Prostat büyümesi (BPH) olduğu durumlarda, ilaç tedavisinin yetersiz veya başarısız kalındığında prostat ameliyatı uygulanır. Prostat, her erkekte bulunan bir salgı bezi organıdır.

Prostat, mesanenin hemen altında ve rektumun önünde bulunan, üretrayı çevreleyen, idrar kesesinin hemen altında, idrar borusunu saran bir organdır. Büyüklüğü ve şekli kestaneye benzeyen prostat, cinsel organları, testisleri ve seminal kesecikleri içerir.

Prostat, bağ dokuları ve bez dokularından oluşur. Sertleşmeyi sağlayan sinirler etrafından geçerek penise doğru yayılır. Prostat altında bulunan sfinkterler, idrar kaçırmayı engeller bir oluşumdur ve ters duran bir piramide benzer. 

Prostat Ameliyatı Nedir?

İlaç tedavisinin yetersiz kaldığında prostat büyümesi (BPH) tedavisi için uygulanan operasyon, prostat ameliyatı nedir; sorusunun yanıtını oluşturur. Prostat büyümesinde ilk olarak medikal tedaviye baş vurulur.

İlaçla iyileşme sağlanamayan ya da ilaçtan önceleri fayda görülmesine rağmen rahatsızlıkları tekrarlayan, yan etkileri veya başka rahatsızlıkları sebebiyle ilaç kullanamayan ya da kullanmak istemeyen hastalar için cerrahi tedaviler yani prostat ameliyatı düşünülür. bunlara ek olarak mesanede taş gelişimi olan, sık idrar yolu iltihabı olan, idrarda sık kanama olan ve idrarını hiç boşaltamayan hastalara da uygulanmaktadır.

Prostatın çıkarılması, prostat ameliyatının temel mantığıdır, bunu yapmak için çeşitli yöntemler kullanılır. Prostat ameliyatları, açık kapalı prostat ameliyatı olarak iki teknikle gerçekleştirilir. Prostat büyümesinde lazer tedavisi de sıklıkla başvurulan bir yöntemdir.

Prostat ameliyatı, hangi ameliyat tekniğiyle yapılmış olursa olsun, deneyimli ve işinin ehli bir cerrah tarafından yapıldığı sürece başarılı bir iyileşme elde edilir. Hastalar, doktorlarıyla birlikte kendine uygun yöntemi seçerek prostat ameliyatı sonrası, yaşanması muhtemel sorunları azaltarak daha kolay iyileşme süreci geçirebilirler. 

Açık Prostat Ameliyatı Nedir?

Açık prostat ameliyatı, karnın alt kısmından yapılan yaklaşık 10 cm’lik yatay bir kesi yardımıyla prostat bezinin bir kısmının veya tamamının çıkarıldığı cerrahi tedavi yöntemidir.

Kısaca “Açık prostat ameliyatı nedir?” sorusuna prostat bezi hastalıklarında başvurulan geleneksel cerrahi tedavi yöntemidir, cevabını vermek mümkündür. Prostat bezi erkek üreme sisteminin önemli bileşenlerinden bir tanesidir.

Yaklaşık 18-20 gram ağırlığındadır, şekli kestaneyi andırır. Başlıca görevleri arasında mesaneden penise idrar taşınmasına yardımcı olmak ve spermi korumak olan prostat bezinde özellikle ilerleyen yaşla birlikte çeşitli sağlık sorunları ortaya çıkabilir.

Prostat bezi yaşla birlikte doğal olarak büyür. Bu büyüme her zaman önemli bir sağlık sorununa işaret etmese de bazı durumlarda idrar kanalını sıkıştırarak idrar çıkışında azalmaya neden olabilir.

Prostat hiperplazisi yani prostat büyümesi ileri yaş grubundaki erkeklerde en sık rastlanan ürolojik sorunlardan bir tanesidir. Özellikle 50 yaşın üzerindeki erkeklerde benign (iyi huylu) prostat büyümesi ile sık karşılaşılır.

Ancak bazı durumlarda prostat büyümesi kötü huylu olabilir ve kansere dönüşebilir. Erkeklerde en sık rastlanan ürolojik sağlık sorunlarından bir diğeri de prostat kanseridir. Prostat büyümesinin idrar kanalını sıkıştırdığı veya prostat bezinde kanser hücrelerine rastlandığı durumlarda cerrahi müdahale gerekli olabilir.

Açık prostat ameliyatı genellikle prostat kanseri vakalarında prostat bezinin tamamını ve çevre dokularını çıkarmak için tercih edilir. Ek olarak prostat bezinin 80 mililitreden büyük olduğu durumlarda da açık prostatektomi operasyonundan faydalanılabilir.

Erkeklerde Prostat Ameliyatı Nasıl Olur?

Prostat ameliyatında açık ve kapalı olmak üzere iki farklı cerrahi yöntem kullanılır.

Gelişen teknoloji nedeniyle, iyi huylu prostat büyümelerinde açık ameliyatlara sıklıkla başvurmaktan kaçınılır olmuştur. Bununla birlikte, mesane ile ilgili bir düzeltme planlanıyor ise, dev prostat oluşumu var ise veya mesaneden büyük bir taş çıkarılması gerekli oldu ise, bu durumda ki hastalarda açık prostat ameliyatları düşünülebilir.

İyi huylu prostat büyümelerinde yapılan açık prostat ameliyatları, yaklaşık bir hafta sondalı kalmayı gerektirir. Gelişen teknoloji nedeniyle, hastanede kalma süreleri ve cerrahi sonuçları olumlu olan bu ameliyatlar artık çok fazla tercih edilmemektedir.

Uzun yıllardır başarıyla uygulanan ve hastalar açısından güvenli ve konforlu olduğu ispatlanmış bir yöntem ise kapalı prostat ameliyatıdır. Bu yöntemde prostatı kesmek için çeşitli enerjiler kullanılır. Normal sınırlarından daha büyük hale gelen prostat dokusu holmiyum veya da thulium adı verilen özel lazer ışınları kullanılır. 

Kapalı prostat ameliyatında idrar kanallarından girilerek prostata ulaşılır ve prostat dokusu temizlenir. 80 gr üzeri prostatlarda ve kanama riski fazla olan hastalarda güvenle tercih edilen bu teknikte, prostatın büyüklüğüne bağlı olarak ameliyat süresi değişir.

Tecrübeli cerrahlarca yapılan bu işlemde kanama oranı düşüktür ve hastanın hastanede kalma süresi kısadır. Bu yöntem sayesinde prostat parçaları başarılı bir şekilde çıkarılır.

Prostat ameliyatında kullanılan açık ameliyat ve kapalı ameliyat tekniklerine ek olarak bir yöntem daha uygulanır. Bu yöntem; ısı kullanarak prostatın küçültüldüğü başkaca bir tekniktir. Bu teknik, dahili açıdan operasyona engel teşkil eden durumdaki hastalarda, hızlı bir şekilde prostat sorununu ortadan kaldırmak için sıklıkla kullanılmaya başlanmıştır.

Yaşlılarda Prostat Ameliyatı Nasıl Olur?

Normal boyutlarda bir prostat 4 cm çapında ve 25-30 gr ağırlığındadır. Yaşla birlikte büyüme gösteren prostat 60,80 hatta 100 grama kadar ağırlaşabilir. Prostatın bozulan formu ve hastadan hastaya değişen şartlar göz önünde bulundurularak hangi teknikle ameliyatın yapılacağına karar verilir. Bu karar aşamasında yaşlı hastalarda prostat ameliyatı için bazı ek tahlil ve teknikler istenebilir. 

Yaşlı hastanın durumu vakanın sağlık durumu da ameliyat sırasında anestezi uygulamasını değiştirmeye zorlayabilir. Yaşlı kişiden ek testler istenerek genel sağlık durumunu değerlendirmek, ameliyat sırasında meydana gelebilecek sorunların önlenmesine yardımcı olur.

Prostat Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Açık prostat ameliyatları uzun yıllardır uygulanan bir yöntemdir. Prostat ameliyatı nasıl yapılır sorusu için iki yöntem söz konusudur. Hastanın durumuna uygun olarak genel anestezi veya da belden aşağı kısmına lokal anestezi uygulanır. Hastanın göbek bölgesi alt tarafından 10-13 cm'lik kesi oluşturularak, bu kesiden prostata ve mesane kısmına ulaşım sağlanır. 

Manuel olarak yani parmakla büyümüş ve yolu tıkamış olan et parçaları dokular, prostat kabuğunun içinden çıkarılır ve kapsül adı verilen dış zarı yerinde bırakılır. Bu operasyon sırasında idrar yolunun bütünlüğü korunur. Bu açık ameliyatlarda hastanın 5 ila 7 gün sondalı olarak kalması gerekir. Bu nedenle hastanın iyileşme süresi de uzayabilir. 

Kapalı olarak yapılan operasyon, son derece başarılı bir işlem ve kısa sürede iyileşme getirir. TUR adı verilen bu işlemde cinsel organ deliğinden vücut içine girilerek prostata ulaşılır. Monitörde seyredilen prostatın içi oyularak küçültülür. Bu kapalı işlem sonrasında da sonda kullanılır. Bu sonda günler değil birkaç torba idrar çıkışından sonra hastadan ayrılır.

Prostat ameliyatında bir diğer yöntem de prostatın içini kesip boşaltarak, küçültmek değil de lazer ışınları ile prostat iç dokusunu buharlaştırılarak yapılır.

Prostat Ameliyatı Riskleri Nelerdir?

Prostat ameliyatını içeren cerrahi yöntemler uzun süredir güvenli ve başarılı bir şekilde uygulanır. Başarı oranı çok yüksek ve komplikasyon oluşması oranları kabul edilebilir sınırlarda seyreder. Ancak tüm ameliyatlarda olduğu gibi bu operasyonun da riskleri de mevcuttur. 

Kanama ve enfeksiyon oluşumu, açık ameliyatlarda görülmesi muhtemel prostat ameliyatı riskleri arasındadır. İdrar kaçırma ve sertleşme sorunları, iyi huylu prostat ameliyatlarında prostatın iç kısmı çıkarıldığından çok nadir görülen komplikasyonlar arasındadır.

Prostat Ameliyatı Sonrası Ne Yapmalıyım?

Hasta, operasyondan sonraki ilk günlerde ağrı yaşaması nedeniyle ağrı kesici ilaçlar kullanmak zorunda kalabilir. Açık operasyondan sonra bu ihtiyaç artabilir. Hasta, genel anestezi almış ise ameliyattan sonraki ilk gün hiçbir şey yiyip içemez. Ağır spor aktiviteleri yapmamalı, ağır yükler kaldırmaktan kaçınılmalıdır. 

Bir hafta boyunca araç kullanılmamalıdır. Bol giysiler tercih edilerek mesane bölgesinde sıkışıklık olması engellenmelidir. Kafein ve alkolden kaçınılmalıdır. Yumuşak ve lifli yiyecekler tercih edilmelidir ki bağırsak sorunlarının önüne geçilebilsin ve kabızlık oluşması önlenebilsin.

Prostat Ameliyatı Kaç Günde İyileşir?

Nadiren uygulanan açık ameliyat tekniğinde prostat ameliyatı iyileşme süreci 7 ila 10 günü bulabilirken, kapalı yapılan prostat ameliyatlarında hasta aynı gün içinde sondadan kurtularak taburcu edilebilir. Açık ameliyat sonrası ilk 6 hafta cinsel ilişkiye girilmemeli kesi bölgesinin tamamen iyileşmesi beklenmelidir. 

Kapalı ameliyatlar sonunda ise, 1 hafta 10 gün süre sonra ereksiyonu başlayan hastalar cinsel ilişkiye girebilir. Bu yaklaşık bilgilere ek olarak, her hastanın iyileşme süreci farklılıklar göstereceğinden doktor tavsiyeleri göz önüne alınarak titizlikle uyulmalıdır.

Prostat Ameliyatı Sonrası Beslenme Nasıl Olmalı? 

Ameliyat sonrası hastanın mevcut diyet programı varsa onu uygulamalı ve buna ek olarak, gaz yapan yiyecek ve içeceklerden uzak durulmalıdır. Bol lifli sebze ve meyveler tüketilmelidir. Haşlama et, püre sebzeler tercih edilebilir. Bol su tüketilmelidir. Vücudun kendini kolaylıkla toparlaması, nekahet süresinin kısalması için doktorun tavsiye ettiği ilave destek vitaminler alınabilir.

Prostat Ameliyatının Yan Etkileri Nelerdir?

 Prostat ameliyatının yan etkileri her hastada farklı şekilde gözlenebilir. Sıklıkla görülmeyen yan etkiler arasında,

• İdrar yapamama veya da idrar tutamama 
• Meninin dışarı değil idrar kanalına akması
• Cinsel aktivite sorunları
• Enfeksiyon ve kanama,
• Bağırsak sorunları 

Bu yan etkiler arasında meni çıkış yolu haricindeki semptomlar 2-3 hafta sonunda etkisini kaybeder ve tamamen iyileşebilir.

Açık Prostat Ameliyatı Riskleri Nelerdir?

Açık prostat ameliyatı, özellikle radikal prostatektomi, günümüzde prostat kanseri tedavisinde yaygın olarak kullanılan bir cerrahi prosedürdür. Diğer cerrahi prosedürlerde olduğu gibi açık prostat ameliyatı sonrası da kanama, enfeksiyon gibi bazı komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Açık prostat ameliyatı sonrası görülebilen başlıca komplikasyonlar şu şekildedir:

• Nadir olmakla birlikte geçici veya kalıcı idrar kaçırma sorunu,
• Laparoskopik prostatektomiye kıyasla daha uzun hastanede kalma süresi,
• Kesi yapılan yerde yara izi,
• Erektil disfonksiyon (sertleşme sorunu) ve/veya boşalma problemleri
• Retrograd ejakülasyon (Orgazm sırasında semenin (meni) dışarıya atılamayıp mesaneye geri kaçması).

Yukarıda sayılanların yanı sıra operasyon sonrasında idrar yolu enfeksiyonu veya pıhtılaşma sorunları da ortaya çıkabilir.

Açık Prostat Ameliyatı Sonrası Ne Yapmalıyım?

Açık prostat ameliyatı sonrası yapılması gerekenleri uzmanlar hastalara detaylı olarak anlatır. Ameliyat sonrasında uzmanlar idrarın boşaltılmasını sağlamak için bir idrar sondası yerleştirir.

Bu sonda ortalama 1-2 hafta içerisinde sağlık profesyonelleri tarafından çıkarılır. Bu süre içerisinde yara yerinin bakımı hakkında hasta bilgilendirilir. Ameliyat sonrası dikkat edilmesi gerekenler şu şekildedir:

• Ameliyat bölgesini temiz tutmak,
• 1-2 hafta araba kullanmaktan kaçınmak,
• Ortalama 8 hafta boyunca ağır fiziksel aktivitelerden uzak durmak,
• Gerekli olmadıkça merdiven çıkmamaya özen göstermek,
• Yüzmek veya saunaya girmek gibi ameliyat bölgesinin ıslanmasına neden olabilecek aktivitelerden uzak durmak,
• Ağrı ve enfeksiyon riskini azaltmak amacıyla doktorlar tarafından reçete edilen ilaçları düzenli kullanmak.

Ek olarak ameliyat sonrasında testislerde bir miktar şişlik olması normaldir. Ancak şişliğin uzun süre devam ettiği durumlarda doktorlara bilgi verilmesi önemlidir.

Prostat Ameliyatı Sonrası Enfeksiyon Belirtileri 

Ameliyat sonrasında prostat bölgesinde şişlik, kızarıklık, sertlik, ateş, şiddetli ağrı görülmesi ve yine hastada ateş, mide bulantısı, kusma, halsizlik gibi belirtilerin olması enfeksiyon riskini akla getirir. Hastanın bu belirtilerden bir veya bir kaçını yaşaması durumunda vakit kaybetmeden doktora gitmesi önerilir.

Prostat Ameliyatı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Prostat Ameliyatı Kaç Saat Sürer?

Hastanın muayenesi ve prostat durumuna göre doktor, hangi yöntemi kullanacağını belirler. Tüm bu bilgiler ışığında prostat ameliyatı kaç saat sürer sorusu için yaklaşık 1-2 saat sürebileceği, söylenebilir.  

Prostat Ameliyatı Cinselliği Etkiler mi?

Prostatın küçültülmesi, idrar yolunun rahatlatılması ereksiyona olumsuz etki etmez. Ameliyat olmak cinsel güç için pozitif veya da negatif bir durum oluşturmaz. Doktorun bildirdiği zaman süresi sonrasında eskisi gibi cinsel ilişkide bulunulabilir.

Açık Prostat Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Açık prostat ameliyatı sırasında uzmanlar hasta genel anestezinin veya spinal anestezinin etkisi altındayken, göbek deliğinin altından yatay bir kesi yaparak prostat bezine ulaşır.

Prostat bezinin bir kısmının çıkarılması planlanan operasyonlarda, prostat bezinin büyümeye neden olan iç kısmı çıkarılır, prostat dış kapsülü yerinde bırakılır. Prostat kanseri vakalarında ise prostat bezinin tamamının çevre dokularla birlikte çıkarılması gerekebilir.

Operasyon tamamlandıktan sonra uzman doktor idrarın vücut dışına atılabilmesi için bir kateter yerleştirir ve kesi bölgesini kapatır.

Açık Prostat Ameliyatı Hangi Durumlarda Yapılır?

Açık prostat ameliyatı prostat bezi büyümesinde ilaç tedavisi gibi birinci basamak tedavilerin işe yaramadığı veya laparoskopik olarak çıkarılması mümkün olmayan ileri derecede prostat hiperplazisi hastalarına uygulanabilir. Ek olarak açık prostat ameliyatının yaygın kullanım alanlarından bir tanesi lokalize yerleşimli (metastaz yapmamış) prostat kanseri tedavisidir.

Açık Prostat Ameliyatı Riskli mi?

Açık prostat ameliyatı prostat kanseri hastalarında etkili tedavi yöntemi olarak öne çıkmakla birlikte diğer cerrahi prosedürlerde olduğu gibi bazı riskleri barındırır. Bunların başında kanama ve enfeksiyon riski gelir. Ek olarak açık prostat ameliyatı sonrasında nadiren idrar kaçırma veya cinsel işlev bozuklukları görülebilir.

Açık prostat ameliyatı nadiren çocuklarda ve gençlerde de uygulanmakla birlikte özellikle ileri yaş grubundaki erkeklerde yaygın tercih edilen bir tedavi prosedürüdür. Prostat hastalıklarının tedavisinde erken teşhis önemlidir. Bu nedenle düzenli aralıklarla gerekli kontrollerin yaptırılması önerilir.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.