Mikro TESE ameliyatı, spermatogenezdeki başarısızlık nedeniyle menide sperm bulunamadığı durumlarda uygulanan bir tedavi prosedürüdür. Mikro TESE ameliyatı ile testiste yer alan seminifer tübüllerden cerrahi bir girişim ile sprem hücreleri toplanır. Çoğunlukla ameliyathanede ve genel anestezi altında yapılan bu ameliyat, çocuk sahibi olmak isteyen erkek hastaların talebi doğrultusunda gerçekleştirilir.
Kişilerin meni çıkaramaması veya menilerinde hiç sperm bulunmaması şeklinde tanımlanabilen azospermi ve menide çok az sayıda sperm bulunması şeklinde tanımlanabilen kriptozoospermi gibi durumlar infertiliteye neden olur. İnfertilite ise cinsel olarak aktif çiftlerde korunmasız ilişkiye girilmesine rağmen bir senelik süre içerisinde gebelik oluşmaması, yani kısırlık durumudur. Kısırlık, kistik fibroz gibi bir kalıtsal hastalık, doğum kusuru, tıbbi bir problem ya da kısırlığa yol açabilecek kanser benzeri bir tedavi sonucunda gelişebilir. Kısırlık teşhisi; semen analizi, kan tetkikleri ve skrotum ultrasonu gibi yöntemler ile konulabilir. Bu tür hastalıklara sahip bireylerden testiküler sperm elde etme amacıyla uygulanabilecek değişik teknikler mevcuttur.
Teknikler arasında mikroskobik testis sperm ekstraksiyonu, yani mikro TESE ameliyatı da bulunur. Mikro TESE ameliyatı ile erkek üreme hücresi olan sperm, doğrudan erkeğin üreme sisteminde bulunan testislerden alınır. Bir erkek, doğal fizyolojik süreç ile yeteri kadar sağlıklı sperm üretemiyor ya da üretse bile vücut dışına çıkışını sağlayamıyor ise bu tıbbi prosedür uygulanabilir. Mikro TESE ameliyatları temel olarak; kaliteli sperm eldesini, yumurtayı döllemeye yetecek sperm miktarına erişilmesini ve üreme organlarına verilecek olası zararların önlenmesini hedefler. Bu ameliyatlar omurilik, spermatik kord ve lokal anestezi altında yapılabilir.
Kısacası sıklıkla merak edilen “Mikro TESE ameliyatı nedir?” sorusuna “mikrocerrahi rehberliğinde sperm elde edilmesi yöntemi” şeklinde yanıt verilebilir. Ameliyat genellikle kısırlığı olan ve meni içerisinde sperm bulunmayan erkek bireylere uygulanır. Çocuk sahibi olmak isteyen bireylerden bu yöntem ile elde edilen spermler, tüp bebek yöntemiyle kadından elde edilen yumurtaların döllenmesini sağlar. Bu yardımcı üreme tekniğinde ameliyatın başarı ile gerçekleşebilmesi için en az 1 adet canlı sperm elde edilmelidir. Sperm hücresi elde edilemediği takdirde yeniden planlanacak bir ameliyat ile sperm hücresi aranır. Ancak sperm üretimi için belirli bir zamana ihtiyaç vardır. Dolayısıyla yeniden mikro TESE ameliyatı uygulanabilmesi için en az 6-12 ay beklenmesi gerekir.
Mikro TESE ameliyatı spinal, lokal veya genel anestezi ile yapılabilir. Torba olarak bilinen skrotum orta hattan yaklaşık 4 cm’lik bir kesi atılarak testislere ulaşılır. Ardından testisler skrotum dışına çıkartılır. Ameliyat sırasında operasyon mikroskobu kullanılarak sperm bulunma ihtimali yüksek olan yerler 15-25 kat kadar büyütülerek küçük parçalar alınır. Sperm bulunamama ihtimaline karşılık diğer testiste işleme devam edilir. Testis üzerine atılan kesi cilt tarafından emilebilen bir sütur ile kapatılır, ardından skrotum katları da kapatılarak işleme son verilir. Bu şekilde “Mikro TESE ameliyatı nasıl yapılır?” sorusuna yanıt verilmiş olunur.
Tüp bebek başarısı son derece yüksek olan bu işlemde yeterli sayıda sperm elde edilmesi gereklidir. TESE’nin bir türü olan mikro TESE ameliyatında mikroskop yardımı ile izole sperm üretim bölgelerinin görüntülenmesini ve sperm elde edilmesini sağlar. Bu başarısı konvansiyonel TESE ameliyatlarına kıyasla daha fazladır. Ayrıca mikro TESE yöntemi ile sperm bulma oranları konvansiyonel TESE yönteminden daha yüksektir. Komplikasyon ihtimali de mikro TESE yönteminde daha düşüktür. Ameliyatın başarılı kabul edilebilmesi için 1 adet canlı sperm hücresi elde edilmesi yeterlidir.
Mikro TESE ameliyatı birçok avantaja sahiptir. Biyopsi ile elde edilen sperm sayısının arttırılması, daha az testis dokusu çıkarılması dolayısıyla daha az testis dokusu kaybı riski, testis içerisinde kan damarların daha iyi görülmesi, damar zedelenmeleri ve geride kalan işlevsel testis dokusu kaybı riskinde azalma bu avantajlar arasında sıralanabilir. Ameliyattan sonra herhangi, bir komplikasyon gelişmediği takdirde hasta aynı gün içinde taburcu edilebilir. Ancak elbetteki her hastanın taburcu olma süresi değişiklik gösterebilir dolayısıyla son kararı ameliyatı yapan hekim vermelidir.
Mikro TESE ameliyatı anestezi altında gelişen bir işlemdir. Dolayısıyla anestezinin neden olabileceği alerjik komplikasyonlar gelişebilir. Operasyona bağlı kanama ve skrotum olarak bilinen torbada hematom (kan birikmesi) gerçekleşebilir. Operasyondan sonra enfeksiyon, morarma ve ağrı gelişebilir. Testis etrafında sıvı birikimi olarak bilinen su fıtığı (hidrosel) gelişebilir. Uygun olmayan koşullarda yapılan veya kısa zamanda çok tekrar eden TESE ameliyatları testislerin zayıflamasına neden olabilir.
Mikro TESE ameliyatı sonrası 3 ve 6. aylarda testosteron hormonu seviyesinde azalma gerçekleşebilir. Erkeklik hormonu olarak bilinen testosteron düzeyinin normal seviyelere dönmesi 18 ayı bulabilir. Bu durumda performans kaybı ve libido düşüklüğü gibi istenmeyen komplikasyonlar gelişebilir. Dolayısıyla hastanın hormon düzeyleri ameliyat öncesinde değerlendirilmelidir. Tüm bunlara ek olarak mikro TESE ameliyatı sırasında testisin zarar görmesi çok düşük bir ihtimaldir.
Mikro TESE ameliyatı sonrası hasta genellikle aynı gün içinde taburcu edilir. Kapsamlı laboratuvar tetkiklerinin sonucunda sperm bulunup bulunmadığı birkaç saat içerisinde raporlanır. Dikişler kendiliğinden erir, bu nedenle kişinin dikişlerini aldırması gerekmez. Hastanın belli bir süre boyunca ödem riskine karşılık özel külotlar giymesi, cinsel ilişkiye girmemesi ve ağır fiziksel aktivitelerde bulunmaması tavsiye edilir. Aynı şekilde kişi bir süre boyunca bisiklet, motor ve binek hayvanlara binmemeli, hekimler tarafından önerilen perhiz ve farmakolojik tedaviler eksiksiz yerine getirilmelidir.
Mikro TESE ameliyatından sonra iyileşme süresi kişiden kişiye değişiklik gösterir, çoğunlukla hastalara birkaç günlük yatak istirahati, antibiyotik ve analjezik (ağrı kesici) ilaç kullanımı tavsiye edilir. Hastalar çoğunlukla bu sürenin sonunda günlük aktivitelerine dönebilecek kadar iyileşme göstermiş olur. Tamamen iyileşme süreci ise birkaç haftayı bulabilir. Düzenli doktor kontrollerine gitmek ve doktorun önerilerini eksiksiz yerine getirme iyileşme sürecinin hızlanmasını sağlayabilir.
Üreme çağındaki erkeklerde bazen azospermi ve kriptozoospermi gibi durumlar kısırlık olarak bilinen infertiliteye neden olabilir. İnfertilite tanısı almış erkek hastalara mikro TESE ameliyatı uygulanabilir, bu ameliyat kişinin isteği doğrultusunda gerçekleşir. Ameliyatın uygulanmaması kişinin sağlık durumun kötüleşmesine neden olmaz. Mikro TESE ameliyatı, çocuk sahibi olma isteği ile başvuran hastalara uygulanır. Bu nedenle işlemin gerekliliği hastanın talebi ile ilgilidir.
Mikro TESE ameliyatı steril bir ameliyathane ortamında gerçekleştirilir. Cerrah skrotumun alt bölgesine kesi yaparak testisleri dışarı çıkarır ve sperm tüplerine ulaşır. Mikroskop altında inceleyerek sperm hücrelerini toplar ve özel bir solüsyon içerisinde laboratuvara gönderilir. Canlı sperm hücreleri bulunduktan sonra kesi bölgesi kapatılarak temizlenir.
Ameliyat öncesinde yapılması gereken her şey hakkında hekimiz sizlere detaylı bir konuşma yapacaktır. Ancak genel olarak anestezi altında gerçekleşen bu operasyondan önce gece saatlerinden itibaren birşey yenilip içilmemelidir. Kan sulandırıcı bir ilaç kullanıyorsanız, doktorunuz bu ilacın kullanımına belli bir süre boyunca ara vermenizi talep edebilir.
Azospermi hastalarında belli oranlarda periferik kromozom anormallikleri (bireylerin kromozomlarının incelendiği prosedürlerdir) ve kromozom delesyonları (kromozomun bir parçasının kopması ile ortaya çıkan anormallikler) bulunabilir. Bu nedenle mikro TESE öncesinde birtakım genetik testlerin yapılması gereklidir.
Testislerin hormon sentezlemek ve üreme hücresi olan spermleri üretmek gibi iki temel görevi vardır. Mikro TESE ameliyatı da operasyon mikroskobu yapılsa dahi cerrahi bir girişimdir ve testis dokusuna zarar verebilir. Ayrıca ilk girişin çoğunlukla en yüksek başarı oranına sahip olandır. Dolayısıyla ikinci bir mikro TESE ameliyatında yeniden sperm elde edilme ihtimali düşüktür. Ancak ikinci bir girişimin gerçekleşmesi söz konusu ise bu işlem için ilk girişimin üzerinden 6 ilâ 12 ay arasında bir sürenin geçmiş olması gerekir.
“Mikro TESE ameliyatı kaç saat sürer?” sorusuna net bir cevap vermek mümkün değildir. Çünkü ameliyat süresi kişinin durumuna, cerrahın tecrübesine ve kullanılan prosedürlere göre değişiklik gösterir. Bu nedenle ameliyat süresi ile ilgili sorularınıza en yararlı yanıtı hekimleriniz ile görülme sağlayarak edinebilirsiniz.
Mikro TESE ameliyatı, çocuk sahibi olmak isteyen çiftlerin sıklıkla merak ettiği ve başvurmayı talep ettiği bir girişimsel yöntemdir. Yüksek hasta memnuniyetine sahip olması ve diğer tedavi prosedürlerine kıyasla da az komplikasyona neden olması sebebiyle tercih edilme sıklığı gün geçtikçe artmaktadır. Mikro TESE ameliyatı ile ilgili kapsamlı bilgi edinmek ve uzman bir hekim ile görüşme sağlamak için randevu oluşturarak sorularınıza yanıt alabilir, tedavinin size uygunluğunun değerlendirilmesini talep edebilirsiniz.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.