Kalp kası sürekli olarak belirli bir ritimde kasılarak vücuda oksijen ve besinden kanın pompalanmasını sağlar. Kalp büyümesi ise kalp kasının gevşeyerek genişlemesi veya kalınlaşarak irileşmesini ifade eder. Kalp büyümesi meydana gelmesi halinde kalp kan pompalama işlevini tam olarak yerine getiremez ve çeşitli semptomlar ile birlikte kişinin sağlık durumunu olumsuz yönde etkileyebilecek çeşitli durumların gelişmesini tetikleyici özellik gösterebilir. Stres durumları, gebelik veya koroner arter hastalığı, aritmi ve kalp kası hastalıklarında kalp kasında geçici veya kalıcı bir büyüme meydana gelebilir. Kalp büyümesine neden olan asıl durum göz önünde bulundurularak bireylere ilaç tedavisi, tıbbi girişimler veya cerrahi müdahale gerçekleştirilebilir.

Kalp büyümesi tıp literatüründe kardiyomegali olarak isimlendirilen durumdur. Kardiyomegali teşhisinin konması halinde bireylerin bu durumun neden meydana geldiğini ve nasıl bir tedavi yöntemi uygulanabileceğini merak etmesi gayet doğaldır. Kalp büyümesi hakkında merak ettiğiniz konular için yazının devamını takip edebilirsiniz.

Kalp Büyümesi Nedir?

Kalp büyümesi çeşitli durumlar nedeniyle kalp boyutlarının normalin üzerinde olmasını ifade eder. Meydana gelen büyüme kalp kasının aşırı çalışması sonucu kalp kasındaki kalınlaşmadan veya kalbin boşluklarında meydana gelen genişlemeden kaynaklanıyor olabilir. Kalp büyümesi tek başına bir rahatsızlık olarak tanımlamasa da büyüyen kalbe bağlı olarak kalbin iş yükü artar ve kardiyomiyopati veya kan basıncı yüksekliği gibi sağlık sorunlarının gelişimi ile sonuçlanabilir.

Büyüyen kalp vücudun geri kalanına kan iletme işlevini normal boyutlardaki bir kalbe göre yetersiz şekilde yerine getirir. Bu yetersizlik ise felç veya kalp yetmezliği gibi hayati durumlara ilerleyebileceği için bilinçli olunmalıdır.

Kalp Büyümesi Belirtileri Nelerdir?

Kalp büyümesi belirtileri genellikle gelişen büyümenin orta-ileri dereceye ulaşması halinde oluşurlar. Oluşabilecek belirtilerden bazıları şu şekilde özetlenebilir:

• Kalp ritminde anormallikler
• Göğüs ağrısı
• Öksürük
• Sersemlik
• Aşırı halsizlik
• Nefes darlığı
• Karında şişkinlik
• Ayak, ayak bileği ve bacaklarda ödem meydana gelmesi

Kalp Büyümesi Vücudu Nasıl Etkiler?

Yapılan çeşitli çalışmalar kalp büyümesi tespit edilen bireylerde altta yatan önemli bir kalp ilişkili sağlık problemi olabileceğine işaret eder. Bu durumun tedavi edilmemesi halinde ise kişinin genel sağlık durumu hatta yaşamı tehlikeye girebilir.

Birçok kalp büyümesi olan birey herhangi bir belirtiye sahip olmaması nedeniyle bu durumun kendilerinde olduğundan habersiz şekilde yaşamlarını sürdürüyor olabilir. Henüz belirti vermemiş kalp büyümesi genellikle hekimleri diğer nedenlerle yapılan başvurularda istenilen rutin tetkikler sayesinde tespit edilir.

Farkında olunsun veya olunmasın kalp büyümesinin vücudu etkilediği birçok olumsuz nokta vardır. Kalp büyümesi demek kişinin kalp kasının tamamının veya bir kısmının kalınlaşması veya gevşemesini ifade eder, dolayısıyla kasın kasılması ve kanın vücuda doğru şekilde dağıtımı engellenmiş olur. Zaman içerisinde genişleyen kalbin işlevlerini yerine getirme yeteneği giderek azalır. Kalp fonksiyonları azaldıkça kişide ilk olarak halsizlik ve nefes darlığı gibi şikayetler ortaya çıkar. Kalbin pompa işlevinde meydana gelen gerileme özellikle bacak ve kollardaki kanın geri dönüşünü de olumsuz yönde etkileyebilir. Geri dönemeyen kan özellikle bacaklar başta olmak üzere kol, karın hatta yüz bölgesinde ödem ile kendisini gösterebilir.

Bu durumlar dışında kalp büyümesi olan bireylerde kalbin iç dokusu içinde kanın pıhtılaşma ihtimali artar. Pıhtılaşan kanın pompalanması halinde ise beynin beslenmesinden sorumlu damarlarda tıkanıklıklara neden olarak inme gibi durumların gelişmesine neden olabilir.

Kalp Büyümesi Neden Olur?

Kalp büyümesi genetik geçişli bir durum olabileceği gibi kalp fonksiyonlarını etkileyen çeşitli rahatsızlıkların tetiklemesi ile de gelişebilen bir durumdur. Bu rahatsızlık ve faktörlerden bazıları şu şekilde özetlenebilir:

• Konjenital (doğuştan gelen) kalp rahatsızlıkları
• Kalp krizi
• Aritmiler
• Hipertansiyon
• Kalp kapak problemleri
• Kardiyomiyopati
• Gebelik
• Pulmoner hipertansiyon
• Perikardiyal efüzyon
• Anemi
• Tiroid hastalıkları
• Hemokromatozis

Bu faktörler arasında yer alan gebelikte vücutta gelişen sıvı ve kilo artışı sonucunda kalbin yükünün artması ile büyümesi meydana gelir. Doğumu takiben bu faktörlere ait düzeylerin normal seviyeye gelmesi ile kalp büyümesinde de kendiliğinden gerileme olacağı unutulmamalıdır.

Kalp Büyümesi Risk Faktörleri Nelerdir?

Kalp büyümesinin gelişmesinde tanımlanmış çeşitli temel risk faktörleri mevcuttur. Bu durumların başında kardiyomiyopati olarak isimlendirilen kalp kası hastalıklarına dair ailede etkilenmiş diğer bireylerin bulunması gelir. Genetik geçişli olabilen bu durumlara ek olarak kişinin kan basıncının sürekli olarak 140/90 mmHg’nın üzerinde olması veya doğuştan gelen kalp ile ilgili rahatsızlıkların bulunması da kalp büyümesine dair temel risk faktörleri arasında yer alır (4).

Hastalıklar dışında yanlış yaşam tarzı alışkanlıkları da kalp büyümesi gelişimi ile sonuçlanabilecek risk faktörleri içerisindedir.

Kalp Büyümesi Nasıl Anlaşılır?

Kalp büyümesinin tespit edilmesinde kişinin şikayetleri ve tıbbi öyküsü göz önünde bulundurularak yapılan kapsamlı fizik muayene yapılması tanıya giden yolda atılacak ilk adımlar arasında yer alır. Bu temel tıbbi yaklaşımlara ek olarak başvurulabilecek çeşitli tetkikler ile kişide mevcut kalp büyümesinin ortaya çıkarılması sağlanabilir:

• Kan tetkikleri
• Akciğer filmi
• Elektrokardiyografi
• Ekokardiyografi
• Efor testi
• Bilgisayarlı tomografi
• Manyetik rezonans görüntüleme
• Kardiyak kateterizasyon

Kalp Büyümesi Tedavisi Nasıldır?

Kalp büyümesi tedavisi kapsamında atılacak en temel adım bu durumun gelişmesine neden olan faktörün tedavisidir. Bu yaklaşım dahilinde idrar söktürücü, kan inceltici veya ritm düzenleyici çeşitli ilaçların reçetelendirilmesine başvurulabilir. İlaç tedavisi ile kontrol altına alınamayan durumlarda ise çeşitli tıbbi girişimler ile cerrahi tedavi uygulamaları gerekli olabilir. Bu uygulamalardan bazıları şu şekildedir:

• Kalp pili yerleştirilmesi
• Kalp kapak cerrahileri
• Koroner bypass ameliyatları
• Kalbin sol tarafını destekleyen cihazların yerleştirilmesi
• Kalp nakli

Kalp Büyümesi Engellenmesi Adına Neler Yapılabilir?

Kalp büyümesi tespit edilen bireylerin hekimlerinin bilgisi ve önerisi dahilinde yapabileceği çeşitli diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri mevcuttur:

• Tütün ve tütün ürünü kullanılmaması
• Sağlıklı bir kiloya sahip olunması
• Kan basıncının kontrol altında tutulması
• Haftanın çoğu gününde kısa süreli de olsa düzenli fiziksel aktivite yapılması
• Alkol tüketiminden kaçınılması
• 7-9 saat arasında gece uykusu alınması
• Sebze ve meyve tüketiminin artırılması
• İşlenmiş ürünlerden, yüksek şeker ve yağ içeriği olan gıdalardan uzak durulması
• Tuz tüketiminde aşırıya kaçmaktan kaçınılması

Kalp Büyümesi Olan Bireyler Nelere Dikkat Etmelidir?

Kalp büyümesi olan kişiler bu durum konusunda hekimlerine düzenli olarak kontrole gitmeli, kardiyomegali ile ilişkili olabilecek diğer sağlık sorunlarının çözümü konusunda adımlar atmalı ve sağlıklı yaşam tarzı değişikliklerine uyararak zararlı alışkanlıklarını sonlandırmalıdır. Sağlıklı diyet, düzenli fiziksel aktivite ve uygun tedaviye rağmen ailesel geçişli kalp büyümesi olguları gibi durumlar da yapılan tüm bu girişimlerin sonuçsuz kalabileceği de unutulmamalıdır.

Kalp büyümesi, kişide bu durumun altta yatan faktörün ne olduğuna ve kontrol altına alınabilirliğine göre seyri değişken bir sağlık problemidir. Kendinizde veya çevrenizde kalp büyümesi ile ilişkili olabilecek belirti ve bulguları gözlemlemeniz halinde sağlık kuruluşlarına başvurarak uzman hekimlerden destek almanız önerilir. Düzenli kontroller ve uygun tedavi girişimleri ile kalp sağlığının korunması ve oluşabilecek diğer istenmeyen durumların kontrolünün sağlanmasında vücudun normal fonksiyonlarının desteklenmesi sağlanabilir. Sağlık Destek Sitesi bünyesindeki sağlık kuruluşlarında kalp büyümesi ile ilgili tetkik hizmetleri verilmektedir. Sağlıklı günler dileriz.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.