Regürjitasyon, yaşamın ilk yıllarında bebeklerde sıkça meydana gelen ve zamanla kendiliğinden geçebilen sindirim sorunları arasındadır.

Doğumdan sonraki ilk yıl ebeveynler ve bebek arasındaki güçlü bağ, iyi olma hali, sağlıklı ve doğru besinlerle beslenme ve sindirim sistemi yakınmalarının olmaması bebeğin erken yaşamda iyi bir bağırsak sağlığına sahip olduğunun göstergeleri olarak kabul edilebilir.

Bebeklerdeki sindirim sorunları ebeveynleri tedirgin etse de sindirim sistemi gelişiminin devam ettiği yaşamın ilk senesinde sağlıklı bebeklerde de sindirimde güçlükler oluşabilir.

Altı aydan küçük her iki sağlıklı bebekten biri sindirim sistemi problemi ile hastaneye getirilmektedir.

Regürjitasyon Nedir?

“Regürjitasyon nedir?” sorusu, “Regürjitasyon midede veya özofagusta (yemek borusunda) bulunan sıvı besin içeriğinin herhangi bir çaba gerekmeksizin ağız ya da burun yolu ile dışarı çıkmasına verilen addır.” şeklinde cevaplanabilir.

Süt çocukluğu döneminde en sık karşılaşılan fonksiyonel sindirim sistemi sorunu (FSSH) olarak kabul edilir.

Anne sütü ve formül sütler ile beslenen bebekler bu durumu sıklıkla yaşar.

Regürjitasyon, doğumdan sonra herhangi bir zamanda ortaya çıkabilir ve genellikle dört aylık bebeklerde pik yapar. İlk yaşını dolduran bebeklerde azalarak sonlanır.

Regürjitasyon ile Reflü Farkı

Gastroözofagiyel reflü hastalığı (GÖRH), mide içeriğinin düzenli olarak özofagusa ya da ağıza gelmesi nedeniyle meydana gelen komplikasyonlar ile karakterize bir hastalıktır. 

Regürjitasyon ile reflü farkı, regürjitasyon sırasında herhangi bir inflamasyon (iltihabi reaksiyon) görülmez iken reflüde mideden yukarı çıkan içeriğin inflamasyona, hatta zamanla doku hasarına neden olmasıdır.

Regürjitasyon Neden Olur?

Besinlerin yemek borusuna ilerlemesini önleyen alt özofagus sfinkterindeki geçici gevşemeler sırasında zaman zaman midedeki içerik yukarıya doğru kaçabilir.

Bu durum, yani regürjitasyon, yetişkinlerde reflü belirtisi olarak kabul edilse de bebeklerde belirli dönemlerde görülebilen doğal bir durumdur.

Uzman hekim tarafından muayene ve kontrolleri yapılan bebekler sağlıklı bir şekilde bu süreci atlatabilir.

Regürjitasyonu kendiliğinden düzelmeyen ve bazı belirtiler gösteren bebeklerde ise bu durum bir sağlık sorunu olarak değerlendirilebilir (bebek regürjitasyonu hastalığı).

Bazı bebeklerde alerjik reaksiyonlar nedeni ile regürjitasyon oluşabilir. Buna örnek olarak inek sütü alerjisi verilebilir.

Bebek Regürjitasyonu Hastalığı

Bebek regürjitasyonu, bazı durumlarda ciddi bir sağlık problemi olarak kabul edilir. 2016 yılında Bebek Regürjitasyonu Tanı Ölçütleri (ROMA IV) yayımlanmıştır.

Bu ölçütlere göre 3 haftalıktan 12 aylığa kadar olan bebeklerde aşağıdaki maddelerin her ikisi de varsa hastaya uzman hekim tarafından bebek regürjitasyonu tanısı konur:

• Üç haftadan fazla, günde iki veya daha fazla kez bebekte regürjitasyon görülmesi
• Hematemez (midede kanama nedeniyle ağıza kanlı içerik gelmesi), öğürme, akciğer aspirasyonu (ağıza gelen sıvının akciğerlere kaçması durumu), apne, gelişme geriliği veya postür bozukluğu görülmesi

Bebek regürjitasyon hastalığının uyarıcı belirti ve bulguları arasında şunlar vardır:

• Kanlı dışkılama
• Beslenmeyi reddetme
• Bebek bir yaşını doldurmasına rağmen regürjitasyonun devam etmesi
• Safralı kusma
• Yutma güçlüğü
• Nörolojik gelişim sorunları
• Aşırı karın gerginliği
• Dehidratasyon bulguları
• Ateş
• Apne (nefes alamama)
• Akciğer aspirasyonu
• Hematemez

İnek Sütü Alerjisi

İnek sütü alerjisi görülen bebeklerde regürjitasyon ve reflü ortaya çıkabilir. Bazı bebeklerin erken dönemde henüz olgunlaşmamış sindirim sistemleri, inek sütü proteinlerine karşı alerjik reaksiyonlar gösterir.

Alerji sırasında bebeğin sindirim sisteminde disfaji (yutma güçlüğü) dispepsi (karın şişliği), regürjitasyon (sıvı besinlerin ağıza gelmesi), iştahsızlık, gıda reddi (mide boşalmasının gecikmesi), karın ağrısı, gelişme geriliği, ishal veya kabızlık gibi semptomlar ortaya çıkabilir.

Gastroözofagial Reflü

Regürjitasyon, özellikle reflüsü olan yetişkinlerde sıklıkla görülen bir belirtidir.

Yanlış beslenme alışkanlıkları ve yemekten sonra alınan yanlış pozisyonlar regürjitasyona neden olabilir.

Öğünde aşırı yemek yeme, yemek yedikten hemen sonra uzanır pozisyona geçme, gazlı ve asidik beslenme, kullanılan bazı ilaçlar gibi sebeplerle mide içeriği özofagusa kaçabilir.

Zamanla iltihabi reaksiyonlara neden olabilen gastroözofagial reflü, endoskopik bulgulara göre evrelere ayrılır.

Regürjitasyon Tedavisi

Bebeklerde meydana gelen regürjitasyonu önlemek ve tedavi etmek için çocuk gastroenteroloji uzmanı hekimler ebeveynler ile etkin bir iletişim kurar.

Tedavinin temel amacı, bebeklerde regürjitasyon nedeni ile oluşabilecek komplikasyonların önüne geçmek, anne ve babanın endişesini azaltarak bebeğin yaşam koşullarını optimum seviyeye çıkarmaya yardımcı olmak ve bebekteki yakınmaları azaltmaktır.

Bebeğin sindirim sistemi sağlığını düzenlemek ve regürjitasyon nedeni ile gerçekleşen yakınmaları önlemek için kullanılan en etkin yol, bebeğin beslenme düzenini kontrol altına almaktır.

Beslenme sıklığı, beslenme içeriği ve tüketilen besinlerin kıvamı düzenlenen bebeklerde regürjitasyon riski büyük oranda azalır.

Anne sütünün ve formül besinlerin kıvamını artırmak için kıvam arttırıcılar tercih edilebilir.

Kıvam arttırıcılar arasından alerjik olmayan ve nispeten daha az kalorili olanlar tercih edilmelidir.

Bazı kıvam arttırıcılar (mısır ve pirinç nişastası içerenler) uzun süreli kullanımda bebeklerin aşırı ağırlık kazanmasına neden olabileceğinden ilgili uzman sağlık personellerinin danışmanlığında en doğru kıvam arttırıcı tercihi yapılabilir.

Biberonla formül süt veya anne sütü tüketen bebeklerin sütlerine kıvam arttırıcı eklendiği zaman biberonların ağızları genişletilmelidir.

Bebek regürjitasyonu tedavisinde tercih edilen bir yöntem de pozisyonel tedavilerdir.

Bebeğin beslenmesinin ardından bebek sağlık profesyonelinin önerdiği pozisyonda tutularak bebeğin şikayetleri azaltılabilir.

Yine de bazı duruş pozisyonları çocuklar için güvenli olmayabileceği için bu tarz uygulamalar anne veya bebeğe bakan kişinin sıkı gözetimi altında iken denenmelidir.

Gastroöjofagial Reflü Tedavisi

Gastroözofagial reflü tedavisi, yetişkinlerde regürjitasyonun önüne geçer.

Tedavinin öncelikli amacı reflüye sebep olan alışkanlıkları değiştirmeye odaklanmaktır. Ayrıca gastroenteroloji uzmanı tarafından gerekli durumlarda ilaç tedavisi tercih edilebilir.

Reflü ile mücadele için öncelikle reflüye sebep olabilecek uyarıcıların tüketimi sınırlandırılmalıdır. Reflü oluşumunu tetikleyebilecek besinlerden bazıları şunlardır:

• Kızartmalar ve diğer yağlı gıdalar,
• Çay, kahve ve diğer kafeinli içecekler,
• Nane,
• Çikolata.
• Tüm turunçgiller, domates, baharatlı besinler ve karbonatlı içecekler de asidik içeriği nedeniyle sindirim sistemini uyarabilir.

Reflüyü artıran ilaçlar ise aşağıdaki gibidir:

• Beta agonistler,
• Alfa-adrenerjik antagonistler,
• Nitratlar, kalsiyum kanal blokerleri,
• Teofilin, antikolinerjikler,
• Morfin ve meperidin,
• Diazepam ve barbitüratlar.

Reflü tedavisini desteklemek ve reflü oluşumunu önlemek için aşağıdaki yaşam tarzı değişiklikleri dikkate alınabilir:

• Sigara ve alkol tüketimine son vermek
• Obez veya hafif kilolu kişilerin sağlıklı bir şekilde ideal vücut ağırlığına ulaşması
• Yatmadan 3 saat önce herhangi bir şey yememek
• Öğünlerde daha az beslenmek ve öğün sayısını artırmak
• Yemekten hemen sonra yatmamak
• Yatarken yatak başını yükselterek yatmak
• Aşırı sıkı kıyafetlerden uzak durmak

Regürjitasyon, yetişkinlerde reflünün bir belirtisi olarak ortaya çıkarken, yaşamın ilk dönemlerinde sıvı beslenmeye ve düzenli olarak yatmaya bağlı olarak meydana gelen doğal bir durum olabilir.

İlk bir sene bebeklerin güçlü aile bağlarına sahip olması, yakından takip edilmesi ve doğru besinlerle beslenmesi, gastrointestinal sistemde oluşabilecek birçok semptom ve hastalığın önüne geçebilir. Sizde ve aile bireylerinizde regürjitasyon ya da reflü mevcut ise hastanelerin gastroenteroloji bölümünden randevu alabilirsiniz.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.