HIV aşısı, hem kadın hem erkeğe uygulanabilen, önleyici ve tedavi edici etkiye sahip bir aşı türüdür. HIV (Human Immunodeficiency Virus / İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü) virüsü, yardımcı T hücreleri olarak isimlendirilen CD4 hücrelerine saldıran ve vücudun belirli sıvılarına yayılan bir virüstür. Açılımı 'Acquired Immunodeficiency Syndrome' olan AIDS hastalığına yol açar. 

HIV vürüsüne karşı bulunmuş tek bir aşı şu anda yoktur. HIV aşısı kişinin bağışıklığını güçlendirmeye yönelik yapılan tüm aşıları kapsar. HIV pozitif bireylere ilaç tedavisi uygulanarak hastalık kontrol altına alınabilir.

HIV Aşısı Ne Zaman Yapılır?

HIV aşısı önleyici amaçlı ve tedavi amaçlı olarak iki şekilde yaptırılabilir. Aşı yaptırmanın genel amacı bireyin hastalıklardan korunmasına yardımcı olmak ve bağışıklık sistemini güçlendirmektir. HIV negatif bireyler de önleyici amaçlı aşı yaptırmaktadır. HIV aşısı özellikle önleyici amaçlı 9-26 yaş arası grupta oldukça yaygın görülmektedir. 

HIV pozitif bireylerde ise aşı HIV negatifli bireylere göre daha önemlidir. Pozitif bireylere HIV aşısı ne zaman yapılır sorusuna cevap ise bireye HIV tanısı konulduğundan itibaren doktor önersiyle düzenli bir aşı takvimi oluşturulması oldukça önemlidir. HIV bağışıklık sistemine saldıran ve bireyi güçsüz düşürebilen bir virüstür. Bu yüzden düzenli aşı yaptırmak oldukça önemlidir. 

HIV Aşısı Hangi Durumlarda Yapılır?

HIV aşısı üç durumda yaptırılabilir:

• Seyahat Öncesi Yapılan Aşılar: Eğer seyahat edeceğiniz ülkede sağlık zafiyeti varsa önlem amaçlı yapılması önerilen aşılardır. Bu aşılar görmezden gelinmemeli ve kesinlikle yaptırılarak kişi kendini koruma altına almalıdır. Aksi takdir de kişi daha büyük sorunlarla karşılaşmak durumunda kalabilir. Seyahat öncesi HIV aşısı ne zaman yapılır sorusuna cevap ise yapılan HIV aşısı yan etkilerinin ortaya çıkma durumu göz önüne alınarak en az 1-2 hafta önceye kadar yaptırılmalıdır. Ayrıca bazı aşıların doz süreleri farklılık gösterebilir bu durum da göz ardı edilmemeli ve seyahat planı yapılırken aşı takvimi de belirlenmelidir. Bu aşılar aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• Kolera 
• Japon Ensefaliti
• Viral Ensefaliti (Keneye bağlı yayılım gösterir)
• Polio
• Çocuk Felci 
• Tifo
• Sarı Humma 
• Önleyici Amaçlı Aşı Yaptırma: HIV virüsüne sahip bir kişinin kullandığı şırıngayı sağlıklı bireylerde de kullanıma bağlı olarak damar yolundan ve cinsel ilişki sonucu sağlıklı kişilere HIV vürüsü geçebilir. Bu durumlara karşı önleyici olarak aşı yaptırılmalıdır. Ancak unutulmamalıdır ki ne kadar aşı yaptırılsa da bu HIV’e karşı kesin çözüm değildir. O yüzden kondom kullanımı ve şırınganın temizliği gibi önlemler alınmalıdır. 
• HIV Pozitif Tanısı Üzerine Aşı Durumu: HIV virüsüyle enfekte bir kişinin özelikle bu aşıları dikkatli ve düzenli bir şekilde yaptırmalıdır. Düzenli bir aşı takvimi oluşturmazsa kişinin bağışıklığı zayıflayarak hastalık artacaktır ve bu durum ölümcül sonuçlar getirebilir. Bu durumda önerilen aşılar şunlardır: 
• Hepatit B 
• Grip Aşısı 
• Pnömokok
• HPV (Human Papilloma Virüs)
• Hepatit A
• TD (Erişkin Tip Difteri-Tetanos) Aşısı
• Menenjit Suçiçeği, Boğmaca, Kızamık, Kabakulak, Kızamıkçık
• Tetanoz
• Zona 
• Difteri

HIV aşısı kaç doz yapılır sorusu için her aşının dozu farklılık gösterdiği söylenebilir. Ayrıca aşıların aylık ve yıllık olarak zamanları da farklılık gösterebilir. En doğru aşı dozu ve zamanını ilgili doktorunuz belirleyecektir.

HIV Aşısının Faydaları Nelerdir?

HIV enfeksiyonu bulaştığı andan itibaren tedavi edilmesi gereken bir enfeksiyondur. HIV ilaç tedavisiyle durdurulabilen ancak vücuttan tamamen uzaklaştırılamayan bir kronik hastalıktır. Kişi bir kez HIV pozitif olursa hayatı boyunda bu virüsü vücudunda taşımak durumunda kalır. Ancak gerekli ilaç tedavisine başlandıktan itibaren düzenli bir tedavi takvimiyle yaklaşık 6 ay içinde viral yükün oldukça fazla hafifletilebileceği bilinen bir gerçektir. Bu yüzden tedavide ilaçlar kadar HIV aşısının da faydası yüksektir. 

HIV virüsü doğrudan vücudun bağışıklık sistemini oluşturan hücrelerden biri olan CD4 hücresine tutunur. Bu durumda kişinin bağışıklığının düşmesine ve kişinin başka hastalıklara kolay yakalanabilmesine sebep olurken, kolayca iyileşmesinin de önüne geçebilir. Bu durumda HIV aşısının faydaları nelerdir, sorusu için, kişiye direnç kazandırarak hastalığı minimuma düşürmek denilebilir.

HIV Aşısı Yasal Olarak Zorunlu mu?

HIV aşısının yasal bir zorunluluğu yoktur. HIV virüsü testi yaptıktan sonra pozitif çıkan bireylerin devlete bildirme zorunluluğu ise kanunen mecburidir. Bu bildirme sağlık bakanlığına bir kod yardımıyla yapılmaktadır. Bu kodla bildirim yapılırken kişilerin özel b,lgileri gizli tutulmaktadır. Eğer gizlenmezse ve bu özel bilgi açıklanır ise Türk Ceza kanununa göre suç teşkil eder. 

HIV aşısı faydaları olan bir aşı olması ve tedavide oldukça önemli olması sebebiyle devlet hastanelerinde sağlık sigortası olmasa bile aşı uygulaması yapılır.

HIV Aşısının Koruması Kaç Yıl Sürer?

HIV virüsüne karşı tek bir aşı yoktur. HIV tedavisinde, HIV virüsüne karşı bağışıklık güçlendiren birçok aşı yaptırılır. Bu nedenle aşıların koruma sürelerinde de farklılıklar gözükür. Bazı aşıların koruma süresi 3 ayken bazı aşıların 6 ay ve bazı aşıların koruma süresi 10 yıl olabilmektedir. 

HIV aşısı kaç doz yapılır gibi merak edilen soruya da cevap olarak her aşının farklı doz yapısı vardır. Bazı aşılarda tek doz yeterken bazı aşılar en az 3 ve daha üstü doza ihtiyaç duyabilir. İlgili doktorunuza danışarak aşı çizelgesi oluşturulabilirsiniz.

HIV Aşısının Yan Etkileri Nelerdir?

Her aşı gibi HIV aşılarının da bazı yan etkileri olabilir. HIV aşısının yan etkilerini aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:

• Yorgunluk
• Hızlı kilo kaybı 
• Dikkat dağınıklığı 
• Vücutta bazı dökülmeler 
• Üşüme, ellerde ve ayakta soğukluk 
• Baş ağrısı ve stres

HIV aşısı yan etkilerini takip edip doktorunuza danışmalısınız.

Sıkça Sorulan Sorular

HIV Aşısı Hastalığı Ortadan Kaldırır mı?

HIV tanısı konulan bir kişi şoka uğrayabilir. Ama unutulmamalıdır ki HIV tanısı alan bir kişi uzun ve sağlıklı bir yaşam sürdürebilir. HIV aşısı önleyici ve tedavi edici bir etkiye sahiptir ancak hastalığı tamamen ortadan kaldırma etkisine sahip değildir.

HIV Aşısı AIDS’e Yol Açar mı?

HIV pozitif olmak vücutta ki enfeksiyonun kesinliği demektir. AIDS ise bu hastalığın son aşaması anlamına gelmektedir. AIDS'e tedaviye önem vermemek ve gerekli aşı ve ilaçların kullanılmaması sebep olmaktadır.

HIV Aşısı Hangi Durumlarda Yaptırılır?

Seyahat öncesinde, sağlıklı cinsel hayata sahipseniz, yaşadığınız ortamda denetlenen bir sağlık sistemi yoksa ve HIV pozitifseniz HIV aşılarını yaptırmanız önemlidir. Hıv aşısı faydaları arasında hem kişinin sürpriz bir hastalıkla karşılaşmaması hem de tedavi sırasında hızlı iyileşme gösterebilme olasılığı vardır. 

HIV Aşısı Sadece Hastalık Durumunda mı Yaptırılır?

HIV, HIV virüslü bir anneden doğan çocukta, HIV virüsü olan bir kişinin kanının sağlıklı kişinin şırınga vb. yöntemlerle vücuduna girmesi ve cinsel ilişki yoluyla sağlıklı kişiye bulaşabilir. Aynı zamanda bir sivrisineğin HIV pozitif bir kişinin kanını emmesi ve sonra sağlıklı kişiye bulaştırması yöntemiyle de bulaşabilir. Bu nedenle hem önleyici hem tedavi amaçlı yaptırılır. HIV aşısı ne zaman yapılır; 9 yaşında itibaren her durumda yaptırılabilir.

HIV Aşısı Yaptırmazsam Ne Olur?

Eğer HIV negatifseniz bu durum sağlığınıza zarar vermez. Ancak HIV pozitif iseniz aşı ve ilaç kullanmıyorsanız vücudunuzun direnci düşmeye başlar. Bu durumda kanser gibi güçlü hastalıklara açık hale gelirsiniz. Bağışıklık sisteminin çökmesi sonucunda ise ölümle karşılaşılabilinir. Bu nedenle HIV virüsünden şüpheleniyorsanız hemen doktorunuza danışmalı ve uygun tedaviyi almalısınız.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.