Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika başta olmak üzere pek çok yerde doğal olarak yetişen kedi otu faydaları arasında uykusuzluk, stres, anksiyete gibi sorunların çözümünde destekleyici olarak kullanılması ilk sıralarda yer alır.

Ek olarak kadınlarda menopoz döneminde sık rastlanan ateş basması gibi semptomları hafifletmek için de kedi otundan faydalanılabilir. Ancak kedi otu faydaları ile bilinen bir bitki olsa da aşırı miktarda tüketildiğinde baş ağrısı, halsizlik, sindirim sistemi problemleri gibi çeşitli yan etkilere neden olabilir.

Kedi Otu Nedir?

Botanik biliminde valeriana officinalis olarak da adlandırılan kedi otu faydaları ve keskin kokusu ile eski zamanlardan bu yana bilinen, Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika'da yetişen çok yıllık bir bitki çeşididir. Antik Yunan ve Roma dönemlerinden bu yana geleneksel tıpta kendisine kullanım alanı bulan kedi otu 30-150 cmê kadar uzayabilir.

Kokulu yaprakları, sapları, çiçekleri ve kökleri olan valeriana bitkisinin kökleri insanların pek de hoşuna gitmeyen, ancak kediler için cazip olan bir kokuya sahiptir. Bu nedenle sıklıkla halk arasında kedi otu olarak bilinmektedir. Kedi otunun kökü, rizomları (yer altı gövdesi) ve stolonları (yatay uzayan gövde) günümüzde kedi otu çayı yapımından bitkisel takviyelere kadar pek çok alanda kullanılabilir.

Kedi otu çayı faydaları hakkında yapılan çeşitli çalışmalar bitkinin bileşiğinde bulunan arjinin, g-aminobütirik asit (GABA), glutamin, tirozin gibi amino asitlerin (proteinlerin temel yapı taşı) veya valerianin gibi alkaloitlerin (bir tür organik bileşik) sinir sisteminde sinir uyarıları düzenlemeye yardımcı olabileceğini göstermektedir. Ek olarak, kesin bir kanıta dayalı olmamakla birlikte, bitkinin keskin kokusunun anksiyete gibi psikolojik sorunları bulunan kişilerde rahatlamaya yardımcı olabileceği gösteren çeşitli araştırmalar da vardır.

Kedi Otu Faydaları Nelerdir?

Kedi otu faydaları konusunda yapılan pek çok çalışma olmasına rağmen kedi otunun insan sağlığı üzerindeki etki mekanizması tam anlamıyla anlaşılabilmiş değildir. Bununla birlikte “Kedi otu faydaları nelerdir?” konusunda araştırmalar yapan uzmanlar valeriana bitkisinin özellikleri uykusuzluk gibi uyku bozukluklarının giderilmesinde etkili olabileceğini göstermektedir.

Buna göre başlıca kedi otu faydaları şu şekilde sıralanabilir:

• Anksiyete semptomlarını ve stresi hafifletmeye yardımcı olabilir: Kedi otu kökü faydaları hakkında yapılan çeşitli çalışmalara göre kedi otu kökü anksiyete ve stres anında ortaya çıkan endişeyi hafifletmeye yardımcı olabilir. Ek olarak, yapılan sınırlı sayıda çalışmaya göre kedi otu obsesif kompulsif bozukluğun semptomlarından olan anksiyeteyi de hafifletmeye yardımcı olabilir.
• Uyku kalitesini artırmaya yardımcı olabilir: Uykusuzluk (insomnia), genel sağlık üzerinde olumsuz etkileri olan ve kişilerin yaşam kalitesini bozabilen sorunlardan bir tanesidir. Kedi otu çayı faydaları hakkında yapılan bazı bilimsel araştırmalar kedi otu kökü gibi çeşitli bitkilerin uyku kalitesini iyileştirmeye ve uyku bozukluklarını önlemeye yardımcı olabileceğini göstermektedir.
• Premenstrüel sendrom (PMS) yani regl öncesi gerginlik sendromu semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir: Premenstrüel sendrom, bir diğer ifadeyle regl öncesi gerginlik sendromu, adetten önceki dönemde değişen hormon düzeylerine bağlı olarak şişkinlik, göğüslerde hassasiyet, sindirim sistemi problemleri gibi fiziksel ve huzursuzluk, asabiyet gibi duygusal semptomların bir birleşimidir. Üreme çağındaki kadınların yaklaşık %3-8’inde şiddetli PMS’ye rastlanmaktadır. Kedi otu çayı faydaları ile ilgili yapılan bazı araştırmalar kedi otu kökünün adet öncesi sendroma bağlı ortaya çıkabilen duygusal, fiziksel ve davranışsal semptomları hafifletebileceğini göstermektedir.
• Menopoz dönemini rahat geçirmeye yardımcı olabilir: “Kedi otu faydaları nelerdir?” konusunda yapılan çalışmalara bakıldığında menopoz döneminde sık rastlanan semptomları hafifletmeye yardımcı olduğu görülebilir. Menopoz döneminde hormon düzeylerinde yaşanan değişikliklerle birlikte ateş basması, huzursuzluk, kilo alma gibi semptomlar ortaya çıkabilir. Bazı bilimsel çalışmalara göre kedi otu bitkisi menopoz döneminde sıklıkla karşılaşılan başta ateş basması olmak üzere çeşitli semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.
• Parkinson hastalarında tedaviyi destekleyici olarak kullanılabilir: Bir çeşit nörodejeneratif bozukluk olan Parkinson hastalığının kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak vücutta gerçekleşen çeşitli kimyasal tepkimeler sonucunda ortaya çıkan kararsız moleküllerin yani serbest radikallerin neden olduğu oksidatif stresin Parkinson hastalığının ortaya çıkmasında rolü olabileceği düşünülmektedir. Valerian bitkisinde bulunan bazı bileşenler antioksidan özellikler sergileyerek serbest radikallerin neden olduğu hasarı azaltmaya, bu sayede Parkinson hastalığına bağlı semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.
• Huzursuz bacak sendromu semptomlarını hafifletebilir: Huzursuz bacak sendromu, çoğunlukla akşam ve gece saatlerinde, kişi oturur veya uzanır pozisyondayken bacakları hareket ettirme isteği ile karakterize bir sağlık sorunudur. Bu durum özellikle geceleri uyku sırasında gerçekleştiğinden uyku kalitesi üzerinde de olumsuz etkilere neden olabilir. Kedi otu kökü faydaları konusunda yapılan çeşitli araştırmalara göre 8 hafta boyunca günde 800 mg kediotu kullanımı huzursuz bacak sendromunu hafifletmeye, buna bağlı olarak uyku kalitesini artırmaya yardımcı olabilir.

Sayılanlara ek olarak, kedi otunun uyku üzerindeki etkilerini araştıran çalışmalar arasında tutarsızlık olduğunu düşünen bazı uzmanlar da vardır. Bu uzmanlara göre çalışmalar arasındaki bu tutarsızlığın başlıca nedeni çalışmalar da kullanılan bitkilerin kalitesi arasındaki farklılıktır.

Kedi Otu Nasıl Kullanılır?

Bazı insanlar tarafından uyku problemlerinin çözümünde veya rahatlama amaçlı kullanılan kedi otu faydaları için bitki tentür (genellikle alkolle bitkinin eritilmesi neticesinde elde edilen sıvı), çay veya kapsül formlarında tüketilebilir. Ancak kedi otu dahil herhangi bir bitkisel ürünü kullanmadan önce alanında uzman bir doktora danışılması önemlidir.

Bazı çalışmalara göre kedi otunun başlıca kullanım alanları ve dozları şu şekildedir:

• 4-8 hafta boyunca günde 450-1,410 mg kedi otu uyku kalitesini artırmaya yardımcı olabilir.
• Günde 0,3-3 gr kedi otu kökü stresin azaltılmasına yardımcı olabilir.
• Günde 530–765 mg anksiyete semptomlarının hafiflemesinde rol oynayabilir.
• Günde 765–1,060 mg kedi otu tüketen kadınlarda menopoz döneminde ateş basması gibi semptomlarda hafifleme görülebilir.

Kedi otunun uykusuzluk, stres gibi durumlarda önerilen dozlarda alındığında etkili olabileceğini gösteren çeşitli çalışmalar olmakla birlikte bu konuda daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır. Bu nedenle özellikle herhangi bir sağlık sorunu bulunanların kedi otu gibi herhangi bir bitkisel ürünü kullanma konusunda dikkatli olması önemlidir.

Kedi Otu Zararları ve Yan Etkileri Nelerdir?

Kedi otu faydaları eski zamanlardan bu yana bilinmekte ve çeşitli sağlık sorunlarının tedavisinde destekleyici olarak kullanılmaktadır. Ancak aşırı kullanımda çeşitli yan etkilere neden olabilir. Nadir rastlansa da kedi otunun bazı yan etkileri şu şekilde sıralanabilir:

• Baş ağrısı,
• Halsizlik,
• Baş dönmesi,
• İshal ve karın ağrısı başta olmak üzere sindirim sistemi sorunları,
• Kabus görmek,
• Ağızda metalik tat hissi.

Sayılanların yanı sıra kedi otu da içeren bazı bitkisel karışımlarının kullanımından sonra karaciğer yetmezliği tablosu gelişebileceğini gösteren bazı araştırmalar da bulunmaktadır. Ancak bu karışımların içerisinde başka bitkiler de yer aldığından karaciğer yetmezliği ile kedi otu arasında nasıl bir ilişki olduğu henüz net olarak bilinmemektedir.

Sıkça Sorulan Sorular

Kedi Otu Çayı Nasıl Yapılır?

Kedi otu çayı yapılırken bir çay kaşığı kurutulmuş kedi otu kökü üzerine 1 bardak su dökülür, 5-10 dakika demlendikten sonra tüketilebilir. Kedi otu çayı yatmadan 1-2 saat önce veya gün içerisinde 3 defaya kadar tüketilebilir. Kedi otu çayının etkisinin hissedilmesi birkaç haftayı bulabilir.

Kedi Otu Hamilelikte Kullanılır mı?

Hamilelikte kedi otu gibi bitkilerin kullanımı bebek üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir. Hamilelikte kedi otu kullanımı hakkında yeterli bilimsel çalışma yoktur. Ancak bazı araştırmalara bakıldığında hamilelik döneminde kedi otu kullanımının doğumsal anomalilere neden olabileceğine yönelik çeşitli endişeler olduğu görülmektedir.

Kedi Otu Kökü Ne İşe Yarar?

Kedi otu kökünün uyku sorunu bulunan kişilerde tedaviyi destekleyici etkiye sahip olduğu görülmektedir. Ek olarak, anksiyete, stres, obsesif kompulsif bozukluk gibi psikolojik sağlık sorunlarında da destekleyici olabilir. Bazı çalışmalar kedi otunun PMS ve menopoz semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabileceğini göstermektedir.

Kedi Otu Zararları Nelerdir?

Kedi otu kullanımı ile ilişki raporlanmış ciddi yan etkiler olmadığı söylenebilir. Ancak kedi otu nadiren baş ağrısı, halsizlik, ishal, ağızda metalik tat hissi gibi yan etkiler görülebilir. İlave olarak, kedi otunda bulunan bileşenler çeşitli ilaçlarla etkileşime girerek bazı yan etkilere neden olabilir.

Kedi otu faydaları ve keskin kokusu ile bilinen bitkilerden bir tanesidir. Ancak kedi otu çayı gibi herhangi bir bitki çayı tüketmeden önce alanında uzman bir doktora danışarak gerekli kontrollerin yaptırılması önemlidir.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.