Mers virüsü, ilk olarak 2012 yılında Suudi Arabistan’da ortaya çıkan bulaşıcı bir solunum yolu hastalığıdır. Ateş, öksürük, nefes darlığı gibi semptomlarla kendini gösterebilir. Coronavirüsler olarak isimlendirilen Şiddetli akut solunum sendromu (SARS) ve Corona Virüs hastalığı-2019 ile aynı aileden gelir. Virüs çeşidine bağlı olarak belirtilerde farklılıklar görülse de genel olarak benzerdir. Hastalığı bulaştığı kişilerde görülen ek hastalıklar, hastanın genel durumu, yaşı gibi durumlara bağlı olarak asemptomatik veya ağır belirtiler arasında geniş bir yelpazede etki gösterebilir.

Mers Virüsü Nedir?

Mers virüsü, Ortadoğu solunum sendromu olarak bilinen nadir görülen ama ciddi belirtilere neden olabilen bir solunum yolu hastalığıdır. Zoonotik bir virüstür, yani hastalığın bir hayvanda bulunduğu oradan insanlara bulaştığı kabul edilir. Yapılan çalışmalarda virüsün ilk olarak develerden insanlara bulaştığı görülür. Sonraki süreçte insanlar arasında bulaş görülerek salgın halini almıştır. Mers virüsü ne zaman çıktı ile ilgili detaylar ilk tespit edilen vakanın 2012 yılında Suudi Arabistan’da olması ile açıklığa kavuşturulabilir. Salgının yayılım alanı Ortadoğu ile sınırlı kalmış, bu nedenle Dünya’nın diğer yerlerinde nadir vakalar dışında hasta yoktur. Bu vakaların da Ürdün, Yemen, Suudi Arabistan gibi ülkelere seyahat etmiş kişiler olduğu görülür.

Mers Virüsü Belirtileri Nelerdir?

Mers virüsü nedir sorusundan sonra hastalığı tanımlamak için sonraki adım belirtilerin neler olduğunu incelemeyi içerir. Bulaşmanın ardından öksürük, nefes darlığı gibi belirtilerle başlayan hastalık tablosu pnömoniye kadar ilerleyebilir. Mers virüsü nedeniyle ortaya çıkabilecek belirtilerden bazıları şunlardır:

• Yüksek ateş
• Öksürük
• Nefes almada zorlanma
• Titreme
• Boğaz ağrısı
• Burun akıntısı
• Kas ağrıları
• İshal
• Kusma

Bazı hastalarda hastalık herhangi bir semptom göstermeden asemptomatik olarak geçirilebilir. Çoğu hastada virüsün bulaşmasının ardından 1-2 haftalık süreç sonrasında belirtiler ortaya çıkabilir. Yaygın görülen belirtilerin yanında bazı hastalarda kanlı öksürük, bunun yanında mide bulantısı, ishal gibi sindirim sistemi sorunları ortaya çıkabilir.

Mers Virüsü Komplikasyonları Nelerdir?

Mers virüsü bazı hastalarda daha ciddi sorunların ortaya çıkmasına neden olabilir. Özellikle yetişkin hastalar risk altındadır. Bağışıklık sistemini baskılayan hastalığa sahip kişiler; diyabet, tansiyon, kardiyovasküler sistem hastalıkları, kanser ve akciğer hastaları virüsten daha çok etkilenir.

Bu hastalarda akciğer enfeksiyonu (pnömoni) gibi ciddi enfeksiyonlar gelişebilir. Solunum yetmezliği nedeniyle hastanın solunum cihazına bağlanmasına ihtiyaç duyulabilir. Hastalığın organ sistemleri üzerindeki yıkıcı etkileri nedeniyle böbrek yetmezliği gibi organ yetmezlikleri ortaya çıkabilir. Düşük tansiyon ve yaygın enfeksiyonların gelişmesiyle hasta septik şoka girebilir. Bu tip komplikasyonların oluşturduğu farklı sorunlar nedeniyle ölüm görülebilir. DSÖ’ye bildirilen vakaların yaklaşık %35’inde ölüm görülmüştür.

Mers Virüsü Nasıl Bulaşır?

Mers virüsü nasıl bulaşır açıklığa kavuşturabilmek için öncelikle hastalığa neden olan virüsün ilk olarak nasıl ortaya çıktığı tespit edilir. Mers virüsü, yapılan çalışmalarda ilk kez tek hörgüçlü develerden canlı olarak izole edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre ilk kez develerden insanlara bulaştığı sonucuna varılır. Bulaşın tam olarak nasıl gerçekleştiği belirlenemese de develerle temasın en aza indirgenmesi önlem olarak uygulanabilir. Hastalığın salgına dönüşmesine neden olan insanlar arasındaki bulaşlar yakın temas ve sağlık hizmetleri sırasında gerçekleşir.

Aynı evde yaşayan aile üyeleri arasında ve aynı sağlık kurumunda bulunan hasta, sağlık çalışanları arasında gerçekleşen bulaşmalar dışında kayda geçen vaka neredeyse yoktur.

En fazla kişinin etkilendiği salgınlar; Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Kore Cumhuriyetinde bulunan sağlık tesislerinde ortaya çıkmıştır. Bunun dışında karşılaşılan hastaların Ortadoğu'ya seyahat eden gezginler olması nedeniyle bölgeye gidenlere bazı önlemler alınması tavsiye edilir. Gezginler için alınabilecek önlemlerden bazıları şunlardır:

• Develerle olabildiğince az temasa geçmek ve bu temaslardan sonra ellerin düzenli olarak su ve sabunla temizlenmesi
• Deve sütü ve eti içeren gıdaların iyice pişmeden tüketilmemesi
• Deve veya herhangi bir hayvan salgısı, pisliği gibi etkenlerle temas riski bulunan besinlerin iyice temizlenip, yeterli miktarda pişirilmesi işlemlerinden geçmeden tüketilmemesi
• Seyahat sonrası 14 günlük süreçte ortaya çıkan ateş, öksürük, nefes güçlüğü gibi sorunlarda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması olarak belirtilebilir.

Mers Tedavisi Nasıl Uygulanır?

Mers Virüsü tedavisi var mı ile ilgili tam olarak olumlu bir yanıt bulunmuyor. Mers virüsü bulaşmadan önce alınan önlemler tedaviden daha etkili olabilir. Hastalığın tam olarak bir tedavisi bulunmadığından hastalarda görülen semptomların hafifletilmesine yönelik uygulamalar tercih edilir. Destekleyici tedavide ortaya çıkan ağrıların giderilmesi için ağrı kesici hap ve enjeksiyonlar uygulanabilir. Bu süreçte hastanın kendini daha hızlı toparlaması için yatak istirahati önerilir.

İkincil enfeksiyonların ortaya çıkmasına önlem olarak antibiyotik tedavileri tercih edilebilir. Akciğerin etkilendiği durumlarda ve nefes darlığı durumunda hastaya oksijen verilebilir. Kan basıncının ciddi düşüş gösterdiği durumlarda serum takılması ve vazopresör ilaçların

uygulanması tercih edilebilir.

Hastalığın bulaşmasının önlenmesi salgından korunmak için etkili bir tercihtir. Mers virüsü nasıl bulaşır ile ilgili bilgiler detaylı incelenerek önlem alınabilir. Develerle birebir temasta bulunan kişilerin her seferinde su ve sabun kullanarak ellerini yıkaması, kıyafetlerini olabildiğince sık değiştirmesi uygun olacaktır. Bu hayvanlardan elde edilen süt ve süt ürünlerinin pastörizasyon, pişirme gibi işlemlerle muamele edilmeden tüketilmemesi gerekir. Hayvansal ürünlerin ve etlerin iyice pişirilmiş olarak tüketilmesi önemlidir. Develerin vücut sıvıları ile gıdaların temasının önlenmesi, temas riski olan besinlerin iyice temizlenmesi tavsiye edilir.

Sık Sorulan Sorular

MERS Ne Demek?

MERS kelimesi Ortadoğu solunum sendromu anlamına gelen Middle East Respiratory Syndrome ifadesinin kısaltılma ile elde edilmiştir. Corona virüs ailesinden bir virüs nedeniyle bulaştığından Mers-Cov olarak da isimlendirilmesiyle karşılaşılabilir. Aynı aileden olan Coronavirüs-2019, Sars gibi hastalıklarla benzer belirtilerin ortaya çıkmasına neden olabilir.

Mers Virüsü Ne Zaman Çıktı?

Kayıtlara geçen ilk vaka 2012 yılı Haziran ayında Suudi Arabistan’ın Cidde şehrindeki bir hastanede 60 yaşlarında erkek bir hastada zatürre ve çoklu organ yetmezlikleri görülmesi nedeniyle tespit edilmiştir. Mers virüsü ne zaman çıktı ile ilgili detaylar bu ilk tespit edilen hastanın bilgileri ile açıklanabilir. 12 Ağustos 2015 yılına kadar 500’ü ölümle sonuçlanan 1401 hasta DSÖ’ye bildirilmiştir. En son kayda geçen vakanın 2018 yılında ortaya çıktığı bilinmektedir.

Mers-Cov Bulaşıcı mıdır?

Mers virüsü nasıl bulaşır, hastalık bulaşıcı mıdır; hastalığa önlem almanın gerekliliği ve yöntemi için önemli sorulardır. Hastalık zoonotik olduğu için hayvanlar ve insanlar arasında bulaşıcılık gösterir. Deve besleyiciliği ile ilgilenen kişilerin dikkatli olmasında fayda vardır. Yakın temas halinde bulaşması nedeniyle özellikle aile üyeleri ve aynı evi paylaşan kişiler arasında bulaşabilir. Sağlık kuruluşlarında tedavi alan Mers hastalarından aynı hastanede tedavi alan diğer hastalara ve sağlık görevlilerine de bulaşabilir.

Mers Tanısı Nasıl Konulur?

Mers virüsü nedir ile ilgili bilgiler detaylı olarak bilindikten sonra semptom ve bulgulara bakarak tanıya karar verilebilir. Mers tanısının kesinleştirilmesi için bazı testler uygulanabilir. Göğüs röntgeni ile hastalığın akciğerler üzerindeki etkileri görüntülenebilir. Kan testleri ile hastalığa neden olan mikroorganizma veya diğer etmenlerin tespiti mümkündür. Burun ve boğaz sürüntüsü alınarak virüslerin varlığı tespit edilebilir. Dışkı ve balgam kültürü alınarak vücutta çoğalmakta olan virüslerin varlığı kanıtlanabilir.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.