Günümüzde birçok yaş grubundan insan sakız çiğnemekten hoşlanmaktadır. Kimisi içinde bulunan tatlandırıcılar nedeniyle, kimisi alışkanlık haline geldiği için çiğnemektedir. Bu alışkanlık bazen farkına varmadan bağımlılık derecesine ulaşmakta ve sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Sakız çiğnemenin zararları denildiğinde, başta kulağa masumane gelse de sonuçları üzücü olmaktadır.

Sakızın Zararları Nelerdir? 

Geçmişte, ilk üretilen sakızlarda çamsakızı ağacı özü kullanılmaktaydı. Ancak zamanla talebin çoğalması ve saklama koşullarının zor olması nedeniyle bu küçük ve masum görünen sakızların içerisine katkı maddeleri girmeye başlamıştır. Artık günümüzde içeriğindeki katkı maddelerinin çoğalması nedeniyle bu küçücük sakız taneleri birer tehlikeye dönüşmüştür. İçeriğinde bulunan her bir katkı maddesinin zararları bulunmaktadır.

Sakız içerisinde bulunan maddelerin zararlarını aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür: 

• Fenilalanin: İnsan vücudunda nörolojik faaliyetlere zarar vermektedir. Vücutta fazla birikimi sonrası çocuklarda  bozukluklarına yol açmaktadır.
• Aspartam: Yaygın olarak güvenilir kabul edilmesine rağmen yapılan çalışmalarda kansere, Tip 2 diyabete ve sinir hasarlarına neden olabileceği bildirilmiştir. Yüksek dozda aspartam tüketiminin, baş ağrısı ve  gibi sağlık sorunlarının artmasına neden olduğundan bahsedilmektedir.
• Gliserol:Baş ağrısı, bulantı, susuzluk ve yüksek kan şekeri gibi problemlere yol açtığı bilinmektedir.
• Monosodyum Glutamat: Bağımlılık yapabilen ve sakızın tüketimini arttıran bir özelliğe sahiptir. Vücutta fazla bulunması; migren, fibromyalji, otizm, hiperaktivite bozukluğu gibi hastalıklara zemin hazırlamaktadır.

Sakızın Zararları: Sakız Çiğnemek Diş Çürüklerine Sebep Olur mu?

Sakız içeriğindeki asidik tatlandıcılar ve koruyucular nedeniyle dişleriniz için risk oluşturmaktadır. Her ne kadar piyasada ‘şekersiz’ ibaresiyle satılan sakızlar mevcut olsa da bunun tam olarak doğru olduğu söylenemez. Şekersiz sakızların içerisinde “aspartam” maddesi bulunmaktadır.

Ayrıca şekerli veya şekersiz bütün sakızların içerisinde koruyucu madde yer alır. Sakızın yapışkan formu sayesinde dişleriniz üzerindeki olumsuz etkisi artmakta ve zamanla diş aşınmaları ile diş çürüklerine yol açmaktadır. Ayrıca dişlerinizde dolgu veya kaplama gibi işlemler mevcut olan kişilerin sakız nedeniyle yaptırdıkları bu işlemlerin zarar gördüğü, çiğnedikleri sakıza yapışarak yerinden söküldüğü bilinmektedir.

Uzun Süreli ve Tek Taraflı Sakız Çiğnemenin Zararları Nelerdir? 

Uzun süreli sakız çiğnemek yüz ve çene kaslarının yorulmasına neden olmaktadır. Bu durum baş ağrısı ile  yol açarken çeneyi açıp kaparken seslerin oluşmasına neden olabilir. Ayrıca son dönemlerde  ataklarını tetiklediğine dair görüşler de bulunmaktadır. 

Uzmanlar, bir defada 20 dakikadan daha uzun süre ve tek taraflı sakız çiğnemenin çene kaslarında deformasyona neden olduğundan bahsetmektedir. Uzun süreli sakız çiğneme sonrası oluşan seslerde ağrı hissedilmediği için insanlar dikkate almamaktadır ancak bu sesler,  hastalıklarının habercisidir. 

Tek taraflı sakız çiğneme sonrasında kaslarda tek taraflı bir gerilme yaşanmakta ve yüzde asimetri oluşmaktadır. Çene eklem eklem rahatsızlığı olan kişilerin kısa süreli de olsa sakız çiğnenmemesi gerekmektedir.

Uzun Süre Çok Sakız Çiğnemenin Zararları 

Bazı alışkanlıklar zamanla bağımlılığa dönüşür ve farkında olmadan sağlığa zarar vermeye başlar. Bazen bu zarar, telafi edilemeyecek kadar büyük olabilir. Çok sakız çiğnemenin zararlarının başında, çene eklemi hastalıkları gelmektedir. Çok sakız çiğnemek çene kemiğinde aşınmaya neden olmaktadır. Ayrıca çene kaslarının fazla sertleşmesi sonucu çene ve baş ağrılarına sebep olmaktadır. 

Uzun süreli çok sakız çiğnemek çene diskine zarar vererek işlevini yerine getirememesine neden olabilir ve sonrasında ciddi cerrahi operasyonlar gerektiren durumlar ortaya çıkabilir. 

Çok sakız çiğnemenin zararları arasında, içeriğinde bulunan yapay tatlandırıcılar ve koruyucular nedeni ile  riski de mevcuttur. “Ben şekersiz sakız çiğniyorum,” diye düşünebilirsiniz ancak şekersiz olarak tüketime sunulan sakızların içerisinde de ‘sorbitol’ denilen bir tatlandırıcı bulunmaktadır ve ince bağırsak tarafından emilimi oldukça zor olduğu bilinmektedir.

Bu nedenle çiğnemeden önce aldığınız sakızların içeriğinden emin olmakta fayda bulunmaktadır. Çok sakız çiğnemenin zararlarından bahsetmişken, fazla hava yutmanıza neden olduğu konusuna da değinmekte fayda var. Uzun süre çiğneme işlemi sonucunda yuttuğunuz havanın fazla olmaması nedeniyle  yaşama riskiniz artar. 

Aç Karnına Sakız Çiğnemenin Zararları

Aç karnına sakız çiğnemenin zararlarının başında; gereksiz yere üretilen mide asidinin mide zarına zarar vermesi gelmektedir. Sakız çiğnendiğinde tükürük miktarı artar. Tükürük miktarının artmasıyla da beyin ve sindirim sistemine, vücuda besin gireceğine dair sinyal gider.

Giden sinyal sonucunda, gelen gıdayı parçalamak amacıyla gerçekleşen asit üretimi, gıda olmadığında mideye zarar vermektedir. Bunun sonucunda midede şişkinlik ve karın ağrıları oluşur. Aç karnına uzun süreli sakız çiğnemek kalıcı mide sorunlarına yol açabilir.

Gece Sakız Çiğnemenin Zararları

Gece sakız çiğnemenin zararları, aç karnına sakız çiğnemenin zararları ile aynı kök nedenlere bağlıdır. Gece çiğnenen sakız, tükürük miktarını arttırır. Tükürük miktarının artması sindirim sistemimizin çalışmasına ve gelecek olan gıdaya hazırlanmasına neden olur.

Ancak mideye herhangi bir gıda girmediğinde bu kez mide beyine açlık sinyali gönderir ve siz gıda tüketmemeniz gereken gece saatlerinde açlık hissedersiniz. Gece aç karnına sakız çiğnemenin zararlarından biri budur. 

Gece sakız çiğnemenin zararlarından bir diğeri de uyku kalitesini düşürmesidir. Açlık hissinizi, bastıramadığınızda da mide bulantısı,  düşmesi gibi sağlık sorunları yaşama ihtimaliniz artar. Dolayısıyla kaliteli bir uykuya geçmenize de engel olur. Her yaş aralığı için gece yemek yemek, önemli sağlık problemlerini beraberinde getirir. Ayrıca gece uyku kalitenizin bozulması, sağlık problemlerine yol açacağı gibi, gününüzün de zor ve verimsiz geçmesine,  hormonlarınızın artmasına sebebiyet verir.

Sakızın Hiç Faydası Yok mu?

Sakız çiğnemenin zararlarından bu kadar bahsettikten sonra gözünüz korkmuş olabilir. Ancak yapılan araştırmalara göre sakız çiğnemenin bazı faydalarından bahsedilmektedir. Tabiki kullanım şekli ve süresinin üzerinde durulmaktadır. Fayda amaçlı çiğnediğiniz sakızları kısa süreli ve çenenizin her iki tarafında da dengeli bir şekilde çiğnemelisiniz.

Az ve dengeli sakız çiğnemenin olumlu etkilerini aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:

• Uzun ve kısa süreli hafızayı güçlendirmek
• Beyne kan akışı sağlayarak stresi azaltmak
• Gün içerisinde motivasyon desteği sağlamak
• Motivasyon desteğiyle birlikte uyanık kalmayı kolaylaştırmak
• Yeterli miktarda tükürük salgılanmasına yardımcı olarak diş temizliğine ve ağız kuruluğuna olumlu katkıda bulunmak

Özellikle çocuk sahibi olan ebeveynlerin sakız tüketiminde daha dikkatli olmaları gerekmektedir. Günümüzde her türlü gıdanın içerisine giden katkı maddeleri, bu sevimli ve küçük sakızların içerisinde, çocuklar için büyük risk oluşturmaktadır. Çocuklarınızın sakız çiğneme süreleri ve sıklıklarını yetişkinlerin takip etmesinde fayda vardır. 

Sakız Çiğnemenin Zararları Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Şekersiz sakız zararlı mı?

İçeriğini okuduğunuz ve şeker, renklendirici, aroma verici olmadığından emin olduğunuz sakızları kısa süreli ve dengeli çiğnemek zararlı değildir. Diş hekimleri, diş temizliğine katkısı olduğundan bahsetmektedir.

Her gün sakız çiğnemek sakıncalı mıdır?

Her gün ve gün içerisinde uzun süreli sakız çiğnemek çene eklemi rahatsızlıklarına yol açmaktadır. Ayrıca yüz kaslarında fazla sertliğe neden olacağı için çene ve baş ağrılarına sebebiyet verir. bunun yanı sıra yüzde kırışıklığa sebep olduğundan bahsedilmektedir.

Hangi sakız sağlıklı?

Şeker, renklendirici, yapay aroma, koruyucu ve aspartam gibi katkı maddelerini içermeyen, tamamen doğal olan sakızlar sağlıklıdır. Bu sakızlar ağaçlardan elde edilen gerçek sakızdan üretilir: Damla sakızı, kenger…

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.