Anal ağrı, hemen herkesin dönem dönem şikayetçi olduğu bir rahatsızlıktır. Genellikle hayati riskler taşımaz fakat makat ağrısının insanların günlük yaşamını olumsuz etkiler. Bunun için de tedavi edilmesi gerekir. 

Anal Ağrı (Makat Ağrısı) Nedir?

Anal ağrı, makat bölgesinde yani rektum ve anüsün içinde yada çevresinde oluşan ağrılardır. Kalın bağırsağın dışa açılan kısmına anüs, kalın bağırsağın anüse kadar olan son kısmına rektum denmektedir. Makatta ağrı genelde dışkılama sırasında veya sonrasında oluşur. Makatta ağrı ve yanma bazen çok hafif olabileceği gibi bazen de günlük yaşantıyı etkileyerek kişinin yaşam kalitesini düşürür.

Anal Ağrı (Makat Ağrısı) Neden Olur?

Makat ağrısı, hareketsiz yaşamdan, uzun süre oturmak zorunda kalmaktan, kabızlıktan ve hemoroitten kaynaklanabileceği gibi kıl dönmesi, apse ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar da anal ağrıya sebep olabilir. Makat ağrısı neden olur sorusunun cevaplarını şu şekilde sıralayabiliriz;

• Hemoroid (Basur); anüs ve rektumdaki damarların genişlemesi, şişmesi ve ele gelme durumudur.
• Anal Fissür (Makat Çatlağı); uzun süreli kabızlık yada ishal yaşandığı durumda makatta oluşan yırtıktır. Makatta oluşan en ağrılı rahatsızlıktan biridir.
• Anal Apse; anüs çevresinde oluşan şişlik ve kızarıklıktır. Makattaki ağrıya üşüme ve ateş eşlik edebilir.
• Anal Fistül; bağırsağın son kısmı ile anüsün arasında oluşan anormal yapılardır, küçük bir tünel şeklindedir.
• Levator Ani Sendromu; anüs çevresindeki kasların spazmı sonucu makatta ağrı oluşmasıdır.
• Şiddetli İshal (Diyare)
• Makat Kanseri
• Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar
• Makatta Kıl Dönmesi
• Cilt Hastalıkları
• Anüs Kanseri ve Kolon Kanseri
• Proktalgia Fugax
• Hamilelik ve Doğum
• Hareketsizlik ve uzun süre oturmak da makat ağrısı neden olur sorusunun yanıtları arasındadır. 

Anal Ağrı (Makat Ağrısı) Tipleri Nelerdir?

Makatta ağrı tiplerini 4 şekilde ifade edebiliriz

• Dışkılamadan sonra meydana gelen, bazen kısa bazen uzun süren, bıçak saplanır gibi bir ağrı durumunda hemoroid vemakat çatlağı(anal fissür) akla gelmelidir.
• Günlük yaşantıyı etkileyecek kadar şiddetli bir ağrı durumunda makat apsesi düşünülmelidir.
• Makatta şiddetli bir kramp şeklinde meydana gelen anal ağrılarda proctalgia fugax akla gelmelidir.  
• Geçmeyen, uzun süreli makat ağrılarında omurilik basısı etkili olabilir. 

Anal Ağrı (Makat Ağrısı) Belirtileri Nelerdir?

Anal ağrının bir çok farklı sebebi vardır. Makat ağrısının genelde kolay bir tedavi süreci vardır. Makat ağrısı belirtileri arasında; makat bölgesinde yanma, batma, şişlik, otururken zorlanma yer alır. Ayrıca dışkılarken ve dışkılama sonrasında anüsteki acı, günlük yaşantıyı etkileyen makatta ağrı ve yanmalar da makat ağrısı belirtileri arasındadır.

Çocuklarda Anal Ağrı (Makat Ağrısı) Neden Olur?

Çocuklarda ve bebeklerde görülen anal ağrının en yaygın sebeplerinden birisi makat çatlağı olarak da bilinene anal fissürdür. Anal fissür, anüste meydana gelen uzunlamasına oluşan yırtıklardır. Anal fissür genelde kabızlık sonucu dışkılamak için anüsü zorlamayla oluşur. Çocuklarda anal ağrı acılı dışkılama sürecine sebep olur. 

Bazen kaşıntı ve yanma olarak kendini gösteren bu makat ağrısı belirtileri, çocukların günlük hayatlarını rahat geçirememesine, derslere odaklanamamasına neden olur. Birkaç haftada kendiliğinden iyileşen çatlaklara akkut fissür, üç haftadan daha uzun sürede normale dönen çatlaklara kronik fissür denir. Çocuklarda anal ağrı göz ardı edilmemeli ve bir hekime başvurulmalıdır.

Hamilelikte Anal Ağrı (Makat Ağrısı) Neden Olur?

Hamilelikte anal ağrı (makat ağrısı), çok sık rastlanan şikayetlerden biridir. Hamilelik döneminde yaşanan hormanal ve fiziksel değişikliklerle vücudun farklı yerlerinde ağrılara neden olabilir. Hamilelik döneminde meydana gelen, dışkılama sürecinde oluşan ve kalçaya yayılabilen ağrılara, hamilelikte anal ağrı denir. Hamilelik döneminde, bebeğin etkilenmemesi için ilaç kullanımı pek önerilmez. 

Bu nedenle hamilelikte oluşan makat ağrısı için evde doğal yöntemler denenebilir. Bunlardan bazılarını aşağıdaki gibi sıralamak mümkün; 

• Oturma banyosu yapmak
• Soğuk kompresler yapmak 
• Yumuşatıcı merhemler kullanmak. 

Ayrıca hamilelik döneminde anal ağrıyı azaltmak için sürekli oturmaktan uzak durulmalı, bol bol hareket edilmeli ve dengeli beslenilmelidir.

Yaşlı Kadınlarda Anal Ağrı (Makat Ağrısı) Neden Olur?

Yaşlı kadınlarda anal ağrı sık rastlanan bir şikayettir. Yaşlı kadınlarda oluşan makat ağrısının en önemli nedenlerinden biri rektosel yani makat fıtığıdır. Rektosel yani halk arasında bilinen ismiyle makat fıtığı, rektumun vajina içerisine doğru fıtıklaşmasıyla meydana gelir. Rahim ameliyatı olmuş, yaşı ilerlemiş ve çok doğum yapan kadınlarda sıkça rastlanan bir hastalıktır. 

Yaşlı kadınlarda anal ağrıya tanı koyabilmek için bir hekime başvurulmalı ve fiziki muayene yapılmalıdır. İleri yaşlı kadınlarda anal ağrıyı hafifletmek için öncelikte sağlıklı beslenme ve spor tavsiye edilir. Eğer hastalık ilerlemiş ise doktorlar tarafından ameliyat tavsiye edilir.

Kadınlarda Anal Ağrı (Makat Ağrısı) Ne İyi Gelir?

Kadınlarda anal ağrıya (makat ağrısı) sıklıkla rastlanmaktadır. Anal ağrıyı hafifletmek için evde bazı yöntemler uygulanabilir. Anal ağrıya neler iyi gelir, makat ağrısı nasıl geçer sorularına cevaben şu yöntemleri sıralayabiliriz;

• Bol su içmek
• Yeterli miktarda lifli gıda tüketmek
• Ağrıyan bölgeye soğuk kompres uygulamak
• Sıcak oturma banyoları
• Anüs tarafına dikkat edilmeli, sabun kullanılmamalı, ovalamadan ve kaşınmadan uzak durulmalı
• Hindistan cevizi yağı, zeytinyağı ve aloe vera jel kullanımı
• Papatya, yasemin ve melisa çayları anal ağrıyı hafifletmede etkili rol oynayabilir.

Anal Ağrı (Makat Ağrısı) İçin Hangi Tetkikler Yapılmalı?

Anal ağrı (makat ağrısı) şikayetleri için mutlaka bir genel cerraha başvurulmalıdır. Makat ağrısı konusunda derin bilgiye sahip olan cerrah grubu, proktolog ve kolorektal cerrahlarıdır. Makat ağrısı şikayeti ile cerraha başvuran hastalara gerekli görülen durumlarda; endoskopi, defekografi ve anorektal manometri gibi tetkikler yapılır.

Kadınlarda Anal Ağrı (Makat Ağrısı) ve Tedavisi

Kadınlarda doğum ile birlikte anal ağrı (makat ağrısı) şikayetleri artabilir. Makat ağrı ve yanma hissi, önlem alınmazsa ve tedavi edilmezse günlük hayatı zorlaştırabilir. Anal ağrının hafifletilmesi için bazı tedavi yöntemleri vardır. Kadınlarda makat ağrısı nasıl geçer, sorusunun yanıtları aşağıdaki gibidir:

• Anüsün çevresine, parmak yardımı ile her iki taraftan masaj yapılarak puborektal kasının gevşetilmesi
• Kadınlarda vajinanın arkasına doğru, erkeklerde ise penis köküne doğru sert bir zemine oturmak
• Melisa, papatya ve yasemin gibi bitki çayları tüketmek
• Bol su içmek ve lifli gıdalar tüketmek
• Egzersiz yapmak
• Buz uygulaması ve oturma banyosu yapmak: Günde 4-5 defa 15-20 dakika ılık su ( 24-37 derece arası) ile oturma banyosu yapabilirsiniz. Ayrıca paketlenmiş buzları dönüşümlü olarak makat bölgesine uygulayabilirsiniz. 
• Botoks tedavisi
• İlaç tedavisi

Geçmeyen anal ağrılarda mutlaka bir genel cerraha başvurulmalı ve doktorun uygun gördüğü ilaçlar kullanılmalıdır, bilinçsizce ilaç tüketilmemelidir.

Sıkça Sorulan Sorular

Makat ağrısı için hangi bölüme gidilir?

Anal ağrı yani makat ağrısı için genel cerrahiye gidilmelidir.

Makatta kıl dönmesi durumunda ne yapılır?

Makatta kıl dönmesi, anal ağrıya sebep olur. Genellikle ağrı, kanlı akıntı ve şişlik ile kendini gösterirken bazen de yalnızca otururken şiddetli bir ağrıya neden olur. Kıl dönmesine; hareketsiz bir yaşam, uzun süre oturmak zorunda kalınması, sert ve güçlü kıllar ve obezite neden olur. Kıl dönmesi ağrısının geçmesi için hekimler kıl dönmesi ameliyatı uygulamaktadır.

Makattan kan gelmesinin nedenleri nedir?

Makattan kan gelmesinin başlıca sebepleri aras ında; kabızlık, basur (hemoroid), anal fissür ve fistüldür. Anal polipler, kanser ve enfeksiyonlarda makattan kan gelmesine neden olan hastalıklar arasındadır.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.