Koroner arter hastalığı kalbin çalışmasını ve kan akışını etkileyen bir kalp hastalığıdır. Genetik faktörler, kronik hastalıklar, beslenme ve fiziksel aktivite alışkanlıklar oluşumuna neden olur. Hastalığı tetikleyen faktörler en çok yaşam tarzı ile ilişki olanlardır. Bu nedenle doktor koroner arter hastalığı açısından risk altında olduğunuzu tespit etmesi halinde ilk olarak yaşam tarzı değişiklerini önerir. Bununla beraber koroner arter hastalığı kimi zaman kalp krizi geçirene kadar anlaşılmayabilir. Bu nedenle ilk müdahale kimi zaman cerrahi müdahale olabilir. Ameliyat sonrası kalp sağlığını iyileştirmek için yaşam tarzı değişikliklerine ve ilaç tedavisine başvurulabilir. Kalp hastalığı açısından risk altında olup olmadığınızı öğrenmek için düzenli kontrollerinizi ihmal etmemek büyük önem taşır.

Koroner Arter Hastalığı Nedir?

Koroner arter hastalığı oksijen açısından zengin kanı kalbe taşıyan atardamarların yapısında bozulma ile karakterize bir kalp hastalığı türüdür. Koroner kalp hastalığı veya iskemik kalp hastalığı olarak da adlandırılır. Daralma arter duvarında plak oluşumudur. Tıkanma ise daralan arterlerde kan akışısının yavaş olmasına karşı bir kan pıhtısı buna yol açar. Koroner arter hastalığının iki temel türü vardır. Bunlar;

• Stabil iskemik kalp hastalığı: Ömür boyu süren formudur. Koroner arterler zamanla daralır ve daha az kan kalbe ulaşır.
• Akut koroner sendrom: Tıbbi acil müdahale gerektiren bir durumdur. Koroner arterlerde oluşan plak bir anda yırtılır ve kalbe kan akışını engelleyecek kan pıhtısı oluşur.

Koroner Arter Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Koroner arter hastalığı belirtileri arterin daralması ile daha belirgin olarak ortaya çıkar. Çünkü damar daraldıkça kalp oksijenden zengin kanı vücuda sağlamak için daha fazla pompalar. Koroner arter hastalığında meydana gelen belirtiler şunlardır:

• Kalp krizi
• Gögüs ağrısı (anjina)
• Nefes darlığı
• Mide bulantısı
• Baş dönmesi
• Yorgunluk
• Kollarda ve omuzlarda ağrı

Koroner Arter Hastalığı Nedenleri Nedir?

Koroner arter hastalığının en belirgin nedeni kalbe giden atardamarda daralma ve tıkanmadır. Ancak arterde daralmaya yol açan plak oluşumunun en büyük nedeni kolesteroldür. Kolesterol ve diğer maddelerin birleşmesiyle plak oluşur ve damar daralır. Eğer daralan arterde kan pıhtısı meydana gelirse damar tıkanır. Koroner arter hastalığının tıkanma ve daralmaya neden olan faktörlerin başında ise beslenme ve egzersiz alışkanlıkları ileri gelir. Koroner arter hastalığına neden olan faktörler şunlardır:

• Rafine karbonhidrat ve doymuş yağ açısından zengin beslenmek.
• Sedanter yaşamı (fiziksel haraketsizlik) benimsemek.
• Uykusuz kalmak.
• Sigara ve diğer tütün ürünlerini kullanmak.
• Diyabet, anemi, kronik böbrek hastalığı, hipertrigliseridemi, hipertansiyon, ateroskleroz ve hiperkolesterolemi hastası olmak.

Koroner Arter Hastalığı Tanısı Nasıl Konulur?

Koroner arter hastalığı teşhisi fizik muayene, tıbbi geçmiş ve bazı testlere başvurularak yapılır. Koroner arter hastalığı çoğu zaman sessiz bir şekilde ilerleyebilir. Bu nedenle çok ciddi bir sağlık problemi yaşamadıkça koroner arter hastalığı anlaşılmayabilir. Bu nedenle koroner arter hastalığı bakımından düzenli kontrol yapılmalıdır. Koroner kalp hastalığından başvurulan testler şunlardır:

• Kan testleri: Kan testleri ile trigliserit, kolesterol ve şeker değerleri incelenir. Koroner arter hastalığı riski değerlendirilir.
• Elektrokardiyogram (EKG): Kalp dokusundan geçen elektrik sinyallerinin gücünü ve zamanlamasını değerlendirmeyi sağlar.
• Stres testleri: Egzersiz sırasında kalbin nasıl çalıştığı kontrol edilir.
• Kardiyak manyetik rezonans görüntüleme: Kalp ve arterdeki doku hasarını tespit etmeyi sağlar. Ayrıca kan akışını değerlendirmeyi sağlar.
• İnvaziv koroner anjiyografi: Koroner arterlerde tıkanıklığı tespit etmek için kullanılır.
• Göğüs röntgeni: Kalbin ve akciğerlerin yapısını incelemeyi sağlar.

Koroner Arter Hastalığı Tedavisi Nedir?

Koroner arter hastalığı tedavisi hastalığın semptomlarına ve ciddiyetine göre şekillenir. Tedavi seçenekleri; yaşam tarzı değişiklikleri, ilaç tedavisi ve ameliyat mevcuttur. Doktor bu tedavi seçeneklerini hastalığa bağlı olarak birlikte uygulayabilir.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Bireyin fiziksel aktivite ve beslenme alışkanlıkları koroner arter hastalığı gelişimini büyük oranda etkiler. Eğer koroner arter hastalığı bakımından risk altındaysanız doktor diyet ve egzer programları hakkında sizi bilgilendirir. Bu sayede hastalığın daha ciddi boyutlara ulaşılması engellenir. Koroner arter hastalığı önlemeye yönelik yaşam tarzı değişiklikleri şunlardır:

• Sigara ve diğer tütün ürünlerinin kullanımı bırakılmalı.
• Akdeniz diyeti gibi doymuş yağ, tuz ve rafine karbonhidrat açısından düşük beslenme modeli uygulanmalı.
• Haftada 5 gün 30 dakikalık yürüyüşler yapılmalı. Bu sayede orta düzeyde aktivite ile kalp sağlığı korunur.
• Alkol azaltılmalı.
• Sağlıklı kilo korunmalı.
• Yeterli ve kaliteli uyku alınmalı.
• Stresle başa çıkmanın yöntemlerini öğrenilmeli. Bu sayede fiziksel ve ruhsal sağlığınızda iyileşme sağlanır.

Yaşam tarzında değişiklikler yapmak için psikolog ve diyetisyenden yardım alınabilir. Diyetisyen yardımıyla kendinize uygun beslenme planını hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Psikolog ise hayatınızdaki aşırı stresi yönetmek için stresle başa çıkma yöntemlerini hakkında bilgi sahibi olmanızı sağlar.

İlaç Tedavisi

İlaç tedavisi belirtilerin iyileştirilmesinde ve koroner arter hastalığı gelişimine katkı sağlayacak risk faktörlerin yönetilmesinde kullanılır. Özellikle hipertansiyon, hiperlipidemi, hipertrigliseridemi ve diyabette ilaçlar kullanılarak koroner arter hastalık gelişimi önlemek amaçlanır. Bununla beraber koroner arter hastalığı tanısı alındıktan sonra bazı belirtilerin hastayı daha az etkilemesi sağlanması için ilaçlara başvurulabilir. Örneğin göğüs ağrısını azaltmak amacıyla veya damar tıkanıklığına neden olan kan pıhtısını önlemeye yönelik ilaçlar hastaya reçete edilebilir.

Cerrahi Müdahale

Koroner arter hastalığı daha ciddi boyutlarda meydana gelirse cerrahi müdahaleye gerek duyulabilir. Koroner arter hastalığından uygulanabilecek cerrahi müdahaleler şunlardır:

• Perkütan koroner girişimi: Tıkalı koroner arter damarları açmak için uygulanan minimal invaziv bir yöntemdir.
• Koroner arter bypass grefti: Kalbe giden arterdeki daralma ve tıkanma sonucudunda uygulanan bir yöntemdir. Kalbe gelen artere ek olarak alternatif bir yol hazırlanır ve kanın tıkalı damarları atlayarak yeni oluşturulan damardan geçerek kalbe daha iyi kan akışı sağlanır.
• Koroner endarterektomi: Kalbe giden arterlerden kan akışını iyileştirmek amacıyla yapılır. Diğer yöntemler işe yaramazsa veya uygulanamazsa koroner endarterektomi ile tıkalı damar temizleme işlemi yapılabilir.
• Obezite cerrahisi: Obezite olan kişilerde damar sağlığı, kolesterol ve şeker hastalığı gelişimi açısından risk altındadır. Bu hastalıklar ise koroner arter hastalığını tetikler. Bu nedenle hastanın obezite cerrahisine uygun kriterleri karşılaması durumunda hasta ile konuşulup tedaviye karar verilir.

Koroner Arter Hastalığı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Koroner Arter Hastalığı Yaşam Süresi ile İlişkili midir?

Koroner arter hastalığı yaşam süresi ile ters ilişkilidir. Yani koroner arter hastalığı özellikle kalp krizi gelişme olasılığını artırdığından hastaların sağlıklı yaşam süresini kısaltabilir. Tedavi planının hastalığı yönetimine bağlı ciddi komplikasyonların oluşumunu engellenir. Daha kaliteli bir yaşam sürülmesi sağlanabilir.

Koroner Arter Hastalığı ve Ateroskleroz Arasındaki Fark Nedir?

Ateroskleroz atardamar duvarlarında kolesterol ve yağ birikimi sonucunda plak birikimini ifade eder. Ateroskleroz zamanla damar çapında daralmaya yol açar ve kalbe daha az oksijenden zengin kan gelmesine yol açar. Bazı durumlarda biriken plak aniden parçalanıp daralan kan damarını tıkayan kan pıhtısına yol açabilir. Bu nedenle ateroskleroz koroner arter hastalığının oluşumuna zemin hazırlayan bir risk faktörüdür.

Sigara İçmek Koroner Kalp Hastalığına Neden Olur mu?

Sigara içmek kalp sağlığını olumsuz etkiler ve kalp krizi gelişme riskini artırır. Sigara damar daralmasını neden olmasının yanında plak oluşumuna neden olur. Bu nedenle sigara ateroskleroz oluşumuna neden olarak koroner arter hastalığının gelişimini tetikler.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.