Obezitenin Nedenleri ve Sonuçları Nelerdir?
- Turkey (Türkiye)+90
- Afghanistan (افغانستان)+93
- Albania (Shqipëri)+355
- Algeria (الجزائر)+213
- American Samoa+1
- Andorra+376
- Angola+244
- Anguilla+1
- Antigua and Barbuda+1
- Argentina+54
- Armenia (Հայաստան)+374
- Aruba+297
- Ascension Island+247
- Australia+61
- Austria (Österreich)+43
- Azerbaijan (Azərbaycan)+994
- Bahamas+1
- Bahrain (البحرين)+973
- Bangladesh (বাংলাদেশ)+880
- Barbados+1
- Belarus (Беларусь)+375
- Belgium (België)+32
- Belize+501
- Benin (Bénin)+229
- Bermuda+1
- Bhutan (འབྲུག)+975
- Bolivia+591
- Bosnia and Herzegovina (Босна и Херцеговина)+387
- Botswana+267
- Brazil (Brasil)+55
- British Indian Ocean Territory+246
- British Virgin Islands+1
- Brunei+673
- Bulgaria (България)+359
- Burkina Faso+226
- Burundi (Uburundi)+257
- Cambodia (កម្ពុជា)+855
- Cameroon (Cameroun)+237
- Canada+1
- Cape Verde (Kabu Verdi)+238
- Caribbean Netherlands+599
- Cayman Islands+1
- Central African Republic (République centrafricaine)+236
- Chad (Tchad)+235
- Chile+56
- China (中国)+86
- Christmas Island+61
- Cocos (Keeling) Islands+61
- Colombia+57
- Comoros (جزر القمر)+269
- Congo (DRC) (Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo)+243
- Congo (Republic) (Congo-Brazzaville)+242
- Cook Islands+682
- Costa Rica+506
- Côte d’Ivoire+225
- Croatia (Hrvatska)+385
- Cuba+53
- Curaçao+599
- Cyprus (Κύπρος)+357
- Czech Republic (Česká republika)+420
- Denmark (Danmark)+45
- Djibouti+253
- Dominica+1
- Dominican Republic (República Dominicana)+1
- Ecuador+593
- Egypt (مصر)+20
- El Salvador+503
- Equatorial Guinea (Guinea Ecuatorial)+240
- Eritrea+291
- Estonia (Eesti)+372
- Eswatini+268
- Ethiopia+251
- Falkland Islands (Islas Malvinas)+500
- Faroe Islands (Føroyar)+298
- Fiji+679
- Finland (Suomi)+358
- France+33
- French Guiana (Guyane française)+594
- French Polynesia (Polynésie française)+689
- Gabon+241
- Gambia+220
- Georgia (საქართველო)+995
- Germany (Deutschland)+49
- Ghana (Gaana)+233
- Gibraltar+350
- Greece (Ελλάδα)+30
- Greenland (Kalaallit Nunaat)+299
- Grenada+1
- Guadeloupe+590
- Guam+1
- Guatemala+502
- Guernsey+44
- Guinea (Guinée)+224
- Guinea-Bissau (Guiné Bissau)+245
- Guyana+592
- Haiti+509
- Honduras+504
- Hong Kong (香港)+852
- Hungary (Magyarország)+36
- Iceland (Ísland)+354
- India (भारत)+91
- Indonesia+62
- Iran (ایران)+98
- Iraq (العراق)+964
- Ireland+353
- Isle of Man+44
- Israel (ישראל)+972
- Italy (Italia)+39
- Jamaica+1
- Japan (日本)+81
- Jersey+44
- Jordan (الأردن)+962
- Kazakhstan (Казахстан)+7
- Kenya+254
- Kiribati+686
- Kosovo+383
- Kuwait (الكويت)+965
- Kyrgyzstan (Кыргызстан)+996
- Laos (ລາວ)+856
- Latvia (Latvija)+371
- Lebanon (لبنان)+961
- Lesotho+266
- Liberia+231
- Libya (ليبيا)+218
- Liechtenstein+423
- Lithuania (Lietuva)+370
- Luxembourg+352
- Macau (澳門)+853
- North Macedonia (Македонија)+389
- Madagascar (Madagasikara)+261
- Malawi+265
- Malaysia+60
- Maldives+960
- Mali+223
- Malta+356
- Marshall Islands+692
- Martinique+596
- Mauritania (موريتانيا)+222
- Mauritius (Moris)+230
- Mayotte+262
- Mexico (México)+52
- Micronesia+691
- Moldova (Republica Moldova)+373
- Monaco+377
- Mongolia (Монгол)+976
- Montenegro (Crna Gora)+382
- Montserrat+1
- Morocco (المغرب)+212
- Mozambique (Moçambique)+258
- Myanmar (Burma) (မြန်မာ)+95
- Namibia (Namibië)+264
- Nauru+674
- Nepal (नेपाल)+977
- Netherlands (Nederland)+31
- New Caledonia (Nouvelle-Calédonie)+687
- New Zealand+64
- Nicaragua+505
- Niger (Nijar)+227
- Nigeria+234
- Niue+683
- Norfolk Island+672
- North Korea (조선 민주주의 인민 공화국)+850
- Northern Mariana Islands+1
- Norway (Norge)+47
- Oman (عُمان)+968
- Pakistan (پاکستان)+92
- Palau+680
- Palestine (فلسطين)+970
- Panama (Panamá)+507
- Papua New Guinea+675
- Paraguay+595
- Peru (Perú)+51
- Philippines+63
- Poland (Polska)+48
- Portugal+351
- Puerto Rico+1
- Qatar (قطر)+974
- Réunion (La Réunion)+262
- Romania (România)+40
- Russia (Россия)+7
- Rwanda+250
- Saint Barthélemy+590
- Saint Helena+290
- Saint Kitts and Nevis+1
- Saint Lucia+1
- Saint Martin (Saint-Martin (partie française))+590
- Saint Pierre and Miquelon (Saint-Pierre-et-Miquelon)+508
- Saint Vincent and the Grenadines+1
- Samoa+685
- San Marino+378
- São Tomé and Príncipe (São Tomé e Príncipe)+239
- Saudi Arabia (المملكة العربية السعودية)+966
- Senegal (Sénégal)+221
- Serbia (Србија)+381
- Seychelles+248
- Sierra Leone+232
- Singapore+65
- Sint Maarten+1
- Slovakia (Slovensko)+421
- Slovenia (Slovenija)+386
- Solomon Islands+677
- Somalia (Soomaaliya)+252
- South Africa+27
- South Korea (대한민국)+82
- South Sudan (جنوب السودان)+211
- Spain (España)+34
- Sri Lanka (ශ්රී ලංකාව)+94
- Sudan (السودان)+249
- Suriname+597
- Svalbard and Jan Mayen+47
- Sweden (Sverige)+46
- Switzerland (Schweiz)+41
- Syria (سوريا)+963
- Taiwan (台灣)+886
- Tajikistan+992
- Tanzania+255
- Thailand (ไทย)+66
- Timor-Leste+670
- Togo+228
- Tokelau+690
- Tonga+676
- Trinidad and Tobago+1
- Tunisia (تونس)+216
- Turkey (Türkiye)+90
- Turkmenistan+993
- Turks and Caicos Islands+1
- Tuvalu+688
- U.S. Virgin Islands+1
- Uganda+256
- Ukraine (Україна)+380
- United Arab Emirates (الإمارات العربية المتحدة)+971
- United Kingdom+44
- United States+1
- Uruguay+598
- Uzbekistan (Oʻzbekiston)+998
- Vanuatu+678
- Vatican City (Città del Vaticano)+39
- Venezuela+58
- Vietnam (Việt Nam)+84
- Wallis and Futuna (Wallis-et-Futuna)+681
- Western Sahara (الصحراء الغربية)+212
- Yemen (اليمن)+967
- Zambia+260
- Zimbabwe+263
- Åland Islands+358
|
|
![Obezitenin Nedenleri ve Sonuçları](_healthGuide/GPeYZwpa.jpg")
Obezite tüm dünyada giderek yaygınlaşan önemli ve kronik bir halk sağlığı problemidir. Günümüzde ofis ve ev ortamında geçirilen zamanın artması, öğünlerde sağlıklı besinler yerine hızlı atıştırmalıkların tüketilmesinin de etkisiyle obez olarak tanımlanan kişilerin sayısında ciddi bir artış yaşanmaktadır.
Obezite yani kişinin olması gerekenden daha fazla yağ kütlesine sahip olması ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Önlem alınmadığı takdirde obezite kalp ve damar hastalıkları, diyabet gibi ciddi sağlık sorunlarının ortaya çıkmasına neden olabilir.
Peki obeziteye neden olan durumlar nelerdir? Obezitenin sonuçları nelerdir? Obezite ile ilgili tüm merak ettikleriniz için siz de detaylara göz atabilirsiniz.
Obezite Hesaplama
2010 yılında Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırmaları’nın raporunda Türkiye’de obezite görülme sıklığının erkeklerde %20,5 kadınlarda %41 toplamda ise %30,3 olduğu görülür.
Bu rakamlar günümüzde obezitenin ciddi bir halk sağlığı sorunu olduğunu göstermektedir. Obezitenin tanısında kullanılan en etkili yöntem vücut kitle indeksinin hesaplanmasıdır. Vücut kitle indeksi kişinin boyunun ve kilosunun oranına bakılarak hesaplanır. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre vücut kitle indeksi 30 ve üzerinde olan kişiler obez olarak tanımlanır.
Ayrıca vücut kitle indeksinin 25 ve üzerinde çıkması halinde de kişinin obezite adayı olduğu düşünülerek önlem alınması gerekir. Bel çevresi ölçümü de kişinin obezite riski olup olmadığını değerlendirmeye yardımcı olan bir diğer parametredir.
Dünya Sağlık Örgütü’nün belirlediği değerlere göre erkeklerde bel çevresinin 102 cm ve üzerinde kadınlarda ise 88 cm ve üzerinde olması halinde obezite varlığı düşünülebilir. Obezite çeşitli faktörlerin etkisiyle ortaya çıkabilen bir hastalıktır. Erken dönemde fark edilmezse ilerleyebilir ve tedavisi daha zor olabilir.
Obezitenin Nedenleri Nelerdir?
Obezitenin nedenleri denildiğinde ilk akla gelen sağlıksız ve düzensiz beslenme alışkanlığıdır. Bunun yanında endokrin sistemi hastalıklarından, psikolojik rahatsızlıklara kadar obezitenin birçok sebebi olabilir. Obezitenin nedenleri hakkında bilgi sahibi olmak obeziteyi önleme konusunda da oldukça önemlidir.
Obeziteye neden olan faktörlerden bazıları şu şekilde sıralanabilir:
1. Yanlış beslenme alışkanlıkları:
Obezitenin en önemli sebeplerinden bir tanesi yanlış beslenme alışkanlıklarıdır. Protein yerine karbonhidrat ağırlıklı beslenmek, sebze ve meyveyi az tüketmek, şekerli ve yağlı gıdaları fazla miktarda tüketmek kilo artışına sebep olabilir. Bunlara ek olarak bazı beslenme davranışları da obezitenin nedenleri arasında sayılabilir.
Yanlış beslenme davranışlarından bazıları şu şekildedir:
- İhtiyacın üzerinde besin alımı
- Besinleri büyük lokmalar halinde, çiğnemeden yutmak
- Yemek yerken televizyon seyretmek, telefonla konuşmak gibi aktivitelerle ilgilenmek
- Geç saatte yemek yemek
- Öğün aralarında sağlıksız atıştırmalıkları fazla miktarda tüketmek
- Uyku aralarında yemek yemek
2. Genetik faktörler:
Yakın bir zamana kadar obezitenin sadece beslenme alışkanlıkları ile ilgili olduğu düşünülmekteyken yapılan bilimsel çalışmalarla birlikte günümüzde obezitenin nedenleri arasında genetik faktörler de ilk sıralarda sayılır.
Kişilerin beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi anne karnında başlar ve genetik faktörlerin beslenme alışkanlıkları üzerinde önemli rolü vardır. Bilimsel araştırmalara göre ebeveynlerinden her ikisi de obez olan çocuklarda obezite riski %80’dir. Aslında genler tek başına obezite oluşumuna neden olmaz.
Obez kişilerde genellikle genetik faktörlerin, beslenme bozukluğunun, hareketsiz yaşam tarzının bir arada olduğu görülür. Yapılan bazı araştırmalara göre birinci derece akrabalarında obezite görülen kişilerin diğer kişilere göre obeziteye yakalanma riskinin iki kat fazla olduğu ifade edilir.
3. Hormonal faktörler:
Hormon düzeylerinde olan bozukluklar obezitenin nedeni olmakla birlikte obezitenin sonuçları arasında da ilk sırada sayılabilir.Yapılan çalışmalar neticesinde obezite ile tiroid hormonları arasında bir bağlantı olduğu bugün pek çok kişi tarafından bilinir. Örneğin, beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesinde hipotalamusun rolü vardır. Beyine açlık ve tokluk sinyallerinin gönderilmesi hipotalamus sayesinde mümkündür.
Hipotalamusta olan bir aksaklık iştah artışına neden olarak obeziteye yol açabilir. Buna ek olarak obez hastaların büyük çoğunluğunun kanlarında TSH değerlerinin yüksek olduğu görülür. Bunların yanı sıra insülin hormonuna karşı doku ve organlarda gelişen direnç yani insülin direnci de obezite hastalarında sık rastlanan bir bulgudur. FSH, LH gibi hormon bozukluklarının neticesinde kadınlarda görülen polikistik over sendromu da obezitenin hem nedeni hem sonucu olarak sayılabilir.
4. Psikolojik faktörler:
Psikolojik sağlık sorunları da obezitenin hem nedenleri hem de sonuçları arasında sayılabilir. Yemek yeme alışkanlıkları genellikle bebeklik ve çocukluk çağında belirlenir.
Bu dönemlerde ebeveynlerin çocuklarını yemek yemeye zorlaması, ya da onların fazla kilolu olmasını engellemek için baskı uygulamaları hatalı bir yaklaşımdır.
Bu yaklaşım çocukların ileri dönemlerde beslenme bozukluğu sorunları yaşamasına ve buna bağlı olarak obeziteye yol açabilir. Buna ek olarak ölüm, ayrılık gibi kişilerin hayatındaki ani değişiklikler kişilerin ruhsal sıkıntılar yaşamasına sebep olabilir. Depresyon, anksiyete gibi sağlık sorunları bulunan bazı kişiler yemek yemeyi bu sorunlardan kaçış yolu olarak görebilir.
Obezitenin Sonuçları
Bilimsel araştırmalara göre kronik hastalıklarının büyük çoğunluğunun nedeni fazla kilo ve obezitedir. Obezitenin sonuçları denildiğinde ilk akla gelen kalp-damar hastalıklarıdır. Bunların dışında üreme sorunlarından, akciğer hastalıklarına kadar pek çok hastalığın sebebi obezite olabilir.
Obezitenin neden olduğu sağlık sorunları şu şekilde sıralanabilir:
- Kalp-damar hastalıkları: Obezite hastalarında yağ dokusu olması gerekenin çok üzerindedir. Vücudun diğer dokularında olduğu gibi yağ dokularının da kana ve oksijene ihtiyacı vardır. Obez hastalarda dolaşım sistemi fazla yağ dokularına kan ve oksijen taşıyabilmek için daha fazla çalışır. Bu durumda kan basıncı artabilir yani hipertansiyon görülebilir. Bunun dışında vücuttaki fazla yağ dokusu; insülin direncine, LDL yani kötü kolesterol artarken HDL bir başka ifadeyle iyi kolesterolün azalmasına, bir çeşit yağ asidi olan trigliserid değerlerinde artmaya neden olarak kişilerin kalp-damar hastalığına yakalanma riskini artırır.
- Diyabet: Diyabet bir diğer adıyla şeker hastalığı vücudun insülin üretememesi ya da üretilen insülinin hücreler tarafından kullanılamaması neticesinde ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Obez hastaların vücutlarında fazla yağ miktarı pankreastan salgılanan insülin hormonunun hücreler tarafından algılanmasını sağlayan mekanizmayı bozabilir. Bu durumda kandaki şeker miktarının yüksekliği diyabete sebep olur.
- Üreme problemleri: Kandaki hormon değerlerinin olması gerekenden az ya da çok olması obeziteye neden olabilir. Bunun yanında obezite de hormon değerlerinde bozulmaya ve buna bağlı olarak çeşitli sağlık sorunları görülmesine neden olabilir. Kadınlarda obezite; FSH, LH, TSH gibi hormonların salınımını etkileyerek polikistik over gibi sağlık sorunlarının görülmesine ve üreme sorunlarının ortaya çıkmasına neden olabilir. Erkeklerde ise obezite hormon bozukluğuna neden olabileceği gibi erkek üreme hücresi olan spermin miktarını ve kalitesini olumsuz etkileyerek üreme sorunlarına neden olabilir.
- Psikolojik sorunlar: Obez hastaların büyük çoğunluğunda depresyon, anksiyete ve panik atak gibi psikolojik problemler görülebilir. Bedenleri ile barışık olmamak, kendini beğenmemek gibi durumlar zamanla bu kişilerde öz güven eksikliğine bağlı olarak çevresinden kendisini soyutlamasına sebep olabilir. Obez hastalarda ölüm korkusunun da sık görülen bir durum olduğu söylenebilir. Bu hastalarda panik atak, panik bozukluk, anksiyete gibi sağlık sorunlarının görülme riski de yüksektir.
- Ortopedik Sorunlar: Aşırı kilo, kemik ve eklem sistemine büyük bir yük bindirir ve bu da çeşitli ortopedik sorunlara yol açabilir. Olumsuz etkilerinden bazıları: Topuk dikeni, osteoartrit, bel ve sırt ağrıları, disk problemleri, düz tabanlık.
Obezite Tedavisi ile Tanışın
Obezite ciddi sağlık sorunlarına neden olmadan önce müdahale edilmesi gereken bir sağlık sorunudur. Beslenme alışkanlıklarını ve yaşam tarzını değiştirmek obezite ile mücadelede ilk kuraldır. Ancak bu değişiklikleri yapmak her hasta için kolay olmayabilir.
Bu nedenle obeziteye bağlı kronik rahatsızlıklar yaşayan ya da obezite probleminden hızla kurtulmak isteyen hastalara obezite cerrahisi önerilir. Bu hastalarda doktorların uygun görmesi halinde sleeve gastrektomi (tüp mide), gastrik bypass, mide balonu gibi obezite cerrahisi yöntemlerinden faydalanmak daha doğru olur.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.