Stres, günlük yaşamda her bireyin başına gelebilen doğal bir insan tepkisi olarak bilinir. Aynı zamanda hayatında bir parçasıdır. Stres, insanı tetikte ve motive tutar. İnsan olası tehlikelerden korunması için hazırlar. İnsan vücudu stresi tecrübe etmek aynı zamanda strese karşı tepki vermek için görev üstlenmiştir. Değişiklikler veya zorluklar (stres faktörleri) yaşadığınızda, vücudunuz zihinsel ve fiziksel tepkiler üretir. Stres tepkileri, vücudunuzun yeni durumlara uyum sağlamasına yardımcı olur. Bu duruma bir örnek vermek gerekirse yaklaşan önemli bir toplantınız varsa stres bireyin daha konsantre çalışmasına katkı sağlar .

Stres Sırasında Vücuda Ne Olur?

Stres faktörleri yaşadığınızda, vücudunuz bu faktörlere karşı fiziksel ve zihinsel tepkiler üretir. Herkes stresi farklı algıladığı gibi; kişiye özgü şekillerde insan hayatını etkileyebilir. Bir kişinin stres tetikleyicisi bir başkası için stres tetikleyicisi olarak görülmeyebilir. Bununla birlikte, belirli durumlar çoğu insanda daha fazla strese neden olma eğilimindedir ve tükenmişlik riskini artırabilir. Bir kişi uyku problemi yaşayabilirken bir diğer birey mide veya sindirim problemi yaşayabilir. Bir kişi uzun süreli strese maruz kaldığında, stres tepkisinin sürekli aktif olması vücudun yıpranmasına neden olabilir. Bu durumda ise duygusal, fiziksel ve davranışsal belirtiler baş gösterir. Kronik hale gelen stres, kişinin kendisiyle ve çevresiyle olan ilişkilerinizi etkileyerek fiziksel ve zihinsel olarak zarar verebilir. Bu nedenle, var olan stresinizi kontrol altına almaya ve zorluklarla başa çıkmaya yardımcı olacak bir yaşam tarzına sahip olmak oldukça önemlidir.

Stresin Fiziksel Belirtileri Nelerdir?

• Stres halinde öncelikle kişinin nefes alıp vermesi hızlanır, dakikadaki soluk alıp verme hızı artar,
• Kalpte çarpıntı görülebilir.
• Ağızda kuruluk ve buna bağlı olarak yutkunmada zorluk görülebilir.
• Cinsel performansta problemler ortaya çıkabilir.
• Vücut sıcaklığı artar. Ani sıcak basmaları görülebilir.
• Ellerde titreme ve artan sıcaklığa bağlı terleme görülebilir.
• Kaslar gerilir, gerginliğe bağlı kaslarda ağrı veya sızı görülebilir.
• Mide bulantısı veya yanması, hazımsızlık, kabızlık, ishal gibi sindirim sisteminde sorunlar gelişebilir.
• Kaslarda yorgunluk ya da vücutta halsizlik görülebilir.
• Günlük hayatınızda istemsizce diş sıkma problemi görülebilir buna bağlı olarak baş ağrısı yaşayabilirsiniz.
• Uyku problemleri ortaya çıkar.
• Kişiler bu dönemde zayıf bağışıklık sistemine bağlı sık sık hastalanabilir.

Stresin Psikolojik Belirtileri Nelerdir?

Stres halindeyken ortaya çıkan psikolojik belirtilerin en başında endişe veya huzursuzluk hissi gelir.

• Kişi stres dönemlerinde odaklanma problemi yaşar.
• Unutkanlık ve dalgınlık gibi sorunlarla sık sık karşılaşılır.
• Günlük yaşamda sinirli ve kaygılı ruh hali görülür.
• Kişi kendini üzgün, kızgın ya da baskı altında hisseder.

Stres Nasıl Teşhis Edilir?

Herkesin stresi kendine özeldir. Sadece onu yaşayan kişi yaşadığı stresin şiddetini belirleyebilir. Sağlık uzmanları stresinizin yaşamınızı nasıl etkilediğini anlamak için uzmanlar tarafından hazırlanmış anketler kullanabilir. Kronik stresiniz varsa sağlık uzmanınız stresten kaynaklanan mevcut semptomlarınızı değerlendirebilir. Örneğin; yüksek tansiyon, mide bulantısı, baş ağrısı, hazımsızlık gibi semptomları teşhis ve tedavi edilebilir.

Stres Yönetimi Nedir?

Stres yönetimi, stresin psikolojik ve fiziksel etkilerinden korunabilmek, kişinin yaşama daha motive olması için gereken olumlu alışkanlıkları, strese karşı gösterdiği tepkileri daha sistematik daha bilinçli hale getirmesini ve hayatının kontrolünü kendisinin sağlamasını ifade eden algıdır. Stres aslında bir sağlık sorunu değil hatta belirli bir düzeye kadar olan stres bireyin günlük yaşamını pozitif yönde etkiler. Hayata karşı motive eder. Burada dikkat edilmesi gereken önemli nokta stres değil, strese verilen tepkinin şiddetidir. Bu sebeple de stres yönetimi hayatı kolaylaştırır.

Stres Yönetimi Nasıl Yapılır?

Stres kronik hale geldiğinde, vücuda zarar verebilir. Sağlık sorunlarının büyük çoğunluğu stresten kaynaklanır veya stresten etkilenir. Bu nedenle çeşitli hastalıklarla mücadele ederken zihin ve beden sağlığınıza destek vermek için çeşitli stres giderici yöntemlere sahip olmanız gerekir. Stresle başarılı bir şekilde başa çıkmak ve mevcut stresi yönetmek için yapılması gerekenler şunlardır:

• Öncelikle genel olarak hayata karşı pozitif bir bakış açısına sahip olmak gerekir. Hayatta kontrol edilemeyen olaylar olduğunu kabul etmek gerekir. Değiştiremeyeceğiniz durumlar hakkında endişelenmeyi bırakmanın çözüm yolları aramanın daima size faydası olmaktır.
• Zamanı daha verimli yönetmeyi öğrenmek işe yarayabilir.
• Hobilerinize, ilgi alanlarınıza ve size iyi gelen şeyleri yapmaya yeterince zaman ayırmalısınız.
• Stresi azaltmak için alkol, uyuşturucu ya da sigara gibi zararlı maddelere yönelmek stresi azaltmak yerine vücuda daha çok zarar verir.
• Yoğun stres altındaki bireyler için sosyal hayatındaki destek oldukça önemlidir. Bu nedenle bireylerin stres altındayken kendilerini mutlu ve huzurlu hissettiren bir ortamda bulunması veya sizi mutlu eden, size iyi gelen, destek sağlayan, günlük yaşamınızda size yardımcı olan insanlarla vakit geçirmeye çalışın. Bu insanlarla birlikte olmak size iyi gelebilir.
• Duygu, düşünce veya inançlarınızı öne çıkarmak sizi daha iyi hissettirebilir. Duygu, düşünce ve inançlarınızı belirtmekten çekinmeyin.
• Sağlıklı besinler tüketmenin faydaları, fiziksel sağlığınızdan zihinsel sağlığınıza kadar uzanır. Stresli hissettiğinizde egzersiz yapabilirsiniz ya da açık havada gerçekleştirilen basit bir kısa yürüyüş size iyi gelebilir.

• Her günün sonunda yapamadıklarınızı değil yapabildiklerinizi düşünebilirsiniz.Başardıklarınızı not ederek neler yapabildiğnizi göreceksiniz
• Günlük, haftalık ya da aylık hedefler belirleyin. Uzun vadeli görevler üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmanıza yardımcı olacaktır.
• Meditasyon, yoga ya da tai chi gibi kaslarınızın gevşemesine yardımcı olacak aktivitelerini denemek size fayda sağlayacaktır.
• Bir uyku programı düzenlemenizde fayda vardır. Yatmadan 30 - 60 dakika önce elektronik cihazlara bakmayın. Yatmadan önce rahatlama tekniklerini deneyebilirisiniz.
• Endişeleriniz hakkında bir terapist veya sağlık uzmanlarıyla konuşmayı düşünebilirsiniz.
• Çok meşgul veya stresli olduğunuzda sizin stresinizi artıracak sorumluluklara “hayır” demeyi öğrenin.
• Ruh sağlığının korunmasında ve olumlu değişimlerin sağlanmasında hayvan etkileşiminin insanlar için kritik bir role sahip olduğu yapılan araştırmalar sonucu kanıtlanmıştır. Evcil hayvan sahiplenmek iyilik halinin devamını sağlayabilir ve stres durumunuzu azaltabilir. Hayvan sahiplenmek, onlarla vakit geçirmek size fayda sağlayacaktır.
• Yapılan araştırma sonuçlarına göre aroma terapinin stresle başa çıkma konusunda gerçekten faydalı olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca bazı kokular beyin dalgası aktivitelerini değiştirerek vücuttaki stres hormonlarını azaltabiliyor. Aroma terapi sayesinde daha enerjik ve daha pozitif hissetmek mümkündür.
• Bir sağlık uzmanı denetiminde stresinizin azalması ve daha iyi bir ruh hali için besin takviyeleri denenebilir. Bazı vitaminler ve mineraller takviye edilerek daha iyi bir ruh hali için fayda sağlayacaktır.
• Düzenli stres yönetimi teknikleri uygulayarak, hissettiğiniz stresin bir kısmını ortadan kaldırabilir ve gelecekte yaşayacağınız stres karşısında kendinizi daha dirençli hale getirebilirsiniz.

Çatışma ve Stres Yönetimi

Çatışma, insan ilişkilerinin öngörülebilir bir parçasıdır. Çatışma sağlıklı bir şekilde çözümlenmezse bir stres kaynağı olabilir. Bu nedenle, çatışma çözme becerilerini öğrenmek oldukça önemlidir.

Çatışmalar Neden Oluşur?

Çatışmaların ortaya çıkmasınının birkaç nedeni vardır:

• Çıkar çatışmaları
• Kişilik farklılıkları
• Standartlardaki veya beklentilerdeki farklılıklar
• İletişim eksikliği veya iletişim tarzlarındaki farklılıklar

Çatışmanın nedenleri kişiye ve çatışmayı çevreleyen koşullara göre farklılık göstermektedir.

Çatışma Çözme Becerileri Nelerdir?

Çatışma çözme becerileri, çatışma ortaya çıktığında çatışmayla başa çıkmanıza yardımcı olabilecek becerilerdir. Çatışma çözme becerileri kendinizle iletişim kurmaya ve insanlar ile olan iletişiminizi güçlendirmeye odaklanır.

Duygularınızla Temasa Geçmek

Çatışmayı çözmenin en önemli noktası nasıl hissettiğinizi ve neden böyle hissettiğinizi bilmekten geçer. Bazen kızgın veya kırgın hissedersiniz ancak nedenini bilemezsiniz. Başka bir zamanda ise hayatınızdaki diğer bireylerin "yapması gerekeni" yapmadığını hissedersiniz ancak onlardan tam olarak ne istediğinizin veya bunun makul olup olmadığının farkında olmayabilirsiniz.Bu hissettiklerinize çözüm yolu olarak günlük tutabilirisiniz. Hissettiğiniz duygu ve düşünceleri kağıda yazmak etkili bir iletişim kurmanın yolu olabilir.

Aktif dinleme

Çatışmayı çözümlemek, karşı tarafı ne kadar etkili dinlediğiniz en az kendinizi ne kadar etkili ifade ettiğiniz kadar önemlidir. Bir çözüm yolu bulmak istiyorsak sadece kendi bakış açımızdan ziyade diğer kişinin bakış açısını da anlamak oldukça önemlidir.

Açık İletişim

Duygularınızı ve ihtiyaçlarınızı net bir şekilde iletmek de çatışma çözümünün önemli bir yoludur. Dikkat edilmesi gereken nokta aklınızdan geçenleri uygun bir üslupla açık ve net bir şekilde söylemek, çatışmayı çözmek için etkili yollardan biridir.

Kriz ve Stres Yönetimi

Kriz, işyerinde büyük rahatsızlıklara yol açan bir dizi istenmeyen olayı ifade eder. Çalışanlar arasında güvensizlik ve korku hissi uyandırır. Kriz sırasında stresi yönetmenin çeşitli yolları 

• Kriz anlarında sakin kalmaya çalışın.
• Acil durumlarda iş arkadaşlarınıza yardım etmek kriz anı için faydalı olacaktır.
• Arkadaşlarınız ile birlikte ekip çalışmasına özen gösterin.
• Acil durumlarda bile işte kısa molalar vermek kriz anını rahatlatır.
• Hafif müzik de stresi büyük ölçüde azaltır.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.