ACTH kan tahlili, adrenal yetmezlik testi için kullanılır. ACTH, adrenokortikotropik hormon olarak bilinir. Bu hormonun yeterli olup olmadığını anlayabilmek adına kişiden kan tahlili talep edilir. Yapılan tahlil sonuçlarını göz önünde bulundurarak hastaların böbrek üstü bezinde bir problem olup olmadığı hakkında bilgi sahibi olunur.

Kişinin kan tahlilindeki değerlerin yüksek ya da düşük olması halinde ise tedavi sürecine başlanılması gerekir. Sağlık durumunuzda herhangi bir değişiklik görmeniz halinde mutlaka en yakın sağlık kuruluşunu ziyaret etmeniz gerekir. Bazı semptomlar ciddi hastalıkların habercisi olabilir. Böbrek üstü bezlerinizde herhangi bir sorun olması da bazı belirtilerle ortaya çıkar. Bu gibi durumlarda kan tahlili yaparak değerlerinizin görülmesi gerekir. 

ACTH Kan Tahlili Nedir?

ACTH kan tahlili, böbrek üstü bezi tahlili olarak da adlandırılır. Bu kan tahlilinin yapılması sadece böbrek sağlığının değil aynı zamanda hipofiz bezinin sağlığını da kontrol etmek amacı ile yapılır. Kişide Cushing sendromu olup olmadığını anlayabilmek için de yine kişinin ACTH değerlerinin ölçülmesi gerekir. 

Vücuttaki kortizol seviyesinin ölçümü de yine bu kan testi sonucunda ortaya çıkar. Özellikle obezite problemi ile karşı karşıya olan kişilerden bu tip tahliller talep edilir. Doktorunuzun sizde ortaya çıkan bazı semptomları inceleyerek, sizden ACTH kan tahlili talep etmesi mümkündür.

ACTH Kan Tahlili Normal Değeri Kaç Olmalı?

Böbrek üstü bezi tahlili olarak da bilinen ACTH kan tahlili, belirli bir referans aralığı içerisinde yer alır. Kişinin değerlerinin bu referans aralığı içinde bulunmaması halinde, kişide sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Olası sağlık problemlerinin önüne geçilebilmesi için kişilerin kan tahlili yaptırması gerekir. ACTH değerlerinin olması gerektiği referans aralığı, yaşa ve cinsiyete göre değişiklik gösteren bir durumdur. 

Yetişkin kadınların ACTH değerlerinin 5 ila 27 pg/mL aralığında ya da 1.11 ila 6 pmol/L aralığında olması gerekir. Yetişkin erkeklerde ise bu değer 7 ila 50 pg/mL aralığında ya da 1.55 ila 11.1 pmol/L aralığında olmalıdır. Ergenlik çağındaki kişilerin ise ACTH değerlerinin normal kabul edildiği referans aralığı 2 - 49 pg/mL ya da 0.44 ila 10.78 pmol/L arasındadır. Çocukluk çağındaki kişilerin ACTH değerleri ise 7 - 28 pg/mL ya da 1.55 - 6.2 pmol/L aralığında normal kabul edilir. Bu değerler laboratuvarlara göre değişiklik gösterebilir.

ACTH Kan Tahlili Düşüklüğü Nedenleri

ACTH düşüklüğü, yapılan tahlil sonuçlarında görülür. Böbrek üstü bezi tahlili sayesinde kişinin değerlerini öğrenebilmek mümkündür. ACTH düşüklüğü neden olur sorusuna verilebilecek en doğru yanıtlardan birisi  yetersiz çalışmasıdır. ACTH düşüklüğüne neden olan diğer durumları şu şekilde belirtmek mümkündür;

• Kortizol hormonunun normalden fazla olması
• İlaçların yan etkileri



• Hormon baskılayıcı ilaçların tüketimi
• Hipofiz bezi ameliyatı
• Hipofiz bezinin hasar alması

ACTH değerlerinin düşmesi ile birlikte ortaya çıkan belirtiler ise şu şekildedir;

• Olumsuz ruh hali
• Kusma
• Mide bulantısı
• İştah kaybı
•  düşmesi
• Halsizlik hissi
• Yorgunluk

ACTH Kan Tahlili Yüksekliği Nedenleri

Böbrek üstü bezlerinin yeteri miktarda  üretmemesi halinde, kişinin kan tahlilinde ACTH yüksekliği görülür. Böbrek üstü bezi tahlili sonuçları doğrultusunda kişinin değerleri ortaya çıkar. ACTH yüksekliği farklı hastalıklar ile ilişkilendirilebilir. Fakat genel olarak böbrekler ile alakalı bir değer olarak bilinir. Kan tahliline ACTH yüksekliği nedir ve neden olur kısaca bahsedelim. ACTH yüksekliği, kişinin böbreklerindeki yetersiz hormondan kaynaklanır. ACTH yüksekliğinin nedenleri ise şu şekilde bilinir;

• Böbrek üstü bezlerinin yetersiz olması
• Genetik faktörler


• Tümör oluşumu
• Endokrin bezlerinin normalden fazla çalışması

Aynı zamanda kişinin değerlerinin yükselmesi ile birlikte bazı belirtiler ve semptomlar da ortaya çıkabilir. Kişinin  görülebilir. Bunun haricinde ise değerlerin artması ile birlikte kişilerde gözlemlenen semptomlar arasında; yorgunluk, halsizlik, güç kaybı, baş dönmesi, mide ağrısı ve sırt ağrısı yer alır. Mide bulantısı ve kusma da mide ağrısına eşlik edebilir. Kişi  girebilir. 

ACTH Kan Tahlili Randevusu Nasıl Alınır?

ACTH kan tahlili işlemleri için ilk olarak uzman hekimlerden  alınması gerekir. Kişinin yaşadığı bazı sağlık problemleri göz önüne alınarak doktor muayenesi gerçekleşir. Bu muayeneye bağlı olarak da hastaların kan tahlili vermesi talep edilebilir. Fakat ACTH kan tahlili, diğer kan tahlili işlemlerinden biraz daha farklıdır. Çoğu kan tahlili doktor muayenesinin hemen ardından gerçekleştirilebilir. ACTH kan tahlilinde ise kan verme işlemi bir gün sonra gerçekleşir. 

Kişinin bir sonraki gün kan vermesi için randevu alması gerekebilir. Bu konu hakkındaki daha net bilgileri hastane personellerinden öğrenmek mümkündür. Kişinin kan tahlili vermek için randevu işlemlerini gerçekleştirmesi, muayene edildiği hastaneden gerçekleştirilebilir.

ACTH Kan Tahlili Sonucu Nasıl Öğrenilir?

Kan tahlilinde ACTH nedir bazı bilgiler doğrultusunda öğrenilebilir. Bu durumda ilk olarak kişilerin ACTH’nin ne olduğuna dair bilgi sahibi olması gerekir. Aynı zamanda kan tahlili sonuçlarında sağlıklı olarak kabul edilen değerlerin ne kadar olduğunu da bilmekte fayda vardır. Kan tahlil sonuçlarının hangi referans aralığında olması gerektiği sonuçlarda görülür.

Kişinin çıkan değerleri ile normal referans değerinin karşılaştırılması gerekir. Sonuçların yorumlanması ise kişinin genel sağlık durumuna bağlı olarak değişkenlik gösterir. Çıkan sonuçlara bakarak ACTH yüksekliğiniz ya da düşüklüğünüz olup olmadığını görebilirsiniz. ACTH düşüklüğü, kişinin çıkan sonuçlarının normal referans değerinin altında olması ile ortaya çıkar. Aynı zamanda normal değerlerin üzerinde çıkan sonuçlarda da kişinin ACTH yüksekliği olduğu görülür.

Sonuçların detaylı ve daha doğru bir şekilde değerlendirilebilmesi için ise doktorunuza başvurmanız gerekir. Doktorunuz genel sağlık durumunuzu değerlendirir. Bu doğrultuda da kan tahlili ACTH nedir sorusunun yanıtını sizlere verir. Kişinin klinik durumu, sonuçların değerlendirilmesinin en önemli noktalarından birisidir. Bu nedenle de doktorunuza başvurmadan sonuçlarınızı kendi kendinize değerlendirmeniz, hatalı sonuçların ortaya çıkmasına neden olabilir.

ACTH Kan Tahlili ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

ACTH Kan Tahlili Testi Nasıl Yapılır?

ACTH kan tahlili, kişinin doktor muayenesi sonrasında hastalardan talep edilir. Bu kan tahlilini aynı gün içerisinde yaptırmak mümkün olmayabilir. Doktorunuz sizden bir gece öncesinde yemek yememenizi talep edebilir. Kişi bir gece öncesi hiçbir şey yememelidir ve sonraki gün hastaneye giderek kan tahlili vermelidir. Kan tahlil işlemi genellikle sabah saatlerinde yapılır. Kişinin açlık durumu göz önüne alınır. ACTH kan tahlilinin yapılması için en uygun saatlerin 8:30 - 9:00 civarı olduğu bilinir.

Kan tahlili yapılabilmesi için kişinin kolundan kalbe giden damar bulunur. Bu damardan kirli kan örneği alınır. Kişiden birkaç tüp kan alınır. Alınan kan laboratuvar ortamında detaylı bir şekilde incelenir. Bu incelemeye bağlı olarak da kişinin ACTH düşüklüğü ya da yüksekliği olup olmadığı teşhis edilir. 

ACTH Kan Tahlili Sonuçları Kaç Günde Çıkar?

Kan tahlili ACTH nedir anlaşılabilmesi adına uygulanır. Kan tahlil sonuçlarının çıkma süresi, işlemin yapıldığı hastaneye bağlı olarak değişiklik gösterebilen bir durumdur. Aynı zamanda hastanenin birlikte çalışmakta olduğu laboratuvarın işlem yapma şekline ve yoğunluğuna göre de tahlil sonuçlarının çıkma süresi farklılık gösterir. ACTH kan tahlili sonuçlarının belirli olması ortalama 4 saatlik bir süre içerisinde gerçekleşir.

Fakat bu sürenin değişiklik gösterme ihtimali vardır. Genellikle bir haftalık bir süre içerisinde kan tahlil sonuçlarının çıktığı bilinir. Bazı durumlarda ise bu sonuçların çıkmasının bir ay kadar sürebildiğine dair bazı bilgiler de bulunur. Sonuçların çıkmasının bu kadar süre uzaması ise pek sık karşılaşılan bir durum değildir. 

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.