Son yılların popüler diyet akımlarından biri olan Dukan diyeti, Fransız pratisyen hekim Dr. Pierre Dukan tarafından geliştirilen bir diyet modelidir. Yüksek protein ve düşük karbonhidrat içeriği ile özellikle zayıflama üzerine etkili olduğu düşünülen bir diyet şeklidir. Tasarladığı diyet modeliyle hastalarının kilo verdiğini gören Dukan, 2000 yılında gözlemleri sonucunda yazdığı “Dukan Diyeti” adlı kitabını yayınladı. 32 ülkede yayınlanan ve çok satanlar listesine giren kitap Dukan diyetinin dünya genelinde bilinen bir diyet şekli olmasını sağladı. Dukan Diyeti, farklı aşamalardan oluşan ve yüksek düzeyde çaba gerektiren bir diyet şeklidir. Ketojenik diyet ile benzer noktaları olması dikkat çekici olsa da ketojenik diyete göre daha fazla yağ ve nişastalı olmayan sebze ve meyve tüketimine müsade eden bir beslenme düzenidir.

Dukan Diyeti Nedir?

Dukan diyeti Fransız doktor Pierre Dukan tarafından tasarlanan yüksek protein ve düşük karbonhidratlı bir beslenme planıdır. Avcı toplayıcı toplumlardaki yemek yeme şeklini örnek alan bir beslenme şeklidir. Kilo kaybına katkıda bulunması ile ön plana çıkan bu beslenme şekli üzerinde çok sayıda olumlu veya olumsuz görüş bulunmaktadır. Vücudun ihtiyaç duyduğu besin maddelerinin tamamını sağlanmamasından kaynaklı olarak diyetin faydaları ve zararları arasında fikir ayrılıkları bulunur.

Dukan diyeti uygulanması halinde kişilerin yüksek proteinli yiyecekler yemesi karbonhidrat ve yağ alımını ise azaltması gerekir. Paketlenmiş gıdalar yerine doğal gıdalar tercih edilmeli ve günlük fiziksel aktivite miktarına dikkat edilmelidir. Dukan diyeti uygulanması halinde diyette izin verilen 100 yiyecek kitapta veya doktorun resmî sitesinde yayınlanmıştır. Bu gıdaların 68 saf protein kaynağı olurken 32’si ise sebzeden oluşur. Bu beslenme şekliyle yağsız yüksek proteinli yiyeceklerin düşük kalorili olması bir avantaj olarak düşünülür. Diyet kapsamında protein tüketimiyle kişilerin kendilerini daha uzun süre tok hissetmesini sağladığı ve protein sindiriminde daha fazla enerji kullanılmasından dolayı vücudun gündelik hayatta daha fazla kalori yaktığı görüşleri öne sürülür.

Dukan Diyeti Nasıl Uygulanır?

Dukan diyeti kişinin yaşına, kilo verme geçmişine ve diğer faktörlere göre gerçek kilo olarak hesaplanan kilo değerine ulaşılması üzerine şekillendirilir. İdeal hesaplamalar yapılması ardından diyeti oluşturan 4 aşamaya geçiş yapılır. Dukan diyeti aşamaları aşağıdaki şekilde açıklanabilir:

• Atak aşaması: Atak aşaması bir diğer adıyla saldırı aşamasında diyet listesi kapsamında verilen saf protein gıdaların tüketilmesinden oluşur. Yoğun protein tüketimi ile kişilerin hızlı bir şekilde kilo vermesi hedeflenir. Protein tüketiminin metabolizma hızını artırıcı etkisi olabileceği düşüncesiyle ilk aşama tasarlanmıştır. Diyet uygulamaya başlayan kişilerde ilk aşamada kilo kaybı görülür. Karbonhidratın kesilmesiyle vücuttaki su tutumu azalır ve kişilerde hızlı kilo kaybı ile karşılaşılabilir. İlk aşama olan atak aşaması genellikle 2 ila 5 gün uzunluğundadır. 40 kilodan fazla zayıflamayı hedefleyen kişiler ilk aşamada 7 günden daha fazla kalabilir. Saf protein tüketiminin yanı sıra bu aşamada kişilerin günde en az 1.5 yemek kaşığı olacak şekilde yulaf kepeği yemeleri gerekir. Lif bakımından zengin olan yulaf kepeği ile tokluk süresinin uzaması ve kişilerin diyete daha rahat bir şekilde uyum sağlaması hedeflenir. Son olarak atak aşamasında kişinin her gün en az 1.5 litre su içmesi ve 20 dakika kadar egzersiz yapması da gerekir.
• Seyir aşaması: Seyir aşamasında protein tüketimine ek olarak diyete 32 spesifik sebze eklenir. Bu adımda vücut ağırlığının kademeli olarak azaltılması hedeflenir. Tüketilebilen gıda listesinde yer alan 100 gıda maddesi seyir aşamasında yasaksız bir şekilde tüketilebilir. Saf protein günleri ile protein ve sebze günleri arasında sağlanan geçişler ile beslenme planı oluşturulur. Kişinin vermek istediği kiloya göre bu süreç uzatılabilir. Kaybetmek istenilen her kilo için 3 gün olacak şekilde seyir aşaması uygulanabilir. Sebze ve protein geçişlerinin yanı sıra günde 2 yemek kaşığı yulaf kepeği tüketilmesi ve her gün 30 ile 60 dakika arasında egzersiz yapılması gerekir. Seyir aşamasında; ıspanak, bamya, fasulye ve marul gibi nişasta içermeyen sebzeler sınırsız bir şekilde tüketilebilir.
• Konsolidasyon aşaması: Konsolidasyon aşamasında ise kişilerin kaybettiği kiloları yeniden almaması hedeflenir. Bu aşamada kişiler bazı nişastalı yiyecekleri günlük beslenmelerine ekleyebilir. Sınırsız miktarda protein ve sebze tüketilebilir ve beslenmeye 2 dilim tam tahıllı ekmek ve bir parça meyve gibi karbonhidrat kaynakları eklenebilir. Bunların haricinde kişiler her hafta bir veya 2 porsiyon nişastalı yiyecek tüketebilir ve kutlama yemeği yiyebilirler. Dukan diyetinde kutlama yemeği kişinin istediği yemek olarak tanımlanır. Kişiler günde 25 dakika kadar egzersiz yapmalı, her haftanın aynı günü saf proteinden oluşan temel diyeti uygulamalıdır.
• Stabilizasyon aşaması: Stabilizasyon aşaması diyet sürecinin uzun vadeli bakım kısmı olarak düşünülebilir. Bu süre içerisinde kilo alma veya kilo verme gibi bir hedef yoktur. Her hafta bir gün tamamen protein içeren bir beslenme planı uygulanmalı diğer günlerde ise basit kurallara uyularak istenilen yemeklerin tüketildiği bir beslenme şekli izlenmelidir. Stabilizasyon aşamasında kişilerin her gün 3 yemek kaşığı yulaf kepeği tüketmesi, günde 1.5 litre su içmeye devam etmesi ve her gün 20 dakikaya yakın egzersiz yapması önerilir. Haftanın bir günü saf protein günü olarak belirlenmeli ve düzenli olarak belirlenen gün içerisinde sadece protein tüketimine dikkat edilmelidir. Stabilizasyon aşaması kişinin yaşam tarzı haline dönüşebilir.

Dukan Diyeti Faydaları Nelerdir?

Dukan diyeti kapsamında yüksek protein içeriğine sahip bir beslenme planı uygulanır. Yapılan çalışmalar yüksek proteinli diyetlerin kilo kaybına yol açabileceğini gösterir. Ancak bu kilo kaybının sağlıklı bir kilo kaybı olduğuna yönelik kanıtlanmış bir bilgi yoktur. Yüksek proteinli diyetlerin aşağıdaki faydaları sağlaması ile kilo kaybı yaratacağı düşünülür;

• Tokluk süresini uzatması,
• Ghrelin olarak adlandırılan açlık hormonu seviyelerinde azalma sağlaması,
• Kan şekeri dengesini iyileştirmesi,
• Vücuttaki ödem tutumunu azaltması.

Dukan Diyeti Riskleri Nelerdir?

Dukan diyeti bilimsel olarak kanıtlanmış verilere dayanan bir beslenme şekli değildir. Bazı çalışmalar diyet şeklinin dengeli olmamasından kaynaklı olarak bazı risk faktörleri yaratabileceğini öne sürer. Uzun süreli uygulanması halinde yoğun protein tüketimi bazı metabolik hastalıkların gelişimini tetikleyebilir. Özellikle, böbrek hastalığı, karaciğer hastalığı, kemik erimesi ve kalp damar hastalığı gelişim riskini arttırabileceği düşünülmektedir.

Dukan Diyeti Listesi Kapsamında Tüketilebilecek Gıdalar Nelerdir?

Kişinin dukan diyeti uygulamaya başlaması halinde Dr. Dukan tarafından belirtilen 100 gıdanın tüketimine özen gösterilmelidir. Tüketilebilecek gıdalar kişinin diyetin hangi aşamasında olduğuna göre değişiklik gösterebilir. Atak ve seyir aşamasında günlük beslenmeye eklenebilecek gıdalardan bazıları aşağıdaki şekilde listelenebilir:

• Dana bonfile,
• Sığır filetosu,
• Dana pirzolası,
• Tavuk,
• Tavuk karaciğer,
• Alabalık,
• Ton balığı,
• Yağsız hindi,
• Yayın balığı,
• Tavuk karaciğeri,
• Levrek,
• Sardalya,
• Dil balığı,
• Surimi,
• Yengeç,
• Ahtapot,
• İstiridye,
• Tofu,
• Yağsız süzme peynir,
• Yağsız süt,
• Tavuk veya bıldırcın yumurtası,
• Enginar,
• Kuşkonmaz,
• Brokoli,
• Lahana,
• Kabak,
• Ispanak,
• Karnabahar,
• Patlıcan,
• Bamya,
• Karalahana,
• Domates,
• Havuç,
• Balkabağı,
• Turp,
• Brüksel lahanası,
• Taze fasulye,
• Soğan,
• Pırasa,
• Arpacık soğan,
• Marul,
• Roka,
• Zeytinyağı.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.