Osteoid osteoma kemikte görülen iyi huylu tümördür. Genelde çocuklarda ve 15-20 yaş arası gençlerde daha çok görülür. Erkeklerde osteoid osteomaya kızlara göre göre daha sık karşılaşılır. Çoğunlukla kaval kemiği, kol kemiği ve uyluk kemiği gibi uzun kemiklerde oluşan iyi huylu tümöre nadir de olsa diğer kemiklerde rastlanır. Kötü huylu olmadığı için bu tümör,  neden olmaz.  

Osteoid osteomadan dolayı yaşanan ağrılar bazen büyüme ağrıları ile karıştırılabilir. Büyüme ağrıları ile iyi huylu tümör ağrılarının farkı hissedildikleri yerlerdir. Büyüme ağrıları vücudun çeşitli bölgelerinde olabilirken iyi huylu tümör ağrısı şiddetli şekilde, noktasal olarak aynı yerde olur. Oluşan tümörsel yapının büyüklüğü çoğunlukla bir santimetreden küçüktür. Daha büyük boyutlu iyi huylu kemik tümörlerine osteoblastoma denir. 

Osteoid Osteoma Nedir?

Osteoid osteomanın en çok kalça ve diz arasında görüldüğü bilinmektedir. Genelde kemik dış kısmında yani korteks denen bölgede oluşur. Bazen korteks altında veya kemik ortasında da oluşabilir. Tümör olarak nitelendirilse de yayılma eğilimi yoktur. Ortaya çıktığı yerde bazen osteoid kemik denilen, anormal yapıda kemik dokusu oluşumu başlar. 

Osteoid osteomanın tipik özelliği ciddi ağrılara sebep olmasıdır. Bu ağrılar özellikle geceleri artar ve kişiyi uykusundan uyandıracak derecede şiddetli olabilir. Uyku sorunları  tetikleyebilir. Kemik yapıdaki sinir uçlarının baskılanması ve tümörün prostoglandin salgılaması ağrının önemli sebepleri arasındadır. 

Tek lezyon biçimindeki iyi huylu tümörün vücudun farklı yerlerinde de oluşması beklenmez. İyi huylu tümör olan osteoid osteomanın kötü huylu tümöre dönüşmesi gibi bir durum hiç yoktur. 

Osteoid Osteoma Belirtileri Nelerdir?

Osteoid osteoma belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• Tümör olan yerde hissedilen, hareket edilip edilmemesine göre yoğunluğu değişmeyen, dinlenirken de oluşabilen, noktasal ve şiddetli   
• Ağrıyla birlikte yaşanan kas kasılmaları,  
• Tümör bacakta ise kas kasılması etkisiyle bacakta kısalma görünümü 
• Ağrıyla birlikte tümörün olduğu uzuvda şişlikler
• Tümör bacakta ise yürürken topallama hali ya da parmak ucunda yürüme 
• Hareket kısıtlılığı 
• Büyüme plağına yakın olan tümörler sebebiyle sorunlu gelişim 

Osteoid Osteoma Nedenleri Nelerdir?

Osteoid osteoma tümörünün tam olarak bilinen, net sebepleri yoktur ancak tümörü tetiklemesi olası olan bazı tahmini sebeplerden bahsedilebilir.

Olası tetikleyici sebepler şöyledir:

• Travmalar
• Kullanılan bazı ilaçlar
• Genetik özellikler

Osteoid Osteoma Teşhisi Nasıl Konur?

Osteoid osteomanın teşhisini onkolojik  doktorları yapar. Ortalama olarak pirinç tanesi kadar küçük olan tümörü teşhis etmek çok kolay değildir. Osteoid osteoma hasta yorumları, belirtiler ve şikayetler değerlendirildikten sonra genellikle net tanı koymak için radyolojik görüntüleme yöntemlerine de başvurulur.

Röntgen: Osteoid osteomanın olduğu kemik kalınlaşabilir çünkü bu tümör anormal yapıda kemik yapan bir tümördür. Röntgende tümörün etkisiyle oluşan yeni, anormal kemik yapısı tespit edilebilir.

Bilgisayarlı Tomografi (BT): Bilgisayarlı tomografide kemiğin içi çok net görülür. BT sayesinde kemikteki 1 santimetreden küçük yapılar rahatça incelenebilir. 

Manyetik Rezonans (MR): Manyetik Rezonans özellikle kemik iliğin ve kemik çevresinde bulunan dokunun detaylı incelenmesi mümkün olur. MR sonuçları analizinde iyi huylu ve kötü huylu tümör konusunda karar vermek bazen zor olabilir. Bu yüzden dikkatli olmakta fayda vardır. Bazen analizin net yapılamaması gereksiz yere  yapılması gibi şeylere neden olabilir. 

Kemik Sintigrafisi: Bilgisayarlı tomografinin çekilemediği durumlarda kemik sintigrafisine başvurulur. Tüm vücut taraması yapılması nadir tercih edilen bir yöntemdir. Bilgisayarlı tomografiyle osteoid osteomanın teşhisi konmuşsa kemik sintigrafisine gerek yoktur. Bilgisayarlı tomografi sonuçlarından tam teşhis koyulamayan durumlarda kemik sintigrafisi yöntemine başvurulur.

Osteoid Osteoma Tümörü Tedavisi Nasıldır?

Osteoid osteomanın hayati bir tehlikesi yoktur ama tedavi edilmediğinde hayat kalitesini ciddi derecede bozan ağrılar, kasılmalar ve kemikte yapısal bozulmalar olabilir. 

Osteoid osteomanın tedavisinde genellikle tümörün yapısına, etkilerine ve kişinin şikayetlerine göre 3 farklı yol izlenir. 

İlaç Tedavisi: Osteoid osteomanın yarattığı ağrıları hafifletmek için ağrı kesiciler kullanılır. Bu tümörün özellikle aspirine çok iyi yanıt verir ve aspirinle biraz rahatlama genelde mümkün olur. İlaç tedavisi semptomları hafifletir ancak tümörü yok etmez. 

Radyofrekans Ablasyonu: Halk arasında tümör yakılması olarak da bilinen radyofrekans ablasyonu (osteoid osteoma radiology ablation) özel iğnelerle uygulanır. İğne tümöre batırılır ve uygun elektrik akımı verilerek tümörü yok etmek hedeflenir. Tümör etrafı dokularda ve tümör cilt yüzeyine yakınsa deride de akım etkisiyle yanma olabilir. Bu yöntem sonrası hasta aynı gün taburcu edilir ve yürümeye başlayabilir.

Radyofrekans ablasyonu ile tümör yok edilse de nüksetme ihtimalinin olduğu bilinmeli ve kişi kontrollere gitmeye devam etmelidir. Tümör damar ya da sinirlere çok yakınsa bu yöntemin tercih edilmesi uygun değildir. Ayrıca 1 cm’den büyük tümörlerde etki oranı düşüktür. 

Cerrahi Yöntem: Açık cerrahi yöntem ile ameliyat gerçekleştirilir ve kemikte bulunan tümör tamamen çıkarılır. Osteoid osteoma ameliyatı tümör bölgesi üzerinden kesinin yapıldığı geleneksel açık cerrahi tekniğiyle yapılır. Osteoid osteoma tümörü ameliyatı sonrası ek tedavi gerekmez. Ameliyat sonrası genelde 1-2 günün ardından hasta taburcu edilir. İyileşme süresi tümörün yapısına ve ameliyatın detaylarına göre 1-6 hafta arasında değişir.

Osteoid Osteoma Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Osteoid osteomada açık cerrahi yöntemiyle ameliyat yapılır. Ameliyat ortalama 1 saat sürer. Tümörün olduğu yerin üstünden deri kesisi yapılır ve tümörün tamamı çıkarılır. Ameliyat sonrası  analizi ile osteoid osteomanın tam olarak teşhisi netleşir. 

Bazen ameliyat sırasında tümörün yerleşimi nedeni ise 1-2 cm. kadar kemiğin de alınması gerekebilir. Çıkarılması gereken kemik bölümü fazla olursa destek için vida ya da platin eklentisi yapılır. 

Osteoid Osteoma Ameliyatı Riskleri Nelerdir?

Bilgisayarlı tomografinin O-Arm teknolojisiyle ameliyatta kullanılması tüm riskleri minimize etmektedir. Yine de bazı olumsuz ihtimaller vardır.

Osteoid Osteomanın alınması için yapılan tümör ameliyatının riskleri şöyledir:

• Her ameliyatta olabilen enfeksiyon riski
• Tümörün çok küçük olmasından dolayı ameliyatta bulunamama ihtimali
• Tümör damar ve sinirlere yakınsa damar ve sinirlerin zarar görme ihtimali

Osteoid Osteoma Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Osteoid Osteoma Kemikte Kırık Oluşturur mu?

Bu tümörler kemikte kırık oluşturmaz. Kanser tümörleri gibi kemiği kıracak bir etki oluşmaz. Sadece ameliyatla tümör çıkartılırken kemiğin büyük bir bölümü alınması gerekirse kemik güçsüzleşebilir. Bu durumda vida veya platinle kemik sağlamlaştırılır. 

Osteoid Osteoma Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Osteoid osteomanın tedavi edilmese de kanser yaratma ve vücuda yayılma ihtimali yoktur. Hatta bazı gençlerde büyüme çağı süresinde osteoid osteomanın kendini sınırladığı veya yok ettiği de bilinmektedir. Ağrıları hafifletmek için genelde aspirin önerilir. Tümörün yarattığı ağrılar hastanın yaşam kalitesini bozmadığı sürece ameliyat ya da radyofrekans ablasyonuna başvurulmaz. 

Osteoid Osteoma Tekrarlar mı?

İyi huylu kemik tümörü ameliyatla tamamen çıkarıldığında ya da radyofrekans ablasyonu ile yakıldığında tekrarlama olmaz. Sadece bazen tümör tamamen çıkarılmadıysa hasta rahatlasa da tümörün tekrarlama ihtimali vardır. 

Osteoid Osteomada Risk Grubu Nedir?

Osteoid osteomanın oluşmasında belirli bir risk grubu yoktur. Her yaşta iyi huylu kemik tümörü görülebilir ancak vakalar incelendiğinde bu tümörün daha çok çocuk ve gençlerde ortaya çıktığı görülür. Özellikle en yaygın tespitin erkek çocuklarında olduğu bilinmektedir. 

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.