Keten tohumu yağının faydaları çok eski dönemlerden beri bilinir ve alternatif tıp dünyasında keten tohumu yağı, oldukça yaygın olarak kullanılır. Latince adı “çok faydalı” anlamına sahip “Linum Usitatissimum” olan bitkinin tohumlarından elde edilir.
İlk olarak Amerika’da giyim eşyaları için elyaf ve kâğıt üretmek amacıyla kullanılan keten tohumu bitkisi, içerisindeki bileşenlerin potansiyel sağlık yararları sayesinde beslenme alanında da ilgi odağı olmuştur. Son 20 yılın en çok tartışılan besin maddelerinden biri olan keten tohumundan elde edilen keten tohumu yağı faydaları ve zararları hakkında detaylı bilgileri sizler için derledik.
Keten tohumu yağının faydaları, keten tohumunun içerdiği aktif besin bileşenlerinden kaynaklanır. Keten bitkisinin tohumlarının kurutulup sıcak ya da soğuk olarak preslenmesi ile elde edilen keten tohumu yağı, özellikle omega 3 yağ asidi açısından zengindir. Omega 3 yağ asidinin bitkisel formu olan alfa linolenik asit (ALA) dışında kısa zincirli çoklu doymamış yağ asitleri (PUFA), proteinler ve antioksidan bileşenler için de iyi bir kaynaktır.
Keten tohumu yağı faydaları için keten tohumlarındaki besin bileşenlerinin ısı ile hasar görmediği soğuk presleme yöntemiyle yağının çıkarılması önerilir. Bir çorba kaşığı yani yaklaşık 15 mililitre keten tohumu yağı ortalama 196 miligram alfa linolenik asit (ALA) içerir. ALA vücuda alındığında aktif omega 3 formları olan EPA ve DHA’ya dönüştürülebilir. EPA ve DHA, kalp sağlığının korunmasından beyin fonksiyonlarının düzenlenmesine kadar pek çok vücut fonksiyonunda görev alan önemli yağ asitleridir.
Bunlar balık yağında bulunan hayvansal kaynaklı omega 3 yağ asitlerinin de temelini oluşturur. Keten tohumu yağı balık tüketmekte zorlanan, vegan ya da vejetaryen beslenme programını takip edenler için alternatif bir omega 3 kaynağı olarak değerlendirilebilir.
Keten tohumu yağının faydaları, içeriğindeki besin bileşenlerinden kaynaklanır. Özellikle bir çeşit esansiyel yağ olan omega 3, insan vücudunda sentezlenemez ve besinler yoluyla dışarıdan alınmalıdır.
Keten tohumu yağı faydaları aşağıdakileri kapsayabilir:
Kalp Hastalıklarına Yakalanma Riskini Azaltabilir
Keten tohumu yağı, kalp hastalıklarının önemli bir nedeni olan yüksek tansiyonun düşürülmesinde önemli rol oynayabilir. Kan basıncının artması kalp üzerinde ekstra bir yük oluşturarak kalp kasının daha fazla çalışmasına neden olabilir ve kalp sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Buna ek olarak keten tohumu yağı, yaş ile azalan arter elastikiyetinin artmasına yardımcı olarak kalp sağlığının korunmasını destekleyebilir. Ayrıca vücuttaki iltihaplanmaların azalmasına katkıda bulunarak kan basıncının düzenlenmesine ve kalp hastalıklarına yakalanma riskinin azalmasına yardımcı olabilir.
Kanser Hücrelerinin Büyümesini Önleyebilir
Keten tohumu yağındaki esansiyel yağlar ve antioksidan bileşenler kanser hücrelerinin büyümesini önleyebilir. Kanser tedavisini destekleyerek hastalığın semptomlarının hafiflemesine yardımcı olabilir. Ancak keten tohumu yağının kanser hücreleri üzerindeki etkileri ile ilgili insan çalışmaları henüz yetersizdir.
Sindirim Sistemi Fonksiyonlarının Düzenlenmesine Katkıda Bulunabilir
Keten tohumu yağının faydaları nelerdir sorusunun bir diğer cevabı da sindirim sistemi üzerindeki olumlu etkileri olabilir. Keten tohumu yağı ishal ve kabızlık gibi iki önemli sindirim probleminin tedavisini destekleyebilir.
Kabızlık durumunda bağırsak hareketlerini hızlandırarak dışkı kıvamını iyileştirebilir. İshal durumunda ise bağırsaklardaki yararlı bakterilerin sayısını artırarak ishalin önlenmesine yardımcı olabilir.
İnflamasyonu Azaltabilir
Keten tohumu yağındaki güçlü antioksidan bileşenler, omega 3 ve omega 9 yağ asitleri vücuttaki iltihaplanmanın önlenmesine yardımcı olabilir. Yapılan çalışmalar özellikle obez bireylerde görülen inflamasyonun önlenmesinde keten tohumu yağının faydaları olduğu yönündedir.
Keten tohumu yağının faydaları için yağın düzenli olarak tüketilmesi önerilir. Bağışıklık sisteminin normal fonksiyonlarını yerine getirmesine destek olan keten yağı kalp sağlığının korunmasından kanser riskinin azalmasına kadar pek çok faydalı etkiye sahiptir.
Kolesterolün düşürülmesine yardımcı olabilir ve ruh halinin iyileştirilmesini destekleyebilir. Beyin fonksiyonlarının düzenlenmesinde önemli rol oynayan omega 3 yağ asitlerinden zengin olan keten tohumu yağı, özellikle kötü kolesterol olarak bilinen LDL kolesterolü seviyelerinin azalmasına yardımcı olabilir.
Keten tohumu yağının faydaları, bazı hastalıkların önlenmesi ve tedavisinin desteklenmesinde önemli rol oynayabilir.
Bunlardan bazıları şu şekildedir:
Keten tohumu yağının faydaları genellikle günlük olarak tüketime göre belirlenmiş ve buna göre araştırılmıştır. Ancak günlük tüketim miktarının ne kadar olması gerektiğine dair standart bir doz yoktur. Birkaç çay kaşığı ile bir çorba kaşığı arası keten tohumu yağı tüketmek günlük alınması gereken omega 3 yağ asidinin büyük bir kısmının karşılanmasını sağlar. Kadınlar için günlük ALA ihtiyacı 1100 miligram erkekler için ise 1600 miligramdır. Bir çorba kaşığı keten yağı ise ortalama 730- 1095 miligram ALA içerir.
Keten tohumu yağı içindeki bileşenler yüksek ısıya maruz kaldığında zararlı bileşikler oluşturabilir. Bu nedenle yağın yemek pişirmede kullanılması önerilmez. Ancak salata soslarına, smoothie tarzı içeceklere veya kahvaltı için yulaf tabaklarına ekleyebilirsiniz. Ara öğünlerde yoğurt ile tüketebilir, meyve salatalarında kullanabilirsiniz.
Keten tohumu yağı cilde faydaları beslenme yoluyla alınması ile elde edilebilir. Topikal olarak cilt yüzeyine uygulandığında cilde faydaları olduğuna dair kesin kanıtlar yoktur.
Ancak günlük olarak oral yolla keten tohumu yağı tüketilmesi cilt bariyerinin güçlenmesine yardımcı olabilir ve cilt neminin korunmasını destekleyebilir. Aynı zamanda kızarıklık, şişlik, tahriş gibi atopik dermatit semptomlarını hafifletmesi de keten tohumu yağı cilde faydaları arasındadır.
Keten tohumu yağı saça faydaları için saç maskesi olarak kullanılabilir. Keten tohumu yağındaki aktif bileşenler saç köklerinin beslenmesini destekleyerek saçların daha hızlı uzamasını, parlak ve canlı bir görünüm kazanmasını sağlayabilir.
İçeriğindeki omega 3 yağ asitleri ve E vitamini, saç tellerinin güçlenmesini sağlayarak dış etkenlere karşı daha dirençli olmasına yardımcı olabilir. Keten tohumu yağı saça faydaları arasında saç tellerinin elastikiyetinin artmasına ve nemlenmesine katkıda bulunması da yer alır.
Keten tohumu yağı önerilen miktarda tüketildiğinde herhangi bir yan etkiye neden olmaz. Ancak keten tohumu içindeki herhangi bir bileşene karşı alerjiniz varsa vücudunuz reaksiyon gösterebilir. Günlük 1 yemek kaşığının üzerinde alınmaması önerilen keten tohumu yağı aşırı tüketildiğinde ishal, karın ağrısı, gaz, şişkinlik gibi sindirim sistemi problemlerine yol açabilir.
Buna ek olarak kanın pıhtılaşma yeteneğini azaltıcı etkisi vardır. Özellikle kan sulandırıcı ilaç kullananların, cerrahi işlem uygulanan kişilerin keten tohumu yağı kullanması önerilmez. Ayrıca tansiyon ilaçları kullanan yüksek tansiyon hastaları, kalp hastaları ve diyabet hastalarının keten tohumu yağı kullanmadan önce mutlaka doktora danışması gerekir.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.