Son günlerde popülerleşen çaylardan biri olan rooibos kendine has tadı ve siyah çayı andıran görüntüsüyle birçok kişinin aklında “rooibos çayı nedir?” sorusunu uyandırır.

Rooibos çayı Güney Afrika’ya özgü bir bitkinin yapraklarından elde edilen sağlık için çeşitli faydalara sahip olan bir çaydır. Özellikle kafeinsiz olması çay ve kahve severler için keyifli bir alternatif olmasını sağlarken rooibosun kalp sağlığını destekleyici özellikleri ve antioksidan içeriği gibi çeşitli faydalı özellikleri rooibosun tercih edilirliğini her geçen gün arttırmaya devam eder.

Rooibos Çayı Nedir Ne İşe Yarar?

Rooibos çayı, Afrika kırmızı çayı olarak da bilinen Güney Afrika’ya özgü bir bitki olan aspalathus linerais çalısından elde edilir. Bitki yaprakları fermente edilerek çay haline dönüştürülür. 1930’lu yıllara kadar ticari ihracata dahil edilmeyen bu çay özellikle sağlığa faydalarına yönelik bilinirliğinin artması ile daha çok tercih edilen bir çay haline dönüşmüştür.

Siyah çay ve yeşil çay gibi çay türleri içerisinde kafein bulunur. Kafein belirli miktarda alındığında vücut tarafından tolere edilebilen bir kimyasal bileşiktir. Ancak yoğun kahve ve çay tüketimi olan kişiler fazla kafein alımı ile kaygı, kalp çarpıntısı, uykusuzluk ve baş ağrısı gibi semptomlarla karşılaşabilir.

Bu nedenle günlük kafein alımının sınırlandırılması gerekir. Bu durumda rooibos ideal bir alternatiftir. İçerisinde kafein bulunmaması sayesinde kişiler gündelik hayatlarında birkaç kupa rooibos çayı gönül rahatlığıyla tüketebilir.

Kırmızımsı kahverengi tonlarında rengi ve hafif tatlı tadıyla damaklara hitap eden bir lezzete sahiptir. Genellikle çay olarak tüketilen rooibos, bazen süt ve şekerle karıştırılarak farklı lezzetler halinde de dönüştürülebilir. Günümüzde bazı kozmetik ürünler içerisinde de rooibos bitkisi yer alır.

Rooibos, içeriği sayesinde vücut için birçok yararlı özelliğe sahiptir. İçerisinde bulunan antioksidanlar sayesinde bağışıklık sistemini destekleyici etki gösterebilir aynı zamanda anti inflamatuar etkisi sayesinde vücutta gelişen iltihabı azaltabilir.

Rooibos çayı faydaları üzerine yapılan çeşitli çalışmalar bulunur. Bu çalışmalar dahilinde rooibos çayının kilo kaybını teşvik edebileceği öne sürülür. Çay içerisine herhangi bir bal veya şeker eklenmediği takdirde kalori içermediğinden diyet sürecindeyken de günlük beslenmede yer verilebilecek bir içecektir.

Rooibos çayının tokluk hormonu olarak bilinen leptin düzeylerini arttırmada etkisi olduğu da öne sürülür. Leptin hormonu seviyelerindeki artışı desteklemesi açlık hissinin baskılanmasına ve besin alım düzeyinin dengelenmesine katkı sağlayabilir.

Rooibos Çayı Hangi Hastalıklara İyi Gelir?

Rooibos çayı faydaları günlük hayata eklenerek çeşitli hastalıkların tedavisi desteklenebilir veya bazı hastalıkların gelişiminin önlenmesi desteklenebilir. Rooibos çayı faydaları aşağıdaki şekilde sıralanabilir;

• Doğal olarak kafeinsizdir ve uyarıcı görevi görmez, kafeinin yan etkilerinden kaçınmak isteyenler için ideal bir seçenektir,
• Kan basıncını düşürmede faydalı olabilir,
• Anti inflamatuar ve antioksidan içeriğe sahiptir böylece kansere karşı koruyucu etki gösterebilir,
• Diyabet nedeniyle gelişen oksidatif hasarın etkilerini azaltabilir,
• Kemik sağlığını geliştirebilir,
• Tanen açısından zengin içecekler içerken yaygın olarak görülen sindirim sorunlarını sınırlar.

Rooibos çayının genel faydalarına bakılmasının haricinde düzenli çay tüketiminin bazı hastalıklara iyi gelebileceği düşünülür. Rooibos içerisinde bulunan flavonoidler, antienflamatuar ve antioksidan özellik göstermenin yanı sıra yüksek kolesterol seviyeleri başta olmak üzere kan yağları üzerinde olumlu etki yaratabilir ve kardiyovasküler sistemi destekleyebilir.

Kan basıncının yükselmesine neden olan çeşitli enzimleri inhibe ederek kan basıncının ideal aralıklarda kalmasını destekleyebilir. Yapılan çalışmalar rooibos çayı ile tip 2 diyabet arasında da güçlü bir bağ olduğunu gösterir. Düzenli rooibos çayı tüketimi diyabet nedeniyle gelişecek olan oksidatif hasara karşı vücudu koruyabilir.

Rooibos çayı özellikle yeşil fermente edilmemiş halinde tüketilmesi dahilinde kanser riskini azaltabilir. Ancak bu bilginin doğrulanması için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.

Rooibos Çayı Özellikleri

“Rooibos çayı nedir?” sorusu çayın özelliklerinin öğrenilmesiyle daha verimli bir şekilde cevaplanabilir. Rooibosun fermente yaprakları içerisinde antioksidan özelliğe sahip bileşenler bulunur.

Bu bileşenlerin yanı sıra rooibos eser miktarda bakır, florür, potasyum, demir, kalsiyum ve magnezyum içerir. Oldukça düşük kalorili olan bu bitki sıcak çay veya buzlu içecek olarak tüketilebilir. Rooibos içerisinde kafein bulunmadığı için uyku kaçırma gibi bir yan etkisi bulunmaz.

Rooibos çayı yaprakları paketlenmiş şekilde veya poşet çay formuna dönüştürülmüş şekilde satılır. Rooibos çayı, yaprakların veya poşet çay formunun kaynar suda 5 dakikada bekletilmesi ile hazırlanır.

Ancak bazı çalışmalar antioksidan etkisinin artması için 10 dakikaya kadar yaprakların demlenmesini önerir. Rooibos çayı kullananların yorumları dahilinde siyah veya yeşil çayın demleme süresi uzadıkça acılaşmasının aksine rooibosun demleme süresinin uzamasının daha güçlü ve lezzetli bir tat elde edilmesine yardımcı olduğu yer alır.

Rooibos çayı tüketimi için belirtilen bir üst limit bulunmamaktadır. Kafeinsiz olması ve kalorisiz sayılacak kadar düşük kalorili olması çaya bir porsiyon sınırı getirilmesi ihtiyacını ortadan kaldırır. Bazen rooibos ilave şeker, süt veya krema ile tatlandırarak tüketilebilir. Bu tür durumlarda fazla kalori alımını önlenmesi adına çay tüketimi sınırlandırılabilir.

Hamilelikte Rooibos Çayı Tüketimi

Rooibos çayı genel olarak güvenli kabul edildiğinden ve kafein içermediğinden hamilelik döneminde de tüketilebilen bir çaydır. Günde 2 veya 3 kupayı geçmediği takdirde hamile kadınlar da rooibos çayı tüketebilir.

Hamilelik dönemine ek olarak emzirme döneminde de tercih edilebilecek çaylar arasında yer alır. Hamilelik döneminde kafein alımının ekstra sınırlandırılması gerektiğinden çay ve kahve severler için rooibos çayı daha sağlıklı bir alternatif olabilir.

Hamilelik sırasında rooibos tüketiminin potansiyel faydaları da olabileceği düşünülür. Rooibos çayının osteoblast aktivitesi olarak bilinen kemik kütlesinin korunmasına yardımcı olan hücrelerin gelişimini artırdığına yönelik çalışmalar bulunur.

Bu durum rooibos çayı tüketiminin hamilelik sürecinde kemik sağlığını iyileştirici etki yaratmasını sağlayabilir. Buna ek olarak içerisinde yer alan polifenoller sayesinde antioksidan alımını destekleyerek anne sağlığını korumada etkili olabilir.

Rooibos Çayı Zararları Nelerdir?

Rooibos, güvenilir kabul edilen ve herhangi bir ciddi yan etkisi olduğu tespit edilmeyen bir çaydır. Bu nedenle rooibos çayı zararları araştırıldığında herhangi bir yanıt bulunamayabilir.

Rooibos çayı üzerine yapılan araştırmalar dahilinde nadir olarak karaciğer enzimlerini etkileyebileceğine rastlanmıştır. 2010 yılında yapılan bir vaka çalışmasında her gün büyük miktarlarda rooibos çayı içmenin karaciğer enzimlerini artırabileceği ve karaciğer problemine sebep olabileceğine rastlanmıştır.

Ancak bu durum birden fazla parametre ile ilişkilendirilmiştir. Bu nedenle rooibos çayı zararları kapsamında kesin olarak karaciğer enzimlerinde artış yaratabileceği yer almamaktadır.

Sıkça Sorulan Sorular

Rooibos Çayı Her Gün İçilir Mi?

Rooibos çayı günde 2 veya 3 kupayı aşmadığı takdirde her gün tüketilebilecek bir çaydır.

Rooibos Çayı Kilo Verdirir Mi?

Rooibos çayının direkt olarak kilo vermeye yönelik bir etkisi olduğu tartışma konusudur. Ancak yapılan çalışmalar rooibos çayının tokluk hormonu olarak bilinen leptin düzeylerini artırabileceğini gösterir. Bunun yanı sıra kalorisiz bir çay olması diyet sürecinde tüketilebilecek içecekler arasında yer almasını sağlar.

Rooibos Çayı Nasıl Demlenir?

Rooibos yaprakları veya poşet forma getirilmiş çay kaynar su içerisinde 5 dakika kadar bekletilir. Ardından süzülerek içilebilir. Antioksidan özelliğinden daha fazla yararlanmak isteyenlere demleme süresini 10 dakikaya uzatmaları önerilir. Bu sayede çayın aramaları da daha yoğun bir şekilde hissedilebilir.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.