Sağlık, insan yaşamını etkileyen önemli bir kavramdır. Sağlıklı bir bedene sahip olmak ve hastalıklara karşı vücudu korumak için dengeli ve düzenli beslenmek gerekir. Karbonhidrat, yağ, protein, vitamin ve minerallerin günlük beslenmede tüketiciler tarafından gerekli oranlarda tercih edilmesi sağlığı geliştirmeye ve hastalıklara karşı korunmaya yardımcı olur. Var olan hastalıkların tedavisinde de dengeli beslenme önemlidir.

Buna karşın besin maddelerinin kontrolsüz tüketilmesi sonucunda çeşitli sağlık problemleri oluşur. Dengesiz bir şekilde beslenme sonucunda yeme bozuklukları ortaya çıkar. Yeme bozuklukları gerekenden daha az yemek, daha fazla yemek veya besin değeri olmayan maddelerin beslenmeye dahil edilmesiyle ortaya çıkan psikiyatrik bir bozukluktur.

Pika Sendromu Nedir?

Psikolojik, sosyal, kültürel ve ekonomik nedenler, insanlar tarafından besin değeri olmayan maddelerin yiyecek olarak tercih edilmesine sebep olur. Tüketilen maddenin türüne göre, bu tarz beslenme alışkanlıkları insan sağlığında farklı olumsuz etkilere neden olur. Pika sendromu tebeşir, kil, toprak, sabun, saç, kömür, metal ve kağıt gibi besin değeri olmayan maddeleri yeme alışkanlığı haline getiren bireylerde oluşan bir yeme bozukluğudur.

Siz de pika sendromu nedir? Pika sendromunun tedavisi nasıl olur? Gibi soruların cevaplarını öğrenmek istiyorsanız yazının devamını okuyabilirsiniz.

Yetişkinlerde Pika Sendromu

İlk tanımlaması Aristoteles ve Hipokrat döneminde yapılan pika sendromu, yaygın görülen bir yeme bozukluğudur. Toprak, kil, tebeşir, kömür gibi besin değeri olmayan cisimlerin, bir aydan uzun bir süre yemek olarak tercih edilmesi, bu besinlerden tiksinilmemesi ve istikrarlı bir şekilde yenmeye devam edilmesi ile pika sendromu ortaya çıkar. Genellikle çocukluk döneminde görülen pika sendromu yetişkinleri de etkileyen bir yeme bozukluğudur.

Pika sendromunun oluşmasında sosyal, kültürel, ekonomik, gelişimsel, psikolojik ve aileden kaynaklı birçok farklı faktör vardır. Pika sendromunun oluşmasında etkili olan faktörlerden bazıları şu şekildedir:

• Beslenme Yetersizliği: Vücut için gerekli olan karbonhidrat, yağ, protein, mineral (çinko, demir, bakır) ve vitaminlerin (özellikle B1, B6 vitamini) yeterli miktar alınmaması sonucunda, vücutta besin değeri olmayan maddelere karşı yeme eğilimi oluşur. Bunun sonucunda bu tür maddelere karşı yeme eğilimi artar. Çeşitli nedenlerle beslenmenin etkilenmesi ve süt, yumurta, et, balık ve peynir gibi temel gıda maddelerine ulaşımın azalması ve vücudun gıda eksikliğini çeşitli maddelerle gidermeye çalışması pika sendromunun oluşmasına zemin hazırlar. Yabancı gıda maddelerinin tüketimi sonucunda dikkat eksikliği, zehirlenme, kabızlık ve ishal gibi sağlık sorunları ortaya çıkar.
• Yanlış Diyet Programları: Besin maddeleri dengesiz tüketmek vücutta hastalıkların oluşmasına zemin hazırlar. Yanlış uygulanan diyet programları pika sendromu oluşmasına sebep olabilir. Uygun olmayan beslenme alışkanlığına sahip bireyler, besin değeri taşımayan maddeleri tüketerek vücutta tokluk hissini oluşturmaya çalışır.
• Aile İçi İletişimde Yetersizlik: Çocuklar doğdukları ilk andan itibaren beslenme, barınma ve giyinme gibi birçok konuda ebeveyn desteğine ihtiyaç duyarlar. Ebeveynin yeterli ilgiyi göstermediği ve çocuk gelişimi için uygun ortamı oluşturmadığı durumlar pika sendromunun oluşmasında etkilidir.
• Psikolojik Hastalıklar: Psikiyatrik hastalıklar insanlarda yeme davranışlarını etkiler. Özellikle şizofreni, obsesif kompulsif bozukluklar ve depresyon hastalarında yaşanan durumla başa çıkma yöntemi olarak aşırı yeme bozukluğu ortaya çıkabilir. Yine aynı şekilde bu tür psikiyatrik hastalıklar, içe kapanmaya ve yemek yememe eyleminin ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu tür yeme bozuklukları pika sendromunun oluşmasına zemin hazırlar. Ayrıca anoreksiya ve bulimia nervoza gibi yeme bozukluğu olan hastalarda yemeklerden tat alamama ve mideyi enerji veren bir madde ile doldurma isteği de pika sendromunu oluşturur.
• Kadınlarda Gebelik ve Emzirme Dönemi: Kadınlarda gebelik ve emzirme dönemi besin maddelerine karşı ilginin değiştiği bir dönemdir. Aynı zamanda gebelikte demir depoları azalır ve hemoglobin değeri düşer. Bu tür durumlar pika sendromunun oluşmasına zemin hazırlar.
• Bebeklik Dönemi Alışkanlıkları: Bebekler emekleme dönemlerinde ve diş çıkarma dönemlerinde bulduğu yabancı cisimleri ağızlarına götürme eğiliminde bulunurlar. Bulundukları dönem içerisinde bu davranış normal kabul edilse de ilerleyen dönemlerde bu tür davranışların olmaması beklenir. İlerleyen yaşa rağmen ağza yabancı cisim götürme eylemini devam ettiren çocuklarda pika sendromu gelişebilir.
• Kültürel Davranışlar: Bazı toplumlarda kültürel bir davranış olarak toprak ve kil tüketimi görülür. Toprak ve kil gibi besin değeri olmayan maddeleri yemeyi alışkanlık haline getirmek pika sendromu oluşmasına yol açar.
• Bazı Hastalıklar: Vücuda yeterli vitamin ve mineral alınmadığı durumda bağışıklık sistemi zayıflar ve hastalıkların oluşması için zemin hazırlanmış olur. Böbrek hastalarında demir, çinko, kalsiyum gibi vitamin ve minerallerin vücuda yeterli emilimi sağlanamaz. Vücutta oluşan vitamin ve mineral eksikliği sonucunda pika sendromu gelişebilir.

Pika Hastalığı Tedavi Edilebilir mi? 

Bazı durumlarda İnsanlar yaşadıkları durumun bir hastalık olduğunu kabul etmezler. Bunun sonucunda var olan hastalık kişiler tarafından gizlenir ve tedavi arayışına girilmez. Pika sendromunda beslenmede tercih edilen ve besin değeri olmayan maddeleri alışkanlık haline getirme durumu söz konusudur. Bu yeme alışkanlığı sonucunda vücutta toksik madde birikimi oluşur. Vücutta toksik madde birikimi insan için hayati risk oluşturur.

Pika Sendromu Beslenme Planı

Pika sendromu tedavisinde kişinin yaşadığı durumun bir hastalık olduğunu kabul etmesi önemlidir. Bireylerin yanlış beslenme tercihlerini doktora aktarması sonucunda pika sendromu tanısı konur. Pika sendromu tanısı konulduktan sonra bu hastalığa neden olan ana faktöre göre tedavi planlanır. Yeme bozukluğuna sebep olan nedenler belirlendikten sonra, kişide yanlış beslenme eğilimine iten faktörlerin ortadan kalkmasına yönelik bir tedavi planlanır.

Pika sendromunun tedavisi zaman ister ve kişinin çevresi ile işbirliği halinde tedaviyi devam ettirmek önemlidir. Doktor ve diyetisyen önerisi ile pika sendromu yaşayan bireye uygulanabilir beslenme programı uygulanır. Beslenme planının uygulanma aşamasında bireyin çevresinin desteği ve kontrolü tedavinin gidişatını olumlu yönde etkiler. Özellikle çocuk hastalarda ailenin çocuğa destek olması, aktif iletişimde ve gözlemde bulunması oldukça önemlidir.

Pika Sendromu İçin Hangi Doktora Gidilir?

Pika sendromu yeme bozukluklarının arasında bulunan bir psikiyatrik hastalıktır. Pika sendromu tedavi aşamasında bireylerin psikolojik destek alması tedavi için önemlidir. Pika sendromu gerekli protokoller uygulandığında tedavi edilebilir bir hastalıktır. Hastalığın tedavisinde diyetisyen, doktor ve psikiyatr tarafından birey bütüncül bir şekilde değerlendirilmeli ve tedavi buna göre planlanmalıdır.

Pika Sendromu Tedavisi

Hastalıkların önlenmesinde ve tedavisinde yeterli ve dengeli beslenmek önemlidir. Yeterli ve dengeli beslenme karbonhidrat, yağ, protein, vitamin ve minerallerin vücuda yeterli alınmasını sağlar. Bu durum bağışıklık sistemini destekler ve hastalıklara karşı vücut güçlü bir savunma mekanizmasına sahip olur. Bağışıklık sistemi vücudu hastalıklara karşı savunur ve sağlık durumunu koruyarak kaliteli yaşamın devam ettirilmesine yardımcı olur.

Beslenmede oluşan eksiklikler vücutta hastalıkların oluşmasına zemin hazırlar ve var olan hastalıkların tedavisini olumsuz etkiler. Doğru beslenme alışkanlıkları kazanmak ve rutin hastane kontrollerini yaptırmak hastalıkların önlenmesini sağlayarak sağlığı geliştirmeye yardımcı olur. Siz de kendi sağlığınızı ve ailenizin sağlığını korumak için rutin hastane kontrollerini yaptırmayı ve besin maddeleri hakkında doğru bilgiler edinerek beslenme planı oluşturmayı ihmal etmeyin. Sağlık Destek Sitesi hastanelerinde rutin doktor kontrolleri yapılmakta ve diyetisyenler tarafından doğru beslenme alışkanlıkları ile ilgili bilgilendirme hizmeti verilmektedir.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.