Topuk ağrısı ayağın alt arka bölümündeki kemikli yapıda oluşur. Vücut ağırlığının yoğun şekilde basınç oluşturduğu topukta ağrının farklı sebepleri olabilir. Çok fazla ayakta kalmak, kilo artışı, yanlış ayakkabı tercihi ve burkulma en sık karşılaşılan nedenler arasında sayılabilir.

Yapısal veya fonksiyonel sorunlar da ağrı oluşmasına yol açabilir. Problemin olduğu vücut bölümüne göre sağ ya da sol topuk ağrısı ortaya çıkabilir.

Topuk Ağrısı Neden Olur?

Topuk ağrısı neden olur, sorusunun cevabı çok basit olabileceği gibi komplike de olabilir. Ayağa uyumsuz bir ayakkabı giymek de ağrı yaratabilirken, topuk tümörü gibi nadir görülen vakalarda ağrı belirti olarak ortaya çıkabilir.

Topuk agrisi kaynağını bulmak çok kolay değildir çünkü sebepler çok farklı olabilir. Topuğun özellikle bir bölümünde daha fazla ağrı hissediyorsanız ya da sağ veya sol topuk ağrısı çekiyorsanız bunu doktorunuza iletmelisiniz. Mesela arka topuk ağrısı çekiyorsanız tanı kolaylaşabilir.

Arka topuk ağrısı için ayak bileği arka bölümü de gözleme alınır. Uzman kontrolünde aşil tendonu topuk kemiği bağlantısı incelenerek arka topuk ağrısı sebebinin buradaki bir enflamasyon olup olmadığına bakılabilir.

Topuk Ağrısına Neden Olan Hastalıklar

Ağrı farklı hastalıkların belirtisi olabilir. Bu hastaları şu şekilde sıralamak mümkün:

• Plantar fasiit, topuk kemiğini ayak parmaklarına köküne bağlayan dokunun tahriş ve iltihaplanmasıdır. Plantar fasiit uzun süre geçmezse topuk dikeni oluşabilir.
• Aşil tendiniti, topuk kemiğinin arkasındaki aşil tendonunun iltihaplanmasıdır.
• Tarsal tünel sendromu, ayağın arkasındaki sinirin sıkışmasıdır.
• Stres kırığı, topuk kemiğine uzun süre fazla yük binmesiyle oluşur.
• Haglund sendromu, topuğun arkasındaki çıkıntının ayakkabıya sürtmesiyle oluşur.
• Retrokalkaneal bursit, topuk kemiğinin arkasındaki kesenin iltihaplanmasıdır.
• Kalkaneal bursit: Aşil tendonu ve cilt arasının iltihaplanmasıdır.
• Piezojenik papüller, deri altı yağ fıtığıdır.

Topuk Ağrısı Belirtileri

Topuk ağrısı kök sebep ya da sebeplerin etkisine göre farklı şekillerde kendini gösterebilir. Bazen ek belirtiler de oluşabilir. En yaygın belirtiler şöyle sıralanabilir:

• Ayaktayken artan acı hissi
• Topukta şişme veya kızarıklık
• Ayağın geneline yayılan ağrı
• Sabah ilk adımda uykudan uyanınca topuk ağrısı
• Yürümekte ve dengede durmakta zorlanma

Çocuklarda Topuk Ağrısı Neden Olur?

Çocuklarda topuk ağrısının nedeni ayakkabı sorunu, darbe alma gibi basit nedenler olabilir. Bunların dışında en sık karşılaşılan sebep sever hastalığıdır.

Sever hastalığı ortalama 8-15 yaş arasındaki çocuklarda görülür. Bu rahatsızlığın genel sebebi aşırı aktivitedir. Dinlenme ve tabanlık önerilir. Gerekirse tedavi kremler ve fizik tedavi ile desteklenebilir.

Genç Yaşta Topuk Ağrısı Neden Olur?

Büyüme çağındaki gençlerde topuk ağrısı genellikle büyüme plağındaki aktiflikten kaynaklanır. 20’li yaşlarda uzun süreli ağrı yaşıyorsanız bunun en sık rastlanan sebeplerinden biri ise plantar fasial’dır.

Plantar fasial durumunda kas kısalması veya kas zedelenmesi görülür. Uzman desteğiyle yaşanan sorunlar hızlıca çözülebilir.

Yaşlılarda Topuk Ağrısı Neden Olur?

40 yaş üstünde ortaya çıkan topuk agrisi için hastaneye başvuranların büyük bölümünde sebep topuk dikeni olarak kendini gösterir. Topukta dikenimsi bir his oluşturan topuk dikeni oldukça rahatsız edicidir. Soğuk kompres ve masaj sık başvurulan tedavi yöntemleri arasındadır.

Hamilelikte Topuk Ağrısı Neden Olur?

Hamilelikte topuk agrisi sebepleri arasında topuk dikeni öne çıkan nedenler arasındadır. Topuk dikeni kilo alımıyla oluşabildiği için gebeler risk grubunda yer alır. Daha az ağrılı ve konforlu bir hayat için ortopedik ayakkabı ve ortopedik terlik kullanımı uzmanların önerileri arasındadır.

Topuk Ağrısına Ne İyi Gelir?

Topuk agrisi ortaya çıktığında eğer çok şiddetli bir rahatsızlık söz konusu değilse önce evde basit uygulamalarla rahatlamayı deneyebilirsiniz. Dinlenmek, buz kompresi yapmak ve hafif masajlar bu uygulamalar arasında sayılabilir.

Ağrı iyileşmek yerine şiddetleniyorsa uzmana başvurmak gerekir. Uzun süren topuk ağrısına ne iyi gelir sorusunun cevabı kök sebeplerle netleşir. Altta yatan hastalık tedavi edildiğinde topuk ağrısının da geçmesi öngörülür.

Topuk Ağrısında Ne Zaman Doktora Gidilmeli?

Topuk ağrısı yaşıyorsanız ne zaman doktora gideceğinizi kestiremeyebilirsiniz. Bazı durumlar hekime başvurmak için belirleyicidir:

• Ağrı birkaç gün yoğun şekilde devam ediyorsa,
• Yürümeyi zorlaştıracak derecede bir ağrı yaşıyorsanız,
• Dinlenirken bile ağrınız sürüyorsa,
• Topuk ve çevresinde morluk, kızarıklık varsa,
• Yüksek ateş yaşıyorsanız doktora başvurmanız gerekir.

Topuk Ağrısında Tanı Süreci

Topuk agrisi tek bir sebebe bağlı, belirleyici bir semptom olmadığı için detaylı inceleme ile tanı süreci ilerler.

Önce fizik muayene yapılır ve hastanın öyküsü hekim tarafından dinlenir. Hastanın hem ağrısı ile ilgili hem de geçmiş sağlık kontrollerine dair bilgi vermesi önemlidir. Örneğin önceden özellikle ayak ve bacakla ilgili bir ameliyat geçirilmişse mutlaka bunun detayları doktora anlatılmalıdır. Fizik muayenede plantar fasiit dışındaki hastalıklar genellikle belirlenir.

Topuk kemiğiyle ilgili komplike durumlarda ayak kemikleri için tıbbi görüntülemeler istenebilir. Sonuçlara göre uygun tedavi süreci başlar.

Topuk Ağrısı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tedavi için öncelikle kök sebepler araştırılır. Nedene göre tedavi planı şekillenir.

• Topuk dikeni ve birçok hastalık için öncelikle uygun egzersizler, buz uygulaması, ortopedik ayakkabı önerilir.
• Yapısal sorunlar için özel pedler, ayağı bağlama veya bantlama yöntemleri, gece atelleri ve ortez cihazlar denenebilir.
• Topukta iltihap varsa kortikosteroid enjeksiyon gerekebilir.
• Ağrı nedeni kırık veya çatlaksa alçı uygulaması desteği alınır.
• Fizik tedavi birçok topuk ve ayak probleminde fayda sağlayan bir destekleyicidir.
• Topuk sorunlarında nadir olarak cerrahi müdahale yapılır.

Topuk Ağrısında Ameliyat Ne Zaman Gerekir?

Topuk ağrısında ameliyat nadir başvurulan bir yöntemdir. 6-12 ay boyunca cerrahi olmayan tedavilerle sonuç alınamadığında ameliyat önerilir.

Örnek olarak, plantar fasiit olan bir kişi için 1 yıl süresince cerrahi olmayan yöntemlerden sonuç alınamazsa plantar fasya topuk kemiğinden ameliyat ile ayrılabilir. Yine plantar fasiit için gastroknemius rezeksiyonu ameliyatıyla baldır kasları uzatılarak da tedavi sağlanabilir.

Topuk Ağrısına Karşı Alınabilecek Önlemler

Herhangi bir rahatsızlığı yaşadıktan sonra tedavi etmekle uğraşmak yerine baştan önlem almak en iyisidir. Alınabilecek basit önlemler şunlardır:

• Dengeli beslenin ve kilo kontrolü sağlayın
• Kaslarınızı esnetmek için günlük ayak egzersizleri yapın
• Fasyal dokunuşlarla ayaklarınızı güçlendirin
• Ayak yapınıza uygun ayakkabılar seçin
• Ayakta yapısal sorunlarınız varsa ilerlemeden hekime başvurun

Sıkça Sorulan Sorular

Topuk dikeni olup olmadığı nasıl anlaşılır?

Topuk dikeni rahatsızlığın olduğu ayağa göre sağ topuk ya da sol topuk ağrısı yapabilir. Bazen tek ayakta bazen iki ayakta da kendini gösterebilir. Topuk dikeni olan kişi uykudan uyanınca ağrı hissedebilir.

Bu ağrı ayak tabanında bir batma hissi gibi ortaya çıkar. Topuk dikeni olan bazı kişiler ise gün içinde ayak kullanımı sonrası artan bir ağrı hisseder.

Topuk ağrısı kendiliğinden geçer mi?

Ağrı altında yatan nedene göre belli bir süre devam edebilir ya da kendiliğinden geçebilir. Bazı durumlarda sadece dinlenme ile ağrı geçebilirken bazı durumlar için farklı yöntemler uygulanması gerekebilir.

Sinirsel topuk ağrısı nedir?

Sinirsel topuk ağrısı denince stresli yaşama bağlı bir ağrı söz konusu değildir. Özellikle topuk dikeni ile ortaya çıkan sinirsel topuk ağrısı, topuk çevresi sinirlerine çok baskı olması sebebiyle ortaya çıkabilir.

Ayak tabanı ağrısı neyin belirtisi olabilir?

Ağrı topuktan ayak tabanına yayılan bir şekilde kendini gösteriyorsa farklı kök sebepler olabilir. Ayak altı ağrısının en yaygın sebepleri arasında düz tabanlık ve burkulmalar vardır. Mantar ve romatizma da ayak tabanı ağrısına neden olabilir. 

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.