Erkek ve kadınlarda boy kaç yaşına kadar uzar? sorusu sıkça karşılaşılan sorulardandır. Boy uzaması büyüme ve gelişme dönemine ait göstergelerden biridir.

Yaşamın ilk dönemlerinden itibaren boy uzaması kadın ve erkeklerde farklı oranda gerçekleşebilir. Başlıca genetik, mevcut hastalıklar, kullanılan ilaçlar, beslenme ve uyku düzeni boy uzamasına doğrudan ve dolaylı olarak etki eden faktörlerdir.

Tüm bu faktörler kombinasyon şeklinde ortalama boy uzunluğunu belirlemede etkilidir.

Yaşamın erken evrelerinde oluşan kemik ve kıkırdak yapısının büyümesi ve gelişmesi, yeni kemiklerin üretilmesi genler tarafından kontrol edilen olaylardır. Ayrıca genlerde meydana gelen hasarlar veya değişiklikler çeşitli hastalıklar için bir risk kabul edilir.

Oluşan hastalıklar kalıtsal olarak taşındığında boy uzunluğu genetik olarak belirlenebilir. Daha nadir olarak bazı genler ciddi büyüme bozukluklarına yol açan ve boy üzerinde olumsuz etkilere sahip olan varyantları içerebilir.

Çevresel etkenler arasında bulunan beslenme, fiziksel aktivite, uyku düzeni, ilaçlar, maruz kalınan çeşitli maddeler boy artışının hızında farklı etkilere sahip olabilir.

Bireylerde büyümenin tamamlanması çoğu zaman boy uzunluğunun duraklaması şeklinde ifade edilebilir. Kemiklerin ucunda yer alan yumuşak yapıdaki büyüme plakları zamanla sertleşir ve büyümenin durmasına neden olur. 

Ergenlik döneminden önce hızlı gerçekleşen büyüme ergenlik sırasında yavaşlamaya başlayabilir. Çocukluk ve ergenlik dönemlerinde boy artışı yılda yaklaşık 6-8 cm kadardır. 

Erkeklerde Boy Uzaması Nasıldır?

Erkeklerde boy uzaması kızlara oranla daha uzun bir sürede gerçekleşebilir. Ergenlik dönemine ulaşan erkeklerde sperm hücrelerinin üretilmeye başlanmasından hemen önce büyüme için zirve noktası kabul edilebilir. Bu dönemde erkeklerde boy uzaması yılda ortalama olarak 9-10 cm`dir.

Çeşitli faktörlere bağlı olarak bu uzunluk 7-12 cm arasında değişiklik gösterebilir. Bu durum erken çocukluk dönemi olan 2-3 yaş büyüme hızına benzer olabilir.

Zirve noktasından önce ve sonraki altı ay boyunca büyüme hızı azalabilir. Bu noktaya erken ulaşan erkeklerde geç ulaşanlara kıyasla daha yüksek boy uzunluğu gözlemlenebilir.

Dolayısıyla kadınlara oranla erkeklerde büyüme ve boy uzunluğu atakları daha uzun süreme eğilimindedir.

İskelet ve kas sisteminde yer alan tüm dokular boyut olarak ilerleme kaydeder. Kol ve bacak uzuvlarının uzunluğu, vücut genişliği ve omuz genişliği şeklinde gelişen büyüme hormonlardan etkilenir.

Aynı yaş grubunda bulunan kızlara kıyasla erkeklerde boy uzaması ve büyüme atakları daha yavaş ve geç olabilir.

“Erkeklerde boy kaç yaşına kadar uzar?” sorusuna yanıt olarak ergenliğin sonu gösterilebilir. Erkeklerde ergenlik ortalama olarak 18 yaş civarında durma gösterebilir.

Kadınlarda Boy Uzaması Nasıldır?

Kadınlarda boy uzaması ve büyüme atakları adet başlangıcından önce gerçekleşir. Kadınlar için zirve olarak kabul edilen dönem genellikle adet başlangıcından 6-12 ay öncedir.

Kadınlarda yılda ortalama 9 cm olan boy uzaması birtakım etkenlere bağlı olarak 6-11 cm olarak değişebilir. Kadınlarda adet döngüsünün başlamasından sonra ortalama olarak 5-8 cm büyüme gözlemlenebilir.

Genç kadınlarda ergenlik dönemi adet döneminden iki veya üç yıl sonra sona ermeye başlayabilir.

Büyüme ve gelişme döneminde hormonların etkisi kadınlarda büyük bir öneme sahiptir. Özellikle ergenlik çağında yumurtalıklarda salgılanan hormonlar boy uzamasının yanı sıra meme dokusu, organları saran yağ dokusu, rahim vb. dokuların gelişmesine katkıda bulunur.

Bu büyüme atakları büyüme hormonları, estradiol, androstenedion maddelerinin kombinasyonu sonucu gerçekleşir. Belirli bir döngü içerisinde üretilen hormonlarda herhangi bir eksiklik veya düzensizlik boy uzaması ve büyümenin yavaşlamasına yol açabilir.

Boy Uzamasına Etki Eden Faktörler Nelerdir?

Boy uzaması spesifik nedenlerden çok birden fazla faktörün etkileşimi sonucu meydana gelir. Bu nedenle boy uzaması tek bir nedene atfedilemez.

Bilimsel olarak kadınlarda ve erkeklerde boy uzama yaşına etki eden başlıca durumlar şunlar olabilir:

• Genetik: Anne ve babadan gelen genler çocuklarda boy uzunluğunun belirlenmesinde etkilidir. Bu durum tek başına belirleyici bir unsur değildir ve diğer faktörlerden etkilenebilir.
• Hormonlar: Somatotropin ve tiroid hormonları vb. hormonların üretimi boy uzaması ve vücut gelişimini doğrudan veya dolaylı olarak etkileyebilir. Hormonların yetersizliği durumunda beyin gibi hayati organlar ve iskelet sistemi yeterince gelişmeyebilir. Kronik hormon yetersizliği durumunda vücutta kalıcı hasarlar meydana gelebilir.
• Beslenme: Büyüme ve gelişmenin sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesi için yeterli ve dengeli beslenme önemli bir faktördür. Yetersiz beslenme büyümenin ve dolayısıyla boy uzamasının yavaşlamasına neden olabilir.

Ek olarak fiziksel aktivite ile kadın ve erkeklerde boy uzaması desteklenebilir (3, 5).

Boy Uzamasına Olumsuz Etki Eden Faktörler Nelerdir?

Kadınlarda ve erkeklerde boy uzama yaşı birtakım kriterlerin varlığında olumsuz etkilenebilir. Büyüme ve gelişmenin yavaşlamasında etkili durumlar şunları içerebilir:

• Hastalıklar: Çeşitli doku ve organlarda iltihaplanma ve hasar meydana gelmesi, hormonların ve besin emiliminin olumsuz etkilendiği hastalıklar boy uzamasını yavaşlatabilir. Çölyak, Crohn, ülseratif kolit, böbrek hastalıkları, Down ve Turner sendromu gibi hastalıklar boy uzamasında durma ile ilişkilendirilebilir.
• İlaçlar: Anne ve çocuklarda bazı ilaçların uzun süreli kullanılması kemik sağlığını olumsuz etkileyebilir. Bu ilaçların bırakılması genellikle boy uzamasının normal bir şekilde sürdürülmesini sağlayabilir.
• Kemoterapi ve radyasyon tedavisi: Özellikle çocukluk döneminde yüksek doz kemoterapi ve radyasyon tedavisi yetişkinlik döneminde kısa boy ile ilişkili olabilir. Bu tedavi yöntemleri hormon ve kemik dokuya doğrudan müdahale edebilir.
• Uyarıcı maddeler: Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, depresyon ilaçları, bağımlılık yapıcı maddelerin anne veya çocuklar tarafından kullanımı boy uzunluğunda azalmalar ile bağlantılı olabilir.
• Düşük doğum ağırlığı: Erken doğan veya düşük doğum ağırlığına sahip bebekler yetişkinlik döneminde yaşıtlarına oranla daha kısa boya sahip olabilir. Düşük doğum ağırlığı anne adayının yaşam tarzı alışkanlıkları ile ilişkili olabilir.

Boy uzunluğu annenin hamilelik döneminde yetersiz beslenmesi, alkol ve tütün ürünleri tüketmesi, bazı hastalıklarının bulunması, ağır kimyasal maddelere maruz kalması vb. durumlarda değişiklik gösterebilir (1, 3).

“Erkek ve kadınlarda boy kaç yaşına kadar uzar?” sorusu ayrı ayrı aşağıdaki şekilde cevaplanabilir.

Erkeklerde Boy Kaç Yaşına Kadar Uzar?

Erkeklerde boy uzaması ergenlik döneminin sonlanması ile yavaşlar ve durur. Ergenlik dönemi kişiden kişiye değişmekle birlikte ortalama olarak erkeklerde 17-18 yaş civarı sonlanır. Bu yaş grubu erkeklerde kemikler ve büyüme plakları gelişmeyi tamamlama eğilimindedir.

Çeşitli genetik unsurlar, hastalıklar ve çevresel koşullar bu dönemin uzamasına veya hızlanmasına sebebiyet verebilir.

Erkeklerde boy uzama grafiği erken yaşlardan itibaren boy uzamasının izlenmesinde kullanılan önemli bir materyaldir.

Büyüme standartları olarak değerlendirilen bu grafikler belirli zaman diliminde kız ve erkek çocuklarının boy uzunluğu, vücut ağırlığı ve yaşına bağlı olarak oluşturulmuş materyallerdir. Genellikle ergenlik döneminin bitişi olarak tanımlanan 18 yaş grafiklerde kullanılan son yaş grubudur.

Erkeklerde boy kaç yaşına kadar uzar? sorusu için ortalama 17-18 yaş cevabı verilebilir. Erkeklerde boy uzama grafiği yaşıtlarına kıyasla boy uzunluğu ve vücut ağırlığının değerlendirilmesi sağlanabilir.

Kadınlarda Boy Kaç Yaşına Kadar Uzar?

Kadınlarda kemik gelişiminin sonlanması adet döngüsünün başlamasına bağlı olarak devam eder. Adet döngüsünün başlaması kişiden kişiye değişiklik gösterebilir.

Adet döngüsünün başlamasından yaklaşık iki ila üç yıl sonra büyüme ve boy uzaması sonlanabilir. Ortalama olarak 15-17 yaşlarında olan bireyler boy uzunluğunun maksimum ölçüsüne ulaşmış olur.

Kadınlarda sıklıkla kullanılan ilaçlar ve hormon tedavileri, stres ve depresyon gibi tıbbi durumlar büyüme evresinin uzamasına neden olabilir.

Erkeklere göre kadınların bedensel gelişimi daha kısa süreli olabilir. Bu durum yaşıtlarına kıyasla daha erken gelişimini tamamlamış bireylere neden olabilir.

Bazı hastalıkların tedavisi sırasında hormonal düzenin değişmesi büyüme ve gelişimi doğrudan etkileyebilir. Özellikle östrojen hormonu kemik yapısı ve sağlığı ile ilişkili önemli bir hormondur. Bu durumda doktora başvurulması önerilebilir.

Sık Sorulan Sorular

Kadın ve erkek gelişimi birbirinden farklı olmakla beraber boy uzunluğu benzer dönemlerde durma noktasına ulaşır.

Birtakım unsurların kombinasyonu sonucu boy uzaması belirli dönemlerde tamamlanır. Bu kapsamda boy uzaması ile ilgili “Erkeklerde ve kadınlarda boy kaç yaşına kadar uzar?” gibi en çok merak edilen soruların cevaplarını yazının devamında bulabilirsiniz.

Erkeklerde Boy Uzaması Ne Zaman Durur?

Erkeklerde boy uzaması genel olarak ergenlik döneminin bitişi ile paralel şekilde tamamlanır. Ergenlik dönemi erkeklerde kadınlara oranla daha yavaş veya uzun süreli gerçekleşebilir. Aynı zamanda bu dönem genetik, kullanılan ilaçlar, beslenme ve fiziksel aktivite vb. faktörlere bağlı olarak kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bazı ağır kimyasallar ve ilaçlar, büyüme ve gelişmeyi kısıtlayan hastalıklar, yetersiz ve yanlış beslenme boy uzamasını olumsuz etkileyebilir.

Kadınlarda Boy Uzaması Ne Zaman Durur?

“Kadınlarda boy kaç yaşına kadar uzar?” gibi sıkça merak edilen soruya yanıt olarak menarş olarak adlandırılan dönemden iki veya üç yıl sonrası gösterilebilir. Menarş kadınlarda ilk defa adet döngüsünün görüldüğü dönemdir. Menarş görülmesi sonrası birkaç yıl içinde boy uzaması yılda ortalama 9 cm olarak gerçekleşebilir. Bununla birlikte 6-11 cm arası bir uzunluk beklenebilir. Kadınlarda ergenlik daha kısa bir sürede tamamlanma eğiliminde olabilir.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.