Bir diğer adı plörezi olan akciğer su toplaması nefes almayı zorlaştıran bir rahatsızlık olarak karşınıza çıkar. Bu rahatsızlığı daha rahat kavrayabilmek için plevra zarını anlamak gerekir. Temelde iki bölümden oluşan plevranın ilk kısmı "Visseral Plevra" 'dır.

Viseral plevra akciğerin tüm dış yüzeylerini kaplar. "Paryetal Plevra" ise göğüs kafesinin iç yüzünü ve diyaframı kaplar. Bu iki plevra akciğerin kök kısmında birbirine bağlıdır ve bir kese olarak akciğeri muhafaza eder. Akciğeri çevreleyen bu ince zar tabakasının içerisinde yaklaşık 20 mililitrelik kaygan bir sıvı vardır. İki katman arasında yer alan bu sıvı akciğerlerin solunum anında daha rahat hareket etmesini sağlar.

Akciğer Su Toplaması (Plevral Efüzyon) Nedir?

Plevral efüzyon nedir, sorusu, plevra içerisinde su birikmesi olarak açıklanabilmektedir. Akciğer kesesinde biriken bu sıvı nefes almayı zorlaştırmaktadır. Optimum düzeyde 20 mililitre olması gereken bu sıvının emiliminin azalması veya sıvı salınımının artması sıvı birikmesine yol açabilir. Bu da plörezi olarak da bilinen rahatsızlığa sebebiyet verir. Biriken plevral sıvı akciğerlere baskı yapar, nefes almayı zorlaştırır ve çeşitli hastalıklara zemin hazırlar.

Akciğer Su Toplaması (Plevral Efüzyon) Belirtileri Nelerdir?

Akciğer su toplaması belirtileri neden olduğu hastalığa göre değişkenlik göstermektedir. Akciğer su toplaması belirtileri arasında şunlar gösterilebilir:

• Göğüs kafesinin yan kısmında meydana gelen şiddetli ağrı belirtilerinden ilki olarak karşınıza çıkar. Bu şiddetli ağrının nedeni plevral boşlukta biriken sıvıdır. Biriken sıvı bir süre sonra göğüs kafesine baskı yapar ve kişi özellikle hareket ederken yoğun bir ağrı hissedebilir. Tek taraflı sıvı birikmesinde göğüs kafesinin bir tarafı daha fazla ağrır.
• Nefes darlığı da belirtiler arasında yer almaktadır. Nefes darlığı anlık olabileceği gibi uzun süreli de olabilmektedir. Biriken sıvı uyku esnasında akciğeri sıkıştırır ve kişi nefes alıp verirken rahatsızlık hissedebilir. Hasta nefes darlığı yaşarken akciğerlerden sürtünme sesi geliyorsa bu da plevral efüzyon işaretlerinden biridir.
• Öksürük
• Nefes alırken batma hissi
• Akciğerlerin yeteri kadar çalışamamasına bağlı olarak kolay yorulma

Akciğer Su Toplaması (Plevral Efüzyon) Nedenleri Nelerdir?

Akciğer su toplaması neden olur, sorusunun cevabını net olarak verebilmek için uzman bir  doktorunun tanısı gerekmektedir. Uzman hekiminiz gerekli incelemeleri yaptıktan sonra net bir tanı koyacaktır.

Akciğer su toplaması neden olur, sorusunun pek çok cevabı vardır. Akciğer su toplamasına neden olan hastalıkların bir kısmı akciğere bağlıyken bir kısmı akciğerden bağımsız farklı hastalıklardan kaynaklanmaktadır. Plevral efüzyon nedenleri arasında şunlar yer almaktadır:

• Verem hastalığının en önemli etkilerinden biri akciğerde meydana gelen su birikmesidir. Plevra boşluğunda gerekenden fazla su birikir ve bu da plevral efüzyona yol açabilir.
•  de su birikmesine yol açabilir. Plevranın kanserli hücreler tarafından saldırıya uğraması plevra duvarını zayıflatır. Zayıflayan duvar yeteri kadar su ememez ve su birikmesi yoğunlaşır.
• Akciğer apsesi, interstisyel akciğer hastalığı; bir solunum rahatsızlığı olan zatürre, asbest soluması, gibi akciğerlerle bağlantılı rahatsızlıklar da plöreziye neden olabilir.

Akciğer rahatsızlıkları haricinde plevral aralıkta sıvı birikmesine neden olan diğer rahatsızlıklar şunlardır:

• Böbrek yetmezliği
• Metabolizma bozukluğu
• Viral enfeksiyon
• Enfeksiyonlar
• Sistemik hastalıklar
• Mantar enfeksiyonu
• Kullanılan bazı ilaçlar
• Plevra kanseri (mezotelyoma) 
• Bakteriyel enfeksiyonlar
• Pulmoner embolizm 
• Kaburga kırığı
• Kalp cerrahisinden kaynaklanan komplikasyonlar
• Karaciğer rahatsızlıkları
• Tüberküloz  
• Yaygın  / Akciğer büzülmesi
• Pulmoner hipertansiyon

Akciğer rahatsızlıklarına bağlı olarak sıvı birikmesi oluşuyorsa bu genellikle tek taraflı olmaktadır. Sistemik rahatsızlıklarda ise genellikle sıvı iki tarafta da birikir. Sıvı birikmesine bağlı olarak bacaklarda, karında veya diğer bölgelerde de şişlik görülebilir. Sistemik rahatsızlıklardan dolayı sıvı birikirse bu sıvı su gibi bir sıvı olmaktadır. Akciğer rahatsızlıklarından dolayı sıvı biriktiğinde ise içerisinde mikrop barındıran daha koyu sıvılardan bahsetmek mümkündür.

Akciğer Su Toplaması (Plevral Efüzyon) Tanısı Nasıl Konulur?

Uzman hekiminiz tıbbi öykünüzü ve şikayetlerinizi dinledikten sonra gerekli teşhisin konulması için birtakım tetkikler isteyebilir. Bu tetkikler şunlardır:

• Akciğer Röntgeni: Akciğerin durumunu ve göğüs boşluğunu görmek adına istenir.
• Torakoskopi: Torakoskopi, kanser veya tüberküloz nedeniyle meydana geldiğinden şüphelenilen plevral efüzyon için istenir. Kapalı teknikle yapılan bu uygulamada plevra zarından örnek alınır.
• Ultrasonografi: Ultrasonografide ses dalgaları kullanılır ve bu ses dalgaları plevra zarı arasında biriken sıvının miktarı ile yeri hakkında bilgi sağlar. Sıvının hacmi düşükse ve örnek alınması gerekiyorsa sıvının yerini anlık olarak tespit etmede ultrasonografi ideal bir çözüm sunar.
• Bilgisayarlı Tomografi: Tomografi ile göğüs bölgesi net olarak görülebilir.
• Torasentez: Bu yöntem bir iğne yardımıyla zarlar arasında biriken sıvıdan örnek alınmasıdır. İğne ile alınan sıvı laboratuvar ortamında incelenerek plöreziye yol açan enfeksiyon veya kanser gibi rahatsızlıklar araştırılır.

Akciğer Su Toplaması (Plevral Efüzyon) Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Akciğer su toplaması tedavisi için öncelikle su toplamasının altında yatan nedenler araştırılmalıdır. İzlenecek tedavi yöntemi için plevral efüzyonun altında yatan sebepler tespit edilmeli ve bu doğrultuda yol izlenmelidir. Eğer plevral zarlarda sıvı birikmesine neden olan etken enfeksiyon kaynaklı ise antibiyotikli ilaç takviyesi yapılabilir. Enfeksiyon hafif seyrediyorsa antibiyotikli ilaç tedavisi ile hastalık atlatılabilir.

Böbrek yetmezliği, kalp hastalıkları gibi sistemik rahatsızlıklardan dolayı sıvı birikmesi oluşuyorsa bu hastalıkların tedavisi sıvı birikiminin azalmasını sağlar. Hastalıklar ortadan kalktığında sıvı birikmesi de ortadan kalkacaktır. Kalp yetmezliği görülen bazı hastalarda akciğer su toplaması tedavisi için idrar sökücü ilaçlar da kullanılabilmektedir.

Kanser, zatürre,  gibi hastalıklarda sıvı birikimine neden olan hastalığın tedavisine ek olarak ana tedaviyi destekleyecek yöntemlerden faydalanılabilir. Akciğer kanseri başta olmak üzere kanser türlerinin neden olduğu sıvı birikmesinde ise onkoloji birimi ile ilerlemek oldukça önemlidir. İlerleyen safhalarda bazı yöntemlere başvurularak sıvının tahliyesi sağlanabilir. Bu yöntemler şunlardır:

• Drenaj: Biriken sıvı iğne veya bir tüp ile boşaltılabilir. Tüp ya da iğne kaburgaların arasından yerleştirilir.
• Plörodez: Fazla sıvı boşaltıldıktan sonra daha fazla sıvı birikmesinin önüne geçmek için göğüs boşluğuna hastanın kendi kanı veya bir ilaç enjekte edilir. Böylelikle plevra katmanlarının birbirine yapışması sağlanır.
• Plörektomi/Dekortikasyon: Bu yöntem plevra kanserinde sıklıkla kullanılmaktadır. Plevranın katmanlarından biri göğüs duvarına yapışıktır ve sıvı üretiminden sorumludur. Bu katman ameliyatla birlikte çıkartılarak oluşabilecek plevral efüzyonun önüne geçilmiş olur.

Akciğer Su Toplaması Ölüm Riski Nedir?

Plörezinin de tıpkı diğer hastalıklar gibi erken teşhisi ve tedavi sürecinin erken başlaması iyileşme süreci açısından faydalıdır. Akciğer su toplaması genellikle tek başına görülebilen bir rahatsızlık değildir. Bir başka hastalık plevral efüzyonu tetiklediği için akciğer su toplaması tek başına ölümcül olmamaktadır.

Akciğer su toplaması ölüm riski ise su toplamasını tetikleyen hastalığa göre değişkenlik göstermektedir. Akciğer kanserinin plevra boşluklarına atlaması doğrudan ölümcül olabilmektedir. Bunun dışında enfeksiyona bağlı hastalıklar tedavi edilmezse veya yanlış tedavi uygulanırsa bu da ölüme yol açabilmektedir. 

Akciğer zarı kanseri olarak bilinen Mezotelyoma ise asbest solunumuna bağlı olarak ortaya çıkan bir kanser türüdür. Bu kanser türünde akciğerlerde su toplanır ve suyun tahliyesi gerekir. Tedavi edilmeyen mezotelyoma da ölüme neden olabilir.

SIKÇA SORULAN SORULAR

Akciğer su toplaması ciddi bir durum mu?

Akciğer su toplaması ciddi hastalıkların habercisi olabilir. Tek başına veya başlarda tedirgin edici bir durum olarak gözükmese de gerekli tetkiklerin yapılması ve altında yatan nedenler araştırılmalıdır.

Akciğer su toplaması kendi kendine geçer mi?

Eğer akciğer su toplaması küçük çaplıysa kendi kendine geçme durumu söz konusu olabilir. Ancak altında yatan önemli bir rahatsızlık varsa doktorun öngördüğü tedavi yöntemi olmaksızın geçmesi pek mümkün değildir. Su toplamasına neden olan hastalık tedavi edildikçe plevral efüzyon da genellikle iyileşmektedir.

Akciğer su toplaması tedavisi ne kadar sürer?

Akciğer su toplamasının tedavi süreci su toplanmasına neden olan hastalığın tedavisine göre değişkenlik göstermektedir. 

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.