Epizyotomi nedir, sorusu vajinal açıklığı genişleterek doğumu kolaylaştırmak amacıyla perinede gerçekleştirilen cerrahi kesi şeklinde açıklanabilir. Geçmişte doğum rutinlerinde sıklıkla tercih edilen bu cerrahi kesi yönteminin günümüzdeki kullanımı sınırlıdır.

Özel durumlarda hastanın düşüncesi alınarak yapılmasına karar verilebilir. Doğum esnasında normal şartlara göre vajinanın bebeğin çıkabilmesine izin verecek kadar genişlemesi gerekir.

Böyle durumlarda olası bir kesi işlemi yapılmasına gerek duyulmaz. Ancak bazı durumlarda açıklık genişlemediği için anüs ile vajinal açıklığın alt kısmı arasındaki bölgeden küçük bir kesi yaratarak bebeğin dışarı daha kolay çıkmasına olanak sağlanır.   

Epizyotomi Nedir?

Epizyotomi nedir, sorusu için vajina çevresinde yırtık oluşumunu engellemek için yapılan doğum kesisi uygulaması şeklinde yanıt verilebilir. Epizyotomi şüphesi taşıyan anne adayları doğuma kısa bir süre kala rutin bir jinekolojik muayeneden geçmelidirler.

Bebeğin doğum pozisyonu ve kadının vajinal açıklık durumu analiz edilerek anne adayına gerekli bilgilendirmeler yapılır. Vajinal doğumun 2. evresinde başvurulan epizyotomi, vajinada doku yırtılmasına sebebiyet verecek kadar darlık olduğu durumlarda yapılan bir kesi yöntemidir. 

Epizyotomi nedir, sorusu kadar hangi durumlarda uygulandığı da önemli bir konudur. Bebeğin kalp atışlarının düşmesi sebebiyle hızlı bir şekilde doğurtulması gerektiği zaman uygulanabilir. Ayrıca iri bebek, "vakum ya da forceps" gibi müdahale yapılması şart olan doğum uygulamalarında tercih edilebilir. 

Yapılan bilimsel araştırmalara göre epizyotomi kesisinin perineal yırtılmaları çok engellemediği ve hatta kesinin kendisinin iyileşmesinin zorlaştığı, bazen kesi boyutunun uzadığı gibi çeşitli bulgulara ulaşılmıştır. Dolayısıyla günümüzdeki vajinal doğumlarda rutin şekilde uygulandığı söylenemez. 

Epizyotomi Neden Gerçekleştirilir?

Doğum esnasında vajinanın elastikiyet kazanması için belirli bir zamana ihtiyaç vardır. Ancak bazen ters durumlar yaşanabilir ve vajina yeteri kadar genişlemeden doğumun gerçekleşmesi gerekebilir.

İşte epizyotomi gerektiren belli başlı nedenler şöyle sıralanabilir:

• Vajinal doğum için ameliyat gerekiyorsa: Eğer kendi ıkınmalarınızla bebeği dışarı itemiyorsanız veya bebekle ilgili tıbbi bir durum gelişmişse bebeğin ameliyatla alınması gerekebilir. Böyle durumlar karşısında forseps veya vakum cihazı kullanılarak bebek dışarıya çıkartılır. 
• Perinin tabakası kaslarının sarkmasını ve gerilmesini önlemek,
• Kontrolsüz perineal yırtılmaları engellemek,
• Anormal kalp atış hızı: Bebeğin nabzı normalin dışında atıyorsa,
• : Bebeğin omzu pelvik kemiğinin arkasına sıkıştığı zaman,
• Bebeğin makat duruşu gelişinde,
• Anneninve bel fıtığı gibi hastalıklar sebebiyle ıkınmaması gerektiği durumlarda,
• Vajina çıkış dokusu çok sert olması halinde,
• Prematüre bebeklerde, bebeğin baş kısmının küçük olması dolayısıyla perinenin basısına dayanamaması

İlk doğum yapacak kadınlarda vajinal esneklik daha zayıf olduğu için yırtılma olasılığı daha fazladır. Doğum sayısına paralel olarak vajinal esneklik artacağı için doğum kesisine duyulan ihtiyaç da azalır. Yani ikinci ve üçüncü gibi diğer gebeliklerde bebeğin dışarı çıkımı daha kolay olacaktır. 

Epizyotomi Kesi Çeşitleri Nelerdir?

Tıp biliminde "normal doğum dikişleri" olarak bilinen epizyotomi kesisinin 2 farklı türü vardır:

• Orta hat (medyan) kesisi: Bu kesi, anüsten vajinal açıklığa doğru dikey yönden yapılan bir işlemdir. Anüse doğru uzama riski yüksektir ama onarımı kısa süre içerisinde halledilebilir.
• Mediolateral kesisi: Vajinadan anüsün sağına ve soluna doğru yapılan kesi uygulamasıdır. Amaç yırtılmanın anüse doğru uzamasını engellemektir. Ancak ağrılı ve acı verici olduğu unutulmamalıdır. 

Epizyotomi Nasıl Yapılır?

Epizyotomi öncesinde vajinal bölge lokal anestezi yardımı ile uyuşturulur. Epidural doğum yapılacaksa ekstra uyuşturmaya gerek yoktur. Cerrahi müdahale ile gerçekleştirilen kesi, bebek çıkartıldıktan sonra dikilir. İşlem sırasında doku ve kasları onarmak için kendiliğinden eriyen epizyotomi dikişi kullanılır.

Perine bölgesine enjekte edilen  kısa sürede etkisini gösterecektir. Bebeğin baş kısmı perine bölgesine baskı yaptığı için hekiminiz epizyotomi makasıyla işlemi hemen gerçekleştirir. Epizyotomi kaç dikiş atılır, sorusunun yanıtı ise anne adayının vajinal açıklık ve kesi türüne göre değişiklik gösterir. Açıklığın derinliğine göre daha fazla dikişe gereksinim duyulabilir. 

Epizyotomi Dikişi Sonrası İyileşme Nasıl Sağlanır?

Epizyotomi dikişi atılarak doğum gerçekleşmişse yeni annenin birtakım günlük rutinlerine dikkat etmesinde fayda vardır. Epizyotomi kesisinin iyileşmesi, derinliğine ve boyutuna göre yaklaşık 1-1,5 ay kadar sürebilir. İlk birkaç gün ağrı ve sızı hissetmek oldukça doğaldır. Jinekoloğun bu süreçte ağrıların hafiflemesi için ağrı kesici reçete edebilir veya dışkı yumuşatıcı merhemler önerebilir.

Operasyon sonrası iyileşmeyi hızlandıracak diğer önemli hususlar ise şöyledir:

• Oturmanız gereken durumlarda mutlaka bir yastık desteği alınmalıdır.
• Kesideki şişliği ve ateşi azaltmak için buz torbası kullanılabilir. Ayrıca eczanelerde satılan perineal buz paketlerinden de faydalanmak mümkündür.
• Doktorun reçete ettiği ilaçlar düzenli kullanılmaya özen gösterilmelidir.
• İdrar yaparken bir sıkma şişesiyle perine bölgesine ılık su akıtılabilir.
• Kesinin iyileşme süreci ilerledikçe operasyon bölgesinde kaşıntı, ağrı ve kuruluk hissi oluşabilir. Böyle durumlar karşısında hekime danışarak uyuşturucu spreylerden destek alabilirsiniz.
• Sık sık ılık su ile duş almaya çalışın. Sıcak su ağrıların geçiçi de olsa geçmesine ve iyileşme sürecinin hızlanmasına yardımcı olacaktır.
• Enfeksiyon oluşumunu önlemek için vajinal bölgenin temizliğine ve kuruluğuna özen gösterilmeli, nefes alan pamuklu iç çamaşırları giyilmelidir.

Epizyotomi Yan Etkileri ve Riskleri Nelerdir?

Epizyotomi, zorlu doğumları kolaylaştırması açısından geçmişten beri tercih edilen bir yöntemdir. İlk birkaç gün ağrı ve şişkinlik şikayetleri yaratabilir. Ancak bazı hastalarda bu geçiçi komplikasyonların yanı sıra farklı sağlık problemlerine de neden olabilir.

Doğum kesisinin olası yan etkileri ve riskleri şöyle açıklanabilir:

• Yara izlerinde yoğun ağrı


• Kanama riski
• Dokuların karşı karşıya gelememesi


• Kesinin uzun dönem boyunca iyileşmemesi ve iç çamaşırda ıslaklık hissi bırakması
• Enfeksiyon oluşumu
• Rektum ve anal sfinkter yaralanmaları

Epizyotomi kesisinin yan etkileri genellikle geçicidir. Ancak saydığımız olası risklerin gelişmesi durumunda kadının günlük rutin hayatı ve cinsel hazzı olumsuz yönde etkilenebilir. Bu durum karşısında doğum kesisi onarımına ihtiyaç duyulur. Epizyotomi skar revizyonu olarak adlandırılan bu kısa süreli onarım işlemi ile hastayı eski yaşam kalitesine döndürmek mümkündür. 

Epizyotomi Skar Revizyonu Sırasında Yapılacak Diğer Ameliyatlar Nelerdir?

Doğum kesisinin türü ve iyileşme süreci, skar revizyonunun nasıl yapılacağını belirleyecek en önemli faktördür. Eğer küçük bir kesi ve iz mevcutsa sert dokular ve vulva estetik dikişle onarılarak vajinanın eski formuna kavuşması sağlanır.

Ancak kesi ve skar derinliği fazla ise vajinal bölgeyi içine alan büyük bir doku düzenlemesi yapılmalıdır. Büyük çaplı skar vakalarında ek olarak farklı genital rahatsızlıklar da tedavi edilebilir.  ( vajina daraltma), en sık uygulanan operasyonların başında gelir. Normal doğumla sonuçlanmış çoklu gebeliklerde vajina açıklığı genişlediği için daraltma operasyonuyla bu problemin önüne geçilebilir.

Anüsle vajinanın alt kısmındaki açıklığın birleşme noktasında yer alan perinenin onarımı epizyotomi ile eş zamanlı yapılmalıdır. Böylelikle sağlıklı kas yapısı sağlanarak vajinanın doğum öncesi haline gelmesi amaçlanır.

Bağırsakların vajina dışına sarkması olarak bilinen(rektosel), enfeksiyon riski yaratabilen () yırtıkları, idrar torbası sarkması (sistosel), üretral (idrar torbası) yırtıkları, iç dudak şekil bozukları () gibi pek çok estetik cerrahi işlemler komplike olarak gerçekleştirilebilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Epizyotomi İşlemi Hissedilir mi?

Epizyotomi işlemine lokal anestezi ile başlanıldığı için hastanın operasyonu hissetmesi mümkün değildir. Ancak anestezinin etkisi geçtikten sonra ilk birkaç gün hafif ağrı, ateş ve sızı gelişebilir. Doktorun vereceği ilaç ve tedavi önerileriyle bu olası ağrılar baskılanabilir. 

Epizyotomi Cinselliği Etkiler mi?

Kötü iyileşen epizyotomi, cinsel hayatı olumsuz yöne çekebilir. İyileşme sonrası dokuların sertleşmesi, cinsel beraberliğin ağrılı ve haz almadan geçmesine sebebiyet verebilir. Dolayısıyla hekim önerilerine mutlaka dikkat edilmeli, kötü epizyotomi yapıldığında da sonuçlarına katlanmak yerine skar revizyon operasyonuna başvurulmalıdır. 

Epizyotomi Dikişleri Ne Zaman Düşer?

Doğumu kolaylaştırmak için yapılan epizyotomi işleminde dikişler, 1 hafta içinde kendiliğinden eriyebilen özelliktedir. Kanama için ped kullanılabilir, ancak vajina içine tampon kesinlikle yerleştirilmemelidir. Ayrıca dikişleri bastırıp çekmek gibi yanlış hareketlerden kaçınmalısınız.

Normal Doğumda Epizyotomi Şart mıdır?

Doğum kesisi, bilinenin aksine her normal doğumda gerekli bir uygulama değildir. Kadının vajina açıklığı, bebeğin çıkmasına imkan tanıyacak genişlikte ise ekstra kesi oluşturmaya gerek yoktur. Sancı, ıkınma ve plasenta ayrılması şeklindeki doğal 3 evreyle doğum tamamlanabilir. 

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.