Unipolar depresyon tek kutuplu depresyondur. Uzun sürer ve kalıcıdır. Tedavi edilebilir bir duygudurum bozukluğu olan bu depresyon türü; kayıtsızlık hali, sinirlilik, uykusuzluk-aşırı uyuma, iştah değişiklikleri gibi semptomlarla ortaya çıkar.

Unipolar Nedir?

Duygudurum bozukluklarından biri olarak tanımlanan unipolar depresyon, majör depresif bozukluğun başka bir adıdır. "Unipolar" terimi, majör depresif bozukluğu; değişmekte olan mani ve depresyon dönemleriyle karakterize edilen bipolar bozukluktan ayırmak amacıyla kullanılır.

Bipolar bozukluk depresyon ve mani dönemlerinden oluştuğu için unipolar depresyon oldukça farklıdır. Diğer depresyon türleri ile de benzer semptomlar gösterebileceği için teşhisi için profesyonel bir yardım almak gerekir.

Unipolar depresyona sahip olmak her zaman depresif olmak veya hissetmek anlamına gelmez. Majör depresif bozukluğu olan kişiler, remisyon dönemleri ile depresyon nüks dönemlerini dönüşümlü olarak yaşayabilir.

En yaygın teşhis edilen duygudurum bozukluklarından biri olan unipolar depresyon, depresif veya üzgün bir ruh halinin yanı sıra, fiziksel semptomlara ve günlük görevleri-ilişkileri yönetmede önemli sıkıntılara sebep olabilir. 

Unipolar Depresyon Belirtileri Nelerdir?

Unipolar depresyon teşhisi için çok net belirtiler bulunmaz ancak tekrar eden durumlar oldukça yönlendiricidir.

Unipolar depresyon için tanı kriterleri şu şekilde ele alınabilir:

• Depresif ruh hali: Kişi çoğunlukla üzgün veya depresif hisseder. Boşluk, umutsuzluk, üzüntü veya gelecek hakkında belirsiz hissi de depresif hissetme halini pekiştirebilir. 
• Kayıtsızlık / Zevk kaybı: Kişi eskiden zevk aldığı aktivitelerden keyif almamaya başlar. Olaylara ve durumlara karşı kayıtsız olma hali de bulunabilir.
• Kilo veya iştah durumunda değişiklikler: Aşırı yemek yeme veya yememe gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
• Uyku sorunu: Çok fazla uyuma ya da çok az uyuma gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
• Yorgunluk: Fiziksel olarak ağır hareket etme, yorgun hissetme hali ortaya çıkabilir. Kişinin günlük aktivitelerini tamamlayamayacak kadar motivasyon kaybetmesi söz konusu olabilir.
• Odaklanma ve konsantrasyon sorunları: Odaklanma, dikkat etme veya net düşünme konusunda zorluklar yaşanabilir. Bazı kişilerde beyin sisi adı verilen durum ortaya çıkabilir.
• Ölüm veya intihar düşünceleri: Kendine zarar verme veya intihar etmeyle ilgili zorlayıcı ve tekrarlayan düşünceler otaya çıkabilir. Ciddiye alınması gereken bu belirti, mutlaka bir uzman gözetiminde ele alınmalıdır.

Suçluluk duygusu, yavaş konuşma ve değersiz hissetme hali gibi belirtiler de ana belirtilere ek olarak ortaya çıkabilir. Ana semptomlar farklı ve ikincil semptomlar için tetikleyici olabilir; bu da hastalığın teşhisi için yol gösterici olabilir. 

• İş bulma veya işe devam etmede sorun yaşama
• İlişki çatışmalarının yaşanması
• Kendi kendine bakım zorlukları, günlük işleri tamamlayamama

Majör depresyon düşük ve depresif bir ruh hali oluşturur. Kişi ilişkilerini, iş ve okul hayatındaki performansını etkileyen bilişsel bozulmalar yaşayabilir.

Unipolar Depresyon Nedenleri Nelerdir?

Majör depresif bozukluk; genetik, psikolojik ve sosyal nedenlere bağlı şekilde ortaya çıkabilen, karmaşık bir durumdur. Farklı faktörlerin bir araya gelmesi unipolar depresyonunun ortaya çıkmasına sebep olabilir.

• Beyindeki kimyasal dengesizlikler ve nörotransmitter seviyelerindeki değişiklikler,
• Genetik faktörler, ailede depresyon geçmişinin bulunması, 
• Kişinin daha önce depresyon yaşamış olması,
• Çevresel faktörler, iklim koşulları;
• Travmalar, çocukluk döneminde yaşanan olumsuz deneyimler,
• Stresli yaşam, 
• İş kaybetme, ilişki sorunları yaşamak gibi stres artıran durumlar, 
• Anksiyete gibi farklı bozukluklarının bulunması.

Unipolar Depresyon Çeşitleri Nelerdir?

Unipolar çeşidi diye bir şey yoktur ancak depresyonun farklı türleri vardır.

Depresyon çeşitleri kısaca şu kapsamda ele alınabilir:

1.Unipolar Majör Depresyon

2.Kronik Depresyon (Distimi)

3.Bipolar Bozukluk

4.Mevsimsel Depresyon

5.Gebelikle İlişkili Depresyon

6.Psikotik Depresyon

7.Atipik Depresyon

Bunların yanı sıra, yaşlılık, menapoz gibi durumlara bağlı şekilde de depresyon geliştiği bilinir.

Unipolar Depresyon Tanısı Nasıl Konulur?

Çok belirgin ve net semptomlar olmadığı için tanı için bir uzman desteği alınmalıdır. Mevcut semptomlar, tıbbı geçmiş gibi kriterler baz alınarak kişiye uygun şekilde tedavi planı oluşturulmalıdır. Tanının konulabilmesi için semptomların en az iki haftalık süreçte devam etmiş olması gerekir.

Aşağıdaki belirtilerden çoğunun bu süreçte devam ediyor olması teşhis için oldukça yol göstericidir:

• Günün büyük bir kısmında depresif ruh hali,
• Çoğu aktiviteye karşı ilginin azalmış olması, zevk alamamak,
• İştah durumundaki belirgin değişiklik (artış veya azalma),
• Kilo durumundaki belirgin değişik (artış veya azalma),
• Uykusuzluk hali veya aşırı uyuma,
• Huzursuzluk, sinirlilik halindeki artış
• Hareketlerde ağırlaşma-yavaşlama, yavaş konuşma,
• Düşük enerji, yorgunluk-halsizlik hissi,
• Odak-konsantrasyon problemleri,
• Başkaları tarafından da fark edilebilen kararsızlık hali,
• Tekrarlayan intihar düşünceleri (İntihar girişimleri)

Unipolar Depresyon Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Psikoterapi, unipolar depresyonu tedavi etmenin en etkili yollarından biridir. Depresyonu tedavi etmeye özellikle tasarlanmış olan, bilişsel davranışçı terapi (BDT) ve kişilerarası terapi gibi terapi teknikleri, bir kişinin daha iyi başa çıkmasına, pozitif yaşam tarzı değişiklikleri yapmasına ve depresyonla yaşamını yönetmesine yardımcı olabilir. Psikoterapinin yanı sıra, doktorun uygun görmesi halinde eş zamanlı ilaç tedavisine (antidepresan) de başlanabilir.

Yapılan araştırmalara göre; düzenli egzersiz ve sağlıklı bir beslenme rutini, düzenli uyku, yoga-meditasyon gibi rahatlatıcı uygulamalar ve yeni hobi edinmek gibi yaşam tarzında yapılan değişikliklerin tedavi süreci için destekleyici olabileceği bilinmektedir.

Alkol, sigara gibi zararlı maddelerin kullanımını sınırlandırmak yine tedavi süreci için destekleyici olabilir. Depresyon tedavisi kronik ve zor olduğu için psikoterapi, ilaç ve yaşam tarzı değişikliklerini kapsayan bir tedavi planı oldukça önemlidir.

Unipolar Depresyon Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Unipolar depresyon ve bipolar depresyon arasındaki farklılıklar nelerdir?

Unipolar depresyon ile bipolar depresyon arasındaki temel fark, unipolar depresyon yaşayan bir kişinin bipolar bozukluğu karakterize eden depresyon ve mani döngüleri yerine yalnızca depresyon yaşamasıdır.

Bipolar depresyon yaşayan insanlar, majör depresif bozukluk gibi depresyon dönemleri yaşama eğilimindedir ancak aynı zamanda ruh hallerinin çok yükseldiği mani dönemleri de yaşarlar. Bu dönemde kişiler olağandışı derecede mutlu hissedebilir. Bipolar bozukluğun semptomları da, unipolar depresyona kıyasla oldukça farklıdır. 

Unipolar depresyon bipolar depresyona dönüşür mü?

Unipolar depresyonun zaman içinde bipolar depresyona dönüşme ihtimali vardır. Depresyon sürecinin bir profesyonel gözetiminde, kapsamlı bir tedavi planı ile yönetilmesi oldukça önemlidir.

Unipolar depresyon(f32-f34) nedir?

Hastalıkları teşhisinde, Uluslararası Hastalıklar Sınıflandırması (ICD-10) tarafından tanımlanan bazı kodlar bulunur. Unipolar depresyon(f32-f34)( f38-f39), depresyonun şiddetini yani teşhisi tanımlamak için kullanılan kodlardan bazılarıdır. Örneğin, f32 “hafif depresif nöbet “iken, f34 “İnatçı ruh hali [afektif] bozuklukları” şeklinde tanımlanmaktadır. Unipolar depresyon(f32-f34)( f38-f39) kodlarındaki 38 “diğer ruh hali bozuklukları”; 39 ise tanımlanmamış ruh hali bozukluklarını ifade eder.

Unipolar depresyonun süresi ne kadar sürebilir?

Depresyon için verilen süre kişiden kişiye değişiklik gösterir. Bu süreç; depresyonu doğuran sebepler, tedavi planı, tedaviye verilen yanıt ve farklı pek çok faktöre bağlı olarak değişebilir. Kimi vakalarda birkaç haftalık ya da birkaç aylık bir süreç söz konusu olabilir.

Ancak kimi durumlarda ve kişilerde uzun süreli ve kalıcı olabilir. Majör depresyon olarak tekrar edebilme ihtimali de vardır. Aynı kişilerde farklı dönem ve tetikleyici koşullar altında tekrarlanabilir. Uzmanlar tekrar durumun önüne geçebilmek için destekleme ve tedavi etme süreçlerinin kesilmemesi gerektiği konusunda tavsiye verebilir.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.