıvıları dengeli şekilde tüketmek
• Önceden yaşanan bir kas sorunu varsa ekstra özenli olmak 
• Anatomik olarak bacakta şekil bozukluğu varsa bacakların aktif olduğu sporlarda ekstrem hareketlerden uzak durmak
• Duruş bozukluğu varsa düzeltme k için uzmana başvurmak
• Kas gerginliği yaşamamak adına psikolojik sağlığa önem vermek 
• Sportif aktivitelerde uygun ayakkabılar giymek
• Uygun alanlarda ve zeminlerde spor ve antrenman yapmak
• Yapılan sporlarda ve sportif aktivitelerde, yeterince bilgiye sahip olmadan ve yeterince yetkin olmadan riskli hareketleri denememek 
• Diyabet, depresyon ve fibromiyalji gibi kas kısalığı ve dolayısıyla sakatlanma riskini artıracak rahatsızlıklar varsa gerekli tedavi yöntemlerine başvurmak

Sıkça Sorulan Sorular

Hamstring kasında neden gerilme olur?

Hamstring kası normal hareketlerde bir miktar gerilir. Aşırı gerilme ise yırtığa sebep olur. Kas yırtığı bazen darbeyle ve incinmeyle de yaşanabilir. Özellikle basketbol, voleybol gibi zıplamanın fazla olduğu sporlarda fazla kas gerilimi ile olan yırtılmalar sıkça görülür. Tedavide nadiren ameliyata başvurulur. Genelde basit yöntemlerle kaslar eski işlevine kavuşur. 

Arka adale yırtığı nasıl geçer?

Hamstring yani arka adale yırtığı tedavisinde ilaçlar, dinlenme, bandajla bacağı sarma ve buz kompresi temel maddelerdir. Kas yırtılmasının iyileşme sürecini hızlandırmak için PRP enjeksiyonları gibi destekleyiciler de kullanılır.

Hamstring sakatlıkları tekrarlar mı?

Hamstringde oluşan sakatlıkların tekrarlama riski ortalama %30 civarındadır. Tekrarlama olmaması adına fizik tedavi sürecinin en iyi şekilde geçirilmesi gerekir. Ayrıca tam iyileşme olduktan sonra eski hayata dönmek de önemlidir. Kaslar kendini tam toparlamadan tekrar spora ve yoğun fiziksel aktiviteye geçiş olursa tekrar sakatlık yaşanma ihtimali artar. 

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.