Mevsimlerin değiştiği zamanlarda vücut adaptasyon süresine ihtiyaç duyar. Kıştan yaza geçerken ya da yazdan kışa doğru mevsim değişirken hastanelere başvuru oranının artmasıyla bağışıklık sisteminin bu alışma sürecinde olduğu anlaşılabilir. Vücut bu süreçlerde kendi mekanizmasını kullanır. Birkaç tavsiye sayesinde bilinçlenerek hem mevsim geçişini hem de mevsimlerin yarattığı bu etkiyi kolayca aşabilmeniz mümkün. Özellikle yaz aylarıyla gelen sıcaklık artışları bir sorun olmaktan öte keyifli bir tatil süreci olabilir. Bireyler yaz aylarında sağlık konusunda dikkatli olarak sıcakların etkisinden en az oranda etkilenerek yaz tatilinin daha keyifli geçmesini sağlayabilirler. Aşağıdaki başlıkları inceleyerek yaz aylarında sıcaktan ve yaz hastalıklarından korunarak güzel bir yaz dönemi geçirebilirsiniz.
Genelde kışın yağlı ve daha ağır yiyecekler, daha az egzersiz yapılarak tüketildiği için yaz ayına girmeden hızlı bir şekilde kilo vermek istenir. Bu durum yetersiz beslenmeye yol açabilir. Ancak yazın daha hareketli bir şekilde ve dışarıda daha fazla vakit geçirildiğinden sulu, posa ağırlıklı ve yeterli miktarda beslenmeye dikkat edilmelidir. Yazın sıcak etkisiyle tansiyon düşmeleri artacağından mineral alımına özen gösterilmelidir. Sebze ağırlıklı ana öğünler tercih etmek, günde 1-2 porsiyon meyve tüketimi ile doğal şekerlerle vücuda glikoz ve fruktoz almak, sıvı oranı yüksek yemekler seçmek, porsiyonları renkli tutup miktarını azaltarak hazırlamak dengeli bir yaz aylarında beslenme rutini oluşturur. Yazın mikroorganizmaların sıcakta üreme ortamlarının daha optimal koşullarda olması nedeniyle gıda zehirlenmeleri olabilir. Gıda zehirlenmelerinin önüne geçmek için besinlerin son kullanma tarihlerine dikkat edilmeli, meyve ve sebzeler yeterince yıkanmadan tüketilmemelidir.
Sıcaklıkların artması aynı zamanda terlemenin de artması demektir. Terleme ile meydana gelen vücutta su kaybı aynı zamanda hormon mekanizması devreye girene kadar tansiyon düşüklüğüne neden olabilir. Eğer yeterli su tüketilmezse tansiyon düşüklüğü yaz aylarında sorun yaratabilir. Terleme ile oluşan mineral ve su kaybını günde ortalama 2 litre su içerek dengelemek gerekir.
Egzersiz, aslında her mevsimde günlük yaşamın bir parçası olmalıdır. Genelde sıcak havalardan dolayı kışın düzenli yapılan egzersizler yaz aylarında aksatılır. Ancak doğru zamanda yapılan yaz egzersizleri vücut için devamlılık oluşturur ve sağlıklı bir yaşam da beslenme ve su tüketimi kadar önemlidir. Akşam yemeğinden önce ya da akşam yemeğinden en az 2 saat sonra yapılan hafif egzersizler tercih edilebilir. Egzersizler her mevsimde önemli olduğu gibi yaz aylarında aksatılmaması gereken, sağlıklı yaşam rutine dahil edilmesi gereken önemli unsurlar arasında yer alır.
Güneş her mevsimde hatta bulutlu havalarda bile UV ışınlar saçar. Her ne kadar bulutlu havalarda etkisi azalsa da cilt sağlığı için her hava koşulunda bu ışınların mümkün olduğunca kaçınmak gerekir. Yaz aylarında UV ışınlar yüksek bir düzeye çıkar ve dikkat edilmediğinde tehlikeli boyutlara ulaşır. Bu nedenle doğru zaman dilimlerinde güneş altında bulunulmalıdır. Özellikle saat 11-16 aralığında dışarıda direkt güneş temasından kaçınılmalıdır. Güneş olduğu saatlerde dışarıya çıkarken koruyucu güneş kremlerini yeterli miktarda kullanmak gerekir. Güneşten etkilenen cilt nemini kaybedebilir, ciltte lekeler oluşabilir, güneş yanıkları meydana gelebilir. Güneşten korunmak için güneş kremi kullanmanın yanı sıra cildi günde en az 1 defa nemlendirmek de cilt sağlığı için önemlidir. Ciltte tahriş ve terlemenin en aza indirilmesi için ince, açık renkli ve pamuk oranı yoğun olan kıyafetler tercih edilmelidir.
Yaz sıcaklarında bilinçli davranılmadığında insan sağlığı için en tehlikeli olabilecek sorun güneş kaynaklı hava sıcaklığıdır. Bronz ten yaz aylarında cazip gelse de UV ışınlarına maruz kalma noktasında dikkatli olmak gerekir. Özellikle tansiyon hastaları, kalp hastaları, SLE gibi cilt hastalığı olanlar, beyin kanaması riski olanlar güneşin yoğun olduğu saatlerde dışarı çıkmamalıdır. Güneş ışınlarına kontrolsüzce maruz kalmak 1. ve 2. derece yanıklara sebebiyet verebilir. Yanıklar kendini önce kızarma, kabarma, kaşıntı ile ilerledikçe şişkinlik, deri altında su toplama ile kendini gösterebilir.
Yaz aylarında şehirden uzaklaşıp tatil beldelerinde soluğu almak iyi bir fikir olabilir. Ancak tatil beldelerinde artan nüfus oranı ve otellerdeki yoğun kullanım kişisel hijyene verilen önem konusunda daha dikkatli olmayı beraberinde getirir. Kalabalık yaz günlerinde insanların kendini serinletmek istemesiyle nüfusu artan havuzlar da mikroorganizmaların barınması ve kişiden kişiye bulaşması için ortam oluşturur. Kalabalık havuzlarda konjunktivit, kulak enfeksiyonu, hepatit, mide ve bağırsak enfeksiyonları, idrar yolu enfeksiyonları, çeşitli paraziter enfeksiyonlar bulaşma ihtimali olabilir. Bunlardan kaçınmak için havuz öncesi ve sonrasında duş alınmalı, genital hijyene normalden fazla önem verilmelidir.
Alkol ve sigara gibi kötü alışkanlıklar her mevsimde vücuda oldukça olumsuz etki edebilir. Özellikle kontrolsüzce tüketiminde kısa sürede vücudu yaşlandırma, organların fonksiyonunu bozma, vücutta toksik etki yaratma gibi etkileri olur. Yazın sıcaklıkların artmasıyla birlikte vücut toksinlerini atmak için daha çok çabalar. Tüm organlar ve hücreler vücuda giren yabancı maddeyi tanımlayarak onunla savaşmak için enerji harcar. Sıcak havada solunum, terleme, idrar ve dışkılama ile atıkların organizmadan arındırılması işlemi sıklaştırılır. Karaciğer, böbrekler ve akciğer başta olmak üzere bu durum organları normalden fazla çalıştırır. Sigara ve alkol aynı zamanda yazın artan sıcaklıklarda yüksek tansiyon ve kalp hastalıklarına da neden olabilir.
Mineral, su ve elektrolit dengesini ayarlamak, homeostasiyi sağlamak, kan basıncını düzenlemek, asit-baz dengesini sağlamak, hormon salınımı gibi önemli görevlerle vücut için birincil görevleri üstlenen böbrekler sıcak havalarda işlevlerini artırır. Süzme, salgılama ve emilim işlevlerini artıran böbrekler için yeterli su alımı en yararlı tüketimdir. Bunun yanı sıra yazın daha tuzlu besinlerin tüketimi böbrekler için risk taşır. Vücut, yeterli suyu sağlamaya çalışırken bir yandan dışarıdan alınan gereksiz tuzu idrarla atmaya çalışan böbrekler yaz aylarında yorulabilir. Yaz aylarında su tüketimi kadar yazın tuz tüketiminde kontrollü olmak da dikkat edilmesi gerekenlerdendir.
Okulların tatil olmasıyla birlikte aileler ve kışın stresinden uzaklaşmak isteyenler kendini sıcak tatil beldelerinde bulabilir. Yazın deniz kenarlarında artan nüfusun yarattığı kalabalık hastalıkların bulaşması, sıcağın etkisinden korunmak konusunda bilinçli davranmamak, hijyen kurallarını tatil nedeniyle esnetmeye neden olabilir. Bu süreçte tüketimin artması ve sağlıklı beslenme, egzersiz yetersiz sıvı alımı da beraberinde gelebilir. Özellikle tüketim sınırı olmayan kalabalık ve lüks otellerde sağlıksız ve bilinçsiz beslenme artar. Yazın direkt güneş temasında bulunulan saatlerde dışarıda bulunmamak, güneş koruyucu kullanmak, sıvı alımına dikkat etmek, dengeli ve renkli beslenmeye özen göstermek, sigara ve alkol tüketmemek, havuz başta olmak üzere ortak kullanım alanlarında enfeksiyonu engellemek için hijyene dikkat etmek sağlıklı bir tatil için gerekenlerdendir. Kendiniz ve ailenizin sağlığı için yukarıda bahsedilen detaylara göre hareket ederek yaz tatilinizi olması gerektiği gibi verimli geçirebilir, yaz aylarında meydana gelen hastalıklar konusunda ise uzman bir doktora başvurabilirsiniz.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.