Yer fıstığının faydaları içerisindeki faydalı yağ ve vitaminler sayesinde ortaya çıkar. Az miktarıyla sağladığı yüksek enerji nedeniyle sporcular ve diyet yapanlar tarafından sıkça tercih edilir.
İçeriğindeki doymamış tekli yağ asitleri ile insülin direncinin kırılması gibi metabolik faydalara da sahiptir.
Yer fıstığı; kuruyemiş formunda çiğ ve kavrulmuş olarak veya ezme şeklinde tüketilebilir. Yer fıstığı ezmesi tercih edildiğinde içerisine eklenmiş katkı maddeleri olmamasına dikkat edilmesi gerekir.
Mümkün olduğunca yer fıstığının saf haliyle tüketilmesi daha uygundur. Kavrulmuş yer fıstığının faydaları çiğ halinden büyük farklılıklar göstermez.
Ancak kavrulmuş kuruyemişler, çiğ kuruyemişlerde bulunan yağ yakımına yardımcı lipaz enzimini barındırmaz.
Yer fıstığının faydaları arasında iltihap oluşumunu önlemek, kan şekerini dengelemek gibi çeşitli yararlar mevcuttur. Yer fıstıkları yüksek antioksidan içeriğe sahiptir.
Kabukları ile birlikte tüketildiğinde antioksidan içeriği iki katına çıkar. Bu özelliği sayesinde hücrelerin serbest radikallerin yıkıcı etkilerinden korunmasına yardımcı olur. Yer fıstıkları kaynatılarak pişirildiğinde antioksidan etkisi artmaktadır.
Yer fıstığı ve ezmesi az miktarıyla tokluk ve enerji sağlaması sayesinde kilo kontrolünde faydalıdır.
Diyetler sırasında beslenmeye eklendiğinde tokluk süresini uzatabilir. İçeriğindeki lif sayesinde vücutta inflamasyon oluşumunu azaltır. Romatoid artrit gibi inflamasyonla bağlantı hastalıkların semptomlarının hafifletilmesi için tercih edilebilir.
Glisemik indeksi yüksek besinler kan şekerini hızlı bir şekilde yükseltir, ardından yine hızla düşmesine neden olur.
Yer fıstığı düşük glisemik indekse sahip olduğundan kan şekerinin dengede kalmasına yardımcı olur. Doymamış yağ asitleri sayesinde kolesterolün düşürülmesine faydalıdır. Kan damarlarında oluşan pıhtıları önleyerek kalp sağlığını artırabilir.
İçerisindeki magnezyum, fosfor ve diğer mineraller sayesinde kemik sağlığının korunmasına yardımcı olur. İçeriğindeki biyoaktif içerikler sayesinde yüksek kan basıncının düşürülmesinde etkilidir.
Vegan ve vejetaryen beslenmeyi tercih eden kişilerde bitkisel protein kaynağı olarak tercih edilebilir. Yapılan bazı çalışmalarda yaşlı hastalarda görülen bir mide kanseri türünün oluşumunu önlemede etkili olduğu bulunmuştur.
Kavrulmuş yer fıstığı özellikle enerji verici olması ile bilinir. Çiğ yer fıstığı ile kavrulmuş yer fıstığının faydalarının neredeyse aynı olduğunu söylemek mümkündür. İki yer fıstığı türü de dengelenmesine yardımcı olur.
Kavrulmuş yer fıstığının faydaları nelerdir incelemek gerekir ise kavrulmuş yer fıstığı:
Yer fıstığının faydaları için beslenmeye eklenmesiyle bazı hastalıkların tedavisine yardımcı veya hastalıklara karşı koruyucu etkisi olabilir. Yer fıstığının üzerinde etkili olduğu bazı hastalıklar şunlardır:
Kabuklu yer fıstığı özellikle hamilelik döneminde tüketilebilecek en faydalı besinler arasında yer alır. Kabuklu yer fıstıklarının hamilelik sürecinde düşük yapma riskini azalttığına dair bazı bilgiler bulunur. Bu bilgi her ne kadar kesin ve doğrulanmış olmasa da yine de bu süreçte tüketimi oldukça faydalıdır.
Kabuklu yer fıstığı faydaları arasında şu maddelere yer verilir:
“Yer fıstığının faydaları nelerdir?” sorusunun cevabı, içeriğindeki sağlıklı yağların yanında pek çok vitamin ve mineral de barındırmasıyla oluşur. Yer fıstığında bulunan vitaminler şunlardır:
Yer fıstığı bu vitaminlerin yanında aşağıdaki mineralleri de içerisinde bulundurur:
Vitamin ve minerallerin eksikliği metabolizma faaliyetlerinde bozulmalara neden olur.
Bu eksikliklerin yer fıstığı gibi besinlerle dengelenmeye çalışılması iyi bir tercih olabilir. Ancak ciddi eksiklik yaşanan vitamin ve minerallerin sadece besinlerle yerine konması mümkün değildir. Bu tip durumlarda bir doktora danışarak tedavi olmak daha doğru olacaktır.
Yer fıstığının faydaları için kullanılmasında damak tadına uygun olacak şekilde pek çok farklı kullanımı bulunmaktadır.
Yer fıstığının beslenmeye eklenmesi için bazı öneriler şöyledir:
“Yer fıstığının faydaları nelerdir?” sorusundan sonra en önemli nokta zararlarının neler olduğudur.
Bitkisel ürünler ve gıdalar genel olarak zararsız kabul edilse de yanlış ve gereğinden fazla tüketildiğinde istenmeyen sonuçlara neden olabilir. Yer fıstığı alerjisi sık rastlanan bir alerji türüdür.
Bu alerjiye sahip kişiler fıstık tükettiğinde deri döküntüsü, kaşıntı, mide bulantısı, yüzde şişlikler gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
Alerjinin şiddetli seyrettiği hastalarda dilde şişme hatta anaflaksi gibi ölüme götüren tablolar ortaya çıkabilir. Bu tip bir yan etki ortaya çıktığında en kısa zamanda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Yer fıstıkları doğru şekilde saklanmadığı durumlarda içerisinde aflatoksin adı verilen zararlı toksin üreten Aspergillus mantarı üremesi yaşanabilir. Bu toksinin bulunduğu fıstıklar tüketildiğinde toksik ve kanserojen etki gözlenir.
Mide bulantısı, kusma gibi zehirlenme belirtileri ile başlayıp ağırlaşan bir tablo görülebilir. Bu sebeple üzerinde belirgin bozulma ve renk değişikliği görülen fıstıklar tüketilmemelidir.
Yer fıstıkları kilo kontrolünde ve kilo vermede sık kullanılan besinlerden olsa da yüksek yağ içeriği nedeniyle kalorisi fazladır.
Gereğinden fazla tüketildiğinde günlük kalori alımının artmasına neden olabilir. Tuz ve baharatlarla lezzetlendirilmiş olarak satılan yer fıstıkları yüksek kalorinin yanında yüksek sodyum alımına da neden olabilir.
Yer fıstığının faydaları ve zararları dikkatli incelenerek kullanılmalı, olası riskler göz ardı edilmemelidir.
Kavrulmuş yer fıstığının faydaları çiğ fıstığın faydalarına benzerdir. Çiğ kuruyemişlerde bulunan lipaz enziminin kavurma işleminde azalması nedeniyle diyet amacıyla kullanıldığında çiğ tüketilmesi daha uygundur. Kavrulmuş yer fıstığı enerji verir, yüksek antioksidan içeriğe sahiptir. Kolesterol ve yüksek tansiyonun düşürülmesine yardımcı olarak kalp hastalıkları ve felç riskinin düşürülmesine yardımcı olur. Yer fıstığının faydaları ve zararları değerlendirilerek beslenmeye eklenmesi sağlıklı beslenmeye faydalı olabilir.
Yer fıstığı faydaları için tercih edilirken fazla kalori almamak için dikkatli tüketilmelidir. Yer fıstığı ezmesi olarak tüketildiğinde günlük tüketimi iki kaşığı geçmemelidir. İşlem görmemiş haliyle bir avuç fıstık çiğ veya kavrulmuş olarak yemeklere, salatalara ve çeşitli öğünlere eklenerek tüketilebilir. Yer fıstığı kuruyemiş olarak satıldığında genellikle tuzlu ve baharatlı olarak hazırlanır. Bu şekilde olan fıstıklar hem daha fazla tüketme isteği uyandırır, hem de günlük sodyum alımınızı aşmanıza neden olabilir.
Yer fıstığı faydaları arasından biri de bağırsaklar üzerindeki etkileridir. Lifli yapısıyla bağırsakları çalışması ve boşaltımını hızlandırabilir. Lifli besinler bağırsak içerisindeki sindirime yardımcı olan faydalı bakterilerin çoğalmasını olumlu yönde etkileyebilir. Düzenli olarak tüketildiğinde kabızlık, hazımsızlık gibi sorunları gidererek bağırsak sağlığını iyileştirebilir.
Yer fıstığı sahip olduğu yüksek miktarda yağ içeriği nedeniyle yüksek kaloriye sahiptir. Dikkatli tüketilmediğinde beklenmeyen kalorilerin alınmasına neden olabilir. Ancak gerektiği miktarda tüketilirse kan şekeri üzerine dengeleyici etkileri ve tokluk sağlaması sayesinde kilo verimine yardımcı olabilir. Çiğ halde tüketildiğinde yağ yakımını artırıcı etkisi görülebilir.
Yer fıstığı kolay bozulabilen bir besindir. Hatalı bir şekilde muhafaza edilen yer fıstığında bir süre sonra mantar oluşumu görülür. Aspergillus ismi ile bilinen bu mantar türü aflatoksin adı verilen zararlı toksinleri üretir. Bu mantarın oluşumu ile kişilerin gıda zehirlenmesi yaşaması mümkündür. Aynı zamanda bu mantar türü kanserojen ve toksik bir etki göstermeye başlar. Bu nedenle de yer fıstıklarınızı doğru bir şekilde muhafaza etmenizde fayda vardır.
Kabuklu şekildeki yer fıstıklarını kuru ve serin bir ortamda muhafaza edebilirsiniz. Fakat iç fıstıkları muhafaza ederken oda sıcaklığına dikkat etmek gerekir. Yer fıstığının içini 0 derecede muhafaza etmek gerekir. Bu şekilde uzun süre yer fıstığını bozulmadan bekletmek mümkün hale gelir. Fakat yer fıstığı faydalarından yararlanmak için bu besini tazeyken tüketmeniz daha sağlıklıdır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.