Testisler, erkek üreme sisteminde bulunan iki yumurta şeklinde bulunan bezlerdir. Spermlerin üretildiği yer olmasından dolayı doğrudan neslin devam etmesinde rol oynar.

Orşit halk dilinde testis iltihabı olarak bilinir. Bu rahatsızlık, ciddi bir sağlık sorunu olarak kişinin testislerini etkileyen bir durumdur.

Orşit rahatsızlığın ortaya çıkma nedenleri ise belirtileri değiştirebilir, hastalığın şiddetini etkileyebilir.

Böylece, hastalığın ana nedeninde bakteri ve viral enfeksiyonların da yer alması korunma yöntemlerini gündeme getirir.

Bu noktada hastalığa bağlı vücutta kalıcı hasar kalmaması için acilen  alanında uzman bir doktora başvurulması önerilir.

Uygun tedavi planına göre hastalığın iyileşme süreci desteklenir.

Orşit Nedir?

Orşit nedir sorusuna kısaca testislerin iltihaplanması şeklinde cevap verilebilir. Kabakulak gibi virüsleri geçiren erkek bireylerde hastalığın görülme riski arttığı da görülmektedir.

Bu sebeple, çocukluktan ergenliğe geçiş döneminde virütik ya da bakteriyel kaynaklı durumlardan etkilenen bireyin yakalanma olasılığı yüksektir. 

Genellikle tek testiste ortaya çıkan rahatsızlık nadir de olsa iki testiste de görülebilir.

Diğer bir taraftan, orşit nedir sorusu ağrıya neden olan ve erkekte doğurganlığı etkileyen akut bir hastalıktır şeklinde cevap verilebilir.

Ayrıca, orşit nedir sorusu enfeksiyonel hastalıklarla doğrudan ilişkilidir.

Bu doğrultuda, kişinin idrar yolu enfeksiyonlarına ya da cinsel yolla bulaşan mikrobiyal etkilere karşı da önlem alınması hastalığa yakalanma riskini azaltabilir.

Orşit ve Epididimit Nedir?

Orşit ve epididimit terimleri aynı hastalık için kullanılan ifadelerdir. Ancak, tıbbi olarak bazı farklılıkları mevcuttur.

Orşit, testislerden iki yumurtalıktan birinin ya da ikisinin komple iltihaplanmasını ifade eder.

Epididimit ise testislerin arka kısmında bulunan ve spermlerin depolanmasını sağlayan tüp görünümünde olan genital organın iltihaplanmasıdır. 

Testis iltihabı problemine birçok bakteri, virüs ya da idrar yolu enfeksiyonları neden olur.

Epididimit ise ağırlıkla korunmasız cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondan kaynaklı görülebilir.

Daha küçük bir alanı etkileyen epididimit rahatsızlığı tedavi edilmezse daha büyük çaplı epididimoorşite rahatsızlığını oluşturabilir.

Orşit Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Testis iltihabına neden olan durumların sonucunda belirtiler kendini şiddetli ve akut olarak gösterebilir. Genel olarak orşit hastalığı belirtileri aşağıdaki gibi sıralanabilir;

• Testislerde kızarıklık ve şişlik: İltihaplanma oranı arttıkça cilt altında ve üzerinde tepkiler oluşabilir. Ek olarak, üretral akıntı görülmesi muhtemeldir.
• Ateşin yükselmesi: Testislerde oluşan iltihaplanma savunma sisteminde bir cevap oluşturarak ateş belirtisi verebilir.
• Kasık bölgesinde ve alt karın bölgesinde ağrı: Özellikle idrara çıkarken ve sonrasında ani bir ağrı hissedilebilir.
• Bulantı ve : Hastalık ilerlemişse mide şikayetleri gözlemlenebilir.
• İdrar yolu semptomları: İltihaplanmanın etkilediği bir alan olması idrar yollarında olumsuz semptomların görülmesine neden olabilir. Bu aşamada, sık sık idrara çıkma, idrar sırasında yanma hissi, idrar torbasının tam boşalmaması ve zorlanılması gibi belirtileri gözlemlenebilir.
• Vücutta yorgunluk ve  durumu: Vücutta genel bir enfeksiyon olduğu için uyku hali, halsizlik ve yorgunluk gözlemlenebilir.
• Boyun ve çene altında şişkinlikler: Kabakulak virüsünü geçiren kişilerde ekstrem belirtiler arasındadır.

Orşit Hastalığının Nedenleri Nelerdir?

Hastalık genellikle idrar yollarındaki mikrobiyal kaynakların testislere ulaşması ile başlar. Ayrıca, genç bireylerde cinsel yolla geçen bakteriler hastalığı oluşturabilir. Tüm bu bilgiler ışığında, hastalığın nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Travmalar: Testislere alınan bir darbe ya da travmatik bir durum sonucu bölgesel olarak enfeksiyon oluşabilir.
• : Savunma sisteminin normal çalışma düzeninin bozulabilir, bu nedenle testisleri savunma sistemi yabancı bir madde olarak görüp saldırabilir. Bunun sonucunda, testislerde kronik bir iltihaplanma gözlemlenebilir.
• Bakteriyel enfeksiyonlar:  başta olmak üzere bazı zararlı bakteriler iltihaplanmaya neden olabilir.
• Viral enfeksiyonlar: Kabakulak, Covid-19, kızamık gibi virüsler testisleri etkileyerek enfeksiyon oluşturabilir. Yapılan çalışmalarda en çok kabakulak virüsünün etkilediğine dair veriler mevcuttur. Bu nedenle, çocukluk dönemde kabakulak aşısı olmayan kişilerde rahatsızlığın görülme riski artar.
• İyi huylu  (BPH) yetişkin bireylerde problem oluşturabilir.
• Kişinin birden fazla kişiyle cinsel temasa girmesiyle çeşitli mikroorganizmalar hastalığı tetikleyebilir.
• Kimyasal maddelere temas edilmesi ve hijyenik olmayan ortamlarla temas halinde bulunulması risk oluşturabilir.
• Kateter yani sonda kullanımı idrar yollarını negatif etkileyebilir.

Orşit Tanısı Nasıl Konulur?

Hastalığın ilk belirtileri ortaya çıkmasıyla fiziki muayene için bir üroloji uzmanını başvurulur. Sonrasında farklı laboratuvar tetkikler yapılarak teşhis konulması hızlanır.

Teşhis için uygulanan yöntemler aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir:

• Fiziki muayene sırasında epididim ya da testis bölgesi ağrılı, şiş, kızarık ya da hassastır.
• Cinsel yolla bulaşan bir bakteri ya da virüs varsa üretral parça alınarak gerekli idrar ve kan testleri yapılabilir. Özellikle, , gonore,  gibi mikroorganizmalar tespit edilebilir.
• İdrar tahlili alınan kişide enfekte hücreler mikroskobik koşullarda incelenebilir.
• Epididimde yüksek kanlanma varsa enfeksiyonun nedeni anlaşılabilir. Bu durum analitik olarak skrotal renkli doppler ultrasonografi altında incelenebilir. Görüntüleme teknikleri sayesinde travmatik süreçler, komplike durumlar, testislerin çevre dokularının sağlık profili gibi birçok unsur değerlendirmeye alınabilir. Bu anlamda, ultrasonografi ile skrotumun iç yapısının görüntülenmesi testislerin incelenmesi kadar önemlidir.

Orşit Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Hastalığın altında yatan nedenlerine ve kişide gözlemlenen belirtilerine göre tedavi yöntemleri değişiklik gösterebilir.

Tedavide iltihaplanmanın kontrol altına alınarak komplikasyonun minimize edilmesi önceliklidir. Ayrıca, semptomlar hafifletilerek iyileşme sürecine katkı sağlamak amaçlanır. 

Hastalığın tedavisinde kullanılan yöntemler aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Dinlenme evresi: Hastaların testislerini dinlendirmesi gereklidir. Bunun için ağır sporlardan kaçınmak ve yatmak iyileşme sürecine katkı sağlar.
• Soğuk pres yapma: Buz torbaları kullanarak kan dolaşımı yavaşlatılır, böylece ağrı ve şişlik azaltılabilir.
• Antiviral ilaçlar: Kabakulak virüsü gibi nedenlerle iltihaplanma oluşmuşsa antiviral ilaçlarla çözüm olabilir. Bu doğrultuda, gençlik yıllarında kabakulak aşısı vurularak önlem alınabilir.
• Destekleyici giysiler giyme: Testis torbası olarak bilinen skrotumayı destekleyen giysiler giyerek testisler korunabilir ve ağrıyı azaltmada destekleyici rol oynayabilir.
• Antibiyotikler: Testis enfeksiyonunun temel sebebi bakteriyel ise antibiyotik alımı çözüm yolu sunabilir. Böylece, semptomların antibiyotik tedavisiyle hafifletilmesi kontrol altına alınabilir.
• Ağrı kesici ve antienflamatuar ilaçların kullanımı: Doktorun kontrolünde ağrıyı azaltmak adına bazı süreçlerde ağrı kesici önerilebilir. Enfeksiyon kurutucu ilaçlarla da iltihap düzeyi azaltılabilir.
• Bol sıvı tüketimi: Vücutta ödemin atılmasında öncelikli uygulamalar arasında bol su tüketmek vardır. Böylece, toksinlerin atılmasını sağlamada öncü rol oynar.

Tüm bu tedavi yöntemleri hastanın öyküsüne göre değişebilirken ek kontrollerle tedavinin sonucu gözden geçirilir. Düzenli ilaç kullanımının hasta tarafından yarıda bırakılmaması en büyük detaylar arasındadır.

Orşit Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Testise evde ne iyi gelir?

Evde yapılacak bazı uygulamalar tıbbi tedaviye destek sağlayabilir. Bu amaçla, evde yatış pozisyonunda dinlenmek ve bölgesel soğuk pres yapmak alternatiflerin başında gelir. Ayrıca, antioksidan özellikli bitkiler tüketilerek iltihabın azalmasına ekstra katkı sağlanabilir.

Orşit problemi kısırlık oluşturur mu?

İltihaplanma engellenmezse testislerde kronik bir hal alabilir. Bu nedenle, enfeksiyon ilerleyerek apse oluşabilir ve cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi müdahale öncesinde epididim kanalları zarar görmüş olabilir ve bu durum infertiliteye (kısırlık) sebebiyet verebilir. Ek olarak genç bireylerde epididimit nedeniyle kanal tıkanabilir ve kısırlık görülebilir.

Orşit kaç günde iyileşir?

Orşit hastalığının iyileşme süreci kişinin rahatsızlığının şiddetine, belirtilerine ve tedavinin hasta tarafından eksiksiz gerçekleştirilmesine bağlıdır. Bu nedenle, kişide rahatsızlığın geçme süresi 10 günlük kısa bir süreyi kapsayabilirken bazı vakalarda ayları alan bir tedavi süreci görülebilir.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.