Beyin damar tıkanıklığı belirtileri, beyindeki kan damarlarının tıkanması sonucu gözlemlenen bir durumdur. Meydana gelebilecek herhangi bir tıkanıklık, beyne yeterli miktarda oksijen ve besin maddesi taşınmasına engel teşkil eder ve beyin hücrelerinin zarar görmesine neden olur.
Kalp tarafından pompalanan temiz kan, en geniş ana damar aort vasıtasıyla vücudun her yerine ulaştırılır. Aorttan pompalanan kan karotis ve vertebral damarlar ile beyne taşınır. Kişinin vücut ağırlığın %2’si kadar bir ağırlıkta bulunan bu organ, kalp tarafından pompalanan kanın yaklaşık olarak %20’sine ihtiyaç duyar.
Beyni besleyen damarlarda ani bir tıkanıklık meydana gelirse organda işlev bozulması meydana gelir. Beyin işlevlerinin bozulması etkilenen bölgeye göre değişir. Özellikle iç karotis damarının %50'sinin tıkanması ile beyin hücrelerinin ölümü başlar ve dakikalar içinde ciddi beyin hasarları gerçekleşir.
Kafatası içinde yer alan ve vücudun tüm fonksiyonlarını kontrol eden organ, üretilen enerjinin % 20-25'ini kullanır. Bu saniyede 20 joule enerji kullanılması anlamına gelir. Bu tüketimi ile vücudumuzda en fazla enerji tüketen organdır.
Bu tüketimin büyük kısmı sinir hücrelerinin elektriksel ve kimyasal sinyaller üzerinden aktif bir şekilde iletiminde tüketilir. Frontal, Parietal, Temporal, Oksipital adı verilen 4 lobdan oluşur. Beyin damar tıkanıklığı bu bölgelerden herhangi bir kısmının sağlıklı beslenememesi sonrasında gözlenir.
Beyin damar tıkanıklığı belirtileri arasında:
Meydana gelen bu semptomlar aniden meydana gelmiş ise kişide beyin damar tıkanıklığı belirtileri gözleniyor demektir.
Bu sorunun yaşanmasında genetik faktörler ve bazı farklı sebepler etkili olur. Bunlardan en sık ve yaygın olan sebeplerin başında damar içi plaklar gelir. Tıpta ateroskleroz adı verilen damarın en iç tabakasında yağ, ve diğer metabolik atıkların birleşmesi ile karakterize edilen yapısal bozukluk olan plaklar nedeniyle yaşanır. Bu plak, damarların daralması veya tamamen tıkanmasına sebep olabilir ve bu durum kan akışını durdurur.
Tansiyon yüksekliği de beyin damar tıkanıklığı sebepleri arasında ilk sıralarda bulunur. Kan basıncının kişiden kişiye farklılıklar göstermesi mümkündür. Bu bilgiye ek olarak, sağlıklı bir kişide sistolik kan basıncının 120-130 mmHg olması, diyastolik kan basıncının ise 70-90 mmhg arasında olması beklenir. Kişinin 140/90 mmHg değeri üstü ise ateroskleroz oluşma riski meydana gelir. Bu yüksek basınç hasara ve tıkanıklığa neden olabilir.
Kişi yapımı veya da kullanımında bir sorun yaşıyorsa kandaki şeker seviyesi çok artabilir. Bu istenmeyen durumda beyinde hasar oluşumu sebebidir.
alışkanlığındaki bozukluklar da hastalık sebeplerindendir. Aşırı tuzlu, şekerli yiyecekler tüketmek, trans yağlar içeren yiyecekler yemek, çok fazla et tüketmek risk faktörü oluşturur.
ve alkol tüketimi damar yapısını bozar ve oluşum riskini artırır. Sağlıklı bir yaşam için uzak durulması gerekenler arasında ilk sıralarda bulunur.
Kalpte meydana gelen yapısal bozuklukta sebepler arasındadır. Oluşan bu damar hastalığı, kalpten çıkan ana damarın (aorta) ve arterlerin iltihaplanma nedeniyle zamanla daralması veya balonlaşma olarak bilinen anevrizmaya neden olur. Beyne giden şah damarlarının kanla dolmasını engelleyen bu aort tıkanıklığı, beyin işlevlerinin bozulmasına neden olur.
Halk arasında şah damarı yırtılması olarak bilinen ı neticesinde, arterin iç duvarı yırtılır. Meydana gelen bu durum kan akışına engel olur. Ayrıca, yırtılma nedeniyle damar içi pıhtılaşma oluşumu meydana gelir, bu durum da tıkanıklık gelişmesine neden olur.
Kafatası içerisinde ve 4 lobdan oluşan bu organın her kısmı ayrı görevler üstlenir. Sorun yaşayan kısımdaki farklılık tıkanıklık çeşitleri üzerinde etkili olur.
Beyinde damar tıkanıklığı oluşması pek çok sebebe bağlı olarak gelişebilir. Beyin damar tıkanıklığı, özellikle de iç karotis arter tıkanıklığı, inme ile sonuçlanana kadar belirtisiz olabilir. Hastalar, damar içi tıkanmalarının zaman içinde yavaş yavaş gelişmesi nedeniyle belirti göstermeyebilir. Tıkanma bazen çok hızlı ve ani bir şekilde ortaya çıkabilir ve hastada ciddi belirtiler oluşturabilir. Hastaların beyinde damar tıkanıklığı nedeniyle ölüm riski artmaktadır.
Teşhis için ilk olarak fiziki muayene yapılır. Doktor hastanın kalbini stetoskop ile dinler. Bu dinlemede değişen kan akış sesini duyabilir. Uğultu tada üfürüm şeklinde ses alınması beyin damar tıkanıklığı belirtileri için yeterli olur.
Kandaki insülin seviyesi ve pıhtılaşma oranının belirlenmesi için kan sayımı testleri istenir. Bu test sonuçlarının değerlendirilmesi ile risk faktörlerini saptandı ise tedavi planlaması yapılır.
Tanı için diğer bir yöntem de ultrason görüntüleme yapmaktır. Bu teşhis şekli hamileler ve hassas hastalar için de güvenle kullanabilir. Burada ses dalgaları kullanılarak karotis arterlerinin iç yapısındaki tıkanıklık ve kan akım düzensizlik tespit edilir.
MRA; manyetik rezonans anjiyosu, bu yöntemde damar yoluna verilen kontrast madde ilerleyişi MRA aleti ile görüntülenir.
Bilgisayarlı tomografi de teşhis için kullanılır. BT anjiyografi kişiye kolunda açılan damar yolunda verilen kontrast madde ile 3 boyutlu olacak şekilde tıkanıklık görüntülenir.
Beyin damar tıkanıklığı tedavisi amacı tıkanıklığı gidererek normal işleve dönüş sağlamaktır. Bunun için ilk olarak medikal tedaviye başvurulur. İlaç tedavisinden sonuç alınamadığı durumlarda farklı yöntemleri ile şifaya kavuşmak amaçlanır. Çok fazla tıkanıklık olan geniş damarlarda yapılan işlem, plak oluşumu izalesi ile sağlıklı yapısına kavuşturulur.
Herhangi bir belirti gözlenmesi halinde acilen doktora başvurulmalıdır. Tedavi edilmediği durumda, beynine kan alımı durması sonucunda, beynin herhangi bir bölgesinde hücreler zarar görebilir. Hücrelerin ne sürede kandan yoksun olduğu ve hangi bölümünün etkilendiğine göre kimi zaman kalıcı kimi zaman geçici felç ve işlev kayıpları yaşanabilir. Zamanında müdahale edilmemesi durumlarında ölüm riski oldukça fazladır.
Şüphe uyandıran bir belirti gözlerseniz hastanelerin bölümlerine gidebilirsiniz. İlaç tedavisi yeterli gelmez, ameliyat yapılması gerekli görülürse işlem beyin cerrahi uzmanı bir doktor tarafından yapılır.
ni gelişen şiddetli baş ağrısı önemli bir tıkanma belirtisidir. Özellikle baş dönmesi ve kusma varsa, tıkanma sebebi ile geçiriyor olabilirsiniz. Bu belirtiler belirtileri ile karışabilir. Bu nedenle, baş ağrısı asıl nedeni tespit edilmelidir.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.