Filofobi, duygusal bağlarla ilgili travmatik bir süreç yaşayan kişilerde görülen ve aşk korkusu olarak adlandırılan bir psikolojik problemdir.

Genel olarak filofobi nedir sorusu kelime anlamı olarak Yunanca philos ve 'phobia' kökleriyle ilişkilidir ve sırasıyla 'sevmek' ile 'korku' anlamlarını karşılık gelir şeklinde cevaplanabilir.

Aşktan yana korku duyan kişiler ilişki kurmakta da zorlanırlar, bağlanma korkusunu da aynı anda yaşarlar.

Hayatlarını olumsuz anlamda etkileyen bu problem tam olarak teşhis edildiğinde tedavisinin doktor kontrolünde başlanması önerilir.

Filofobi Nedir?

Filofobi nedir sorusu karşı cinse derinden duygular beslemekten ya da aşık olmaktan korkma durumu ile açıklanabilir.

Kısaca filofobi ne demek sorusuna aşık olmaktan korkmaktır şeklinde cevabı verilebilir.

Sosyal ilişkilerin zarar gördüğü psikolojik bir problem olarak  olarak da değerlendirilir.

Öğrenilmiş çaresizlik hissi ile gelecekte de duygusal yönden hayal kırıklığı yaşayacağı içgüdüsüyle kendini dış dünyaya karşı kapatabilir.

Reddedilme haliyle de karşılaşmışsa kişi semptomlar artarak ruhsal bunalımı kronik hale gelebilir.

Hatta filofobi durumu yaşayan kişiler suçluluk, çaresizlik, güvensizlik, hayal kırıklığı gibi negatif duyguları çok yaşadığı için  ile mücadelede yenik düşebilir, kronik hastalıklar da yaşayabilir.

Filofobi Belirtileri Nelerdir?

Filofobi ne demek sorusu ile yaşanılan ruhsal semptomlar arasında doğrudan bir ilişki vardır.

Bu bağlamda, filofobi belirtileri ile kişinin ciddi bir ilişki içerisine girdiğinde ya da biriyle zaman geçirdiğinde ruhsal gerginlikle kendini gösterebilir.

Çiftlerin özel zamanlar geçireceği ortamlardan kaçma eğilimi gösteren kişide semptomlar değişkenlik gösterebilir.

Aynı zamanda, kişi fikir olarak bile ilişki kavramını düşündüğünde kaygı halini yaşayabilir.

Genel olarak filofobi belirtileri  semptomlarına benzerlik gösterirken aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir:

• Kişinin sevgi ve aşk kavramlarına ön yargıyla yaklaşması, bununla birlikte bu kavramları kişi mantık dışı görerek çekinmesi
• İçten ve gönülden ilişkiler kuramaması ya da ilişki kurma çabasında olmaması
• Bir başka kişiyle beraber olma ya da yakınlaşma düşüncesine karşı ciddi bir korku yaşaması
• İnsanlardan izole olma eğilimi ile insanlardan kaçma eylemi göstermesi
• Duygularını ya da hislerini bastırmaya çalışması, aynı zamanda kendisini ifade ederken zorlanması
• İkili ilişkide karşı tarafın romantik tavırları olursa sabote edici tutum içerisine girmesi
• Düğün, organizasyon, park, sinema, eğlence ya da kutlamalarda bulunmaktan kaçınarak çiftlerden uzak bir hayat yaşaması
• Bireyin ilişki yaşayarak kandırılacağını düşünme ve incinmekten korkma hali sebebiyle duygularını bastırması 
• Karşı cinse duvar örmesi, yeniden sevebilme fikrini düşündüğünde dahi endişe hissetmesi
• Duygusal olarak hislerinin kaygı yaratması nedeniyle huzursuzluk halinin devam ettirmesi

Gibi psikolojik tepkiler vererek duygularını kaygı ağırlıklı ifade ederler.

Bununla birlikte, kaygı halinin yaşanması stresin artmasına neden olur, sonrasında stresi kontrol altına almak için vücut norepinefrin, epinefrin ya da kortizol gibi hormon benzeri salgıların düzeylerini arttırabilir.

Bu durum da vücutta fiziksel semptomlar verebilir. Kişide gözlemlenen bazı fiziksel belirtileri aşağıdaki gibi listelenebilir:

• Vücut ısının yükselmesine bağlı terleme
• Nefes darlığı
• ya da nefes almada zorlanma
• Kan basıncının yükselmesi, yüksek tansiyon ve kalp çarpıntısı görülmesi
• Kaygı ve gerginlik haline geçme
• Mide krampları ya da  yaşaması
• Kendinden geçerek bayılma hali yaşaması, vücudunun karıncalanarak uyuşma hali görülmesi

Filofobiye Neden Olan Durumlar Nelerdir?

Filofobinin klinik açıdan tam olarak nedeni bulunamamıştır.

Çoğunlukla geçmişte yaşanılan kötü bir ilişki ya da travmalardan kaynaklı istenmeyen deneyimler filofobiye sebep olabilir.

Diğer bir yandan toplumsal baskı ve kurallar, eşlik eden fobi türleri, aşka ve sevgiye negatif bakış açısı süreci tetikleyebilir.

Çocukluk dönemde gözlemlenen istismar, anne-babaya karşı bağlanma sorunları, ilişkilerde yara alma (sevgilinin vefatı ya da travmatik ayrılma) gibi etkenler tetikleyici olabilir.

Genel olarak aşık olma korkusunun sebepleri aşağıdaki gibi listelenebilir:

• Geçmiş deneyimlerde, travmatik olarak bilinçaltında iz kalması aşık olma korkusunu geliştirebilir. Sadakatsizlik, ihanet, istismar, tecavüz, kalp kırıklığı gibi durumlara maruz kalma ilişkilere negatif bir yargı geliştirmesine neden olabilir. Özellikle ebeveynler sevgi gösteriyorum adı altında çocuklarını istismar etmesi ya da sevdiği kişi tarafından aldatılma tetikleyici unsurların başında gelir.
• Küçüklükten itibaren sevmeyi ve sevilmeyi çocuk öğrenmişse yetişkinlikte de kişi sevmekten korkabilir. Bu süreci tetikleyen başlıca durum yalnız büyüyen çocukların sevgiye belirsizlik çerçevesinde bakmaktır.
• Toplumda kültürel inanışlar ve gelenekler nedeniyle sevginin önemsenmemesi, yasaklanması ya da yanlış kullanılması aşık olmaya karşı korku geliştirebilir. Küçük yaşta evlendirilen kız çocukları bu durumun en tipik örneğidir. Baskı ve kötü muamele ile yapılan bu evlilikler sevgiyi yanlış tanıtabilir.
• Terk edilme ya da reddedilme kavramlarını duyunca irkilen ya da korkan kişilerin temel problemi sevgiden uzak kalmaktır. Sevdiği kişinin er ya da geç gideceğini kodlayan kişi sevmekten uzak kalmayı tercih eder. Genelde, ilk aşkında olumsuz bir şekilde reddedilen bireyler ya da çocuğun ailesi tarafından terk edilmesi sevgiye mesafeli durmanın temel nedenleridir.
• Anne-babasının kavgasına şahit olan çocuklar aşık olmaya karşı bir önyargı geliştirirler. Özellikle şiddetli geçimsizlik nedeniyle boşanan ebeveynlerden kaynaklı çocuklar sevgiye üzücü, acı, kötü ya da güvensizlik duygularını yükleyebilirler.

Filofobi Teşhisi Nasıl Konulabilir?

Bu problemin tanısının konulabilmesi için bireyin kendisinin ya da etrafındaki yakınlarının bazı semptomları fark etmesi gerekir.

Sonrasında uzman bir doktora ya da psikolojik danışmanlığına başvurduğunda mevcut semptomları gözlemleyerek uygun bir tedavi uygulanabilir.

Aşka karşı yaşanan korku çok spesifik belirtiler vermediği için çoğu zamanda bazı hastalıklarla karıştırılabilir.

Bu durumlardan biri DSED olarak bilinen engellenmiş sosyal katılım bozukluğu semptomları ile aynı belirtiler vermesiyle yanlış teşhis konulmasıdır.

Bu süreçte, alanında uzman doktor bazı aşamaları takip ederek teşhis koyabilir, bu aşamalar aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Sevmek ya da sevilmekten uzak durulmasının altında yatan korkuyu bulmaya çalışma
• Sevgi hissine kapıldığında gerginlik, korku ya da kaygı halinin sıklığını belirleme
• İlişkilerin kısa sürmesi, genellikle en fazla 6 ay gibi bir sürede ilişkisinin devam edebilmesi
• Karşı tarafla yakın ilişki kurmayı önleyen semptomların görülmesi
• Kişinin sevgiyi hissettiği zamanlarda dahi aşık olmaya duyulan korkunun belirginleşmesi

gibi durumların yardımıyla teşhis konulabilir, bu bozukluk ile ilgili bir filofobi testi tam olarak mevcut değildir. Ancak filofobi testi olmasa da bazı ruhsal tutum ve davranışlardan teşhis konulabilir.

Filofobi Tedavi Nasıl Yapılır?

Filofobi tedavi edilmediği takdirde ciddi psikolojik hastalıklar yanında eşlik edebilir.

Bu rahatsızlıkların başında anksiyete bozukluğu, majör depresyonda ve bazı obsesyonların gelişmesi vardır, ileri durumlarda ise intihar gibi hadiseler de gerçekleşebilir.

Tedaviden önce rahatsızlığın teşhisi koyulur ve kişiye özel tedavi planı çıkarır.

Tüm bu bilgiler ışığında uygulanacak tedavi yöntemleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Psikoterapi: Kişinin korkuya yüklediği anlam bulmak üzere bilişsel davranışçı terapiden faydalanılabilir. Böylece, kişinin korkuları ile yüzleşmesi sağlanır, bu korkunun altında yatan etmenler bulunur, devamında duygu ve düşünce dönüştürerek iyileştirilmeye çalışılır. Önyargılarla dolu kişinin katılaşmış sevme duygusu hayal etme ve maruz bırakma tekniği ile tespit edilir, sonrasında sevgi kavramına karşı olumlu düşünceler yüklenebilir.
• Yaşam tarzına yapılacak düzenlemeler: Fiziksel egzersizler, meditasyon, rahatlama teknikleri ile ilgili etkinliklere katılım sağlanabilir.
• İlaç tedavisi: Saldırganlık ya da şiddete eğilim gibi durumlar varsa bazı sakinleştirici ilaçlarla doktor kontrolünde desteklenebilir.

Filofobi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Filofobinin Yan Etkileri Var Mıdır?

Kişinin sevgisiz bir hayat yaşaması  ,  , , bağımlılıklar ya da  gibi durumlara yol açabilir.

Filofobi tedavisi için hangi doktora gidilmelidir?

Bazı semptomları kişi ve çevresi fark ettiğinde psikiyatriste başvurması gerekir. Sonrasında psikolog yardımıyla seanslar eşliğinde tedavi planlanabilir.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.