Dünya üzerinde çok fazla kişinin yaşadığı hastalıklardan biri olan Vertigo, halk arasında kulak kristalleri oynaması ismiyle bilinen bir rahatsızlık nedeniyle ortaya çıkar. Bu hastalığa sahip olan kişilerde sıkça rahatsız edici baş dönmeleri görülür. Çok rahatsız edici bir durum olmasına rağmen tedavisi mümkün olan bir hastalıktır. Kulak kristali oynaması, bireylerde yaşam kalitesini oldukça düşürür. Yatakta dönerken ya da bir yere eğilirken yaşanan baş dönmesi gibi şikayetlerle kulak burun boğaz kliniklerine başvuran bireyler, kısa süre içerisinde tedavi edilerek eski yaşantılarına geri dönebilir.

Kulak Kristali Nedir?

Kulak kristalleri, iç kulakta bulunan, tıp dilinde otolit olarak tanımlanan ve kalsiyum karbonat içerikli sıvı yapılardır. İç kulak; salyangoz, yarım daire kanalları ve denge organlarının bulunduğu üç ana bölümden oluşur. Kulak kristalleri, iç kulaktaki denge organlarının konumlandığı bölüm içerisinde hareketsiz olarak bulunur. İnsanların, denge kurmasında etkileri büyüktür.

Kulak Kristal Oynaması Nedir?

Kulak kristallerinin çeşitli nedenlerle birlikte sabit bulundukları yerden koparak ayrılması durumuna kulak kristali oynaması, diğer adıyla Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo (BPPV), adı verilir. Yerinden oynayan kulak kristalleri, arka yarım daire kanallarına gider ve bu kanalların tersi yönünde hareket eder. Bu ters yönlü hareketten dolayı beyne yanlış sinyal gönderilir ve kişi hala hareket ediyormuş gibi hisseder. Göz ve boyun hareketlerinden alınan doğru sinyaller beyne iletilir. Bu sinyallerin beyin tarafından değerlendirilmesine kadar geçen süre boyunca, kişide baş dönmesi, istemsiz göz hareketleri gibi olumsuz durumlar görülür. Bu süre çoğunlukla 10-20 saniye kadar kısa sürer, ancak daha ileri vakalarda bu süre artabilir.

Kulak Kristal Oynaması Belirtileri Nelerdir?

Kulak kristal oynaması, genelde orta ve ileri yaştaki bireylerde görülür. 65 yaş üzerindeki kişilerde ve kadınlarda daha sık gözlenir. 30 yaş altındaki kişilerde ise nadir olarak görülür. Bu rahatsızlığın ileri yaşlarda sıklıkla görülmesinin sebebi, yaş ilerledikçe kulak kristallerini yerinde tutan bağların zayıflaması sonucu kopmasıdır. Çoğunlukla kış aylarında ortaya çıkan bir hastalıktır.

Kulak kristalleri koparak çeşitli kanallar içerisinde ilerler ve baş hareketleriyle birlikte yer değiştirir. Farklı kanallar içerisine hareket eden kulak kristalleri farklı belirtiler ortaya çıkarabilir. İşitme kaybı ve kulakta çınlama belirtiler arasında yer almaz. Kulak kristali oynaması rahatsızlığı, tanıyı kolaylaştıran çeşitler belirtilerle ortaya çıkmaktadır. Bu hastalığın temel belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• Baş dönmesi,
• Dengesizlik,
• İstemsiz göz hareketleri,
• Mide bulantısı ve kusma,
• Bilinç kaybı,
• Koordinasyonda bozukluk,
• Odaklanmada zorluk,
• Halsizlik,
• Kulak ve yüz bölgesinde gelişen kramplar,
• Kulak bölgesinde şiddetli ağrı.

Yukarıda verilen bu belirtilerden bir veya birkaçı kulak kristali oynaması yaşayan hastalarda görülür. En sık karşılaşılan belirti, baş dönmesidir. Bu tür belirtilerle karşılaşan kişi hareketi bırakarak oturmalı ve bol su tüketmelidir. Ayrıca, bu kişilerin bir anda ayağa kalkmak veya eğilmek gibi ani hareketlerden kaçınmaları tavsiye edilir. İleri derecedeki hastalarda kalpte ritim bozukluğu, kan akımında hızlanma gibi kalp ve dolaşım sistemini etkileyen belirtiler ortaya çıkabilir.

Kulak Kristal Oynaması Neden Olur?

Kulak kristali oynamasının ortaya çıkış nedeni kesin olarak bilinmemektedir. Bu hastalığın ortaya çıkmasında etkili olabilecek durumlar şunlardır:

• Kafa travmaları,
• Aşırı stres,
• Uyku bozukluğu,
• Ani boyun hareketleri,
• Uzun süre yatış pozisyonunda durmak,
• İç kulak tümörleri,
• Otoskleroz,
• Meniere hastalığı,
• Santral sinir sistemi hastalıkları,
• Üst solunum yolu enfeksiyonları,
• Virüs kaynaklı çeşitli enfeksiyonlar (vestibüler nörinit vb.),
• Metabolik hastalıklar.

Kulak Kristali Oynaması Nasıl Teşhis Edilir?

Öncelikle kişinin geçmişte yaşadığı hastalıklar veya travmalar varsa, uzman hekim tarafından değerlendirilir. Yapılan bazı denge testleri aracılığıyla kulak kristali oynaması rahatsızlığının teşhisi konulur. Hasta yere eğildiğinde veya yatakta döndüğünde şiddetli baş dönmesiyle karşılaştığını söylüyorsa, bu belirtiler genellikle tanı koymaya yeterli olur. Kulak kristali oynamasının tanısı, Roll testi, Dix-Hallpike manevrası, Deep Head Hanging gibi özel testlerle yapılır. Bu testler 1 cm’den küçük kanallar içerisindeki milimetrik alanlarda yapılır.

En sık kullanılan yöntem olan Dix-Hallpike manevrasında, hasta oturur pozisyonda konumlandırılır, sonrasında hastanın başı masadan biraz sarkacak şekilde sağ tarafa çevrilir ve bu şekilde 30 saniye beklenir. Sonra hasta oturma pozisyonuna alınır. Ardından tekrar aynı hareket hastanın başı sağa çevrilerek yapılır. Bu yöntem, kişinin göz hareketlerini değerlendirip hastalığın sağ kulaktan mı sol kulaktan mı kaynaklandığının bilinmesine yardımcı olur.

Kulak Kristali Oynaması Hastalığında Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Kulak kristali oynaması hastalığı, mekanik bir sebepten ortaya çıktığı için ilaç tedavisine gerek kalmadan ve cerrahi yöntemlere başvurulmadan çeşitli fiziksel hareketler yardımıyla tedavi edilir. Bu hareketler, manevra olarak tanımlanır. Teşhis ve tedavi aynı anda gerçekleştirilir. Etkili bir tedavi gerçekleştirebilmek için bu kristallerin hangi kulakta oynadığının tespit edilmesi son derece önemlidir. Tedavi için Epley manevrası, Semont manevrası gibi çeşitli manevralar kullanılır ve sonrasında hastalara evde egzersiz önerilir. Tek manevrayla hastaların büyük kısmı iyileşebilir, nadir olarak ikinci defa manevraya ihtiyaç duyulur. Tedavinin tamamlanması için tekrarlayan seanslar gerekebilir. Tedavi edilemeyen ciddi hastalarda cerrahi yöntemlere başvurulabilir. Tedavideni sonraki süreçte ani hareketlerden kaçınmak, stresten uzak durmak ve uyku kalitesini artırmak önem taşır.

Kulak Kristalleri Konusunda En Çok Merak Edilen Sorular

Kulak kristallerinin oynaması işitme kaybına neden olur mu?

Hayır. Kulak kristali oynaması direkt olarak işitme kaybı yaratmaz. Eğer denge bozukluğuna ek olarak işitme kaybınız olduğunu düşünüyorsanız, bu durumun altında yatan sebebin tespit edilmesi için bir uzman hekime başvurmayı ihmal etmeyiniz.

Kulak kristali oynaması tekrar eden bir hastalık mıdır?

Evet. Yerinden oynayan kulak kristalleri, tedavi sonucunda bulunması gereken yer olan orta kulağa gönderilirler, ancak kristalleri burada sabit olarak durdurmak mümkün değildir. Sebebi bilinmeyen nedenlerden dolayı birkaç yıl içerisinde kulak kristalleri tekrar yerinden oynayabilir. Gençlerde ve çocuklarda hastalığın tekrarlama riski oldukça düşüktür.

Evde kendimize manevra uygulayarak tedavi gerçekleştirmek mümkün müdür?

Hayır. Bu işlemin uzman bir doktor tarafından yapılması çok önemlidir. Aksi takdirde yanlış bir baş pozisyonu veya açı nedeniyle kristaller daha uzak noktalara hareket ederek tedaviyi zorlaştırabilir.

Kulak kristali oynamasının tedavisi sonrasında iyileşme süreci ortalama kaç gün sürer?

Tedavi sonrasında hasta hemen normal yaşantısına geri dönebilir. Ancak hastalarda birkaç gün halsizlik, baş dönmesi gibi belirtiler görülebilir.

Kulak kristali oynaması görülen kişilerde tansiyon yükselir mi?

Kulak kristali oynaması, yüksek tansiyona neden olan bir rahatsızlık değildir. İkisi birbirinden tamamen farklı durumlardır. Her iki durum da baş dönmesine neden olduğu için karıştırılabilir.

Kulak bölgesi, insan vücudunda dengeyi sağlayan ana merkezlerden biri olduğu için kulağı ilgilendiren hastalıklar göz ardı edilmemelidir. Bu hastalık kişinin günlük yaşantısını, iş hayatını olumsuz yönde etkileyebilir. Eğer sizin de bu tarz belirtileriniz varsa en kısa zamanda alanında uzman ekiplerin bulunduğu bir sağlık kuruluşuna başvurmanız ve Kulak Burun Boğaz ve Nöroloji alanında uzman doktorlara muayene olarak tedavi sürecine başlamanız tavsiye edilir.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.