Latince adı Nigella sativa olan çörek otu faydaları ile bilinen, Ranunculaceae ailesi üyelerinden biri olan otsu yapıdaki bitkidir. Çörek otu en çok Akdeniz ülkelerinde yayılış gösterir ve 20 farklı türe sahiptir.
Bu türlerden on iki tanesi ülkemizde yetişir. Türkiye’de en çok Afyon, Isparta, Burdur ve Konya’da üretilir. Oldukça zengin bir bitki örtüsüne sahip olan ülkemizde çörek otu; siyah kimyon, bereket tanesi, siyah tohum gibi isimlerle tanınır.
Çörek otunun tohumu kullanılarak elde edilen preparatlar yüzyıllardır halk hekimliği alanında; gripte, baş ağrısında, üst solunum yolu hastalıklarında, cilt hastalıklarında, sarılıkta, romatizmada ve enfeksiyon hastalıklarında destekleyici olarak kullanılır.
Çörek otu faydaları yaklaşık üç yüz bin seneden beri insanlarca bilinmektedir. Çörek otunun faydaları nelerdir sorusuna yanıt verebilecek sayısız bilimsel çalışma ve yayın yapılmıştır.
Yapılan çalışmalar çörek otunun antioksidan, antitümör, antiinflamatuar, antibakteriyel, antifungal ve bağışıklık sistemini aktifleştirici etkilere sahip olduğunu ortaya koymuştur.
Çörek otu faydaları bu bitkinin içerdiği biyolojik olarak aktif olan kimyasal bileşiklerden gelir. Çörek otunun içerdiği biyoaktif bileşiklerin çeşidi ve miktarı bitkinin hasat edildiği zamana, yetiştiği iklime ve yetiştiği bölgenin toprak yapısına göre değişiklik gösterir.
Bununla beraber içerdiği temel bileşikler arasında timokinon, timohidrokinon, ditimokinon bulunur. Aktiflikten sorumlu asıl bileşen ise timokinondur. Timokinonun biyolojik aktivite gösterebilmesi için çörek otunun içerisinde en az %18 oranında bulunması gerekir. Çörek otunun bilinen faydaları arasında ise şunlar yer alır:
Yapılan çalışmalar çörek otu faydaları konusunda baş rolün çörek otu tohumunun ana aktif bileşeni olan timokinondan kaynaklı olduğunu göstermiştir.
Timokinon nörolojik ve zihinsel hastalıklar, kardiyovasküler bozukluklar, kanser, diyabet, inflamatuar durumlar ve kısırlık da dahil olmak üzere çeşitli hastalıklara karşı tıbbi olarak etkili olduğunu göstermiştir.
“Çörek otunun faydaları nelerdir?” sorusuna tüm bu akut ve kronik hastalıkların yanında bakteriyel, fungal, paraziter ve viral enfeksiyonlara bağlı çeşitli bulaşıcı hastalıklarda iyileşmeyi destekler cevabı verilebilir.
İçerdiği biyoaktif bileşikler sayesinde birçok hastalığın önlenmesinde ve tedavisinde çörek otu faydaları kullanılabilir. Çörek otunun kendisinin haricinde kara çörek otu yağı faydaları da oldukça fazladır. Çörek otunun etkili olduğu bazı hastalıklar arasında şunlar yer alır:
Çörek otu yemenin faydaları oldukça fazladır. Fakat her bitkisel üründe olduğu gibi çörek otunda da dikkat edilmesi gereken belirli bir tüketim miktarı bulunur.
Bu miktarların dışına çıkmak vücutta istenmeyen yan etkilere sebep olabilir. Çörek otunun tozu ve yağı için farklı tüketim miktarları belirlenmiştir. Çörek otu yağı en az dört hafta, en çok 12 hafta olacak biçimde günde 1-5 gram arasında değişen dozlarda alınabilir.
Çörek otu tozu ise en az 8 en fazla 12 hafta olacak şekilde günde 1-2 gram arasında değişen dozlarda tüketilebilir. Fakat çörek otu bazı ilaçlarla etkileşime girebildiğinden kronik hastalığı ve ilaç kullanımı olan kişiler doktorlarına danışarak tüketim yapmalıdır.
Çörek otunun faydaları haricinde ürünün tohum şekli gıda sanayinde macun, pasta, peynir, turşu ve hamur işi üretiminde aroma verici olarak kullanılmaktadır.
Ayrıca çörek otu biber gibi keskin ve acımsı bir tada sahip olması sebebi ile yemeklerde ve salatalarda da kullanılabilir. Çörek otu toz şeklinde veya yağı çıkarılarak tüketilebilir. Aynı zamanda çörek otunun çayı da yapılabilir.
Çörek otu çayının faydaları tıpkı yağ ve toz hali ile benzer olduğu gibi tüketimi de oldukça keyiflidir.
Çörek otu yemenin faydaları konusunda bilince sahip olan kişiler çörek otunu diğer besinlerle birleştirerek tüketim yollarını artırmıştır. Çörek otunun kullanıldığı yemekler ve gıdalar arasında şunlar yer alır:
Çörek otu metabolik hastalıklarda fayda sağlamasının yanında cilt sorunlarında da bariz etkilere sahiptir. Çörek otu cilt yüzeyinde enfeksiyona yol açan stafilokok bakterilerinin oluşturduğu tahribatı iyileştirmede antibiyotikler kadar etkili bulunmuştur. Ayrıca çörek otunun suda bekletilerek jel haline getirilmiş şekli sivilce sorununun iyileşmesine yardımcı olabilir. Yine yapılan bazı çalışmalar çörek otunun sedef ve egzama gibi kronik inflamatuar cilt hastalıklarının tedavisini desteklediğini tespit etmiştir.
Kadın sağlığı açısından çörek otu faydaları yadsınamaz bir noktadadır. Regl öncesinde veya regl sırasında meydana gelen göğüs ağrısını ve hassasiyeti hafifletmek için çörek otu jeli kullanılabilir. Ayrıca önemli miktarda demir ve kalsiyum içermesi sebebiyle de PMS (premenstrual sendrom) dönemindeki kadınlar için faydalı bir destekleyicidir. Tüm bunların dışında içerdiği timol, emziren annelerde anne sütünün miktarının artmasını sağlar.
Çörek otu yağının ağızdan alınması erkeklerde sperm sayısının ve spermin hareket etme yeteneğinin artmasına yardımcı olabilir. Ayrıca üreme organlarında hacimce artışa yol açar ve kandaki testosteron miktarının artmasını destekler. Tüm bu etkilere hipofiz bezindeki spermatogenez hormonlarını etkileyerek yol açtığı düşünülmektedir. Çörek otunun saça faydaları dolayısıyla da erkekler arasında kullanımı oldukça fazladır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.