Dürtüsellik olarak tanımlanan psikolojik rahatsızlık aslında dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun belirtilerinden biri olarak kabul edilir. Dürtüsellik nedir sorusunun en kısa yanıtı ise çocuklarda ya da yetişkinlerde sabırsız olma durumudur.

Bu kişiler genel olarak yaptıkları işlerin uzun vadedeki sonuçlarını düşünmezler. O an içlerinden nasıl geliyor ise o yönde davranışlar sergilerler.

Dürtüsellik Nedir?

Dürtüsellik nedir sorusu, çocukların kural tanımazlığı olarak yanıtlanabilir. Çocuklarda gözlemlenen hiperaktivite ya da korkusuz davranışlar belli dönemlerde normal olarak kabul edilebilir.

Ancak bu durumun ilerleyen yaşlarda da gözlemlenmesi işlerin psikolojik boyuta taşındığının sinyalini verebilir. Hem çocuklarda hem de yetişkinlerde gözlemlenen dürtü kontrol bozukluğu kişilerin hem sosyal hem de iş hayatını yakından ilgilendirir.

Özellikle çocuklarda meydana gelen bu durum, çocukların eğitim hayatını da bir hayli zorlar. Nitekim dürtüsellik, çocukların odaklanma sorunu yaşamasına, zamansız ve yersiz davranışlar sergilemesine ve otoriteye karşı gelmesine neden olur.

Dürtüselliğe sahip olan bireyler genel olarak dışa dönük bir karaktere sahiptir. Bunun nedeni sonucunu düşünmeden her konuda kendilerini ortaya atabilmeleridir. Genel olarak etrafındaki insanların ne hissettiğini de düşünmeyen bu kişiler, dürtüsel bozukluk nedeni ile sosyal ortamlardan dışlanmak istenir. 

Dürtüsellik Belirtileri Nelerdir?

Farklı nedenlerden dolayı meydana gelebilen dürtüsellik, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluklarının bir belirtilisi bilinir. Aynı zamanda DEHB olarak da tıp literatüründe bu rahatsızlık yer alır.

Çocukluk döneminde kendini gösterebilen bu durum, ergenlik döneminde ve yetişkinlik çağında da devam edebilir. Dürtüsellik belirtileri arasında ise şu davranış ve tutumlar yer alır;

• Kişiler genel olarak yapmak istediği faaliyetlerin mantıklı olup olmadığını düşünmez
• Bu kişiler her zaman ve her ortamda içlerinden geldiği gibi davranır
• Kendilerine karşı yapılan kışkırtma ya da olası bir tahrikte aşırı tepki vererek oldukça agresif bir tavır sergileyebilir
• Fevri davranışlar neticesinde bu kişiler, yakın çevresinde bulunan bireylerin nasıl etkileneceğini düşünmez
• İş ya da okul hayatında geçerli olan otoriteye uyum sağlamaz
• Ciddiyet gerektiren ortamlarda kendilerine söz verilmeden konuşur ve zamansız hareketler sergiler
• Hayati tehlike arz eden durumların içerisine girmekten çekinmezler
• Empati yeteneği sergileyemezler
• Özellikle eğitim hayatında ve sosyal hayatta ciddi sorunlar yaşarlar
• Fevri ve korkusuz davranışlar sergileyen bu kişiler, hukuki açıdan da sık sık sorunlar yaşar

Yetişkinlerde Dürtüsellik

Yetişkinlerde dürtüsellik, sürekli olarak istenilen hareketlerin sonucunun düşünülmeden yapılması, yapılan yanlışlara dair gelen eleştirilerin kabul edilmemesi olarak açıklanabilir. Aynı zamanda yetişkinlerde dürtüsellik kontrolsüz bir şekilde içten geldiği gibi davranışların sergilenmesi olarak da tanımlanabilir. 

Bu davranış ve tutumlar psikolojik alt nedenlere dayanabilir. Doğuştan gelen faktörler dürtüselliği tetikleyebildiği gibi çevresel faktörlerde buna neden olabilir.

Yetişkinlerde Dürtüsellik Belirtileri

Dürtü kontrol bozukluğu nedir sorusunun yanıtı çocukluk dönemi, ergenlik dönemi ve yetişkinlik dönemine göre farklı şekilde yanıtlanabilir. Çocuklarda meydana gelen bu durum özellikle aile ve eğitim hayatını yakından etkiler. Ergenlik ve yetişkinlik döneminde ise kişilerin hayatını, sosyal ortamlarını ve kariyerlerini de etkilemeye başlar.

Yetişkinlerde meydana gelen dürtüsellik belirtileri uzmanlar tarafından şu şekilde sıralanır;

• Öfke kontrolünü sağlama konusunda zorluk yaşanması
• Hemen hemen her şeye karşı tahammülsüz olmak
• Tutarsız davranışların sergilenmesi
• Düşünmeden hareket edilmesi
• Otokontrol konusunda güçlük yaşanması
• İştah açılması ve aşırı yemek yeme isteği
• Aşırı derecede para harcama
• Alkol, uyuşturucu madde ya da kumar gibi kötü alışkanlıklara sahip olma

Dürtü Kontrol Bozukluğu Tedavisi Nasıl Olur?

Dürtü kontrol bozukluğu tamamen psikolojik bir durumdur. Bu nedenle bu rahatsızlığın en etkili tedavisi psikoterapi olarak kabul edilir. Alanında uzman kişiler tarafından yürütülen bu seanslarda kişilerin dürtü kontrol bozukluğu yaşamasına neden olan sorunların tespiti gerçekleşir. Bu aşamada nedenler arasında genetik faktörler yer alabildiği gibi ailevi sorunlar ya da çevresel faktörlerde yer alabilir.

Psikoterapi seanslarında kişilerin yaşadığı sorunlar ele alınır ve düşünce yapıları, normal düşünceler ile değiştirilmeye çalışılır. Bu noktada kişilerinde dürtü kontrol bozukluğu nedir sorusunun yanıtını biliyor olması, tedavi süreci için büyük bir aşamanın kat edilmesine yardımcı olur.

Tedavi sürecine ne kadar erken başlanırsa kişilerin bu sorundan kurtulma süresi de o kadar kısalacaktır. Çocukluk döneminde fark edilen bu sorun için ebeveynlerinde dahil olduğu seanslar gerçekleştirilir.

Bu seanslarda anne ve babaların çocuklara nasıl davranması gerektiği, doğru hareketlerde çocukların ödüllendirilmesi, yanlış hareketlerde ise otoriteye uyum sağlamaya çalışması için yapılması gerekenler vurgulanır. 

Uzmanlar hekimler tarafından uygun görülmesi halinde ilaç tedavilerine de başlanabilir. Ancak bu konuda ilaç ile tedavi birçok uzman tarafından çok sık tercih edilmez.

Çocuklarda Dürtüsellik Nedir?

Çocuklarda dürtüsellik nedir sorusu için kişilerin kendi davranışlarını sınırlandıramaması yanıtı verilebilir. Çocuklarda gelişim dönemi ile kendini göstermeye başlayan özgürlükçü hareketler, aile bireyleri tarafından belli sınırlara tabii tutulmalıdır.

Çocukların her istediği yapabilmesi, herhangi bir kurala uymaması ya da davranışlarının kontrol altına alınmaması dürtüsel bozukluk nedenleri arasında yer alır.

Çocukların yetiştiriliş tarzı ve maruz kaldığı çevresel faktörler gibi genetik aktarımlarda bu soruna neden olabilir. Genel olarak çocuklarda dürtü bozukluğu dikkat eksikliği ve odaklanma sorunlarına neden olur. Ergenlerde dürtüsellik ise dönemin verdiği hormonal denge ile artış gösterebilir.

Çocuklarda Dürtüsellik Neden Olur?

Dürtüsellik nedir, sorusunun bir başka yanıtı ise ani ve kontrolsüz davranışlar olarak verilir. Çocuklarda meydana gelen bu durumun nedenleri arasında ise şunlar yer alır;

• Anne ve babanın boşanması
• Duygusal olarak ebeveynlerin çocuklarına yetememesi
• Aile içerisinde sürekli yaşanan kavga gibi negatif durumlara maruz kalınması
• Genetik aktarım

Sıkça Sorulan Sorular

Dürtüsellik Ne Demek?

Dürtüsellik ne demek araştırılması için verilebilecek en kısa ve net yanıt, kişilerin uzun vadede yarar elde edebileceği davranışlar sergilemesi yerine, kısa vadede ya da anlık olarak yarar sağlayabileceği davranışları tercih etmesidir.

Bu durum bireylerin ani kararlar vermesine ve genel olarak bu kararların yanlış olmasını da beraberinde getirir.

Dürtü Kontrol Bozukluğu Testi Nedir?

Dürtü kontrol bozukluğu testi, bu durum için tanı konma aşamasında tercih edilir. Nörolojik bir test olarak bilinen bu uygulamaya ek olarak uzmanlar farklı tetkiklerin yapılmasını da talep edebilir. Bu aşamada bireylerin sergilediği davranışlar ve hiperaktivite bozuklukları da yapılan test ve diğer tetkikler ile beraber değerlendirilir.

Dürtü Kontrol Bozukluğu Tanı Kriterleri Nelerdir?

Dürtü kontrol bozukluğu tanı kriterleri arasında nörolojik testler, beyin MR'ı, EEG ve SPECT gibi tetkikler yer alır. Çocuklarda var olan bir sorun için araştırma yapılırken aynı zamanda anne ve babanın aktardıkları ile çocukların öğretmenlerinden edinilen bilgilerde bu tanı kriterleri arasında yer alır.

Ergenlerde Dürtüsellik Nedir?

Çocuklarda dürtüsellik nedir sorusu gibi dürtü kontrol bozukluğu nedir sorusu da farklı bir kategorilerde ele alınır. Bu durum çocuklar için ayrı olarak değerlendirildiği gibi ergenlik dönemindeki bireyler için de ayrı olarak değerlendirilir.

Ergenlerde dürtüsellik çocukluk dönemine göre daha zorlayıcı olabilir. Fiziksel ve duygusal olarak bir değişim sürecine giren bireylerde dürtüsellik belirtileri artış gösterebilir. 

Ergenlik döneminde artan dürtüsellik bireylerin aileleri, arkadaşları ve okul hayatı ile sorunlar yaşamasına neden olur. Bu aşamada bireyler için danışmanlık ya da terapi seansları daha büyük bir öneme sahiptir.

Aynı zamanda ebeveynlerde bu dönemde uzman kişilerden destek alarak çocuklarına daha fazla yardımcı olabilir.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.