Katı kişi sendromu, kas ağrısının insan yaşamını etkileyecek düzeye ulaşması ile görülen bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlık, milyonda bir görülürken kronik olarak kişiye aktarılır. Hastalığın şiddeti ve bireyin özelliklerine göre farklı belirtiler gösterebilir. Stiff person sendromu adı ile de anılan rahatsızlık, tedavi edilemeyebilir. İlaç, masaj ya da çeşitli yöntemler ile hastada oluşan ağrı, spazm ya da nöbetlerin azaltılması sağlanabilir.

Katı Kişi Sendromu Nedir?

Katı kişi sendromu, omurilik ve beyin bölgesinde oluşan aksaklıklardan kaynaklanan rahatsızlıklardan biridir. Bu rahatsızlık, beyin ve omurilik bölgesinde oluşan aksaklıkların neden olduğu kas spazmları ve sertleşme sonucunda görülür. Rahatsızlığın ilk evrelerinde oluşan spazmlar hafif düzeyde başlasa da ilerleyen zamanlarda kaslarda görülen ağrı fazlalaşabilir.

Kas bölgesinde oluşan spazmların artması ile oluşan ağrı ve semptomlar insan hayatını etkileyecek düzeye ulaşabilir. İlerleyen rahatsızlıklarda görülen spazmların şiddeti kemikleri kıracak boyuta ulaşabileceği gibi hastayı hareketsiz bir hale de getirebilir. Katı adam sendromu ile karşılaşan kişilerde günlük hayata karşı yüksek hassasiyet görülebilir. 

Beklenmeyen ses ya da gürültü, duygusal sorunlara karşı kas spazmları ile tepki verilebilir. Aynı zamanda kasların çalışmalarında bazı eksiklikler görülebilir. Kontrol etmede yaşanan problemler; yürüme dengesinin bozulması, görüş açısını ve netliğinde daralma benzeri bazı semptomlara neden olabilir. Bu semptom ve belirtiler her kişi de aynı sıralama ya da ağrı düzeyinde devam ettirmeyebilir. 

Katı Kişi Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Katı kişi sendromunun belirtileri kişiye bağlı olarak farklılaşabilir. Yaygın görülen belirtiler ise şu şekilde sıralanabilir:

• Vücudun bazı bölgelerinde sertleşme ya da uzun süren ağrı katı kişi sendromu belirtileri arasında yer alır. Oluşan ağrıların uzun süre devam etmesi ya da normal düzeyin üzerinde görülen sertleşmeler rahatsızlığın yaygın belirtileri arasında sıklıkla görülür. Oluşan sertleşme ve ağrılar bir anda gerçekleşir. Yürürken, otururken ya da uyurken aniden oluşabilir.
• Spor ya da kasları zorlama gibi durumlar dışında oluşan ağrılı kas spazmları da bu rahatsızlığın habercisi olabilir. Ani ve bilinen bir sebebi olmadan, meydana gelen ağrı ve ağrıyı takip eden spazmların sık görülmesi rahatsızlığın belirtilerinden biridir.
• Katı kişi sendromu belirtilerinden biri de beklenmeyen, ani seslere karşı gösterilen hassasiyet ya da endişedir.  Günlük hayatta karşılaşılan ani seslere karşı, denge kaybı ya da panik gibi istemsiz tepkiler verilebilir. 
• Hareket esnasında denge kaybı ya da düşme gibi durumlarda belirtilerdendir. Bu düşme ya da denge kaybı durumu;  ya da baş dönmesi gibi etkenler dışında gerçekleşir ise belirtiler arasında kabul edilir. Düşme nedeni, kasların kontrolü ya da sertleşmesinden kaynaklanabilir. Kişi hareket esnasında ya da harekete geçeceği sırada denge kaybı ile karşılaşabileceği gibi kas kontrol aksaklığı nedeniyle düşebilir.
• Kol, bacak ya da el gibi vücudun çeşitli bölümlerini hareket ettirmekte görülen zorlamalar da belirtiler arasında kabul edilir. Bu zorlamalar, kol ya da bacak gibi bölgelerin dışında sırt, boyun gibi alanlarda da karşılaşılabilir. Kasları kontrol edememek, soğuk hava gibi faktörlerden bağımsız olarak gerçekleşir. Günlük hayatta, standart koşullarda yaşanan kas kontrol problemleri hastalığın belirtileri arasında yer alır.
• Beden duruşunda görülen bozulmalar da rahatsızlık belirtileri arasında yer alır. Hafif ya da yüksek oranda kamburluk (kiföz) veya normal duruşun dışında oluşan eğrilikler katı kişi sendromu rahatsızlığının semptomlarından biri olup zamanla ağırlaşabilir.

Bu belirtiler hastalığın ilk aşamalarında hafif bir düzeye sahip olabilir. Hastalığın ilerlemesi ile beraber görülen ağrı, spazm, kontrol sorunu ya da denge kaybı ilerleyebilir. Rahatsızlıkların bir çoğu aynı anda kişide görülebileceği gibi başlangıç aşamasında bir belirti ile karşılaşılırken zaman ile belirtilerde kademeli bir artışta yaşanabilir.

Katı Kişi Sendromu Kimlerde Görülür?

Katı kişi sendromu için belirtilen bir yaş aralığı bulunmaz. Çocuklar, gençler ya da yaşlılarda görülebilir. Fakat çocuk, genç ve yaşlılarda nadir görülürken yetişkinler de görülme sıklığı artabilir. Yetişkinlerde görülme sıklığı ise 40 - 50 yaş aralığında fazladır. Bu sendrom oldukça nadir görülmek ile beraber 40 - 50 yaş arasında bulunan orta yetişkinlerde karşılaşılma olasılığı fazladır. 

Yaş aralığı dışında rahatsızlık bazı hastalığa sahip kişilerde daha sık görülebilir. Tip I diyabet , tiroiditler, vitiligo, pesiniyöz anemi, meme kanseri, akciğer kanseri, böbrek kanseri, tiroid kanseri, kolon kanseri, hodgkin lenfoma gibi hastalıklar katı kişi sendromu için risk faktörü olarak kabul edilir. 

Katı Kişi Sendromu Nasıl Teşhis Edilir?

Katı kişi sendromunun teşhis edilme süreci oldukça hassastır. Rahatsızlık belirtileri nedeniyle farklı hastalıklar ile karıştırılabilir. Bu sebeple doğru teşhis için kademeli bir süreç izlenir. İzlenen süreç ise şu şekilde sıralanabilir:

• Katı adam sendromu teşhisinde ilk olarak kişinin sağlık süreci dinlenir. Ağrıların nasıl başladığı ya da belirti ile karşılaşılan ilk durum hakkında bilgi alınır.
• Alınan bilginin ardından kan testi yapılır. Bazı durumlarda kan testi yerine lomber ponksiyon adı ile de anılan beyin omurilik sıvı incelemesi yapılır.
• Elektromiyografi (EMG) uygulaması ile kas hücrelerinin durumu değerlendirilir.
• Kas hücrelerinin incelenmesinin ardından beyi ve omurilik üzerine araştırmaya başlanır. Bu incelemeler manyetik yöntemler ile yapılıyor olup işleyiş düzeni hakkında detaylı bilgiye sahip olmak hedeflenir.
• Yapılan incelemeler ve değerlendirmeler sonucunda hastalık teşhisi konulur.

Katı Kişi Sendromu Tedavisi Nedir?

Katı kişi sendromu yavaş yavaş vücudun tamamını kaplayan rahatsızlıklardan biridir. Katı kişi sendromu tedavisi kesin olarak bilinmemekte olup yavaşlatmak adına bazı yöntemler kullanılır. Aynı zamanda kullanılan yöntemler katı kişi sendromu belirtileri ve ağrılarını azaltabilmek adına da tercih edilir. Bu kapsamda katı kişi sendromu tedavisi ilaçlar aracılığı ile sağlanır. 

İlaçlar, uygulanan masajların şiddeti yüksek olup sertleşen hücrelerin açılması hedeflenir. Fizik tedavi yöntemleri de oluşan ağrının şiddetini ve nöbetlerin meydana gelme ihtimalini azaltmak adına kullanılır. Stiff person sendromu için tedavi yöntemleri için doktorlar çeşitli araştırmalar ile yöntemler geliştirmeye çalışır.

Sıkça Sorular Sorular

Katı kişi sendromu neden olur?

Stiff person sendromu, bağışıklık sisteminin sağlıklı hücrelere saldırması sonucunda görülür. Oluşan bu durumun nedeni, GABA eksikliği olarak bilinir. GABA eksikliği, yüksek tansiyon, diyabet ya da karaciğer bozukluğu gibi bazı nedenlerden ötürü kaynaklanabilir. GABA eksikliği kas hücrelerinin yüksek oranda uyarılmasına neden olarak normal olmaya tepkiler verilmesi ve rahatsızlığın görülmesine kaynaklık edebilir. 

Katı kişi sendromu ölümcül müdür?

Bu rahatsızlık, ölümcül hastalıklar arasında yer almaz. Fakat belirtileri nedeniyle ciddi sağlık sorunlarının görülmesine neden olabilir. Oluşan sağlık sorunları, ağrı ile başlasa da ilerleyen zamanlarda günlük hayatı aksatan bazı etkenler haline gelebilir. Hareketsiz kalma, kasları kontrol edememe bu etkenler arasında yer alır. 

Katı kişi sendromu hangi yaşlarda görülür?

Katı kişi sendromu için belirli bir yaş aralığı bulunmaz. Görülme sıklığı olarak değerlendirildiğinde ise 40 - 50 yaş aralığında yer alan orta yetişkinlerde görülme sıklığı fazladır. Aynı zamanda genç, çocuk ve yaşlılarda da bu rahatsızlık ile karşılaşma ihtimali vardır. Kronik olarak aktarılır.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.