Nane yağı, başta irritable bağırsak sendromu olmak üzere birçok sindirim sistemi şikayetlerinin hafifletilmesinde katkı sağlayabilen bir üründür. Nane yağının çeşitli formları aynı zamanda ağrı hissinin azaltılmasına ve cilt sağlığına da destek olabilir. Nane, Kuzey Amerika ve Avrupa kıtasında doğal olarak bulunan bir bitkidir. Nanenin esansiyel yağı bu bitkinin yapraklarından elde edilir ve birçok amaçla kullanılabilir. Nane yağının temel kimyasal komponentleri mentol ve mentondur. Bu esansiyel yağ hakkında merak ettiğiniz konular için yazının devamını takip edebilirsiniz.
Nane yağı, bitki yapraklarının yağ şekline ekstrakte edilmiş esansıdır. Bazı nane yağı ürünleri ekstraksiyon düzeyine göre daha yoğun veya daha hafif olabilir. Yoğun olan nane yağları modern distilasyon teknikleri kullanılarak üretilir ve esansiyel bitki yağı olarak isimlendirilir. Esansiyel yağlar nane yağlarının piyasadaki en sık bulunan formudur. Normal vücut fonksiyonlarının desteklenmesi, temizlik ve kozmetik gibi birçok farklı alanda kullanılabilir. Nane yağının içinde bulunan mentol bu yağın faydalarının birçoğunu sağlayan moleküldür. Aynı zamanda yağın tadının, kokusunun ve serinletici özelliğinin de kaynağını oluşturur.
Nane yağının tıbbi amaçlar ile kullanımı Antik Mısır, Yunan ve Roma dönemine kadar uzanır. Günümüzde nane yağı üzerinde yapılan birçok çalışma mevcut olup bu araştırmaların sonucunda nane yağının çeşitli faydaları olabileceği tespit edilmiştir.
Nane yağı ile ilgili yapılan çalışmaların büyük çoğunluğu bu yağın kısaca İBS olarak tanımlanan irritable bağırsak sendromu şikayetleri üzerinedir. İBS, sindirim sisteminin kronik bir rahatsızlığı olup karın ağrısı, ishal ve kabızlık gibi semptomların oluşmasına neden olabilen bir rahatsızlıktır. Nane yağının doğru şekilde kullanımı İBS’nin sindirim sistemi üzerinde oluşturduğu şikayetlerin azaltılmasına destek olarak çeşitli pozitif etkilerin meydana gelmesine katkı sağlayabilir. Bu etkiler genel olarak şu şekilde özetlenebilir:
Birçok farklı duruma bağlı olarak ortaya çıkabilen bulantı hissi özellikle çeşitli cerrahi operasyonlar sonrasında rahatsız edici bir seyir izleyebilir. Yapılan bir çalışma nane yağının buhar olarak verilmesi halinde kişilerde operasyon sonrası gelişen bulantı hissinin azaltılmasına katkı sağlanabileceğine işaret eder (1). Operasyon sonrası dışında kemoterapi sonrası gelişen bulantı hissinin azaltılması konusunda da nane yağı kullanımının destek sağlayacı özelliği olabilir.
Nane yağının içerisinde bulunan mentol, tansiyon baş ağrısı ve migren gibi çeşitli ağrı rahatsızlıklarının semptomlarını dindirmede katkı sağlayabilir.
Nane yağı birçok farklı kozmetik ürünün içerisinde yer alır. Yapılan çeşitli çalışmalar cilt üzerine uygun şekilde kullanımının deri kan akışını destekleyici özellik sağlayabileceğine işaret eder (1). Yapılan bir diğer çalışma da ise nane yağı uygulanan farelerin daha kalın ve uzun tüylere sahip olduğunu gösteren bulgulara sahiptir (1).
Nane yağı aynı zamanda antimikrobiyal özelliklere sahip bir bitki yağıdır. Yapılan çeşitli çalışmalar bu yağın birçok farklı bakteri ve mantar türüne karşı mücadelede destek sağlayabileceğine işaret eder (1). Ancak bu konuda yapılan çalışmaların şu an için yetersiz olduğu ve daha fazla detaylandırılmaya ihtiyaç duyduğu unutulmamalıdır.
Nane yağı kozmetik veya saç bakımı amacıyla kullanılabilen bir üründür. Çevreye yaydığı kokunun hoş olması nedeniyle birçok şampuan ve cilt bakım kremleri nane yağını içerisinde arındırır. Nane yağının cilt bakımına yaptığı katkı dışında saç bakımı konusunda da birtakım olumlu etkileri bulunabilir. Nane yağı kullanımı ile kafa derisindeki kuruluk ve kaşıntı gibi çeşitli problemlerin hafifletilmesine katkı sağlayabilen nane yağı antimikrobiyal, insektisidal, pesticidal, analjezik, vazodilatör ve antiinflamatuar etkileri ile saç kaybına karşı kullanılıp kullanılamayacağı oldukça popüler bir araştırma konusudur.
Geleneksel tamamlayıcı tıp uygulamaları kapsamında nane yağı kullanımı ile elde edilebilecek çeşitli faydalar olduğuna inanılır:
Bu tarz faydaları olduğuna inanılan nane yağı hakkında “Nane yağı neye iyi gelir?” sorusu ile ilgili yapılan çalışmaların devam ettiği ve bu esansiyel yağın faydalarına dair güçlü bilimsel dayanağın henüz tam olarak oluşturulmadığı unutulmamalıdır.
Nane yağı sıvı ve kapsül içerisindeki formları bulunan bir esansiyel bitki yağıdır. Enterik kaplı kapsüllerin kullanımına özellikle İBS dolayısıyla hekimlerin bilgisi ve önerisi dahilindeki uygulamalarda fayda sağlayabilir.
Nane yağının ne kadar kullanılacağına dair şu an için fikir birliğine varılmış bir doz mevcut değildir. Ancak bu yağın etkilerinin araştırıldığı çalışmalarda genel olarak kullanılan dozlar şu şekildedir (3):
Herhangi bir esansiyel yağ veya takviye gıda ürünü kullanmadan önce hekimlerinize danışarak bu ürünlerin mevcut tedaviniz ile etkileşip etkileşmeyeceğini sormanız oldukça önemlidir. Nane yağı özellikle siklosporin adı verilen organ nakil hastalarında rejeksiyonun (reddin) engellenmesini sağlayan ilacın kan düzeylerini olumsuz yönde etkileyebilir. Nane yağı ile birlikte siklosporin etken maddeli ilaçların kullanımı bu ilacın kan dolaşımında gerektiğinden daha uzun süre bulunması ile sonuçlanabilir. Bu duruma ek olarak bazı karaciğer enzimlerinden etkilenen çeşitli ilaçlar nane yağı kullanımı ile etkileşebilir. Bu ilaçların içerisinde yer alan etken maddelerden bazıları şu şekildedir:
Bu etken maddelere ek olarak antiasit, H2 reseptör blokörü veya çeşitli proton pompa inhibitörlerini kullanan kişilerin de nane yağı kullanırken dikkatli olması ve hekimlerine danışmadan kullanmaması önerilir.
Şu an için nane yağının kullanımına dair oluşturulmuş bir standart doz şeması olmaması nedeniyle bu bitkisel esansiyel yağı kullanırken dikkatli olmalı ve yüksek dozlarda kullanarak alerjik reaksiyonların tetiklenmesinden kaçınılması oldukça önemlidir.
Nane yağı genellikle kişiler tarafından iyi tolere edilebilen bir esansiyel yağ olsa da kullanım sonrasında çeşitli yan etkiler meydana gelebilir:
İlaç etkileşimleri ve yan etkilere ek olarak çeşitli bireylerin nane yağı kullanımından kaçınması gerekir. G6PD eksikliği olarak tanımlanan enzim eksikliği rahatsızlığına sahip bireyler, CYP3A4 enzimi ile yıkılan ilaç kullanan kişiler ve küçük yaştaki çocuklar ve bebekler nane yağı kullanmamalıdır.
Nane yağı birçok farklı durum için kullanılabilen bir esansiyel yağdır. Ancak faydalı olarak nitelendirildiği durumlara dair nane yağının etkilerini kapsayan çalışmaların şu an için küçük ve başlangıç aşamasındaki çalışmalar olduğu unutulmamalıdır. Herhangi bir takviye gıda ürünü veya bitkisel yağ kullanımı öncesinde olduğu gibi nane yağı kullanımı öncesinde de hekimlerinize danışarak bu bitki yağının sizin için uygun olup olmadığı ve ne kadar kullanmanız gerektiği hakkında bilgi alabilirsiniz. Sağlık Destek Sitesi bünyesindeki sağlık kuruluşlarında sindirim sistemi problemlerine dair tetkik hizmetleri verilmektedir. Sağlıklı günler dileriz.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.