Dış gebelik ameliyatı, ektopik yani yumurtanın rahim dışında bir yerde döllenmesi durumunda yapılan bir operasyondur. Normal gebelik sürecinde döllenen yumurta rahme ulaşıp, tutunur. Yumurta anormal olarak fallop tüpüne ya da rahim boyuna tutunduğunda dış gebelik oluşur.

Dış gebelik yumurtanın erkek spermi ile döllenip yerleştiği yere göre kornual ve tubal gebelik isimlerini alır. Tubal gebelik daha yaygındır, embriyonun fallop tüpünde büyümeye çalışmasıyla oluşur. Kornual gebelikte ise büyüme uterusta olur. 

Erken teşhiste ilaçla dış gebelik tedavisi olabilse de ilerlemiş vakalarda ameliyat gerekir. Normal bir gebelik olmayan dış gebelikte yumurta büyüse de bebeğe dönüşeceği şartlar olmadığı için sadece anne adayı vücudunda tehdit unsuru olur.

Ortalama 50 kadından birinin yaşadığı dış gebeliğin Türkiye’de görülme sıklığı %1-2’dir. Dış gebelik ilerleyen süreçte ölüm riski taşıyan ciddi kanamalar yaratır.    

Dış Gebelik Ameliyatı Nedir?

Dış gebelikte bebeğin sağlıkla büyümesi mümkün değildir. Anormal şekilde büyümeye başlayan yumurta bedende doku ve organlara zarar vermeye başlar. Durum hemen fark edilirse ilaç tedavisi yapılabilir. Uzman yönlendirmesine göre yumurtanın büyümesi tehlikeli boyuta geldiyse dış gebelik ameliyatının yapılması gerekir.

Dış gebelik ameliyatı nedir sorusunun cevabı özetle döllenen yumurtanın yani embriyonun normal şekilde rahimde değil anormal şekilde rahim dışında büyümeye başlamasıyla oluşacak problemlerin önüne geçmek için embriyonun alınması operasyonudur. 

Dış Gebelik Ameliyatı Gerekebilen Ektopik Belirtileri Nelerdir?

Dış gebelikte hiçbir belirti görülmeyen kadınlar da olmaklar birlikte ortaya çıkabilen genel belirtilerden bahsedilebilir. Normal gebelik belirtilerine benzeyen dış gebelik belirtileri şöyledir:

• Beklenen zamanda regl olunmaması
• Mide bulantısı
• Baş dönmesi
• Göğüslerde hassasiyet
• Yorgunluk 
• Kilo kaybı

Normal gebelikte çok az görülen ve dış gebelik belirtisi olabilecek rahatsızlıkları ise şöyle sıralayabiliriz:

• Vajinal kanamalar
• Pelvik ağrıları
• Tüplerde kanama 
• Bağırsak sorunları
• Karın ağrısı, şişlik
• Sersemlik, bayılma

Dış Gebelik Ameliyatı Yaşanmaması İçin Nelere Dikkat Edilmeli?

Dış gebelik yapısal problemler, endometriozis hastalığı (çikolata kisti), karın için operasyonlar gibi önüne geçilmesi pek mümkün olmayan sebeplerle oluşabilir. Bunlar dışında elbette bazı konularda dikkatli davranmak riski azaltır.

Dış gebelik ameliyatının yapılması da ameliyat sonrası da sıkıntılı bir süreçtir. Bu süreci yaşama riskini minimuma indirmek için alınabilecek bazı önlemler şunlardır: 

• Sigara kullanımından kaçınmak
• Rahim ve fallop tüpleri sağlığına özen göstermek
• Cinsel yolla bulaşan hastalıklarakarşı önlem almak 
• Kürtaja gerek kalmayacak şekilde doğum kontrolü sağlamak

Kadınlarda Dış Gebelik Ameliyatı Nasıl Olur?

Dış gebeliğin erken teşhis edilebilmesi çok önemlidir. Bunun için idrar ve kan tahlili ile hamileliği kesinleşen kişiye ultrason muayenesi yapılır. Gebelik kesesi oluşmamışsa dış gebelikten şüphe edilir. Takip, tahlil ve tetkikler sonucu dış gebelik netleşirse önce mümkünse ilaç tedavisi yapılır eğer mümkün değilse ameliyatla müdahale edilir. 

Dış Gebelik Ameliyatı Zor mu?

Dış gebelik ameliyatı zor mu diye düşünenler için cevap değişkendir. Fiziksel olarak anestezi ile ameliyat yapıldığı için bir şey hissedilmez ama ameliyat sonrası hissedilen ağrıların yarattığı rahatsızlık kişinin ağrı ve acı eşiğine göre değişir. Ek olarak ameliyat psikolojisi etkisi de kişiden kişiye değişir.

Dış Gebelik Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Çok ciddi şikayetlere neden olan ve iç kanamaya da sebebiyet verebilen dış gebelikte ilerlemiş vakalarda acil ameliyat gerekir. Dış gebeliğin doku ve organlara zarar vermeye başladığı kişilerde ameliyat genelde tek çözüm olur. 

Dış gebelik ameliyatında varsa önce iç kanama durdurulur. Sonrasında zarar gören organlara müdahale edilir. Fallop tüpleri çok zarar görmüşse alınmaları gerekebilir. Bu da hamile kalma ihtimalini çok düşürür. Fallop tüplerine işlem yapılmazsa hamile kalma ihtimali daha yüksektir. 

Dış gebelikte ameliyat genelde kapalı yapılmakla birlikte ciddi vakalarda açık ameliyat da gerekebilir. 

Dış Gebelik Ameliyatı Kürtajla Birlikte mi Yapılır?

Dış gebelik ameliyatıyla kürtaj farklı operasyonlardır. Kürtajda rahim içinden embriyo alınır ve iç bölüm temizlenir. Dış gebelikte ise rahim içinde herhangi bir oluşum yoktur. Yumurta rahim dışında konumlanır. Bu yüzden rahim dışına müdahale edilir. Ancak bazı nadir durumlarda dış gebelik ameliyatıyla birlikte rahim içinin temizlenmesi gerekebilir ve kürtaj işlemiyle bu temizlik yapılır. 

Dış Gebelik Ameliyatı Riskleri Nelerdir?

Dış gebelik ameliyatı riskleri genel anlamda diğer ameliyatlarla benzerdir. Kanama, enfeksiyon, organ zedelenmesi olabilir. Karın içi yapışıklığı olan kadınlarda ameliyat sonrası komplikasyonlar oluşabilir. Ameliyat sırasında tüp korunduysa, tüp içinde gebelik kalıntısı olabileceği için beta hCG değerleri takip edilir, gerekirse müdahale yapılır. 

Dış Gebelik Ameliyatı Öncesi Neler Yapılmalı?

Dış gebelik ameliyatının türünün belirlenmesi için önce kişinin durumu değerlendirilir. Çizilen yol haritasına göre süreçte dikkat edilmesi gerekenler farklılık gösterebilir. Genel uyarılar şöyle sıralanabilir:

• Ameliyatın en az 6 saat öncesinden itibaren yemek yeme ve sıvı alımı kesilir. 
• Kullanılan ilaçlar varsa doktor yönlendirmesiyle nasıl alınacağı netleşir. 
• Kan sulandırıcı içiliyorsa bırakılır.  
• Ameliyatı kolaylaştırmak adına operasyon öncesi vajinal bölgenin temizlenip tıraşlanması önemlidir. 

Dış Gebelik Ameliyatı Sonrası Neler Yapılmalı?

Dış gebelik ameliyatı sonrası dikkat edilmesi gerekenleri şöyle sıralayabiliriz:

• Uzmanın önerdiği süre boyunca dinlenmek
• Ameliyatlı bölgenin hijyenine dikkat etmek
• Doktorun verdiği ilaçları düzenli kullanmak
• Enfeksiyon kapma ihtimaline karşı halka açık havuz ve tuvaletlerden uzak durmak
• Progesteronlu doğum kontrol hapları kullanmamak

Sigaradan uzak durmak dış gebelik ameliyatı sonrası özellikle tekrar hamile kalmak isteyenler için çok önemlidir. Kadının vücudu ne kadar sağlıklı ve dirençli olursa bebeğin gelişimi o denli sağlıklı olur. 

Dış Gebelik Ameliyatı Kaç Günde İyileşir?

Operasyon genel anestezi ile yapılır ve sonrasında hastanın kendine gelmesi biraz vakit alır. Genelde 1-2 günlük hastane yatışı verilir. 

Dış gebelik ameliyatından sonra 1-2 hafta yorgunluk ve halsizlik olur. Ufak lekelenmeler ve ağrılar normal kabul edilir. Ciddi ağrılarda ve yoğun kanamalarda ise mutlaka uzmana başvurmak gerekir.

Regl döneminin normal rutine dönmesi birkaç ayı bulabilir. Bu konuda endişelenmeye gerek yoktur. Bu sürede hormonel adaptasyon da yaşanır ve bir süre hamilelik hissi yaşanabilir. 

Bu süreç ameliyat ile bitmişse psikolojik olarak zorlayıcı olabilir. Hayat rutinine adaptasyon için psikolojik destek almakta fayda vardır.  

Sıkça Sorulan Sorular

Dış gebelik ameliyatı kaç saat sürer?

Dış gebelik ameliyatı kaç saat sürer sorusunun cevabı farklı etkenlere göre değişebilir. Dış gebelik operasyonu yapılacak işlemlere ve hekimin hızına göre değişmekle birlikte ortalama 1-2 saat sürer. Hasta anestezi etkisinde olduğu için operasyonda herhangi bir şey hissetmez. 

Dış gebeliğin ilaçla tedavisi ne kadar sürer?

Erken teşhisle tespit edilen dış gebeliğin ilaçla tedavisi ortalama 5-6 hafta sürer. Genellikle hücrelerin büyümesini engelleyen ve oluşan hücrelerin erimesini sağlayan ilaçlar kullanılır. İlaç tedavisinde başarı oranı çok yüksektir. 

Dış gebelik ne zaman tehlikeli?

Erken teşhisle yumurtanın döllenip rahim dışında tutunduğu hemen fark edilip ilaçla tedaviye başlanabilir. Ortalama olarak 6.haftadan sonra embriyo gelişimi sorunlara sebep olmaya başlar.  

Dış gebelik idrar testiyle anlaşılır mı?

Normal gebelikten ya da dış gebelikten şüphelenildiğinde benzer testler yapılır. Ön kontrollerde idrar testi yapılır ancak dış gebelik net tanısı için ultrason gerekir. 

Dış gebelik normal gebeliğe dönüşebilir mi?

Normalde rahim embriyo gelişimi için uygun alanı yaratır. Embriyonun rahim dışında gelişmeye çalışması olan dış gebelikte normal bir gelişim mümkün değildir yani dış gebelik normal gebeliğe dönmez. 

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.