Noktüri nedir sorusu uykuda gereğinden fazla idrara çıkma ihtiyacına karşılık gelir. Noktüri ne demek sorusu kısaca sık idrara çıkma şeklinde cevaplandırılabilir. Kişi bu rahatsızlık nedeniyle gece defalarca uyanması başta uyku problemine sebep olabilir.

Bu durum hem kadınların hem de erkeklerin yaşam kalitesini ciddi manada negatif olarak etkiler. Noktüri hastalığın kaynağı genellikle yaşlılık sebebiyle mesane problemlerinden kaynaklansa da her yaşta görülmesi ciddi bir hastalığın da habercisi olabilir. Tüm bu bilgiler ışığında, birey geceleri sık sık idrara çıkma ihtiyacı taşıyorsa alanında uzman bir hekime başvurması önerilmektedir.

Noktüri Nedir?

Noktüri nedir sorusu genel anlamda idrara çıkma problemini ifade eder. Yaşla beraber görülme sıklığı artan noktüri hastalığının 50 yaş üzerinde daha çok görüldüğü ve erkeklerde daha sık gözlemlendiği ifade edilir.

Toplumda 30 yaş üstü kişilerin üçte birinde noktüri görülmesi problemin çözülme gerekliliğinin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha vurgular. Özellikle kişinin gece uykusunda devamlı yataktan kalkması kronik sorunların yanında yaralanma ve düşme gibi ani kaza risklerini de artırır.

Genel Olarak Noktüri Ne Demek Tıpta Nasıl Açıklanır?

Tıbbi bir terim olarak ifade edilen hastalık, gece yataktan sürekli kalkarak idrara çıkma isteğini ifade eder. Ayrıca, noktüri nedir tıp dilinde cevabı olan rutin gece idrara çıkma problemi kişinin tüm hayatını da yakından etkiler.

Bununla birlikte, çoğunlukla doğrudan hastalık olarak değil bir rahatsızlığın belirteci olarak tanımlanması ön bir uyarı vermesiyle ilişkilidir. Kişinin gece uykusunun sürekli bölünmesi bir süre sonra vücut yorgunluğunun atılamamasına ve stresle mücadele edememesine neden olur. Böylece, günlük performansı düşen bireylerin yaşam kalitesi düşer ve başta depresyon gibi bazı hastalıklara yatkınlıkları da artabilir.

Noktüri Neden Olur?

Noktüri nedir tıp alanında başka bir hastalığı işaret eder. Bundan dolayı, noktüri sebeplerini bir üroloji uzmanı tarafından iyi analiz edilip ana nedenleri iyi değerlendirilmelidir. Bu süreç genellikle birçok faktörün bir araya gelmesi ile ortaya çıkabilir.

Rahatsızlığa zemin hazırlayan genetik ve fiziksel etmenler arasında cinsiyet, yaş, ilaç kullanımı ve kronik hastalıklar vardır. Bu bilgiler doğrultusunda, noktüri sebepleri aşağıdaki şekilde sınıflandırılabilir:

• Diyabet (şeker hastalığı) etkileri:

Diyabet hastalığına bağlı gelişen ağız kuruluğuna bağlı gereğinden fazla sıvı tüketimi gece idrar miktarını arttırabilir. Diğer bir yandan, şeker hastalarının böbreklerinde şeker miktarının yüksek olması vücuttan uzaklaştırılması için çok sıvı atımı ile mümkündür. Bu sebeple, gece ve gündüz idrar miktarı oldukça fazladır.

Genel poliüri olarak da ifade edilen gece ve gündüz sık idrara çıkma hali şeker hastalarının hormon bozukluğuna da dayanır. Diyabet hastalarının hipofiz bezinden salgılanan ve böbreklerde sıvı dengesini sağlayan ADH hormonu dengesizdir. Anti diüretik hormonunun (ADH) böbreklerde etkin rol oynayamaması idrara çıkma sıklığını arttırmasına neden olabilir.

• İdrar artırıcı diüretik ilaç kullanımı:

İdrar söktürücü, kalsiyum kanal blokerleri, lityum ve SSRI (seçici serotonin geri alım inhibitörleri) ilaç kullanımları gece idrara çıkma oranını arttırmaya sebebiyet verebilir.

Gece aşırı idrara çıkma (Noktürnal poliüri) yaşama: Kafein ve alkol gibi fazlaca diüretik içeceklerin tüketimine bağlı gelişebilir. Bu içeceklerin ve yiyeceklerin sık tüketilmesi ile ADH hormonuna karşı böbrek cevabının düşmesi sonucu rahatsızlık oluşabilir. Bu bağlamda; uyku apnesi, böbrek yetmezliği, horlama ve kalp yetmezliği gibi hastalıklar fazla idrar atılmasına da neden olabilir.

Ayrıca, bacaklarda sıvı birikimine neden olan hastalıklar uyuma pozisyonunda böbreklerde idrarı arttırır. Gece idrarını artıran bu duruma sebebiyet veren hastalıklar venöz staz, organ yetmezlikleri ve nefrotik sendromdur.

• Prostat büyümesi ve gelişimi:

Erkeklerin üriner sisteminde idrar borusunun bir kısmını ifade eden prostat bezinin işlevini kaybetmesi problemleri beraberinde getirir. Yaşla beraber gelişebilen bu durum idrara çıkmayı zorlaştırır, böylece idrar torbasında devamlı bir idrarın yer almasına sebebiyet verir. Bu doğrultuda, kişiler idrarlarını tam anlamıyla atamadığı için sürekli idrara çıkma istediği gösterebilir.

Kadınların pelvik organ prolapsusu (sarkması) görülmesi noktüri (gece idrarı) nedenlerinden sadece biridir.

• Gebelik geçirme:

Hamileliğin son aylarında rahim çapı fazlaca arttığı için idrar kesesi üzerinde baskı artar. Devamında ise sık sık idrara çıkma problemi oluşabilir.

Tüm bu rahatsızlıkların yanında noktüri sebepleri olarak aşırı aktif mesane, ödeme neden olan rahatsızlıklar, yüksek tansiyon, mesanenin tıkanıklığı ve enfeksiyonu, huzursuz bacak sendromu, uyku problemleri, doğum yapma, yanlış yeme-içme alışkanlıkları belirtilebilir.

Noktüri Belirtileri Nelerdir?

Noktüri, gece boyunca tuvalete kalkma eğilimini ifade eder. Gece boyunca sık idrara çıkan kişilerin uyku düzeninde dengesizlikler ve gün içerisinde daha az enerjiye sahip olmasıyla ilişkilendirilebilir.

Bu veriler ışığında sağlıklı bir ömür için kişinin 6-8 saatlik süreçte ara vermeden uyuması gereklidir. Uyku öncesinde gereğinden fazla sıvı alındığında gece idrara çıkma artar ve bu duruma farklı hastalıklar eşlik edilirse noktüri hastalığı yaşanabilir. Böylece, bu rahatsızlığın belirtileri aşağıdaki şekilde listelenebilir:

• Gece idrara çıkma istediğinin ve idrar miktarının artması
• İdrara çıktıktan sonra tam boşalamama hissini yaşama
• Tuvalete gitmeyi bekleyemeden idrar kaçırma ve aniden gelen sıkışıklık hissini yaşama
• İdrarın koyu olması, pıhtı ve kanın idrarda gözlemlenmesi
• İdrarını yaparken acı, yanma ve ağrı çekme durumu
• Gün boyunca aşırı yorgun hissetme ve yeterince uykuyu alamadığı hissine kapılma
• Bacaklarda şişkinlik ve ödem oluşması
• Ağız kurumasının beraberinde aşırı susama hissini yaşama
• Nefes darlığı çekme
• Acıkma hissini devamlı yaşama

Noktüri Tedavisi Nasıldır?

Hastalığın tedavisinde aşağıdaki basamaklar doktor kontrolünde uygulanabilir.

• İdrar artırıcı diüretik özelliği gösteren içecek ve yiyeceklerin tüketimi sınırlandırılarak alışkanlıklar değiştirilebilir. Bu açıdan, uykudan 2-4 saat öncesinde sıvı tüketimi azaltılabilir.
• İdrar artırıcı diüretik özellikli ilaç kullanımını doktor kontrolünde düzene koyulabilir. Bu doğrultuda, uykuya geçmeden 6 saat öncesinde ilaçların alımları gerçekleştirilmesi önerilir.
• Prostat büyümesi olan hastalar tedavi olarak idrara çıkma sorunu çözülerek gece-gündüz sık idrara çıkma durumu engellenebilir.
• Bacaklarda dolaşımı aktif tutmak için günün bazı zamanlarda yüksek tutulabilir, ilave olarak kompresyon çoraplarından faydalanılabilir. Böylece, bacaklarda sıvı birikmesi (ödem) kontrol altına alınabilir.
• Diyabet hastaları kronik problemlerini hafifletmek için ilaçların yanında kan şekerini dengelemek için sağlıklı yaşam koşullarına dikkat edilmesi tavsiye edilir.
• Kişi gece sık idrara çıkması nedeniyle gündüz uykusuz kalarak enerjisi düşebilir. Öğlen bir-iki saat uyuyarak bu süreci olumluya çevirebilir ve kan dolaşımının dengesi korunur.
• Uyku apnesi çeken kişilerin damak yapısı düzeltme operasyonları alternatifler arasında bulunur.
• İdrar yolu enfeksiyonları yaşayan kişilerin testleri tam anlamıyla yapılarak tanı ve tedavi eksiksiz gerçekleştirilmesi önemlidir.
• Alanında uzman doktorun önereceği ilaçlar düzenli olarak kullanılmalıdır. Bu ilaç grupları arasında daha az idrar üretimini sağlayan desmopressin içeren ilaçlar, yüksek tansiyonu düzenleyen diüretik ilaçlar ve mesane kası sorunlarını tedavi eden beta agonist ilaçlar ya da antikolinerjik ilaçlar yer alır.

Noktüri Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Noktüri rahatsızlığı çocuklarda ya da gençlerde görülür mü?

İdrara çıkma sıklığı her yaşta gözlemlenebilir. Tip 1 diyabet, organ yetmezlikleri ve enfeksiyonlar yaşayan kişiler her yaşta bu problemle karşılaşabilir.

Noktürinin kesin tedavisi var mıdır?

Hastalığa neden olan etmen bulunması tedavinin yapılmasına yardımcı olur. Hastalığın bir belirtisi olarak idrar sorunu yaşanması doğru tedavi yöntemiyle tamamen ortadan kalkabilir.

Noktüri tedavisi için hangi branşa başvurulmalıdır?

Hastalığın tedavisi için üroloji uzmanına başvurulmalıdır.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.