Yükseklik korkusu, insan hayatında bazı aksaklıklara neden olan rahatsızlıklardan biridir. Bu rahatsızlık, çocukluk yıllarında görülüp yetişkinlik dönemininde de devam edebileceği gibi farklı nedenlerden ötürü oluşabilir. Korku nedeninine ya da şiddetine bağlı olarak çeşitli tedavi yöntemleri kullanılabilir. Uygulanan tedavi yöntemleri, belirli periyodları kapsayıp kişilerin hayat kalitesini artırabilir.

Yükseklik Korkusu Nedir?

Yükseklik korkusu, psikolojik ve olumsuz etkiye sahip olup akrofobi olarak da bilinir. Bu rahatsızlık ile karşılaşan kişiler, yüksek bir yerde bulunduklarında kendilerini kaygılı hissederler. Yüksek olarak nitelendirilen durum kişiye bağlı olarak değişebilir. 

Bazı kişiler için ifade edilen yüksek terimi, merdivenler iken diğerlerinde yüksekliği hayal etmek panik durumunun yaşanmasına neden olabilir. Bu rahatsızlık ile karşılaşan kişiler, yüksek katlı binalarda yaşamak ya da kısa süreli bulunmak istemez, ulaşım sırasında uçak kullanmaz ya da asansör ile çıkılan noktalardan kaçınabilir. Bu engellemelerden kaynaklı olarak yükseklik korkusu kişinin hayat standartlarında bazı düşüşlerin nedeni olabilir. 

Yükseklik Korkusu Belirtileri Nelerdir?

Yükseklik korkusu yaşayan kişileri bazı belirtiler ile karşılaşabilir. Bu belirtilerin tamamı kişide görümeyebileceği gibi her bireyde de aynı şiddete sahip olmayabilir.

Genel olarak sınıflandırıldığında yüksek korkusu belirtileri şunlardır:

• Kişi yüksek bir noktada bulunduğunda  ile karşılaşabilir. Kalp atış ritmi normal kabul edilen hızın çok daha üzerine çıkabilir. Aynı zamanda kalp çarpıntısını panik,  ya da korkuda izleyebilir.
• Bazı kişilerde titreme de görülebilir. Yüksek bir noktada bulunduklarında ya da aşağıya doğru baktıklarında ellerinde ya da tüm vücutlarında titreme tepkisi oluşabilir.
• Baş dönmesi de yükseklik korkusu yaşayan kişilerin sık karşılaştığı durumlardan biridir. Yüksekte olduğunu bilmek kişinin baş dönmesi ve bazı durumlarda  ile karşılaşmasına neden olabilir.
•  durumu da yükseklik korkusu yaşayan kişilerde karşılaşılan belirtilerden biridir Kişi ortam sıcaklığından bağımsız olarak terlemeye başlayabilir. Terleme durumu, yüksek bir ortam ile karşılaşıldığı an başlayabilir.
• Yükseklik korkusu yaşayan kişilerde panik olma ya da donup kalma da görülebilir. Kişinin özelliklerine bağlı olarak iki farklı durum korku nedeniyle oluşabilir. Kişi normalden hızlı ve tedirgin bir şekilde hareket edebileceği gibi korku anında donup kalabilir.

Akrofobi belirtileri, yükseklik durumu ile karşılaşıldığında oluşur. Yükseklik durumu ise kişiye bağlı olarak değişebilir. Bazı durumlarda kişinin kendini yüksek bir konumda düşünmesi de rahatsızlığın tetiklenmesine neden olabilir. 

Yükseklik Korkusu Neden Olur?

Yükseklik korkusu neden olur sorusunun farklı yanıtları vardır. Bu yanıtlar şu şekilde sıralanabilir:

• Yükseklik korkusunun yaygın nedeni genetik yatkınlıktır. Korkuyu yaşayan kişinin, anne ya da babasında bu durum görünüyorsa çocukta da karşılaşılabilir. Aynı zamanda dede, anneanne ya da babaanneden de bu yatkınlık geçebilir.
• Akrofobi rahatsızlığının diğer bir nedeni ise travmalardır. Çocukluk döneminde yaşayan bir olay ya da korku tedavi edilmediğinde yetişkinlik dönemine de ulaşabilir. 
• Kişi çocukluk döneminde bir travma yaşamamış olsa da korkusunun nedeni o zamanından kaynaklı olabilir. Ebeveynlerin balkon kenarına yaklaşma, merdivenlerden sıkı tutun gibi uyarıları zaman ile çocukta birfobioluşmasına neden olabilir. 
• Akrofobi rahatsızlığı, temelde kişinin kendine zarar geleceğini düşünmesinden kaynaklanır. Kişide korku oluşmasını sağlayan düşünce, o yüksek bir noktada iken yaşanabilecek bir kaza ile düşebilir ve zarar alabilir. Korku ve panik halinin tetiklenme nedeni kişinin kendini korumak istemesinden kaynaklı olabilir.

Yükseklik Korkusu Tanısı Nasıl Konulur?

Yükseklik korkusundan şüpheleniyorsanız öncelikle korkununun boyutunu belirlemelisiniz. Etrafınızdaki kişilerin herhangi bir tereddüt yaşamadığı durumlarda panikliyorsanız doktor muayenesine gidebilirsiniz. 

Yükseklik korkusu tanısı, psikiyatrist doktorlar tarafından konulur. Bu doktorlar, kişinin korku yaşadığı durumlar hakkında bilgiler alır.  ve fiziksel belirtileri izledikten sonra teşhisi koyar.

Ardından korkunuzun düzeyine bağlı olarak sizi çeşitli tedavi tekniklerine yönlendirir. Bazı durumlarda ilaç tedavisi de uygulanabilir. Teşhis sürecini etkileyen diğer bir faktör ise zamandır. Kişi bu korku durumu ile 6 ay boyunca karşılaşmış ise teşhis netleşir.

Yükseklik Korkusu Nasıl Yenilir?

Yükseklik korkusuna sahip kişiler “Yükseklik korkusu nasıl yenilir?” sorusuna cevap aramaktadır. Yüksek yerde bulunmak zorunda kalan kişiler için panik ve kaygı seviyesini azaltabilmek adına yapılabilecek bazı davranış önerileri mevcuttur.

Bu öneriler arasında şunlar yer almaktadır:

• Yüksekliğe odaklanmaktan kaçınıp, gözü karşıya veya ufuğa sabitlemek
• Çevredeki sabit nesnelere bakmak, odaklanmak
• Ortamın müsaitliği ölçüsünde oturmak veya uzanmak
• Hareketi kısıtlamak, durmak
• Şarkı söylemek, yapılacak işleri içinden tekrar etmek gibi bilişsel dikkat dağıtıcı faaliyetlerde bulunmak

Yükseklik Korkusu Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Yükseklik korkusu nasıl yenilir sorusunun pek çok farklı cevabı vardır.

Bu cevaplar şu şekilde sıralanır:

• Maruz Bırakma: Maruz bırakma, kullanılan tedavi yöntemlerinden biridir. Bu yöntemde panik oluşmasına neden olan durum ile kişi karşı karşıya getirilir. Karşılaşılan bu durum, kademeli olarak artırılır. Kişi öncelikle yüksekte olduğunu hayal eder. Bu aşamada panikleme gerçekleşmemişse yükseklik durumu ile karşı karşıya getirilir. Bu karşılaştırma, uzmanların belirlediği şekillerde olmalıdır. Bazı kişiler için tabure üzerine çıkmak ile başlayan bu durum, diğer kişilerde birinci kat yükseklikten bakmakta olabilir. Kullanılacak olan yükseklik durumu, psikolog ya da  tarafından belirlenen aşamadan başlamalı ve ilerletilmelidir. 
• Sanal Gerçeklik Terapisi: Sanal gerçeklik terapisi, korkuya neden olan anın sanal bir ortamda canlandırılmasını hedefler. Bu ortam, kişinin korkusu ile yüzeşmesini sağlar. Aynı zamanda kişinin güvenli bir ortamda olduğunu hissetmesini sağlayarak korkusu ile yüzleşmesine olumlu katkıda bulunur. Canlandırılacak olan ortam uzman doktor tarafından belirlenir. Bu ortam, kişinin panik halini yönetebilmesine ve korkusunu yenebilmesine yardımcı olur.
• Bilişsel Davranışçı Terapi: Bilişsel davranışçı terapi yönteminde kişi karşılaşabileceği en kötü duruma odaklanır. Tüm olumsuz düşünceleri zihninde toplar ve kendini korku ile yüzleştirmeye çalışır. Bu yöntem kişinin kendini hazır hissetmesi ile uygulanır. Aynı zamanda uzmanların gözetimi altındayken ve kontrollü bir şekilde yapılmalıdır.
• İlaç Tedavisi: İlaç tedavisi rahatsızlığın çok ileri olduğu durumlarda kullanılır. Panik durumu ile karşılaşan kişinin vücudunda olan değişimleri düzenleyebilmek için kullanılır. Kan basıncında artış, mide bulantısı gibi paniğe bağlı olarak görülen fiziksel etkiler için uzmanların önerisi ile uygulanır.

Yükseklik korkusu nasıl yenilir sorusunun sağlıklı cevabı için uzman doktorlar ile görüşmelisiniz. Doktorunuzun yönlendirmeleri ve tercih edeceği yöntem kısa sürede korkunun olmadığı hayatınıza dönmeniz sağlanabilir. 

Tedavi süreci içerisinde motivasyonunuzu bozmamaya ve sürecin yavaş aşamalar ile olumlu sonlanacağına emin olmalısınız. İnsan hayatını etkileyen korkuların bir anda geçmesi beklenmez. Fakat zamanla ve yavaş yavaş bu korku geçebilir ve korkuların olmadığı bir hayata devam edebilirsiniz.

Yükseklik Korkusu Hakkında Sık Sorulan Sorular

Yükseklik Korkusu Neden Olur?

Yükseklik korkusunun bilinen farklı nedenleri vardır. Genel olarak bakıldığında ebeveynlerden kalıtsal aktarım söz konusudur. Anne ya da babanın yükseklik korkusu yaşaması çocuğunda bu durum ile karşılaşmasının nedeni olabilir. Bazı durumlarda anne ya da babaların yasaklamaları ya da uyarı dolu sözleri yükseklik korkusu ile karşılaşmanın nedenleri arasında yer alabilir. Çocukluk travmaları da korku ile karşılaşmanın nedenlerinden biridir.

Yükseklik Korkusu Nasıl Yenilir?

Yükseklik korkusu, uzman doktorların yönlendirmeleri ile geçen bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlığın tedavisi uzman doktorların belirleyeceği yöntemler ve uygulamalar ile yapılmalıdır. Genel olarak kullanılan tedavi yöntemleri; maruz bırakma, ilaç tedavisi ve bilişsel davranışçı terapidir. Bu terapi yöntemlerinde kademeli olarak kişi yükseklikle karşılaşır. Zaman ile yüksekliğe alışarak korkusundan uzaklaşabilir.

Yükseklik Korkusu İçin Hangi Doktora Gidilir?

Yükseklik korkusu ile karşılaşan kişiler arasında yer alıyorsanız doktorlardan yardım alabilirsiniz. Bu yardım için psikolog ya da psikiyatristlere gidebilirsiniz. Doktorlar çeşitli yöntemler ve gerekli olursa ilaç tedavisi ile korkunuzu yenmenize yardımcı olabilir.

Yükseklik Korkusunu Yenmek İçin ne Yapmalıyım?

Halihazırda akrofobi teşhisi bulunan kişiler için de durumu yönetebilmek adına yapılabilecekler arasında şunlar bulunmaktadır:

• Uykusuzluktan kaçınmak, düzenli egzersiz yapmak
• Akrofobi tedavisi alıyor iseniz doktor ve psikolog randevularını kaçırmamak
• Meditasyon ve yoga gibi hem fiziksel hem ruhsal yenilenme sağlayan faaliyetlerde bulunmak
• Nefes egzersizleri yapmak
• Aile ve arkadaşların destekte bulunmasını sağlamak amacı ile durum hakkında onları bilgilendirmek
• Akrofobili diğer insanlarla bir araya gelmek ve tecrübeye dayalı çözüm önerileri hakkında paylaşımda bulunmak

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.