Bronşektazi (Bronş Genişlemesi) herhangi bir sebeple meydana gelen hasar sonucunda akciğerdeki hava yollarının (bronşların) geri dönüşümsüz olarak genişlemesi ile karakterize bir sağlık sorunudur. Geçirilen enfeksiyon hastalıkları veya nefes borusuna kaçan yabancı cisimler bronşektaziye (Bronş Genişlemesi) neden olabileceği gibi bazı durumlarda bronşektazi (Bronş Genişlemesi) doğumsal bir anomaliye bağlı olarak da ortaya çıkabilir.
Balgamlı öksürük, nefes darlığı, halsizlik, iştahsızlık gibi belirtilerle kendisini gösteren bronş genişlemesi cerrahi yöntemlerle tedavi edilebilir. “Bronşektazi (Bronş Genişlemesi) nedir?”, “Nedenleri, belirtileri, tanı ve tedavi yöntemleri nelerdir?” gibi soruların cevapları ve konuya ilişkin bilgiler yazının devamında detaylandırılmıştır.
Bronşektazi (Bronş Genişlemesi) kronik bir akciğer hastalığıdır. Peki, Bronşektazi (Bronş Genişlemesi) nedir? Bronşektazi (Bronş Genişlemesi), genellikle tekrarlayan enfeksiyonlar sonucunda akciğerdeki hava yollarının yani bronşların kalıcı olarak genişlemesidir.
Genellikle bronşit ile de karıştırılan bronşektazide (Bronş Genişlemesi) akciğerdeki hava yolları kalıcı olarak genişler. Bronşit ise enfeksiyona bağlı geçici bir enfeksiyon hastalığıdır ve çoğunlukla akciğerlerde kalıcı hasara neden olmaz.
Bazı bilim insanlarına göre aşırı bronş genişlemesi toplumda en az astım ve KOAH kadar sık görülmektedir. Araştırmalar özellikle gelişmekte olan ülkelerde her 10.000 kişide 10 ila 50’sinde bronşektaziye rastlandığını göstermekle birlikte yeterli çalışma olmadığı için toplumdaki yaygınlığı konusunda kesin bilgiler yoktur.
Hava yollarının herhangi bir sebeple hasar görmesi bronşlarda olması gerekenden fazla mukus ve bakteri birikmesine neden olur. Öksürük, balgam çıkarma, nefes darlığı gibi semptomlarla ortaya çıkan bronş genişlemesi erken dönemde cerrahi girişimlerle tedavi edilebilir.
Bronşektazi (Bronş Genişlemesi) akciğer hava yollarındaki hasarın nasıl görüldüğüne göre başlıca üç sınıfta incelenir. Başlıca bronşektazi türleri şu şekildedir:
Bronşektazi (Bronş Genişlemesi) belirtileri bronş genişlemesinin şiddetine ve evresine göre değişiklik gösterir. Başlıca bronşektazi belirtileri aşağıdaki gibidir:
Yukarıda sayılan semptomlar hastalığın atak dönemlerinde şiddetlenebilir. Nefes almada zorluk, göğüs ağrısı, kanlı öksürük gibi semptomlar olması halinde vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması önemlidir.
Bronşektazi (Bronş Genişlemesi) evreleri hastalığın semptomlarının şiddetine göre belirlenir. Günümüzde bronşektazi evrelemesinde kullanılan kesin bir sistem yoktur. Hastalığın semptomlarının gelişmesi aylar hatta yıllar sürebilir. Başlangıç evresinde genellikle öksürük ve balgam çıkarma görülürken ilerleyen dönemlerde yorgunluk, hırıltılı solunum gibi semptomlar ortaya çıkabilir. Hastalığın son evresinde ise hastalarda şiddetli nefes darlığı, gece terlemeleri ve göğüs ağrısı gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
Bronşektazi (Bronş Genişlemesi) tamamen tedavi edilemez veya geri döndürülemez. Bununla birlikte erken dönemde uygun bir tedavi planı ile hastalığın ilerlemesi önlenebilir. Erken dönemde tanı konulan ve tedaviye başlanan bronşektazi hastalarının yaşam süresi sağlıklı kişiler kadar uzun olabilir. Bronşektazinin ileri derecede olduğu vakalarda şiddetli nefes darlığı, kanama, antibiyotik direnci gibi komplikasyonlar görülebilir.
Bronşektazi (Bronş Genişlemesi) tamamen iyileşebilen bir hastalık olmasa da erken dönemde tanı konulması hastalığın ilerlemesine ve semptomların kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir. Bronş genişlemesi tanısı alan hastalarda uzmanlar öncelikle enfeksiyonu kontrol altına almaya yönelik bir tedavi planı hazırlar.
Alanında uzman bir doktor tarafından reçete edilen antibiyotik ilaçlar enfeksiyonun kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir. Çoğu zaman oral (ağız) yoluyla alınan antibiyotikler kullanılır. Ancak gerekli durumlarda damar yoluyla antibiyotik tedavisine de başvurulabilir.
Bronşektazi (Bronş Genişlemesi) tedavisinde amaç; enfeksiyonu önlemek ve bronşlarda biriken mukusu temizlemektir. Bu doğrultuda uzmanlar balgam söktürücü özelliği bulunan ilaçlardan da faydalanabilir. Ek olarak bazı durumlarda mukusun vücuttan uzaklaştırılması için fizik tedavi ve nefes egzersizleri de önerilebilir.
Günümüzde hava yollarındaki mukusu incelterek parçalamaya yardımcı olan bazı tıbbi cihazlar da vardır. Uzmanlar gerekli durumlarda PEP (Pozitif Ekspirasyon Basıncı) gibi cihazların kullanımını da önerebilir.
Bronşektazi (Bronş Genişlemesi) kronik bir sağlık sorunudur. Bu nedenle bronş genişlemesi tanısı alan hastaların yaşam boyunca dikkat etmeleri gereken bazı noktalar vardır. Öncelikle doktorun önerdiği şekilde düzenli olarak doktor kontrolüne gidilmesi önemlidir.
Bronşektazi (Bronş Genişlemesi) hastalarının dikkat etmesi gerekenler şu şekildedir:
Bronşektazi (Bronş Genişlemesi) kronik bir sağlık sorunu olduğu için yukarıda sayılanların yanı sıra hastaların düzenli olarak nefes egzersizi yapması ve atak dönemlerinde doktor kontrolünde antibiyotik tedavisine devam etmesi önemlidir.
Bronşektazi (Bronş Genişlemesi) geri dönüşümsüz bir akciğer hastalığıdır. Toplumda en az KOAH gibi kronik akciğer hastalıkları kadar sık görüldüğü düşünülmektedir. Bronşektazi (Bronş Genişlemesi) hakkında sıklıkla merak edilen sorulardan bazıları aşağıda ele alınmıştır.
Bronşektazi (Bronş Genişlemesi) enfeksiyon hastalıkları gibi herhangi bir sebeple bronşların yani akciğer hava yollarının genişlemesidir. Sıklıkla bronşit ile karıştırılan bronşektazi, bronşitten farklı olarak akciğer hava yollarının yani bronşların kalıcı olarak genişlediği bir sağlık sorunudur. Bazı araştırmalara göre bronşektazi en az diğer kronik akciğer hastalıkları kadar yaygın rastlanan bir sağlık sorunudur.
Bronşektazinin (Bronş Genişlemesi) en sık karşılaşılan sebebi tekrarlayan akciğer enfeksiyonlarıdır. Grip ve zatürre gibi enfeksiyon hastalıkları zamanla bronşların genişlemesine neden olabilir. Enfeksiyon hastalıklarının yanı sıra bazı durumlarda yemek borusuna kaçan yabancı cisimler de bronşektaziye yol açabilir. Ayrıca nadiren bronşektazi doğumsal bir anomaliye de bağlı olabilir.
Bronşektazi uzun süre boyunca herhangi bir semptom göstermeden ilerleyebilir. Balgamlı öksürük, nefes darlığı, yorgunluk, göğüs ağrısı, hırıltılı solunum gibi semptomlar bronşektazinin başlıca belirtileri arasında sayılabilir. Ek olarak şiddetli vakalarda gece terlemesi, oksijen yetersizliğine bağlı tırnak şeklinde bozulma, kanlı balgam da görülebilir.
Bronşektazi (Bronş Genişlemesi) akciğer hava yollarındaki hasarın görünümüne göre farklı sınıflara ayrılır. Bronşların düzgün bir şekilde genişlediği silindirik (tübüler) bronşektazi (Bronş Genişlemesi), bronşların girintili çıkıntılı şekilde genişlediği varikoz bronşektazi ile bronşların ileri derecede genişlediği ve hava yollarının içerisinde içi sıvı dolu keseciklerin görüldüğü kistik bronşektazi başlıca bronş genişlemesi türleridir.
Bronşektazinin (Bronş Genişlemesi) en önemli nedenlerinden bir tanesi tekrarlayan enfeksiyon hastalıkları olduğu için bronşektaziden korunmanın başlıca yollarından bir tanesi grip, zatürre gibi enfeksiyon hastalıklarına karşı geliştirilen aşıları yaptırmaktır. Ek olarak tütün ve tütün mamulleri kullanımından kaçınmak, düzenli egzersiz yapmak da bronşektazi riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
Çoğu zaman rutin bir doktor muayenesi sırasında tanı konulan bronşektazi (Bronş Genişlemesi) erken dönemde tanı konulmaz ve tedaviye başlanmazsa kanama, solunum yetmezliği gibi daha ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Siz de nefes darlığı, balgamlı öksürük, göğüs ağrısı gibi şikâyetleriniz olması halinde alanında uzman bir doktordan randevu almayı ve kontrollerinizi yaptırmayı ihmal etmeyin.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.